Η κατάσταση που επικρατεί στους περισσότερους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης σ'Α ολόκληρη την επικράτεια όσον αφορά την εφαρμογή στοιχειωδών κανόνων ασφάλειας και κυρίως οδικής ασφάλειας είναι απελπιστική. Αιτία η ανοργανωσιά, η έλλειψη συνείδησης οδικής ασφάλειας αλλά και η εγκληματική άγνοια των «αρμοδίων».
Αρμοδιότητα συντήρησης δικτύων
Με τον Ν.3481/06, την αρ. πρωτοκ. Δ17Α/06/52/ΦΝ 443/20-03-2007 απόφαση υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και την αρ. πρωτοκ. 4422/ΕΟ/30-08-2007 απόφαση του γενικού γραμματέα Περιφέρειας Αττικής παραχωρήθηκε στους ΟΤΑ αρμοδιότητα συντήρησης οδών οι οποίες χωροταξικά ανήκουν σε αυτούς. Η ανοργανωσιά του κράτους ακόμα μια φορά στο μεγαλείο της. Χωρίς πρώτα, σύμφωνα με την κοινή λογική, να υποχρεωθούν οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης να δημιουργήσουν και να στελεχώσουν με κατάλληλο προσωπικό ειδικά τμήματα για οδική ασφάλεια, το κράτος ανέθεσε σ'Α αυτούς μια τόσο σοβαρή αρμοδιότητα, παρατώντας μεν τους πολίτες απροστάτευτους σε δρόμους άκρως επικίνδυνους, επιβαρύνοντας δε τον προϋπολογισμό του κράτους με επιπλέον κόστος από τροχαία δυστυχήματα (ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, αναπηρικές συντάξεις των θυμάτων, κυρίως νέων ανθρώπων που αποτελούν το μεγαλύτερο κομμάτι του ενεργού πληθυσμού της χώρας κ.λπ.).
Σήμανση
Τεχνικές υπηρεσίες δήμων απαρτίζονται από υπαλλήλους άσχετων ειδικοτήτων και χωρίς τα απαραίτητα προσόντα και εκπαίδευση στον τομέα αυτό.
Τμήματα δήμων με ονομασίες όπως «Τμήμα μελετών σήμανσης και σηματοδότησης» είναι παραπλανητικά, μη έχοντας σχέση με το αντικείμενο. Το αποτέλεσμα, ελλιπής μεν κάθετη σήμανση, ανύπαρκτη δε οριζόντια.
Κατορθώνοντας να ζητήσεις τη μεσολάβηση της ΓΓΔΕ του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων για να διορθωθεί ένα επικίνδυνο σημείο στον δήμο και να μην υπάρξουν άλλα θύματα, βρίσκεις εμπόδια στο λεκτικό της παραγράφου 2 του άρθρου 10 του ΚΟΚ η οποία αναφέρει: «Σε περίπτωση που τα αρμόδια όργανα της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Eργων διαπιστώσουν την ελλιπή ή εσφαλμένη σήμανση ή πλημμελή συντήρηση μέσων σημάνσεως από τις προς τούτο αρμόδιες υπηρεσίες, δύνανται να τις καλούν προς εκτέλεση των αναγκαίων ενεργειών… τάσσοντάς τους σχετική προθεσμία ενέργειας».
Με μεγάλη χαρά τα «αρμόδια» όργανα της εν λόγω γραμματείας ανακαλύπτουν ότι μπορούν να απαλλαγούν από κάθε ευθύνη, διότι στο ανωτέρω άρθρο αναφέρεται η λέξη «δύνανται» και όχι «υποχρεούνται» να δράσουν. Η μαγική λέξη «δύνανται» ακυρώνει γι' αυτούς ολόκληρο το λεκτικό του άρθρου. Σημειωτέον ότι η επιτροπή αναθεώρησης του ΚΟΚ απέρριψε αίτημά μου για μετατροπή του δυνητικού χαρακτήρα του άρθρου 10 σε υποχρεωτικό.
Για ακόμα μια φορά διαπιστώνεται ακράδαντα ότι οι ελεγκτικοί μηχανισμοί αυτού του κράτους δεν λειτουργούν.
Οι νόμοι, οι κανονισμοί κ.λπ. είναι διαμορφωμένοι με τόσο «έξυπνο» και αντιφατικό τρόπο, ώστε ο κάθε «αρμόδιος» να δικαιούται να μη δρα, να λειτουργεί παθητικά και κατ'Α επέκταση να μη φορτώνεται δουλειά, κατηγορίες και κυρίως ευθύνες.
Αποτέλεσμα, οι παραλείψεις και τα λάθη των «υπευθύνων» που ασχολούνται με την οδική ασφάλεια στις υπηρεσίες του δήμου να μην ελέγχονται από κανέναν, διότι δεν υπόκεινται ουσιαστικά στη δικαιοδοσία κανενός. Η ασφάλεια των πολιτών μπαίνει σε δεύτερη μοίρα, όπως ακριβώς γίνεται σε τριτοκοσμικά κράτη.
Στελέχωση υπηρεσιών
Το κράτος, επικαλούμενο τη συνταγματικά κατοχυρωμένη διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια των δήμων και τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 30 του N. 3274/2004 και του άρθρου 21 του Ν. 3584/2007 (ΦΕΚ 143 Α΄) σύμφωνα με τις οποίες οι δήμοι έχουν τη δυνατότητα πρόσληψης προσωπικού χωρίς να απαιτείται η έγκριση της τριμελούς εξ υπουργών επιτροπής της ΠΥΣ 33/2006, νίπτει τας χείρας του.
Σημειωτέον και πάλι ότι το πρώην Υπουργείο Εσωτερικών απέρριψε αίτημά μου να απαιτείται η έγκριση της τριμελούς εξ υπουργών επιτροπής της ΠΥΣ 33/2006 για πρόσληψη προσωπικού στους ΟΤΑ. Λες και όλοι οι νόμοι μάς έχουν δοθεί εξ ουρανού ως «Δέκα εντολές» και δεν μπορεί κανείς να τους αλλάξει.
Πέντε προτάσεις για την οργάνωση της οδικής
ασφάλειας σε επίπεδο Τοπικής Αυτοδιοίκησης
Στο πλαίσιο της οργάνωσης της τοπικής αυτοδιοίκησης καθώς και στο πλαίσιο της προσπάθειας μείωσης του ελλείμματος επαναλαμβάνω παλαιό αίτημά μου για τη δημιουργία τμημάτων οδικής ασφάλειας σε όλους τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης της χώρας.1) Επιβάλλεται σε κάθε ΟΤΑ να δημιουργηθεί τμήμα οδικής ασφάλειας του οποίου το προσωπικό είτε με προσλήψεις είτε με μετατάξεις να απαρτιστεί από εξειδικευμένους επιστήμονες, με τα απαραίτητα προσόντα στον τομέα αυτό. Η οδική ασφάλεια είναι επιστήμη και όπως κάθε επιστήμη πρέπει να αφήνεται στα χέρια ειδικών. Αυτό δεν έγινε κατανοητό ακόμα σ'Α αυτή τη χώρα στην οποία ειδικός μεν για τη σήμανση των δρόμων θεωρείται ο κάθε πολιτικός μηχανικός χωρίς καν να ακολουθήσει κάποια κατεύθυνση, ειδικός δε για σηματοδότηση ο κάθε ηλεκτρολόγος μηχανικός. Oργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης χωρίς τμήματα οδικής ασφάλειας με καταρτισμένους επιστήμονες είναι επείγοντα νοσοκομείου χωρίς γιατρούς και νοσοκόμους.
2) Για να μη διαιωνίζεται το πρόβλημα, πρέπει επίσης να γίνει αναδιοργάνωση των τμημάτων του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Oπως ισχύει και για τους ΟΤΑ, διάφορα τμήματα του συγκεκριμένου υπουργείου είναι εξίσου παραπλανητικά και ουδεμία σχέση έχουν με οδική ασφάλεια. Πρέπει να γίνουν στο προσωπικό των τμημάτων αυτών ειδικά σεμινάρια. Είναι αδιανόητο «αρμόδιοι» και «υπεύθυνοι» να αγνοούν υποχρεώσεις τους που απορρέουν από τον ΚΟΚ.
3) Να υποχρεωθεί η ΓΓΔΕ του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων να κάνει ολοκληρωμένες μελέτες για όλους τους δρόμους που ανήκουν χωροταξικά σε κάθε ΟΤΑ της χώρας. Θα υπάρχει έτσι ένα βασικό σχέδιο το οποίο θα πρέπει να ακολουθήσουν οι τεχνικές υπηρεσίες των ΟΤΑ ώστε να διορθώσουν λάθη και παραλείψεις στους δρόμους που ανήκουν στη δικαιοδοσία τους.
4) Να διαμορφωθεί η παράγραφος 2 του άρθρου 10 του ΚΟΚ ούτως ώστε στην πράξη η ΓΓΔΕ του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων να είναι υποχρεωμένη να ελέγχει τους ΟΤΑ. Να διεξάγει αυτεπάγγελτους έλεγχους και σε τακτά χρονικά διαστήματα σε όλους τους δήμους και περιφέρειες της επικράτειας, ώστε να εντοπίζονται λάθη, παραλείψεις και επικίνδυνα σημεία στους δρόμους, μια και η εν λόγω γραμματεία ασκεί, σύμφωνα με το άρθρο 10 του ΚΟΚ τη γενική εποπτεία και παρέχει τις οδηγίες για θέματα κυκλοφοριακής σήμανσης.
5) Να διαμορφωθούν οι διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 30 του N. 3274/2004 και του άρθρου 21 του Ν. 3584/2007 (ΦΕΚ 143 Α΄), και να απαιτείται η έγκριση της τριμελούς εξ υπουργών επιτροπής της ΠΥΣ 33/2006 για την πρόσληψη μόνιμου προσωπικού στους ΟΤΑ.
* Η Χρυστάλλα Χαραλαμπίδου (Chrystalla57@gmail.com) είναι πολιτικός επιστήμων. Η εισήγηση έγινε στα Υπουργεία Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Προστασίας του Πολίτη, Οικονομικών. Eχει δε σταλεί στο πολιτικό γραφείο του πρωθυπουργού καθώς και σε όλα τα μέλη του Ελληνικού Κοινοβουλίου. Οι απόψεις της κ. Χαραλαμπίδου για την οδική ασφάλεια και την εκπαίδευση βρίσκονται στο http://greekroadsafety.blogspot.com.
