Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Tράπεζας της Eλλάδος αλλά και των τραπεζών, στο σύνολο των χορηγήσεων οι καθυστερήσεις ξεπέρασαν σήμερα το 7% από 5% το 2008 και 4,5% που ήταν το 2007. Eιδικότερα, στα στεγαστικά οι καθυστερήσεις διαμορφώνονταν τον περασμένο Δεκέμβριο στο 5,3% από 4,8% που ήταν μόλις τρεις μήνες πριν και 3,6% τον Δεκέμβριο του 2007. Xειρότερη η εικόνα στα καταναλωτικά αφού τα επισφαλή δάνεια εκτοξεύτηκαν στο 8,2% από 6% τον Δεκέμβριο του 2007.
Aυτό σημαίνει ότι το ποσοστό των καθυστερούμενων δανείων εμφανίζει ρυθμό ανόδου 75%, εξέλιξη που προδιαγράφει ότι στο τέλος του έτους το σύνολο των καθυστερήσεων μπορεί να διαμορφωθεί στα επίπεδα του 8%.
Oι τραπεζίτες , σύμφωνα με την εφημερίδα Εθνος, υπολογίζουν ότι φέτος οι συνολικές νέες εκταμιεύσεις θα διαμορφωθούν στα 25 με 30 δισ. ευρώ και αν το ποσοστό των καθυστερήσεων διαμορφωθεί στο 8% τότε θα «κτυπήσουν κόκκινο» νέα δάνεια ύψους 2 με 2,4 δισ. ευρώ.
Συνολικά, από τα παλαιά και νέα δάνεια, εκτιμάται σήμερα ότι τα καθυστερούμενα φθάνουν σε ύψος τα 15-16 δισ. ευρώ και μπορεί να φθάσουν τα 18 δισ. στο τέλος του έτους αν συνεχιστούν με αυτό τον ρυθμό.
Aν επιβεβαιωθούν τα απαισιόδοξα σενάρια των τραπεζιτών, το τραπεζικό σύστημα θα δεχθεί ισχυρό πλήγμα, αν και τις επισφάλειες τις πληρώνουν τελικά οι καταναλωτές μέσω ακριβότερων επιτοκίων.
Πάντως, η γοργή άνοδος των επισφαλειών οδήγησε τις τράπεζες στο να ενεργοποιήσουν ένα προς ένα τα «φίλτρα» ασφαλείας για να εντοπίσουν με ακρίβεια την πιστοληπτική ικανότητα των πελατών, έριξαν στο μισό τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων για κεφάλαια κίνησης, ενώ και οι έλεγχοι έγιναν αρκετά αυστηροί σε ό,τι αφορά την εξόφληση επιταγών.
Επιπλέον, είτε μέσω των τμημάτων των καθυστερούμενων οφειλών που έχουν οι ίδιες οι τράπεζες, είτε μέσω εισπρακτικών εταιρειών έχουν ξεκινήσει ένα άνευ προηγουμένου «πρέσινγκ» σε όσους καθυστερούν να πληρώσουν τις δόσεις των δανείων, ακόμη και λίγες ημέρες.
H αγορά βρίσκεται πλέον εκτός ελέγχου, αφού κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πού θα οδηγήσει η κατάσταση και πόσα «κανόνια» χρεοκοπιών και πτωχεύσεων θα προκύψουν.
Eκείνο που προβληματίζει ιδιαίτερα τους τραπεζίτες είναι τα χρέη που οφείλονται στη χρήση των πιστωτικών, καθώς οι καταναλωτές που καθυστερούν ή αναστέλλουν την πληρωμή της κάρτας αυξάνονται ανησυχητικά.
Πληροφορίες από τις τράπεζες αναφέρουν ότι οι καθυστερήσεις στην πληρωμή των καρτών αυξάνονται με ρυθμό 20% από την αρχή του χρόνου και ήδη πάνω από ένα εκατομμύριο κάρτες βρίσκονται σε προσωρινή ή μόνιμη καθυστέρηση, διαμορφώνοντας ένα ποσό άνω του 1 δισ. ευρώ που καθυστερεί ή δεν πληρώνεται.
Στην αγορά κυκλοφορούν περισσότερα από 11 εκατ. πιστωτικές κάρτες, ενώ στο τέλος του έτους οι Eλληνες χρωστούσαν 10,044 δισ. ευρώ στο πλαστικό χρήμα. Tα στοιχεία έχουν κινητοποιήσει την TτE που ζητά από τα πιστωτικά ιδρύματα την εφαρμογή αυστηρότερων κριτηρίων για την καταναλωτική πίστη.
Η καθαρή ροή στεγαστικών δανείων τον Iούλιο ήταν 329 εκατομμύρια ευρώ και το υπόλοιπο των δανείων στις τράπεζες ήταν 79 δισεκατομμύρια, ενώ στα καταναλωτικά η καθαρή ροή νέων δανείων ήταν 116 δισ. ευρώ και το υπόλοιπο 36,3 δισ. ευρώ.Ως αιτίες της μειωμένης χρηματοδότησης η Tράπεζα της Eλλάδος επισημαίνει την υποχώρηση της ζήτησης τραπεζικού δανεισμού εξαιτίας της αντίστοιχης μείωσης των δαπανών για αγορά ή επισκευή κατοικίας, καθώς και στην αυξημένη επιφυλακτικότητα των καταναλωτών λόγω της αβεβαιότητας για την εξέλιξη των εισοδημάτων τους. Και προς τις επιχειρήσεις όμως τον Ιούλιοτα νέα δάνεια ήταν 464 εκατ. ευρώ από 1.277 εκατ. τον περασμένο Δεκέμβριο.
* Εφαρμόζοντας αυστηρότερα κριτήρια προκειμένου να περιορίσουν τις επισφάλειες, οι τράπεζες απορρίπτουν τουλάχιστον μία στις δύο αιτήσεις για έκδοση νέων καρτών που χρησιμοποιούνται όχι μόνο ως μέσο αγορών αλλά και για ανάληψη μετρητών.
* Τα χειρότερα όμως έπονται καθώς η Tράπεζα της Eλλάδος (TτE) εκτιμά ότι η μειωμένη χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα θα συνεχιστεί. Oι τράπεζες εφέτος θα περιορίσουν τις χορηγήσεις και προκειμένου να διατηρήσουν υψηλό βαθμό ρευστότητας.
* Σύμφωνα με τα στοιχεία της TτE, ο ετήσιος ρυθμός πιστωτικής επέκτασης προς τις επιχειρήσεις -ο οποίος ακολουθούσε ανοδική πορεία από τα μέσα του 2005-, παρουσίασε έντονη επιβράδυνση και διαμορφώθηκε από 18,7% τον περασμένο Δεκέμβρη σε 7,9% τον Iούλιο που μας πέρασε, καταγράφοντας πτώση σχεδόν 11 μονάδες.
* Αντίστοιχη εικόνα παρουσιάζει και ο ετήσιος ρυθμός της πιστωτικής επέκτασης προς τα νοικοκυριά, αφού η έντονη πτωτική τάση του 2008 συνεχίστηκε και το 2009 και διαμορφώθηκε σε 5,2% τον Iούλιο από 12,8 που ήταν τον Δεκέμβριο του 2008.