Για τους Παναθηναϊκούς (και όχι μόνο) αποτελεί αναμφίβολα άσχημη είδηση ότι οι ομάδες και οι αθλητές που φοράνε κόκκινα, νικάνε συχνότερα σε σχέση με οποιοδήποτε άλλο χρώμα, σύμφωνα με μια νέα γερμανική επιστημονική μελέτη.
Κατά μέσο όρο, όσοι συμμετέχουν σε κάποιο ανταγωνιστικό άθλημα και φοράνε κόκκινα ρούχα, νικάνε 10% φορές περισσότερο σε σχέση με όσους φοράνε οποιοδήποτε άλλο χρώμα. Σύμφωνα με τους γερμανούς ειδικούς, η εξήγηση είναι διπλή: οι αθλητές που είναι ντυμένοι στα κόκκινα, νιώθουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, ενώ παράλληλα γίνονται αντιληπτοί από τους αντιπάλους τους ως πιο επιθετικοί και κυρίαρχοι. Το γεγονός αυτό μπορεί να ερμηνεύσει την επιτυχία κόκκινων ομάδων όπως η Λίβερπουλ, η Μάντσεστερ και η Άρσεναλ στην Αγγλία ή ο Ολυμπιακός στην Ελλάδα.
Η μελέτη έγινε από ομάδα αθλητικών ψυχολόγων του πανεπιστημίου του Μίνστερ, υπό τον Νόρμπερτ Χάγκεμαν, σύμφωνα με το New Scientist και το βρετανικό Τύπο. Σύμφωνα με τους ερευνητές, αν σε ένα αγώνα η διαφορά δυναμικότητας είναι μεγάλη ανάμεσα στους δύο αντιπάλους ή σε δύο ομάδες, ο παράγων του χρώματος δεν μπορεί να κάνει το…θαύμα του. Όμως όσο μικρότερη γίνεται η διαφορά δυναμικότητας, τόσο το κόκκινο χρώμα στα ρούχα των αθλητών παίζει το ρόλο του και μπορεί να καθορίσει την έκβαση είτε ενός αγώνα τάε-κβο-ντο υπέρ του "κόκκινου" αθλητή, είτε ενός αγώνα ποδοσφαίρου.
Μια προηγούμενη έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Nature", που είχε γίνει από τους εξελικτικούς ανθρωπολόγους Ράσελ Χιλ και Ρόμπερτ Μπάρτον του βρετανικού πανεπιστημίου Ντέραμ, ανέλυσε το πώς το χρώμα των στολών των αθλητών επηρέαζε το αποτέλεσμα σε διάφορους αγώνες (πυγμαχίας, τάε-κβο-ντο, πάλης κ.α.) στους Ολυμπιακούς της Αθήνας το 2004. Όπως προέκυψε, περίπου το 55% των νικών αφορούσαν τους "κόκκινους" αθλητές και το 45% τους "μπλε", ενώ στις περιπτώσεις των αμφίρροπων αγώνων οι "κόκκινοι" αθλητές είχαν σημαντικά περισσότερες νίκες (66%) έναντι των "μπλε".
Μια άλλη μελέτη, υπό τον Μάρτιν Άτριλ του πανεπιστημίου του Πλίμουθ της Βρετανίας, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Journal of Sports Sciences" και ανέλυσε 56 αγγλικά πρωταθλήματα ποδοσφαίρου, διαπίστωσε ότι, κατά μέσο όρο, οι ομάδες με κόκκινο χρώμα στις φανέλες τους πέτυχαν υψηλότερες θέσεις στην τελική κατάταξη - ή κέρδισαν το πρωτάθλημα. Μια άλλη έρευνα των Χιλ και Μπάρτον διαπίστωσε ότι στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου της Πορτογαλίας το 2004, όπου θριάμβευσε η Ελλάδα, οι ομάδες με κόκκινο χρώμα στη φανέλα τους πέτυχαν περισσότερες νίκες και περισσότερα γκολ.
Εξάλλου μια άλλη μελέτη, από ερευνητές του βρετανικού πανεπιστημίου του Τσίτσεστερ, υπό τον Ίαν Γκρίνλις, που δημοσιεύτηκε επίσης στο περιοδικό "Journal of Sports Sciences", διαπίστωσε ότι οι τερματοφύλακες νιώθουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση όταν ο ποδοσφαιριστής της αντίπαλης ομάδας που χτυπά πέναλτι, φορά λευκά ρούχα και φοβούνται περισσότερο όταν αυτός φορά κόκκινα.
Και οι διαιτητές προτιμούν το κόκκινο (για εξελικτικούς λόγους!)
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, υπάρχουν πλέον σαφείς ενδείξεις ότι ορισμένα χρώματα -και ιδίως το κόκκινο- έχουν μια σημαντική και παραγνωρισμένη επίδραση στο μυαλό των αθλητών. Επιπλέον (κι εδώ οι Παναθηναϊκοί θα συμφωνήσουν σίγουρα!), σύμφωνα με τους ερευνητές, σε ένα βαθμό, η υπέρ των "κόκκινων" διαφορά οφείλεται στο ότι οι διαιτητές έχουν μια υποσυνείδητη και κληρονομημένη -για εξελικτικούς λόγους- προτίμηση στο κόκκινο χρώμα. Μια πιθανή εξήγηση είναι ότι, όπως συνέβη και με τους πιθήκους, οι άνθρωποι εξ αρχής ανέπτυξαν την ικανότητα να ξεχωρίσουν το κόκκινο χρώμα στη φύση για να διακρίνουν εύκολα τα ώριμα φρούτα!
Από την άλλη, σύμφωνα με μια εναλλακτική ερμηνεία, οι άνθρωποι είναι γενετικά προδιατεθειμένοι να αποφεύγουν το κόκκινο χρώμα, δηλαδή να το φοβούνται. Αυτό συμβαίνει επειδή το κόκκινο χρώμα (του αίματος και της οργής) συνδέθηκε στο νου των ανθρώπων με τον κίνδυνο, την επιθετικότητα και την κυριαρχικότητα. Δεν είναι τυχαίο ότι όλα τα σήματα προειδοποίησης (όπως το "Stop") είναι κόκκινου χρώματος.
Οι έρευνες των ζωολόγων εδώ και δεκαετίες έχουν δείξει ότι το κόκκινο χρώμα αποτελεί σύμβολο ισχύος και μαχητικής ετοιμότητας. Όσο π.χ. πιο κόκκινος είναι ένας πίθηκος, τόσο υψηλότερη είναι η τεστοστερόνη του και τόσο μεγαλύτερη η επιθετικότητά του. Στις διάφορες μάχες μεταξύ πιθήκων, όσοι έχουν λιγότερο έντονο χρώμα, συνήθως υποχωρούν. Ενώ στις μάχες μεταξύ πουλιών, τα κόκκινα συνήθως επικρατούν - ακόμα κι όταν αυτό δεν είναι το φυσικό τους χρώμα, αλλά τα έχουν βάψει έτσι οι επιστήμονες για να κάνουν το σχετικό πείραμα.
Σε ένα ψυχολογικό πείραμα του Άντριου Έλιοτ από το πανεπιστήμιο Ρότσεστερ των ΗΠΑ, που δημοσιεύτηκε στο ψυχολογικό περιοδικό "Journal of Experimental Psychology", διαπιστώθηκε ότι ακόμα και η θέαση κόκκινου χρώματος για λίγα δευτερόλεπτα έκανε τους εθελοντές πιο δειλούς. Από την άλλη, όταν πρόκειται για άτομα διαφορετικού φύλου, το κόκκινο χρώμα αποτελεί στοιχείο σεξουαλικής έλξης.
Τελικά, μετά από όλα αυτά, σε τι μπορεί να ελπίζει ένας Παναθηναϊκός; Μάλλον, στο ότι οι φανέλες του Ολυμπιακού είναι ερυθρόλευκες, δηλαδή περιέχουν και άσπρο χρώμα…