7.9.09

"made in China" και οι σκύλοι – Εξημέρωσαν λύκους πριν από 16.000 χρόνια!

Σε μια εποχή που τόσα και τόσα πράγματα έχουν προέλευση την Κίνα, δεν θα έπρεπε ίσως να ξαφνιάζει μια νέα σουηδο-κινεζική επιστημονική έρευνα πού έρχεται να προσθέσει ένα ακόμα «πράγμα» φτιαγμένο στην Κίνα: τους ίδιους τους σκύλους. Έτσι, μπορεί όλοι οι άνθρωποι της Γης να έχουν ως μακρινή κοιτίδα τους την Αφρική, όμως στην περίπτωση των πιο στενών τετράποδων φίλων μας η κοιτίδα προέλευσής τους είναι η Αν.Ασία.
Η μελέτη του σουηδού γενετιστή Πέτερ Σαβολάινεν, του Βασιλικού Ινστιτούτου Τεχνολογίας (ΚΤΗ) της Στοκχόλμης, σε συνεργασία με ερευνητές του Ινστιτούτου Ζωολογίας Κουνμίνγκ της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Molecular Biology and Evolution" (Μοριακή Βιολογία και Εξέλιξη), δείχνει ότι οι λύκοι ....

-από όπου προήλθαν οι σκύλοι- εξημερώθηκαν για πρώτη φορά στη ΝΑ Ασία πριν περίπου από 16.300 χρόνια και αυτή η εξημέρωση αφορούσε -κατά τις εκτιμήσεις των γενετιστών- όχι λίγους λύκους, αλλά πολλές εκατοντάδες. Σύμφωνα με τον Σαβολάινεν, οι πρώτοι εξημερωμένοι λύκοι/σκύλοι είναι πιθανό να κατέληξαν στο στομάχι των πεινασμένων αφεντικών τους, πριν αναλάβουν άλλους ρόλους, όπως βοηθοί στο κυνήγι και στο φύλαγμα των κοπαδιών άλλων ζώων.
Οι περισσότεροι επιστήμονες -αλλά όχι όλοι- συμφωνούν ότι οι σκύλοι προήλθαν από τους λύκους, αλλά διαφωνούν, χρόνια τώρα, για το που και πότε έγινε αυτή η μετάβαση - μεταξύ άλλων, επειδή οι αρχαιολόγοι δυσκολεύονται αφάνταστα να ξεχωρίσουν τα οστά των σκύλων από αυτά των λύκων. Έτσι, εδώ και μια δεκαετία περίπου, οι επιστήμονες, με τη βοήθεια των γενετιστών, άρχισαν να αναλύουν το DNA των ζώων αυτών.
Το 2002 ο Σαβολάινεν ανέλυσε μιτοχονδριακό DNA 38 λύκων και 500 σκύλων από όλο τον κόσμο και συμπέρανε ότι η μεγαλύτερη γενετική ποικιλία - μια ένδειξη για τον τόπο προέλευσής τους- βρίσκεται στην Ανατολική Ασία, όπου οι λύκοι έγιναν σκύλοι για πρώτη φορά, μια διαδικασία που συνέβη μόνο μια φορά και από την οποία στη συνέχεια εξελίχτηκαν όλοι οι σκύλοι που βλέπουμε σήμερα γύρω μας.
Όμως τον προηγούμενο μήνα, μια άλλη έρευνα των βιολόγων Άνταμ Μπόικο και Κάρλος Μπουσταμάντε του πανεπιστημίου Κορνέλ των ΗΠΑ, που μελέτησε τους σκύλους της Αφρικής, αμφισβήτησε τη μοναδική ασιατική προέλευση των σκύλων, υποστηρίζοντας ότι η γενετική ποικιλία των αφρικανικών σκύλων δεν υπολείπεται καθόλου αυτής των ασιατικών. Η αμερικανική έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό PNAS της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ, πάντως δεν κατέληξε στο συμπέρασμα ότι όλοι οι σκύλοι προήλθαν από την Αφρική, επειδή οι γκρι λύκοι -οι πιο πιθανοί πρόγονοι των σκύλων- δεν υπάρχουν στη «μαύρη ήπειρο». Παρόλα αυτά, υποστήριξε ότι η σουηδική έρευνα δεν έχει αρκετά στοιχεία υπέρ της θεωρίας της μοναδικής ασιατικής προέλευσης των σκύλων.
Επανερχόμενος ο Σαβολάινεν - με κινεζική συμπαράσταση αυτή τη φορά- έκανε μια πιο εκτενή έρευνα στο… σκυλίσιο μιτοχονδριακό DNA, συμπεριλαμβάνοντας ένα πολύ μεγαλύτερο δείγμα πάνω από 1.500 σκύλων της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής, καθώς και 40 λύκων. Η νέα ανάλυση επιβεβαίωσε ότι υπήρξε μια και μοναδική τοποθεσία στην Κίνα, νότια του ποταμού Γιανγκτσέ, όπου έλαβε χώρα η εξημέρωση των λύκων και η εξέλιξή τους σε σκύλους. Σύμφωνα με τη νέα μελέτη, τα γονίδια των αφρικανικών και ευρωπαϊκών σκύλων αποτελούν απλώς υποσύνολο των γονιδίων των ασιατικών σκύλων.
Σύμφωνα με τον Φιλανδό μοριακό γενετιστή Χάνες Λόχι, εξειδικευμένο στα ζώα, η νέα σουηδο-κινεζική έρευνα είναι η πιο πλήρης και πειστική σχετικά με την προέλευση των σκύλων, που έχει δημοσιευτεί μέχρι σήμερα. Άλλοι επιστήμονες, όπως ο Μπουσταμάντε, δεν έχουν παρόλα αυτά πειστεί και θεωρούν πρόωρο το συμπέρασμα ότι οι σκύλοι μια μόνο φορά εξημερώθηκαν και αυτό συνέβη στην Κίνα και γι' αυτό ζητούν να αναλυθεί το DNA ακόμα περισσότερων λύκων.
Από την άλλη, ο ισπανός βιολόγος Κάρλος Βίγια, σύμφωνα με την ηλεκτρονική υπηρεσία του περιοδικού "Science", εμφανίστηκε ακόμα πιο επιφυλακτικός, δηλώνοντας ότι άλλες γενετικές μελέτες δείχνουν πως οι σκύλοι υπήρχαν τουλάχιστον πριν από 20.000 χρόνια, ενώ αρχαιολογικά ευρήματα σκύλων στην Ευρώπη μάλλον συμφωνούν με αυτή την παλαιότερη ημερομηνία σε σχέση με το «κινεζικό σενάριο».
Άραγε πόση ευγνωμοσύνη να ένιωθαν οι σκύλοι αν ήξεραν πόσο κόπο καταβάλλουν οι άνθρωποι για να τους καταλάβουν καλύτερα;