Μέχρι και 1,6 χιλιοστά τον χρόνο «βυθίζεται» ο αρχαιολογικός χώρος της Αρχαίας Ολυμπίας, όπως ανακάλυψαν Έλληνες επιστήμονες με την βοήθεια δορυφόρων, σύμφωνα με χθεσινό δημοσίευμα της εφημερίδας «Τα Νέα».
Την έρευνα των επιστημόνων στηρίζουν ο ΕSΑ και το Ίδρυμα Λάτση. Από την πλευρά του, ο δήμαρχος Αρχαίας Ολυμπίας, σε δηλώσεις του, αναφερόμενος στο δημοσίευμα, κάνει λόγο για «εντυπωσιακός τίτλο» και τονίζει ότι θα πρέπει να υπάρξει συλλογική, επιστημονική διερεύνηση.
Όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα, αυτό που «είδαν» οι δορυφόροι μόλις έστειλαν μία δέσμη ακτινοβολίας στους κίονες της αρχαίας Ολυμπίας δεν χωρούσε αμφιβολία: ο Ναός του Διός, το Πρυτανείο και σχεδόν ολόκληρος ο αρχαιολογικός χώρος «βυθίζονται» μέχρι και 1,6 χιλιοστά τον χρόνο. Οι Έλληνες επιστήμονες έπρεπε τώρα να καταλάβουν το γιατί.
Πρωτοποριακή έρευνα…
Είναι η πρώτη φορά στον κόσμο που η εξελιγμένη δορυφορική τεχνολογία της Συμβολομετρίας Σταθερών Ανακλαστήρων εφαρμόζεται σε έναν αρχαιολογικό χώρο και μάλιστα τέτοιας σπουδαιότητας για να διαπιστώσει τη συμπεριφορά των μνημείων στο πέρασμα των αιώνων.
«Μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι τουλάχιστον από το 1992 μέχρι σήμερα το μεγαλύτερο μέρος της αρχαίας Ολυμπίας υφίσταται αυτή την καθίζηση», λέει ο κ. Ισαάκ Παρχαρίδης που είναι επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Γεωγραφίας του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου και ειδικός σε θέματα παρατήρησης φυσικών καταστροφών της Γης από το Διάστημα με χρήση δορυφορικών συστημάτων.
«Η μεγαλύτερη καθίζηση του εδάφους παρατηρείται κάτω από τα... πόδια του Ναού του Διός. Στο σημείο αυτό την υπολογίσαμε μέχρι και 1,6 χιλιοστά τον χρόνο.
Στο Πρυτανείο η καθίζηση είναι 0,36 χιλιοστά, στο Λεωνίδειο 0,69 χιλιοστά τον χρόνο και στην Ακαδημία της Ολυμπίας που βρίσκεται στον Κρόνιο Λόφο 0,36 χιλιοστά τον χρόνο. Αν το δει κανείς υπό το πρίσμα του γεωλογικού χρόνου, η καθίζηση είναι σημαντική. Σε 1.000 χρόνια η αρχαία Ολυμπία θα έχει βυθιστεί κατά ένα μέτρο ή και περισσότερο ίσως».
Η βύθιση άρχισε πολύ παλιότερα…
Για τον κ. Ισαάκ Παρχαρίδη και τον υποψήφιο διδάκτορα κ. Μιχάλη Φουμέλη, η καταβύθιση της αρχαίας Ολυμπίας άρχισε πολύ παλιότερα. «Ίσως να συνέβαινε πάντα γιατί η περιοχή αυτή ανέκαθεν γειτνίαζε με ζώνες που είναι ιδιαίτερα γεωδυναμικά ενεργές», λέει ο κ. Μ. Φουμέλης. Όμως τα αίτια είναι βαθύτερα. Και βρίσκονται στην ποιότητα των εδαφών πάνω στην οποία θεμελιώθηκε η Ολυμπία.
«Έχουμε να κάνουμε με εδάφη μη συνεκτικά», ανακοίνωσε πριν από λίγες μέρες στους επιστήμονες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ΕSΑ) ο κ. Ι. Παρχαρίδης.
Ο ΕSΑ και το Ίδρυμα Λάτση στήριξαν την πραγματοποίηση της πρωτοποριακής αυτής έρευνας και οι Έλληνες ειδικοί που κατάφεραν με ένα σύμπλεγμα δορυφόρων να υπολογίσουν από απόσταση 800 χιλιομέτρων στο Διάστημα αυτή την αόρατη με γυμνό μάτι εδαφική αποσταθεροποίηση είναι σίγουροι πως η συμπεριφορά των εδαφών κάτω από τον στίβο των αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων προκαλεί αργά, αλλά σταθερά αυτή την καταβύθιση.
«Τα ιζήματα του εδάφους συμπυκνώνονται, συνενώνονται κατά κάποιον τρόπο και το έδαφος συρρικνώνεται. Δεν μπορείς να κάνεις κάτι για να το αλλάξεις αυτό. Έτσι είναι η ιστορία της Γης.
Η στεριά και η θάλασσα βρίσκονται σε διαρκή κίνηση σχηματίζοντας βουνά, πεδιάδες, ωκεανούς και παραλίες. Απλώς αυτό που μπορούμε να πούμε εδώ είναι ότι επειδή στην περιοχή της αρχαίας Ολυμπίας δεν γίνεται χρήση γεωτρήσεων, ο ρυθμός της καθίζησης δεν έχει επιταχυνθεί.
Γιατί διαφορετικά, από την άντληση του νερού θα δημιουργούνταν ένα κενό το οποίο θα πήγαινε να καλύψει το έδαφος. Και τότε δεν θα μιλούσαμε απλώς για καθίζηση 1 και 2 χιλιοστών τον χρόνο, αλλά για 3 ή και 4 εκατοστά τον χρόνο», αναφέρει ο κ. Ισαάκ Παρχαρίδης.
«Να υπάρξει συλλογική διερεύνηση»
Από την πλευρά του, ο δήμαρχος Αρχαίας Ολυμπίας Γιώργος Αηδόνης, μιλώντας για το θέμα, εμφανίστηκε επιφυλακτικός και τουλάχιστον υπέρ της ενδελεχούς διερεύνησης του φαινομένου και από άλλους επιστήμονες.
«Σαν τίτλος είναι εντυπωσιακός, αλλά δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα. Η μελέτη είναι του καθηγητή γεωγραφίας κ. Παρχαρίδη, έχει γίνει από δορυφόρο και μετά από επικοινωνίας που είχα με έγκριτους επιστήμονες που έχουν σχέση με την γεωλογία, πιστεύω πως θα πρέπει να υπάρξει συλλογική διερεύνηση του θέματος όχι μόνο από γεωγράφους, αλλά και από γεωλόγους, σεισμολόγους και αρχαιολόγους.
Παρόλα αυτά εικάζω πως το φαινόμενο της μηδενικής βύθισης του 1,5 χιλ κάθε έτος μπορεί να οφείλεται στη μετακίνηση υλικών με την πάροδο των ετών από τα ποτάμια της περιοχής που όμως δεν αποκλείεται κάποια στιγμή να παρατηρηθεί και το αντίστοιχο φαινόμενο της ανύψωσης. Επειδή όμως σε καμία περίπτωση δεν δηλώνω ειδικός ας αναμένουμε συλλογικές ανακοινώσεις όλων των ειδικοτήτων».Εφ.ΠΡΩΤΗ