1.12.09

Νάντια Γιαννακοπούλου :Τα σκουπίδια δεν είναι για… πέταμα


Η Ελλάδα έχει την τελευταία θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση στη διαχείριση των απορριμμάτων, καθώς έχει συγκεντρώσει τις περισσότερες καταδίκες στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Αυτές αφορούν τη μη συμμόρφωσή της με τις κοινοτικές οδηγίες για τις παράνομες χωματερές που διατηρεί, την ανεξέλεγκτη λειτουργία των εγκαταστάσεων κατεργασίας κ.α. Ωστόσο, επικρατεί ακόμη χειρότερη κατάσταση στον τομέα των βιομηχανικών τοξικών αποβλήτων, λόγω παντελούς έλλειψης ελέγχων, με σοβαρές επιπτώσεις, κυρίως, στον τομέα της δημόσιας υγείας.
Η παράκτια και η υπαίθρια ρύπανση με κάθε είδους απόβλητα, από σακκούλες μέχρι ελαστικά, αλλά και η θέα των διάσπαρτων σκουπιδότοπων δημιουργούν τη ζοφερή εικόνα της περιβαλλοντικής υποβάθμισης στη χώρα μας...

Σπουδαία, ωστόσο, θέματα που αναφέρονται στη διαχείριση των στερεών αποβλήτων στην Ελλάδα και έχει προκύψει ανάγκη άμεσης λύσης τους, παραμένουν σε εκκρεμότητα σύμφωνα με περιβαλλοντικές οργανώσεις, όπως:
Α) Η εκπλήρωση των υποχρεώσεων της χώρας έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αποφυγή ταφής των βιοαποδομήσιμων υλικών, σύμφωνα με τον στόχο για τα έτη μέχρι 2010, μέχρι 2013 και μέχρι το 2020.
Β) Η αξιοποίηση χρήσιμων πρώτων υλών από τα απορρίμματα με την ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποίησή τους και η αξιοποίηση του παραγόμενου βιοαερίου κατά τη διαδικασία αποδόμησης των απορριμμάτων
Γ) Η παραγωγή δευτερογενών χρήσιμων υλικών από τα απορρίμματα
Είναι σημαντικό να δημιουργηθούν οι εγκαταστάσεις που καθορίζουν οι περιφερειακοί σχεδιασμοί προκειμένου να αποφευχθούν συγκρουσιακές καταστάσεις μελλοντικά.
Στην Ελλάδα σήμερα, η διάθεση σε ΧΥΤΑ και παράνομες χωματερές ήταν και είναι ο κυρίαρχος τρόπος διαχείρισης των στέρεων αποβλήτων. Το πρόβλημα παραμένει, καθώς η ανεξέλεγκτη διάθεση των απορριμμάτων έχει περιοριστεί αλλά, χωρίς ορατές εναλλακτικές λύσεις. Σύμφωνα με το Υπουργείο Εσωτερικών, 320 παράνομες και ανεξέλεγκτες χωματερές λειτουργούν ακόμη και σήμερα. Ο πραγματικός αριθμός όμως, εκτιμάται ότι είναι μεγαλύτερος, καθώς ελλείψει υποδομών, το κλείσιμο μιας χωματερής συνήθως συνοδεύεται από τη σιωπηλή δημιουργία μιας νέας, κάπου εκεί δίπλα…
Οι κοινοτικές οδηγίες με τις δεσμευτικές προθεσμίες ως προς τα απόβλητα συσκευασιών και τη μη αποδοχή ανεπεξέργαστων απορριμμάτων στους ΧΥΤΑ, καθιστούν απολύτως αναγκαία τη διαμόρφωση ενός Εθνικού Σχεδίου επιδιώκοντας την μείωση των σκουπιδιών στην πηγή, την επαναχρησιμοποίησή τους, την ανακύκλωση και επαναδημιουργία υλικών, την ανάκτηση ενέργειας με βιολογική ή θερμική επεξεργασία και την ελαχιστοποίηση της ταφής.
Η ορθή διαχείριση των απορριμμάτων είναι η ενημέρωση και εμπλοκή των πολιτών στην διαχείριση με σκοπό τη μείωση, την ανακύκλωση, την κομποστοποίηση και την επανάχρηση των απορριμμάτων. Η Ευρωπαϊκή εμπειρία δείχνει ότι ο δρόμος αυτός είναι εφικτός. Σε κάθε περίπτωση, όμως, απαιτείται υπευθυνότητα, σοβαρότητα και σταθερή πολιτική βούληση, η οποία θα έρθει σε σύγκρουση με τα μεγάλα συμφέροντα που κρύβονται πίσω από τα σκουπίδια, ιδιαίτερα στις μεγάλες πόλεις. Και, επιτέλους, να χρησιμοποιηθούν και στη χώρα μας οι σύγχρονες μέθοδοι που χρησιμοποιούνται στις ανεπτυγμένες χώρες.