Ο Δημ. Κουλουριάνος υπηρέτησε σε πολλά αξιώματα. Υπουργός Οικονομικών επί κυβερνήσεων Ανδρέα Παπανδρέου, διοικητής της ΕΤΒΑ, ευρωβουλευτής... Σήμερα αφιερώνει τον χρόνο του στην καλλιέργεια της γης.
Ο Λεύκιος Κουίντιος Κιγκινάτος, πολιτικός και στρατιωτικός ηγέτης της Ρώμης, εξελέγη το 460 π.Χ. ύπατος. Οταν έληξε η θητεία του, επέστρεψε σε ένα μικρό κτήμα που είχε πέρα από τον Τίβερη ποταμό και ασχολήθηκε με την καλλιέργειά του. Το 458 π.Χ. οι Συγκλητικοί πήγαν στο κτήμα του και του ανακοίνωσαν ότι ανακηρύχτηκε δικτάτορας και πρέπει να πολεμήσει τους Αικούους. Πολέμησε και νίκησε τους Αικούους και γυρνώντας νικητής στη Ρώμη, μετά 16 ημέρες παραιτήθηκε από το αξίωμα και επέστρεψε στην καλλιέργεια της γης.Ο Δημήτρης Κουλουριάνος μπορεί να μην πολέμησε τους Αικούους, υπηρέτησε όμως σε πολλά αξιώματα, όπως υπουργός Οικονομικών, ευρωβουλευτής, διοικητής της ΕΤΒΑ, στέλεχος της Διεθνούς Τράπεζας, στέλεχος του ΟΟΣΑ κ.ά. Ποτέ του, όμως, δεν ξέχασε τη γενέθλια γη και το κτήμα του στην Κορώνη. Σήμερα, απελευθερωμένος από τίτλους και αξιώματα, αφιερώνει τον χρόνο του στην καλλιέργεια της γης, στην περιποίηση των δέντρων και του κήπου του καθώς και στην οινοποίηση.
Από υπουργός αγρότης στην Κορώνη
Τον συναντήσαμε στο κτήμα του, όπου μας φίλεψε ένα υπέροχο αρωματικό κρασί εσοδείας 2005 και δέχτηκε να μας μιλήσει, με την προϋπόθεση ότι η συζήτησή μας θα αφορούσε αποκλειστικά τη γεωργική του διαδρομή, αν και στην πορεία της κουβέντας δεν έλειψαν οι... παρασπονδίες.
«Η ενασχόλησή μου με την καλλιέργεια της γης», μας λέει, «ξεκίνησε την περίοδο της Κατοχής, σε ηλικία 12 χρόνων. Δύο χρόνια πριν από το 1941 είχε πεθάνει ο πατέρας μου, έτσι δεν ήταν θέμα επιλογής όσο επιβίωσης. Ασχολήθηκα με το κτήμα της οικογένειας με κύριο κίνητρο την αυτάρκεια λόγω της Κατοχής. Δέθηκα με τη γεωργία και την υπέροχη διαδικασία της εξέλιξης των φυτών. Ενα τόσο δα φυτό σού ανταποδίδει την περιποίηση και την προσπάθεια που έκανες να το αναπτύξεις με τους καρπούς του».
Ολοκληρώνοντας τις γυμνασιακές του σπουδές στο Γυμνάσιο της Παραλίας στην Καλαμάτα δίνει εξετάσεις και μπαίνει στην Ανωτάτη Εμπορική (Οικονομικό Πανεπιστήμιο σήμερα), όμως αντί για τον Σεπτέμβριο που άρχιζε το ακαδημαϊκό έτος, εμφανίζεται στη σχολή τον Φεβρουάριο. Το μάζεμα της ελιάς δεν μπορούσε να περιμένει.
Παράλληλα με την επιστήμη του μελετά, στην αρχή εμπειρικά, τα δέντρα και τα φυτά: «Μην ξεχνάμε ότι τα φυτά είναι ζωντανοί οργανισμοί και, επομένως, επηρεάζονται από το περιβάλλον είτε λέγεται ήλιος είτε λέγεται υγρασία, είτε λέγεται ''συμμαχία'' με τα έντομα για τον πολλαπλασιασμό τους. Αρχισα να παρακολουθώ πώς φέρονταν οι μεγαλύτεροι στα φυτά και πώς τα φυτά ήθελαν την περιποίηση διαφόρων ηλικιών.
Λέει το δημοτικό τραγούδι:
''Αμπέλι μου, πλατύφυλλο και κοντοκλαδεμένο, για δεν ανθείς, για δεν καρπείς, σταφύλια για δεν βγάζεις; Για βάλε νιους και σκάψε με, γέρους και κλάδεψέ με βάλε κορίτσια ανύπαντρα να με κορφολογήσουν''.
Βλέπουμε ότι τα διάφορα στάδια της ζωής συνδέονται με τα στάδια ανάπτυξης και καρποφορίας του φυτού. Γιατί ας μην ξεχνάμε ότι τόσο ο άνθρωπος όσο και τα φυτά είναι δημιουργήματα της φύσης».
ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΣΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
Οι συγκρούσεις με τους... γενειοφόρους
Ο Δημήτρης Κουλουριάνος προσλαμβάνεται γρήγορα στη Διεθνή Τράπεζα των Ηνωμένων Εθνών, όπου και ηγείται σε αποστολές σε πολλές χώρες, ιδιαίτερα του Τρίτου Κόσμου: «Η συνεργασία μου με τη Διεθνή Τράπεζα κράτησε μέχρι το 1981, οπότε μετά από μεγάλες πιέσεις του Ανδρέα Παπανδρέου παραιτήθηκα και επέστρεψα στην Ελλάδα. Ολοι τότε με είπαν τρελό».
Εκλέγεται ευρωβουλευτής, αλλά σε λίγες ημέρες παραιτείται για να αναλάβει τη διοίκηση της ΕΤΒΑ. Εν συνεχεία, μετά την αποπομπή του Μανόλη Δρεττάκη, αναλαμβάνει υπουργός Οικονομικών.
Αν και ο ίδιος δεν θέλει να μιλά για εκείνη την τραυματική εμπειρία του, που τον οδήγησε στην παραίτηση, γνωστές είναι οι συγκρούσεις του με τον λαϊκισμό της εποχής και τους πρώτους γενειοφόρους υπουργούς του ΠΑΣΟΚ.
«Κύριε πρόεδρε, βρήκαμε πετρέλαιο στην Ελλάδα και δεν το γνωρίζω;» ρώτησε τον Ανδρέα Παπανδρέου σε μια συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, όταν παρουσιάστηκε το σχέδιο νόμου για το ΕΣΥ με τεράστιους προϋπολογισμούς.
Λέγεται ότι, όταν έφθασε ο κόμπος στο χτένι, ο Κουλουριάνος τού ζήτησε να σταματήσει τις παροχές, γιατί πάμε για φούντο. «Δημητράκη, καλά τα λες, αλλά πρέπει να κερδίσουμε και τις εκλογές» φέρεται να του απάντησε ο Ανδρέας.
«Αυτό που μπορώ να σου πω είναι ότι ο μακαρίτης Ανδρέας προσπάθησε να με μεταπείσει, αφού επί ένα μήνα δεν ανακοίνωσε την παραίτησή μου. Μάλιστα είχε επιστρατεύσει τότε τον μακαρίτη τον Μένιο τον Κουτσόγιωργα και άλλους για να με μεταπείσουν».
Στη συνέχεια θα ακολουθήσει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, ενώ ο κύκλος θα κλείσει στο Ευρωκοινοβούλιο, όπου υπηρέτησε ως ευρωβουλευτής για πέντε χρόνια.
ΜΙΑ ΛΑΜΠΡΗ ΚΑΡΙΕΡΑ
Η υποτροφία στις ΗΠΑ, η γνωριμία με τον Ανδρέα και η απόδραση στην Ιταλία
Πτυχίο Ανωτάτης Εμπορικής, στρατιωτική θητεία και επιστροφή στην Κορώνη, όπου για δύο χρόνια φυτεύει και καλλιεργεί τα πατρικά σταφιδοχώραφα. Είναι η εποχή που η σταφίδα αποτελεί το κύριο εξαγωγικό προϊόν της χώρας.
Eνας διαγωνισμός της Τράπεζας της Ελλάδος τον κάνει να εγκαταλείψει την τσάπα και να εγκατασταθεί στα γραφεία της Διεύθυνσης Οικονομικών της τράπεζας μαζί με τον Ξενοφώντα Ζολώτα, τον Γιάγκο Πεσμάζογλου, τον Αποστόλη Λάζαρη και τον Σάκη Καράγιωργα.
Από μικρή ηλικία έχει συνδεθεί με την ποίηση του Καβάφη, κάτι που ακόμη και σήμερα κουβαλά στις αποσκευές του. Ακολουθεί τον στίχο του ποιητή: «Να σταματήσεις σ' εμπορεία Φοινικικά, και τες καλές πραγμάτειες ν' αποκτήσεις, ...σε πόλεις Αιγυπτιακές πολλές να πας, να μάθεις και να μάθεις από τους σπουδασμένους».
«Η παρέα της Τράπεζας», μας λέει, «ήταν το πρώτο φυτώριο οικονομολόγων που έφτιαξε ο Ζολώτας στην Ελλάδα. Στην Τράπεζα η επιθυμία μου για φυγή παίρνει άλλη μορφή, τη μορφή των μεταπτυχιακών σπουδών στην Ευρώπη. Εδώ πλέον δεν είναι τα ''Εμπορεία τα Φοινικικά'', αλλά ''οι πόλεις οι Αιγυπτιακές να μάθεις και να μάθεις από τους σπουδαγμένους''».
Μια υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών τον στέλνει στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ. Εκεί αρχίζει και η σχέση του με τον Ανδρέα Παπανδρέου, τον οποίο είχε καθηγητή τον πρώτο χρόνο.
Επιστρέφει μετά πέντε χρόνια στην Ελλάδα. Βρισκόμαστε στα 1964. Ο Ανδρέας Παπανδρέου τον ζητεί δίπλα του, έτσι αποσπάται από την τράπεζα στο υπουργείο Συντονισμού. Εκείνη την εποχή μαθητεύει δίπλα στον Γέρο της Δημοκρατίας. «Από τον Γέρο έμαθα πολλά πράγματα και σε κάποιον βαθμό επηρέασε τη σκέψη μου για την πολιτική», σημειώνει. Η χούντα των συνταγματαρχών τον απολύει μαζί με τον Σάκη Καράγιωργα και τον Απόστολο Λάζαρη ως μιάσματα και ως ανίκανους: «Θυμάμαι με κάλεσαν στο υπουργείο Οικονομικών σε απολογία. Το ωραίο είναι ότι στον τρίτο όροφο του υπουργείου που παρουσιάστηκα να απολογηθώ, μετά 15 χρόνια πήγα ως υπουργός».
Με τον εκδότη Βίκτωρα Παπαζήση επιχειρούν απόδραση με μικρό σκάφος στην Ιταλία. Μετά τρία μερόνυχτα έφτασαν θαλασσοδαρμένοι στη Νότια Ιταλία:
«Ο Βίκτωρας επέστρεψε, συνελήφθη και δικάστηκε στη δίκη της Δημοκρατικής Αμυνας. Ο δικηγόρος του στο δικαστήριο προσπαθούσε να αποδείξει ότι το σκαφάκι δεν μπορούσε να φτάσει στην Ιταλία. Για τον σκοπό αυτό έφερε ως μάρτυρα ένα γεροκαπετάνιο, που έβγαλε το σκάφος ''χρέπι'', ίσα ίσα που επέπλεε. Οπότε ο Βίκτωρας τσαντίστηκε. ''Ε, όχι και έτσι'', του λέει, ''μη μου το ξεφτιλίσεις''. Ο κόσμος χανόταν και τον Βίκτωρα τον απασχολούσε μην του κατηγορήσουν το σκάφος».
ΚΑΒΑΦΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΣΗΜΕΡΙΝΑ ΚΟΜΜΑΤΑ ΕΞΟΥΣΙΑΣ
«Βλάπτουν και οι δύο το ίδιο τη Συρία»
Τα δένδρα μεγαλώνουν, θέλουν περιποίηση και η γη καλλιέργεια. Ο Δημήτρης Κουλουριάνος, όπου κι αν βρίσκεται, επιστρέφει στην Ιθάκη του, στην Κορώνη. Οταν ήταν ευρωβουλευτής, έφευγε πάντα από τις Βρυξέλλες με την τελευταία πτήση της Παρασκευής, ώστε Σάββατο να είναι στην Κορώνη. Εφευγε το βράδυ της Κυριακής.
Παρατηρεί ότι ξεφύγαμε από τη συμφωνία μας να μιλήσουμε μόνο για θέματα αγροτιάς. Τον ρωτάμε έτσι αν έχει μέλλον η ελληνική γεωργία: «Στην Ελλάδα το κακό είναι ότι ο αγρότης έχει κρατήσει το ενδιαφέρον του μέχρι την αυλόπορτα του κτήματός του, τι γίνεται το προϊόν του από εκεί και μετά δεν τον απασχολεί. Γιατί δεν αρκεί να παράγεις, πρέπει και να πουλάς. Βλέπεις, οι Ιταλοί έχουν φτάσει να διακινούν το 80% του ελαιολάδου διεθνώς. Η γεωργία δεν παρακολούθησε την εξέλιξη που παρακολούθησαν άλλοι κλάδοι, όπως π.χ. ο τουρισμός, που έχει εξελιχθεί τα τελευταία σαράντα χρόνια».
Η σοδειά φέτος πήγε καλά. Οι ελιές είχαν μεγάλη παραγωγή και το κρασί υψηλούς βαθμούς. Ο Δημήτρης Κουλουριάνος δείχνει ευχαριστημένος. Δεν τον απασχολούν οι οικονομικοί δείκτες και τα ελλείμματα, αυτά είναι δουλειά άλλων.
Παραβλέποντας την αρχική μας συμφωνία, ότι δηλαδή η συζήτησή μας θα επικεντρωθεί αποκλειστικά σε αγροτικά θέματα, και αφού είχαμε σχεδόν ολοκληρώσει την κουβέντα μας, δεν αντέξαμε και τον ρωτήσαμε πώς βλέπει τα δύο μεγάλα κόμματα εξουσίας και τους αρχηγούς τους. Σκέφτηκε λίγο και μας απάντησε καβαφικά: «Βλάπτουν και οι δύο το ίδιο τη Συρία».
Όσο για τη γενικότερη κατάσταση στη χώρα και το όραμά του για το αύριο, μας απάντησε και πάλι καβαφικά:
«Μήνας περνά και φέρνει άλλον μήνα
Αυτά που έρχονται κανείς εύκολα τα εικάζει
Είναι τα χτεσινά τα βαρετά εκείνα
Και καταντά το αύριο πια σαν αύριο να μη μοιάζει».