12.3.11

Προκαταλήψεις! Πιστεύουμε ακόμη σε αυτές;

«Η νίκη επί των παθών μας συνιστά την πρώτη και ουσιαστικότερη νίκη μας» είχε πει ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος Πλάτων. Κατά πόσο όμως έχουμε καταφέρει να αφήσουμε πίσω μας όλους αυτούς τους φόβους και τις προκαταλήψεις που μας άφησαν για κληρονομιά οι παππούδες μας ; Σίγουρα όλοι μας έχουμε βρεθεί σε θέση να χρησιμοποιήσουμε κάποια προκατάληψη ακόμη και αν λέμε πως δεν πιστεύουμε σε αυτές. Παρακάτω αναφέρουμε ενδεικτικά κάποιες απ' αυτές.

 Προκαταλήψεις για το Σπίτι
• Ποδαρικό. Σύμφωνα με τα λεγόμενα των «ειδικών» το πρώτο άτομο που θα μπει στο σπίτι μετά την Πρωτοχρονιά πρέπει να είναι καλό, διαφορετικά θα πάει στραβά η χρονιά.
• Όταν μπαίνει κάποιος για πρώτη φορά στο σπίτι σου, να μπει με το δεξί, για να σου πάνε όλα δεξιά!
Προκαταλήψεις για Αντικείμενα/Ζώα
• Μαύρη γάτα Όλοι ξέρουμε όσα μύρια έπονται μετά τη θέασή της.
• Νεκροφόρα. Ακόμα φτύνονται κάποιοι στο στέρνο για να μην τους βρει το κακό που βρήκε το νεκρό.
• Σκάλα. Δεν περνάμε ποτέ κάτω από σκάλα.
• Ψαλίδι. Δεν αφήνουμε ανοιχτό ψαλίδι (αυτό μάλλον για να μην καρφωθούμε ξεκίνησε και κατέληξε δεισιδαιμονία.)
• Καπέλο. Δεν αφήνουμε καπέλο πάνω στο κρεβάτι.
• Καθρέφτης. Σπασμένος = 7 ολόκληρα χρόνια γρουσουζιά!
• Πιάτα. Δεν τρώμε ποτέ σε ραγισμένα ή σπασμένα στην άκρη πιάτα.
• Ποτήρι νερό απαγορεύεται να τσουγγριστεί.
• Καφές. Δεν κάνουμε πρόποση με καφέ, διότι ο καφές σερβίρεται στις κηδείες.
• Τριαντάφυλλα. Προσφέρονται πάντα σε μονό άθροισμα ή ντουζίνα.
• Τραπεζομάντιλο νύχτα δεν τινάζουμε έξω! (Αυτό κάτι έχει να κάνει με τα ψίχουλα και τα κακά πνεύματα που κυκλοφορούν το βράδυ, αλλά πάλι δεν θυμάμαι ακριβώς.)
Προκαταλήψεις για Ανθρώπους και ενέργειες αυτών
• Όταν φεύγει κάποιος που θέλουμε να γυρίσει σύντομα, ρίχνουμε πίσω του νερό, για να κυλήσει γρήγορα, σαν το νερό, και να ξανάρθει.
• Δε σφυρίζουμε νύχτα. (Μάλλον για να μη μας ακούσουν οι δαίμονες.)
• Τσιγάρο. Αν μας επισκεφτούν οι τελευταίοι ανάψτε ένα. Σύμφωνα με τους «ειδικούς» και πάλι θα τους διώξετε μακριά.
• Δε λουζόμαστε ή κάνουμε μπάνιο Μ. Παρασκευή.
• Δεν κόβουμε νύχια τη νύχτα.
• Δε φωνάζουμε κάποιον που κοιμάται με το όνομά του για να ξυπνήσει. Οι νεράιδες θα μάθουν πώς τον λένε και θα τον καλούν συνέχεια.
• Για να δει μια κοπέλα ποιον θα παντρευτεί παίρνει 1 ή 3 λουλούδια απ' τον επιτάφιο ή 1 ή 3 κουφέτα από γάμο (Προσοχή! Απ' το δίσκο του παπά και όχι από μπομπονιέρα - δεν πιάνει το κόλπο) και τα βάζει κάτω απ' το μαξιλάρι της πριν κοιμηθεί.
• Γαλάζια χάντρα για το μάτι, το οποίο φυσικά είναι προκατάληψη. Στα νεογέννητα αγοράζει υποχρεωτικά ο νονός και χαντρούλα για το χεράκι.
• Τα μωρουδίστικα ρουχαλάκια μαζεύονται απ' έξω πριν τη δύση του ήλιου.
• Η λεχώνα δεν βγαίνει έξω πριν σαραντίσει, κι αν βγει πρέπει πριν πλησιάσει ξανά το μωρό να ανακατέψει στάχτη. Φυσικά, γυρίζει πριν τη δύση του ήλιου στο σπίτι.
• Ξύλο. Το χτυπάμε για να ξυπνήσουν τα κακά πνεύματα που κατοικούν σ' αυτό και να φύγουν για να μην ακούσουν αυτό που θα πει κάποιος. (Είναι λάθος αγαπητοί μου να το χτυπάτε μετά. Είναι αργά... )
• Γλώσσα. Τη δαγκώνουμε όταν λέμε κάτι κακό για να φαρμακωθούμε μόνοι μας από το δηλητήριο (σαν τα φίδια ένα πράμα).
• Κουνιόμαστε απ' τη θέση μας, μάλλον για να μη μας βρουν και πάθουμε το κακό που ξεστομίσαμε.
Νόμοι στις εκκλησίες
• Οι αδιάθετες γυναίκες απαγορεύεται να αγγίξουν εικόνα και να τη φυλήσουν (προσκύνημα δηλαδή).
• Επίσης δεν κοινωνούν και δεν πίνουν αγιασμό. Πιθανόν να μην πρέπει και να τον αγγίξουν.
Πέρα όμως από την παράδοση υπάρχουν και κάποιες προκαταλήψεις που έχουν μια λογική πίσω τους όπως για παράδειγμα:
Η λεχώνα δεν πρέπει να βγει έξω από το σπίτι της διότι οι πρώτες 40 ημέρες ήταν και είναι καθοριστικές για την ανάπτυξη του νεογέννητου. ¨Οταν η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη κάποτε ήταν ανύπαρκτη κι η παιδική θνησιμότητα πολύ υψηλή αλλά και οι γυναίκες ήταν είτε αμόρφωτες είτε φθηνό εργατικό δυναμικό , με μια τέτοια "προκατάληψη" εξασφάλιζαν ότι η λεχώνα δεν θα το ρίξει έξω το οποίο δεν τις το επιτρέπει ούτε η σωματική της κατάσταση ούτε θα την στείλουν στο χωράφι να δουλέψει αλλά θα μείνει κοντά στο βρέφος .
Για παρόμοιο λόγο αποφεύγουν τα ζευγάρια να κάνουν σεξ την σαρακοστή. αν μείνει έγκυος μια γυναίκα από Μάρτιο έως Απρίλιο , τότε θα τεκνοποιήσει στην καρδιά του χειμώνα και οι πιθανότητες να επιζήσει το βρέφος θα περιοριστούν, σκεφτείτε ότι τα καλοριφέρ και η υγιεινή που σήμερα έχουμε όλοι στα σπίτια μας ,κάποτε ήταν προνόμια μόνο για βασιλιάδες. Έπρεπε λοιπόν να περιορισθεί η παιδική θνησιμότητα και καλύτερα η γυναίκα να αποκτήσει ένα βρέφος άλλη εποχή πλην χειμώνα.
Δε περνάμε κάτω από σκάλες για τον ίδιο λόγο που δεν περνάμε πολύ κοντά πίσω από γαϊδούρια ή μουλάρια. Από τη σκάλα μπορεί να πέσει κάτι και να μας τραυματίσει το γαϊδούρι μπορεί να τρομάξει και να μας κλωτσήσει.
Το πιάτο αν είναι ραγισμένο η σπασμένο λίγο στην άκρη δεν μπορείς να το πλύνεις καλά και μπορεί να φιλοξενεί μικρόβια. Είναι και ένδειξη απρόσεκτης νοικοκυράς και περιφρόνησης των καλεσμένων.
Δε σφυρίζουμε την νύχτα γιατί ελλοχεύουν κίνδυνοι οπότε αν περπατάς πρέπει όλες σου οι αισθήσεις να είναι τεταμένες για να αποφύγεις τυχόν "κακοτοπιές" . αν σφυρίζεις ή τραγουδάς τότε δεν ακούς καλά . Επίσης τη νύχτα σφυρίζουν συνθηματικά μόνο οι κλέφτες.