Αναφερόμενος στις βασικές διατάξεις του νομοσχεδίου, ο κ. Κουσελάς υπογράμμισε ότι με αυτό «.....ανασυγκροτούμε εκ βάθρων τους ελεγκτικούς μηχανισμούς. Ανανεώνουμε το δυναμικό τους με διαφανείς διαδικασίες και κριτήρια. Τους εξοπλίζουμε για πρώτη φορά με τριετές επιχειρησιακό σχέδιο καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, στο οποίο δεν συμμετέχει μόνο το Υπουργείο Οικονομικών, αλλά και το Υπουργείο Οικονομίας, το Υπουργείο Δικαιοσύνης και το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Τους εξοπλίζουμε με σύγχρονα ηλεκτρονικά και ελεγκτικά μέσα, για να ανταποκριθούν στις αυξημένες απαιτήσεις διαφάνειας, αξιοπιστίας και καθαρών σχέσεων, που θέλουμε να έχουν με τους Έλληνες πολίτες, με μηδενική ανοχή σε αυθαιρεσίες, δοσοληψίες, εκβιασμούς ή σκόπιμες παραλείψεις, με συγκεκριμένες ελεγκτικές προδιαγραφές και χρεώσεις, με στενό έλεγχο και των ίδιων των ελεγκτών, με συμβόλαια απόδοσης και με Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων.»
Στη συνέχεια της αγόρευσής του, ο κ. Κουσελάς επισήμανε ότι «Πρέπει να γίνει συνείδηση όλων, ότι για κάθε ευρώ που χάνεται από οφειλόμενους πόρους, η χώρα μας στερείται -και στερούμαστε όλοι- πολύτιμους πόρους. Πόρους για δημόσια αγαθά, για την ανάπτυξη, για την απασχόληση, για κοινωνικές παροχές. Η φοροδιαφυγή, είναι κλοπή σε βάρος του κοινωνικού συνόλου. Είναι κλοπή που στερεί από τις επιχειρήσεις και το λαό μας μια χαμηλότερη, μια δικαιότερη φορολογική επιβάρυνση. Του στερεί καλύτερες συντάξεις, περισσότερες και αναγκαίες δημόσιες επενδύσεις, πολύτιμα αγαθά, όπως είναι η υγεία, η παιδεία κ.ά. Η φοροδιαφυγή και όχι ο φόρος, είναι βαριά στρέβλωση που απωθεί και βγάζει εκτός αγοράς τη σωστή επιχείρηση, τον σωστό επαγγελματία, τον καινοτόμο επενδυτή, γιατί ο συγκεκριμένος δεν αντέχει τον αθέμιτο ανταγωνισμό των φοροφυγάδων, πολύ περισσότερο σε καιρούς οικονομικής κρίσης.(....)Η φοροκλοπή δεν είναι κάποιο «κεκτημένο δικαίωμα». Δεν νομιμοποιείται, ούτε καθαγιάζεται με πρόσχημα την κρίση, στην ίδια λογική που δεν νοείται να νομιμοποιήσουμε το φόνο, επειδή κάποιος μπορεί να έχει απωθημένα, τη ληστεία, επειδή κάποιος έχει ανάγκη και τη βία στο συνάνθρωπο, επειδή κάποιος μπορεί να αισθάνεται καταπιεσμένος.»
Απαντώντας σε ισχυρισμούς ότι με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο «για μη υποβολή φορολογικής δήλωσης και για ένα ευρώ πάμε να στείλουμε κάποιον στο αυτόφωρο», ο κ. Κουσελάς διευκρίνισε ότι «Σχετικά με το εισόδημα, η παράλειψη υποβολής ή η υποβολή ανακριβούς δήλωσης μέχρι και 15 χιλιάδες ευρώ, δεν συνιστά ποινικό αδίκημα. Ειδικότερα, για το εισόδημα και για τον Φ.Π.Α. μέχρι και 75 χιλιάδες ευρώ, για να πάει κάποιος σε αυτόφωρο, θα πρέπει να προηγηθεί μια ολόκληρη διαδικασία. Υπάρχει το αυτόφωρο, κατοχυρώνεται ως διαρκές, όμως δεν θα σε συλλάβουν να σε κλείσουν φυλακή, εαν δεν έχει προηγηθεί κλήση από τον έφορο για να υπάρξει συμβιβασμός και η δυνατότητά σου να προσφύγεις στα φορολογικά δικαστήρια.»
‘Οπως χαρακτηριστικά τόνισε, σε άλλο σημείο της ομιλίας του, «πρέπει να συνειδητοποιήσουμε όλοι πως για να μειώσουμε το υπέρογκο δημόσιο χρέος, χωρίς να στερήσουμε από τις μελλοντικές γενιές την περιουσία τους, χρειαζόμαστε κάθε χρόνο σημαντικά πρωτογενή πλεονάσματα, δηλαδή δημόσια έσοδα πολύ υψηλότερα από τις δαπάνες μας, χωρίς τους τόκους και την εξυπηρετηση του χρέους. Χρειαζόμαστε δημοσιονομική αυτοδυναμία, που σήμερα, δυστυχώς, δεν την έχουμε. Με μνημόνιο ή χωρίς, όσο αυτά δεν τα πετυχαίνουμε, το χρέος θα συνεχίσει να αυξάνει. Με ανάπτυξη ή χωρίς, όσο τα έσοδα διαρθρωτικά υστερούν πάνω από δέκα ποσοστιαίες μονάδες του Α.Ε.Π. σε σχέση με τις δαπάνες, ή θα πρέπει να κόβουμε συνεχώς δαπάνες, φτάνοντας να στερούμαστε ακόμη και τα πιο στοιχειώδη, ή θα πρέπει να αυξήσουμε τα έσοδά μας, πατάσσοντας τη φοροδιαφυγή και διευρύνοντας τη φορολογική βάση-και αυτός είναι ένας από τους μεγάλους στόχους μας. Άλλος τρόπος, δεν υπάρχει.»
Στη συνέχεια της τοποθέτησής του, ο κ. Κουσελάς αναφέρθηκε διεξοδικά στις διατάξεις του νομοσχεδίου, με τις οποίες, όπως σημείωσε, «...στηρίζουμε, προστατεύουμε και διευκολύνουμε τους ειλικρινείς φορολογούμενους, τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που συνδέονται σήμερα με την κρίση και την έλλειψη ρευστότητας στην αγορά (...) Αναφέρω, κατ’ αρχήν, τη διάταξη πως δεν θα διώκεται ο φορολογούμενος στην περίπτωση που έχει βέβαιη και εκκαθαρισμένη απαίτηση κατά του Δημοσίου, με ποσό ίσο ή μεγαλύτερο από αυτό για το οποίο διώκεται. Επίσης, την ελαχιστοποίηση της επαφής των ελεγκτικών αρχών με τις ελεγχόμενες επιχειρήσεις ή με τους επιτηδευματίες, με τη διεύρυνση της διενέργειας ελέγχων από απόσταση, με συγκεκριμένα και αντικειμενικά κριτήρια, χωρίς περιθώρια προσωπικών χειρισμών. Τη δυνατότητα συμψηφισμού βεβαιωμένων χρεών προς το Δημόσιο με βέβαιες και εκκαθαρισμένες χρηματικές απαιτήσεις κατά του Δημοσίου, ή φόρο με φόρο, ή φόρο με απαίτηση βέβαιη και εκκαθαρισμένη, ή απαίτηση που αποδεικνύεται με επίσημο δημόσιο έγγραφο. (...) Υλοποιούμε τη δέσμευσή μας για μείωση της παρακράτησης φόρου κερδών στις επιχειρήσεις, στο 20%. Στην υποβολή δηλώσεων Φ.Π.Α., δίνουμε τη δυνατότητα καταβολής του οφειλόμενου φόρου σε τρεις μηνιαίες δόσεις. Επί Ν.Δ, αυτό ίσχυε μόνο για ένα μήνα, εμείς το κάνουμε στο τρίμηνο. Στο θέμα της προσαύξησης, πρέπει να μπορέσουμε να ξεχωρίσουμε τους συνεπείς φορολογούμενος από τους υπόλοιπους, αυτούς που δεν μπορούν να πληρώσουν εφάπαξ. Στο εξωτερικό, σε μια σειρά από άλλες χώρες, η προσαύξηση αυτή είναι ίση με το τρέχον επιτόκιο, ενω εμείς βάζουμε εδώ ένα 2%.
Παρέχουμε τη δυνατότητα καταβολής του Φ.Π.Α, ο οποίος βεβαιώνεται μετά από έλεγχο, σε έξι δόσεις. Παλαιότερα ίσχυε προκαταβολή του 20% και καταβολή του υπόλοιπου 80% σε μία δόση. Καθιερώνουμε τη μη απώλεια του δικαιώματος επιστροφής του Φ.Π.Α για τους αγρότες του ειδικού καθεστώτος, που ασχολούνται με τη διαχείριση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μέχρι και 100 κιλοβάτ και ακόμα για τους αγρότες που έχουν αγροτουριστικές μονάδες, μέχρι 10 δωμάτια. Εάν το εισόδημά τους από αυτές τις πηγές ξεπερνά το υπόλοιπο αγροτικό τους εισόδημα, αυτοί δεν χάνουν το δικαίωμα επιστροφής του Φ.Π.Α, επιστροφής που η Κυβέρνησή μας την έχει ανεβάσει στο 11%. Τέλος, προχωράμε στη διασφάλιση ελάχιστου κέρδους για τους περιπτεράδες και τους λιανοπωλητές καπνού, στο μέτρο που αυτό το ελάχιστο κέρδος συμπιέζεται από αθέμιτες πρακτικές...»
Απαντώντας σε επικρίσεις για την αύξηση του ποσοστού προβεβαίωσης, ο κ. Κουσελάς διευκρίνισε ότι «Η προσφυγή στη Δικαιοσύνη και στα φορολογικά δικαστήρια δεν εξαρτάται από την καταβολή του 50%, απλώς η φορολογική αρχή βεβαιώνει το 50% και μπορεί να επιδιώξει την είσπραξή του, ανεξάρτητα από την παράλληλη διεξαγωγή της φορολογικής δίκης. Στις περισσότερες χώρες βεβαιώνεται το 100% και δεν ισχύει η εκ του νόμου αναστολή για ποσοστό ή και για το σύνολο του φόρου....Εξ άλλου, ο φορολογούμενος μπορεί να ζητήσει δικαστική αναστολή και του 50% και, εάν υπάρχουν βάσιμοι και πραγματικοί λόγοι, να το επιτύχει. Αυτά, για την αποκατάσταση της αλήθειας στο συγκεκριμένο ζήτημα.»
Κλείνοντας την τοποθέτησή του, ο υφυπουργός Οικονομικών επισήμανε ότι «...σε αυτό το σχέδιο νόμου αποτυπώνεται, όχι στα λόγια αλλά με συγκεκριμένα μέτρα και θεσμούς, η ισχυρή πολιτική μας βούληση να ανοίξουμε πόλεμο στη φοροδιαφυγή. Σ' αυτόν τον δύσκολο πόλεμο έχουμε σύμμαχο τον έντιμο πολίτη, τον συνεπή φορολογούμενο, που δεν αντέχει πλέον να σηκώνει τα βάρη των άλλων. Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής είναι υπόθεση όλων.»