Τα ποσοστά των αυτοκτονιών αυξήθηκαν ραγδαία στην Ευρώπη από το 2007 ως το 2009 καθώς η χρηματοπιστωτική κρίση προκάλεσε άνοδο στο ποσοστό ανεργίας και συρρίκνωση των εισοδημάτων των πολιτών και η μεγαλύτερη αύξηση των κρουσμάτων παρατηρείται στην Ελλάδα και στην Ιρλανδία, ανακοίνωσαν σήμερα ερευνητές. Αντίθετα, τα ποσοστά των θανάτων από τροχαία στις χώρες αυτές, μειώθηκαν κατά την ίδια περίοδο, ενδεχομένως επειδή τα υψηλότερα ποσοστά ανέργων οδήγησαν σε μικρότερη χρήση αυτοκινήτου, σύμφωνα με μία αρχική ανάλυση των δεδομένων από 10 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).
"Παρότι αρχίζουμε να βλέπουμε κάποιες ενδείξεις οικονομικής ανάκαμψης, αυτό που επίσης παρατηρούμε τώρα είναι μία ανθρώπινη κρίση," λέει ο Ντέιβιντ Στάκλερ, κοινωνιολόγος στο πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ στη Βρετανία, ο οποίος επεξεργάστηκε τα στοιχεία. Ο Στάκλερ, ο Μάρτιν Μακί της Σχολής Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου και ο Σάντζεϊ Μπασού του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο δημοσίευσαν τα αρχικά τους συμπεράσματα στην επιστημονική επιθεώρηση Lancet και ανακοίνωσαν ότι τα στοιχεία "αποκαλύπτουν τις ταχείες επιπτώσεις των χρηματοπιστωτικών κρίσεων στην υγεία." Ο Στάκλερ δήλωσε σε τηλεφωνική του συνέντευξη ότι οι ερευνητές δεν διαθέτουν ακόμη επαρκή στοιχεία ώστε να προβούν σε μία αξιόπιστη εκτίμηση ως προς το πόσοι θάνατοι συνολικά συνδέονται με την χρηματοπιστωτική κρίση, αλλά αυτό είναι κάτι το οποίο σκοπεύουν να ερευνήσουν στο μέλλον.
"Συγκεκριμένα, θέλουμε να κατανοήσουμε καλύτερα γιατί κάποιοι άνθρωποι, κάποιες κοινότητες και ολόκληρες κοινωνίες είναι ιδιαίτερα ευάλωτες, ενώ κάποιοι άλλοι δείχνουν πιο ανθεκτικοί στις οικονομικές κρίσεις," έγραψαν οι ερευνητές. Ο Στάκλερ εξέφρασε φόβους ότι το κοινωνικό κόστος και το κόστος για την υγεία της πρόσφατης παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης θα αποδειχτεί υψηλό. "Μπορούμε ήδη να δούμε ότι οι χώρες που αντιμετωπίζουν τις πιο ισχυρές ανατροπές, όπως η Ελλάδα και η Ιρλανδία, εμφάνισαν μεγαλύτερη αύξηση των αυτοκτονιών.
Και οι αυτοκτονίες είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου σε ό,τι αφορά στα προβλήματα ψυχικής υγείας.
Η αυτοκτονία από μόνη της είναι ένα σχετικά σπάνιο γεγονός, αλλά όπου παρατηρείται αύξηση των αυτοκτονιών παρατηρείται και αύξηση στις απόπειρες αυτοκτονιών καθώς και νέα κρούσματα κατάθλιψης," εξηγεί ο Στάκλερ.
Με την ανάλυση των δεδομένων που υπάρχουν μέχρι σήμερα ο Στάκλερ και οι συνεργάτες του διαπίστωσαν ότι τα ποσοστά αυτοκτονιών αυξήθηκαν κατά 17% στην Ελλάδα και κατά 13% στην Ιρλανδία. Η ανεργία αυξήθηκε κατά 2,6 ποσοστιαίες μονάδες-- αύξηση 35%--κατά το διάστημα 2007-2009 στο σύνολο των χωρών της ΕΕ, ανακοίνωσαν οι επιστήμονες. "Η σταθερή καθοδική τάση στα ποσοστά των αυτοκτονιών, που παρατηρείτο...πριν από το 2007, ανετράπη απότομα," έγραψαν οι επιστήμονες.
Το 2008 η αύξηση στα ποσοστά των αυτοκτονιών στα νέα μέλη της ΕΕ που συμμετείχαν στην έρευνα--όπως η Ουγγαρία και η Λιθουανία που εντάχθηκαν μετά το 2004--ήταν μικρότερη του 1%, αλλά στα παλαιότερα μέλη της ΕΕ ήταν σχεδόν 7%. Και στις δύο κατηγορίες τα ποσοστά των αυτοκτονιών αυξήθηκαν περαιτέρω το 2009.
Ανάμεσα στις δέκα χώρες που εξέτασαν οι επιστήμονες -- Αυστρία, Βρετανία, Φινλανδία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Ολλανδία, Δημοκρατία της Τσεχίας, Ουγγαρία, Λετονία και Ρουμανία-- μόνο στην Αυστρία τα ποσοστά των αυτοκτονιών μειώθηκαν το 2009 σε σχέση με το 2007 με το ποσοστό μείωσης να κυμαίνεται στο 5% και πλέον.
Στη Βρετανία τα ποσοστά των αυτοκτονιών αυξήθηκαν από 6,14 ανά 100.000 ανθρώπους ηλικίας κάτω των 65 το 2007 σε 6,75 το 2008--αύξηση 10%-- και παρέμειναν εξίσου υψηλά εντός του 2009.
Ο Στάκλερ εξηγεί ότι, συνολικά, τα υψηλότερα ποσοστά θανάτων που οφείλονται σε αυτοκτονία φαίνεται να εξισορροπούνται με τα χαμηλότερα ποσοστά θανάτων σε τροχαία, που μειώθηκαν σημαντικά, ειδικά στις νεοεισαχθείσες στην ΕΕ χώρες όπου αρχικά ήταν υψηλά.