22.3.12

Νέο φως στα αίτια της φαλάκρας και ελπίδες για θεραπείες

Μια ομάδα ερευνητών στις ΗΠΑ, με επικεφαλής τον Έλληνα καθηγητή δερματολογίας Γιώργο Κωτσαρέλλη, εντόπισε για πρώτη φορά ένα άγνωστο μέχρι σήμερα βιολογικό μηχανισμό που προκαλεί φαλάκρα.
Η ανακάλυψη δίνει ελπίδες για την ανάπτυξη νέων θεραπειών που θα εμποδίζουν τις τρίχες να πέφτουν από το κεφάλι των ανδρών, ενώ, ακόμα καλύτερα, θα μπορούσαν ίσως ακόμα και να επαναφέρουν τα πεσμένα μαλλιά στη θέση τους. Ήδη άρχισαν να μελετώνται σχετικά φάρμακα και κρέμες που βρίσκονται κιόλας σε φάση κλινικών δοκιμών.
Οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο ιατρικό περιοδικό «Science Translational Medicine», σύμφωνα με το BBC και το «Nature», έκαναν εργαστηριακά πειράματα με ανθρώπους και ποντίκια και εντόπισαν μία πρωτεΐνη που πυροδοτεί την απώλεια των τριχών.
Οι λευκοί άνδρες συνήθως αρχίζουν να χάνουν τα μαλλιά τους στη μέση ηλικία και το 80% περίπου έχουν μικρότερη ή μεγαλύτερη φαλάκρα έως τα 70 τους. Για την απώλεια των μαλλιών μπορεί να παίζουν ρόλο διάφοροι παράγοντες, όπως γενετικοί ή το επίπεδο της ορμόνης τεστοστερόνης, όμως αρκετά άλλα αίτια της φαλάκρας είναι μάλλον άγνωστα. Σε κάθε περίπτωση, τα θυλάκια των τριχών συρρικνώνονται και τελικά γίνονται τόσο μικρά που είναι πια αόρατα, οπότε και οι τρίχες γίνονται μικροσκοπικές, με συνέπεια να κάνει την εμφάνισή της κάποια στιγμή η φαλάκρα.
Οι ερευνητές ανέλυσαν τα γονίδια που ενεργοποιούνται, όταν οι άνδρες αρχίζουν να μένουν φαλακροί. Βρήκαν, έτσι, ότι το επίπεδο μιας πρωτεΐνης-κλειδί, της προσταγλανδίνης D συνθάσης (PGD2), αυξάνεται μόνο στα κύτταρα των θυλακίων που βρίσκονται στις περιοχές του κεφαλιού χωρίς τρίχες. Τα πειραματόζωα που, μέσω της κατάλληλης γενετικής τροποποίησης, είχαν υψηλά επίπεδα αυτής της πρωτεΐνης, έμειναν τελείως φαλακρά, ενώ οι μεταφυτευμένες σε αυτά ανθρώπινες τρίχες σταμάτησαν να μεγαλώνουν, όταν η εν λόγω πρωτεΐνη ήταν αυξημένη.
Όπως είπε ο Κωτσαρέλλης, εντοπίστηκε πλέον σίγουρα μία πρωτεΐνη που θα αποτελέσει στόχο για την θεραπεία της φαλάκρας. Το επόμενο βήμα, όπως είπε, θα είναι να βρεθούν ουσίες που επηρεάζουν αυτή την πρωτεΐνη, ώστε να εμποδιστεί η απώλεια των τριχών ή και να αναστραφεί. Μια τέτοια μελέτη όμως, όπως ανέφερε, θα πάρει κάποιο χρόνο.
Είναι αξιοσημείωτο ότι τα νέα φάρμακα που μελετώνται κατά της φαλάκρας, όπως επεσήμανε ο Κωτσαρέλλης, έχουν θεραπευτική δράση στις αλλεργικές ασθένειες, όπως το άσθμα. Σύμφωνα με τον έλληνα επιστήμονα, είναι ασαφές ακόμα αν η ανακάλυψη για το ρόλο της συγκεκριμένης πρωτεΐνης έχει εφαρμογή και στην πιο σπάνια περίπτωση των γυναικών που χάνουν τα μαλλιά τους.
Το 2011 η ερευνητική ομάδα του έλληνα δερματολόγου ανακάλυψε ότι τα βλαστικά κύτταρα των θυλακίων των τριχών παραμένουν ανέπαφα ακόμα και στο φαλακρό δέρμα, όμως αναστέλλεται η ανάπτυξή τους. Αν υπεύθυνη γι' αυτή την αναστολή είναι η πρωτεΐνη PGD2, τότε, κατά τον Κωτσαρέλλη, το μπλοκάρισμα της δράσης της με κάποιο τρόπο μπορεί να επιτρέψει ξανά στα βλαστικά κύτταρα να αναπτυχθούν, να δημιουργήσουν νέα θυλάκια τριχών και, τελικά, να ξαναφυτρώσουν τα μαλλιά. Το αν όμως θα είναι το ίδιο μακριά όπως πριν, αυτό είναι δύσκολο να το ξέρουμε, όπως είπε.