Η Αθηνά Παρθένος είναι το νέο - και οριστικό - έμβλημα του Εθνικού και
Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών με το οποίο το αρχαιότερο ίδρυμα ανώτατης
εκπαίδευσης στη χώρα επιχειρεί να ενοποιήσει σε μία μορφή τις διάφορες εκδοχές
της αρχαίας θεάς που εμφανίζονταν έως τώρα στο λογότυπό του.
Η Αθηνά Παρθένος, που επανασχεδιάστηκε με βάση έργο του Ασπασίου, επελέγη από τη Σύγκλητο του Πανεπιστημίου. Ο επανασχεδιασμός έγινε από τον χαράκτη Τάκη Κατσουλίδη, ο οποίος προσέφερε αφιλοκερδώς τις υπηρεσίες του και βασίστηκε σε απεικόνιση της κεφαλής της Αθηνάς που βρίσκεται σε δαχτυλίδι, το οποίο εκτίθεται στο μουσείο της Βιέννης.
«Κατέφυγα στην ξυλογραφία του ορθού ξύλου, μια τεχνική που χρησιμοποιείτο έως τα μέσα του 18ου αιώνα οπότε εισέβαλε στις γραφικές τέχνες η φωτογραφία» σημείωσε ο διακεκριμένος χαράκτης στην εκδήλωση για την παρουσίαση του νέου εμβλήματος που φιλοξενήθηκε στο Πολιτιστικό Κέντρο του Ιδρύματος «Κωστής Παλαμάς». Οι προδιαγραφές γραμματοσήμου, τις οποίες επιστράτευσε ο Τάκης Κατσουλίδης, επιτρέπουν την αναπαραγωγή του εμβλήματος σε πολύ μικρές διαστάσεις «χωρίς να βουλώνει» το λογότυπο, όπως ανέφερε ο ίδιος χαρακτηριστικά. Η επίσημη γραμματοσειρά , η οποία συνοδεύει το έμβλημα, έχει σχεδιαστεί επίσης από τον Τάκη Κατσουλίδη. Στη σημασία του εμβλήματος για ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα αναφέρθηκε ο πρύτανης της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών Γιώργος Χαρβαλιάς. «Το έμβλημα ενός πανεπιστημίου δεν είναι μια τυπική σφραγίδα ή ένα κομψό κόσμημα. Είναι η εικόνα που αναφέρεται στην ιστορία του, στις αρχές του, ο μορφότυπος ενός ιστορικού πλαισίου. Λειτουργεί ως πολλαπλών διαστάσεων έργο τέχνης» σημείωσε. Η Αθηνά, πρόσθεσε ο Γιώργος Χαρβαλιάς, ήταν προστάτιδα της Αθήνας και της Ακρόπολης, της Σοφίας, της Δημοκρατίας, της Γνώσης, του Νόμου, της Δικαιοσύνης, των Μαθηματικών. Ως μια θεά με πολλές ιδιότητες ταιριάζει, επομένως, σε ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα με πολλά επιστημονικά πεδία, όπως είναι το πανεπιστήμιο της Αθήνας. Ακριβώς σε αυτές τις πολλαπλές ιδιότητες οφείλει η Αθηνά τα πολλά της προσωνύμια, όπως, Πρόμαχος, Παλλάδα, Εργάνη, Αγοραία, καθώς και τις διαφορετικές της απεικονίσεις. Η Αθηνά Παρθένος λατρευόταν με αυτό το επίθετο στον Παρθενώνα. Μετά την κλασική περίοδο επανεμφανίστηκε τον 18ο αιώνα για να συμβολίσει το δημοκρατικό πολίτευμα. «Ένα έμβλημα πρέπει να είναι έργο τέχνης. Είναι το σύμβολο με το οποίο αναγνωρίζεται ένα ίδρυμα. Πρέπει να είναι αναγνωρίσιμο, ευανάγνωστο» σημείωσε από την πλευρά του ο ακαδημαϊκός, ζωγράφος και χαράκτης Παναγιώτης Τέτσης. Στις διάφορες εκδοχές του εμβλήματος του πανεπιστημίου αναφέρθηκε ο γραφίστας Δημήτρης Αρβανίτης.
Η βασική ήταν η Αθηνά Παρθένος, ενώ σε άλλες περιπτώσεις χρησιμοποιήτο η μορφή της Αθηνάς από χάλκινο άγαλμα το οποίο αποδίδεται στον γλύπτη Ευφράνωνα. «Μετά από έρευνα της πρυτανείας διαπιστώθηκε ότι το έμβλημα της Αθηνάς Παρθένου προέρχεται από δαχτυλιόλιθο που βρίσκεται στο μουσείο Τέχνης της Βιέννης, είναι εμπνευσμένο από την Αθηνά του Φειδία και φέρει την υπογραφή του Ασπασίου» ανέφερε ο Δημήτρης Αρβανίτης.
«Αυτό το έμβλημα χρησιμοποιούσε το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο από την ίδρυσή του και μετά την ένωσή του με το εθνικό, πριν παρεισφρήσουν άλλες εκδοχές» πρόσθεσε. Σε σύντομη παρέμβασή του, ο πρύτανης του πανεπιστημίου της Αθήνας Θεοδόσης Πελεγρίνης τόνισε ότι το πανεπιστήμιο «είναι δημιούργημα της ψυχής του απλού Ελληνα».
Το ίδρυμα, σημείωσε, δημιουργήθηκε με τη χορηγία πολλών απλών ανθρώπων. Αναφέρθηκε, μάλιστα στην ιστορία ενός επαίτη, ονόματι Οκά με κατατωγή από το Μέτσοβο, ο οποίος βρέθηκε ένα βράδυ νεκρός. Στο πανωφόρι του υπήρχε ένα χρυσό νόμισμα κι ένα σημείωμα με το οποίο ζητούσε να διατεθεί το χρηματικό ποσό για τον έρανο του πανεπιστημίου.
«Αυτό το περιστατικό έκανε αίσθηση στην κοινωνία της εποχής και παρακίνησε πολλούς άλλους Ελληνες να συνεισφέρουν τον οβολό τους. Κι αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αυτό το πανεπιστήμιο θα βρίσκεται πάντα όρθιο» ανέφερε ο κ.Πελεγρίνης. Την εκδήλωση παρουσίασης του νέου εμβλήματος συντόνισε ο δημοσιογράφος Γιάννης Πολίτης.
Η Αθηνά Παρθένος, που επανασχεδιάστηκε με βάση έργο του Ασπασίου, επελέγη από τη Σύγκλητο του Πανεπιστημίου. Ο επανασχεδιασμός έγινε από τον χαράκτη Τάκη Κατσουλίδη, ο οποίος προσέφερε αφιλοκερδώς τις υπηρεσίες του και βασίστηκε σε απεικόνιση της κεφαλής της Αθηνάς που βρίσκεται σε δαχτυλίδι, το οποίο εκτίθεται στο μουσείο της Βιέννης.
«Κατέφυγα στην ξυλογραφία του ορθού ξύλου, μια τεχνική που χρησιμοποιείτο έως τα μέσα του 18ου αιώνα οπότε εισέβαλε στις γραφικές τέχνες η φωτογραφία» σημείωσε ο διακεκριμένος χαράκτης στην εκδήλωση για την παρουσίαση του νέου εμβλήματος που φιλοξενήθηκε στο Πολιτιστικό Κέντρο του Ιδρύματος «Κωστής Παλαμάς». Οι προδιαγραφές γραμματοσήμου, τις οποίες επιστράτευσε ο Τάκης Κατσουλίδης, επιτρέπουν την αναπαραγωγή του εμβλήματος σε πολύ μικρές διαστάσεις «χωρίς να βουλώνει» το λογότυπο, όπως ανέφερε ο ίδιος χαρακτηριστικά. Η επίσημη γραμματοσειρά , η οποία συνοδεύει το έμβλημα, έχει σχεδιαστεί επίσης από τον Τάκη Κατσουλίδη. Στη σημασία του εμβλήματος για ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα αναφέρθηκε ο πρύτανης της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών Γιώργος Χαρβαλιάς. «Το έμβλημα ενός πανεπιστημίου δεν είναι μια τυπική σφραγίδα ή ένα κομψό κόσμημα. Είναι η εικόνα που αναφέρεται στην ιστορία του, στις αρχές του, ο μορφότυπος ενός ιστορικού πλαισίου. Λειτουργεί ως πολλαπλών διαστάσεων έργο τέχνης» σημείωσε. Η Αθηνά, πρόσθεσε ο Γιώργος Χαρβαλιάς, ήταν προστάτιδα της Αθήνας και της Ακρόπολης, της Σοφίας, της Δημοκρατίας, της Γνώσης, του Νόμου, της Δικαιοσύνης, των Μαθηματικών. Ως μια θεά με πολλές ιδιότητες ταιριάζει, επομένως, σε ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα με πολλά επιστημονικά πεδία, όπως είναι το πανεπιστήμιο της Αθήνας. Ακριβώς σε αυτές τις πολλαπλές ιδιότητες οφείλει η Αθηνά τα πολλά της προσωνύμια, όπως, Πρόμαχος, Παλλάδα, Εργάνη, Αγοραία, καθώς και τις διαφορετικές της απεικονίσεις. Η Αθηνά Παρθένος λατρευόταν με αυτό το επίθετο στον Παρθενώνα. Μετά την κλασική περίοδο επανεμφανίστηκε τον 18ο αιώνα για να συμβολίσει το δημοκρατικό πολίτευμα. «Ένα έμβλημα πρέπει να είναι έργο τέχνης. Είναι το σύμβολο με το οποίο αναγνωρίζεται ένα ίδρυμα. Πρέπει να είναι αναγνωρίσιμο, ευανάγνωστο» σημείωσε από την πλευρά του ο ακαδημαϊκός, ζωγράφος και χαράκτης Παναγιώτης Τέτσης. Στις διάφορες εκδοχές του εμβλήματος του πανεπιστημίου αναφέρθηκε ο γραφίστας Δημήτρης Αρβανίτης.
Η βασική ήταν η Αθηνά Παρθένος, ενώ σε άλλες περιπτώσεις χρησιμοποιήτο η μορφή της Αθηνάς από χάλκινο άγαλμα το οποίο αποδίδεται στον γλύπτη Ευφράνωνα. «Μετά από έρευνα της πρυτανείας διαπιστώθηκε ότι το έμβλημα της Αθηνάς Παρθένου προέρχεται από δαχτυλιόλιθο που βρίσκεται στο μουσείο Τέχνης της Βιέννης, είναι εμπνευσμένο από την Αθηνά του Φειδία και φέρει την υπογραφή του Ασπασίου» ανέφερε ο Δημήτρης Αρβανίτης.
«Αυτό το έμβλημα χρησιμοποιούσε το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο από την ίδρυσή του και μετά την ένωσή του με το εθνικό, πριν παρεισφρήσουν άλλες εκδοχές» πρόσθεσε. Σε σύντομη παρέμβασή του, ο πρύτανης του πανεπιστημίου της Αθήνας Θεοδόσης Πελεγρίνης τόνισε ότι το πανεπιστήμιο «είναι δημιούργημα της ψυχής του απλού Ελληνα».
Το ίδρυμα, σημείωσε, δημιουργήθηκε με τη χορηγία πολλών απλών ανθρώπων. Αναφέρθηκε, μάλιστα στην ιστορία ενός επαίτη, ονόματι Οκά με κατατωγή από το Μέτσοβο, ο οποίος βρέθηκε ένα βράδυ νεκρός. Στο πανωφόρι του υπήρχε ένα χρυσό νόμισμα κι ένα σημείωμα με το οποίο ζητούσε να διατεθεί το χρηματικό ποσό για τον έρανο του πανεπιστημίου.
«Αυτό το περιστατικό έκανε αίσθηση στην κοινωνία της εποχής και παρακίνησε πολλούς άλλους Ελληνες να συνεισφέρουν τον οβολό τους. Κι αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αυτό το πανεπιστήμιο θα βρίσκεται πάντα όρθιο» ανέφερε ο κ.Πελεγρίνης. Την εκδήλωση παρουσίασης του νέου εμβλήματος συντόνισε ο δημοσιογράφος Γιάννης Πολίτης.