Με την έκδοση μακροσκελούς ψηφίσματος ολοκληρώθηκαν αργά τη νύχτα οι εργασίες της Συνόδου των Πρυτάνεων, στην Πάτρα.
Σε ψήφισμά τους οι συμμετέχοντες τονίζουν, μεταξύ άλλων, ότι «στις κρίσιμες στιγμές που διέρχεται η χώρα, τα μείζονα διακυβεύματα για το δημόσιο πανεπιστήμιο είναι το επονομαζόμενο σχέδιο "ΑΘΗΝΑ", η απαξίωση των πτυχίων και διπλωμάτων των ΑΕΙ, η χειμαζόμενη φοιτητική μέριμνα, η κατάρτιση των προϋπολογισμών και ο κίνδυνος νέων οικονομικών ζημιών για τα πανεπιστήμια, καθώς και η "διαθεσιμότητα" υπαλλήλων, που οδηγεί σε απόλυση διοικητικού προσωπικού». Σημειώνεται ακόμη ότι «η αντιμετώπιση αυτής της κρίσης βρίσκει τα πανεπιστήμια μέσα στη δίνη της εφαρμογής του νέου θεσμικού πλαισίου και στην αποδόμηση των οργάνων της αυτοδιοίκησης τους, που αυτό συνεπάγεται».
Ειδικότερα, σχετικά με το σχέδιο «ΑΘΗΝΑ», οι πρυτάνεις επιμένουν ότι τα ακαδημαϊκά κριτήρια θα προσδιορίσουν τα ίδια τα πανεπιστήμια, τα αναπτυξιακά κριτήρια θα πρέπει να προσδιοριστούν στο επίπεδο του ΣΑΠΕ και του ΣΑΤΕ, σε συνεργασία με άλλους κοινωνικούς εταίρους, και τα εθνικά κριτήρια στο επίπεδο του ΕΣΥΠ.
Το υπουργείο Παιδείας, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της Συνόδου, «δεν μπορεί εδώ και τώρα να προχωρήσει σε βεβιασμένη αλλαγή των μηχανογραφικών δελτίων». Αντιθέτως, «το υπουργείο οφείλει να τηρήσει, όπως αρμόζει, τις θεσμικές διαδικασίες, και να μην κάνει κατάχρηση των εξουσιών, που του δίνει σχετικά ο νόμος».
Σε ό,τι αφορά την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου με την οποία αναγνωρίζονται τα πιστοποιητικά σπουδών των Κολλεγίων ως ισοδύναμα με τους τίτλους της ανώτατης εκπαίδευσης, «παραβιάζεται», αναφέρουν οι πρυτάνεις, «το άρθρο 16 παρ. 5 του Συντάγματος και δίνει βορά την ανώτατη εκπαίδευση στα ιδιωτικά συμφέροντα».
Η Σύνοδος δηλώνει στο ψήφισμά της, την κατηγορηματική της αντίθεση στη ρύθμιση, που πλήττει -όπως αναφέρεται- το δημόσιο συμφέρον και ζητά από το υπουργείο Παιδείας «να επανορθώσει αποκαθιστώντας την αναγνώριση πρόσβασης σε επαγγελματικές δραστηριότητες των διπλωμάτων και πτυχίων των δημόσιων πανεπιστημίων με βάση τα προγράμματα σπουδών τους».
Επιπλέον, οι πρυτάνεις εκφράζουν την αντίθεσή τους στο μέτρο της διαθεσιμότητας υπαλλήλων, τονίζοντας ότι «τα πανεπιστήμια χάνουν το ανθρώπινο δυναμικό τους, όταν με τον "μηχανισμό" της διαθεσιμότητας απειλούνται με απώλεια και απόλυση του διοικητικού τους προσωπικού». Ταυτόχρονα, ζητούν από τον υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης να αποσύρει άμεσα τη σχετική εγκύκλιο.
Επίσης, λόγω της κρίσης, τονίζεται στο ψήφισμα, αναδεικνύεται σε μείζον ζήτημα το αίτημα για αναβάθμιση των υπηρεσιών φοιτητικής μέριμνας. Ως εκ τούτου, η Σύνοδος ζητά την αύξηση της επιχορήγησης σίτισης, λόγω της δραματικής και απότομης μείωσης των οικογενειακών εισοδημάτων, με στόχο την ολική σίτιση με βάση τις ιδιαιτερότητες του κάθε ιδρύματος.
Σχετικά με τα οικονομικά των πανεπιστημίων, η Σύνοδος σημειώνει: «Ενώ βρισκόμαστε μόλις έναν μήνα πριν το τέλος του 2012, τα πανεπιστήμια δεν έχουν λάβει επίσημη ενημέρωση από το υπουργείο σε ό,τι αφορά το ύψος των προϋπολογισμών τους για το 2013. Μια μείωση των προυπολογισμών της τάξης του 20% σε σχέση με τους προϋπολογισμούς του 2012, θα επιφέρει σημαντικότατο πλήγμα στη λειτουργία των ιδρυμάτων, τα οποία θα καταστούν αντικειμενικά ανίκανα να αντεπεξέλθουν ακόμα και στις πλέον ανελαστικές δαπάνες λειτουργίας τους».
Σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων, η Σύνοδος των Πρυτάνεων ζητά «να δεσμευτούν οι ηγεσίες του υπουργείου Παιδείας και του υπουργείου Οικονομικών, αλλά και της Τράπεζας της Ελλάδος, ότι η συμμετοχή των πανεπιστημίων στο πρόγραμμα αυτό θα παραμείνει προαιρετική [...] και ότι τα πανεπιστήμια δεν θα βρεθούν δέσμια τυχόν μονομερούς απόφασης της ΤτΕ να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα επαναγοράς». Εκτιμούν μάλιστα οι πρυτάνεις ότι «είναι απόλυτα εφικτό να εξαιρεθούν τα πανεπιστήμια από το νέο «κούρεμα», καθώς η αξία των ομολόγων, που κατέχουν, είναι ελάχιστη σε σχέση με το ζητούμενο για την κυβέρνηση.
Στο ψήφισμα σημειώνεται ακόμη ότι «σήμερα που οι πρυτανικές Αρχές λειτουργούν υπό τη δαμόκλειο σπάθη της εισαγγελικής παρέμβασης, είναι αδιανόητο να στοχοποιούνται επειδή προσπαθούν να λειτουργήσουν τα πανεπιστήμια σε ακαδημαϊκό και έννομο πλαίσιο, όπως για παράδειγμα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης».
Τέλος, προστίθεται: «Είναι περισσότερο αναγκαία από ποτέ η επίκληση σε όλες τις δυνάμεις της πανεπιστημιακής κοινότητας για διασφάλιση της συνοχής τους, ώστε μέσω της ενεργού συμμετοχής τους στα συλλογικά θεσμικά όργανα, και με σεβασμό όλων στις αποφάσεις τους, να αγωνιστούμε από κοινού για να διατηρηθεί και να λειτουργήσει σύμφωνα με τις παραδόσεις και την αποστολή του το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο».
Σε ψήφισμά τους οι συμμετέχοντες τονίζουν, μεταξύ άλλων, ότι «στις κρίσιμες στιγμές που διέρχεται η χώρα, τα μείζονα διακυβεύματα για το δημόσιο πανεπιστήμιο είναι το επονομαζόμενο σχέδιο "ΑΘΗΝΑ", η απαξίωση των πτυχίων και διπλωμάτων των ΑΕΙ, η χειμαζόμενη φοιτητική μέριμνα, η κατάρτιση των προϋπολογισμών και ο κίνδυνος νέων οικονομικών ζημιών για τα πανεπιστήμια, καθώς και η "διαθεσιμότητα" υπαλλήλων, που οδηγεί σε απόλυση διοικητικού προσωπικού». Σημειώνεται ακόμη ότι «η αντιμετώπιση αυτής της κρίσης βρίσκει τα πανεπιστήμια μέσα στη δίνη της εφαρμογής του νέου θεσμικού πλαισίου και στην αποδόμηση των οργάνων της αυτοδιοίκησης τους, που αυτό συνεπάγεται».
Ειδικότερα, σχετικά με το σχέδιο «ΑΘΗΝΑ», οι πρυτάνεις επιμένουν ότι τα ακαδημαϊκά κριτήρια θα προσδιορίσουν τα ίδια τα πανεπιστήμια, τα αναπτυξιακά κριτήρια θα πρέπει να προσδιοριστούν στο επίπεδο του ΣΑΠΕ και του ΣΑΤΕ, σε συνεργασία με άλλους κοινωνικούς εταίρους, και τα εθνικά κριτήρια στο επίπεδο του ΕΣΥΠ.
Το υπουργείο Παιδείας, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της Συνόδου, «δεν μπορεί εδώ και τώρα να προχωρήσει σε βεβιασμένη αλλαγή των μηχανογραφικών δελτίων». Αντιθέτως, «το υπουργείο οφείλει να τηρήσει, όπως αρμόζει, τις θεσμικές διαδικασίες, και να μην κάνει κατάχρηση των εξουσιών, που του δίνει σχετικά ο νόμος».
Σε ό,τι αφορά την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου με την οποία αναγνωρίζονται τα πιστοποιητικά σπουδών των Κολλεγίων ως ισοδύναμα με τους τίτλους της ανώτατης εκπαίδευσης, «παραβιάζεται», αναφέρουν οι πρυτάνεις, «το άρθρο 16 παρ. 5 του Συντάγματος και δίνει βορά την ανώτατη εκπαίδευση στα ιδιωτικά συμφέροντα».
Η Σύνοδος δηλώνει στο ψήφισμά της, την κατηγορηματική της αντίθεση στη ρύθμιση, που πλήττει -όπως αναφέρεται- το δημόσιο συμφέρον και ζητά από το υπουργείο Παιδείας «να επανορθώσει αποκαθιστώντας την αναγνώριση πρόσβασης σε επαγγελματικές δραστηριότητες των διπλωμάτων και πτυχίων των δημόσιων πανεπιστημίων με βάση τα προγράμματα σπουδών τους».
Επιπλέον, οι πρυτάνεις εκφράζουν την αντίθεσή τους στο μέτρο της διαθεσιμότητας υπαλλήλων, τονίζοντας ότι «τα πανεπιστήμια χάνουν το ανθρώπινο δυναμικό τους, όταν με τον "μηχανισμό" της διαθεσιμότητας απειλούνται με απώλεια και απόλυση του διοικητικού τους προσωπικού». Ταυτόχρονα, ζητούν από τον υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης να αποσύρει άμεσα τη σχετική εγκύκλιο.
Επίσης, λόγω της κρίσης, τονίζεται στο ψήφισμα, αναδεικνύεται σε μείζον ζήτημα το αίτημα για αναβάθμιση των υπηρεσιών φοιτητικής μέριμνας. Ως εκ τούτου, η Σύνοδος ζητά την αύξηση της επιχορήγησης σίτισης, λόγω της δραματικής και απότομης μείωσης των οικογενειακών εισοδημάτων, με στόχο την ολική σίτιση με βάση τις ιδιαιτερότητες του κάθε ιδρύματος.
Σχετικά με τα οικονομικά των πανεπιστημίων, η Σύνοδος σημειώνει: «Ενώ βρισκόμαστε μόλις έναν μήνα πριν το τέλος του 2012, τα πανεπιστήμια δεν έχουν λάβει επίσημη ενημέρωση από το υπουργείο σε ό,τι αφορά το ύψος των προϋπολογισμών τους για το 2013. Μια μείωση των προυπολογισμών της τάξης του 20% σε σχέση με τους προϋπολογισμούς του 2012, θα επιφέρει σημαντικότατο πλήγμα στη λειτουργία των ιδρυμάτων, τα οποία θα καταστούν αντικειμενικά ανίκανα να αντεπεξέλθουν ακόμα και στις πλέον ανελαστικές δαπάνες λειτουργίας τους».
Σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων, η Σύνοδος των Πρυτάνεων ζητά «να δεσμευτούν οι ηγεσίες του υπουργείου Παιδείας και του υπουργείου Οικονομικών, αλλά και της Τράπεζας της Ελλάδος, ότι η συμμετοχή των πανεπιστημίων στο πρόγραμμα αυτό θα παραμείνει προαιρετική [...] και ότι τα πανεπιστήμια δεν θα βρεθούν δέσμια τυχόν μονομερούς απόφασης της ΤτΕ να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα επαναγοράς». Εκτιμούν μάλιστα οι πρυτάνεις ότι «είναι απόλυτα εφικτό να εξαιρεθούν τα πανεπιστήμια από το νέο «κούρεμα», καθώς η αξία των ομολόγων, που κατέχουν, είναι ελάχιστη σε σχέση με το ζητούμενο για την κυβέρνηση.
Στο ψήφισμα σημειώνεται ακόμη ότι «σήμερα που οι πρυτανικές Αρχές λειτουργούν υπό τη δαμόκλειο σπάθη της εισαγγελικής παρέμβασης, είναι αδιανόητο να στοχοποιούνται επειδή προσπαθούν να λειτουργήσουν τα πανεπιστήμια σε ακαδημαϊκό και έννομο πλαίσιο, όπως για παράδειγμα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης».
Τέλος, προστίθεται: «Είναι περισσότερο αναγκαία από ποτέ η επίκληση σε όλες τις δυνάμεις της πανεπιστημιακής κοινότητας για διασφάλιση της συνοχής τους, ώστε μέσω της ενεργού συμμετοχής τους στα συλλογικά θεσμικά όργανα, και με σεβασμό όλων στις αποφάσεις τους, να αγωνιστούμε από κοινού για να διατηρηθεί και να λειτουργήσει σύμφωνα με τις παραδόσεις και την αποστολή του το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο».