Ο γνωστός ιστορικός του πολιτισμού Arnold Toynbee είχε επισημάνει εύστοχα ότι «η ψυχή του πολιτισμού» είναι «ο πολιτισμός
της ψυχής».
Και τούτο διότι ο πολιτισμός είναι η
πραγμάτωση της συλλογικής ψυχής της κοινωνίας. Το περιεχόμενο της ψυχής
διαμορφώνει τον κοινωνικό χώρο του ανθρώπου. Ψυχή λοιπόν και πολιτισμός
συνδέονται άμεσα. Εκφράσεις του πολιτισμού στην Πελοπόννησο είναι και τα
διάφορα μνημεία, δίκτυα, αρχαιολογικοί χώροι, κατασκευές μνημειακές και γενικά
δαιδάλματα και δημιουργίες.
Όλα αυτά έχουν σχέση με την ψυχή των κατοίκων
της Πελοποννήσου. Και επειδή τα μνημεία είναι ιδιαιτέρου κάλλους και ομορφιάς, αντίστοιχη
είναι η ψυχή των Πελοποννησίων. Αυτή η μοναδική ψυχή των κατοίκων όταν χρειάζεται
δίδεται και παραδίδεται στον ευγενικό σκοπό και στόχο. Σήμερα κάνει το ίδιο. Επειδή,
λοιπόν θεωρούμε ότι τα μνημεία, όχι μόνον αποτελούν την ψυχή των κατοίκων της
Πελοποννήσου αλλά μέσω αυτών δημιουργούνται συνέργιες, καταστήσαμε αυτά, κέντρα
μεγάλου ενδιαφέροντος, ενεργειών και προγραμμάτων της Περιφέρειας.
Συνεπώς επιβάλλεται να γίνει προβολή, συντήρηση, αξιοποίηση
των μνημείων της Πελοποννήσου. Όπως επίσης η επιστημονική τεκμηρίωση αυτών και
ο ρόλος τους στη σημερινή κοινωνία, ως πηγή αυτογνωσίας και προόδου. Αυτή είναι
η πολιτική πού υπηρετεί η περιφέρεια . Η περιφέρεια Πελοποννήσου στο χώρο του
πολιτισμού έδωσε ιδιαίτερη βαρύτητα με πολλές δράσεις και με έντονη παρουσία. Θα
αναφερθώ μόνο στα έργα του ΕΣΠΑ στον τομέα «Πολιτισμός».
Στην περιφέρεια ήδη υλοποιούνται μέσω
ΠΕΠ, έργων υποδομών και Ψηφιακής Σύγκλισης, 60 περίπου έργα συνολικού προϋπολογισμού περισσότερα από 60 εκατομμύρια
ευρώ. Η επένδυση στον πολιτισμό για την περιφέρεια Πελοποννήσου είναι και
δίνει μεγάλη αναπτυξιακή προοπτική. Η υλοποίηση αυτών των
έργων δημιουργεί πολλές θέσεις εργασίας, διαφόρων ειδικοτήτων. Να αναφέρω
χαρακτηριστικά ότι στην 25η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Κορινθίας,
η οποία υλοποιεί 15 έργα, έχουν εξασφαλισθεί περισσότερες από 200 θέσεις
εργασίας. Το ίδιο παρατηρείται και στις άλλες Εφορείες Προϊστορικών και
Κλασικών Αρχαιοτήτων, Βυζαντινών Αρχαιοτήτων
και Νεοτέρων Μνημείων σε όλη την Πελοπόννησο. Το επιστημονικό προσωπικό και οι εργαζόμενοι
συνδέονται με το αντικείμενο των έργων και με μια ιδιαίτερη σχέση συμμετέχουν
στη συνεχή προβολή και αξιοποίηση με εξαιρετικό ζήλο.
Δημιουργείται ιδιαίτερη τεχνογνωσία, εμπειρία
και συνεχίζεται η ελληνική παράδοση καλών επεμβάσεων και δράσεων επί των έργων
αυτών.
Τα έργα αυτά δεν είναι αποσπασματικά
και τυχαία. Ακολουθούν μια γενικότερη αντίληψη δημιουργίας συνεχούς
προστιθέμενης αξίας. Η αξιοποίηση αυτών, μέσω ποικίλων δράσεων γίνεται κατά
ολοκληρωμένο τρόπο. Αποτελεί το καθένα από τα έργα στοιχεία ενός δικτύου
συναφούς περιεχομένου, το οποίο τυγχάνει σημερινής και μελλοντικής αξιοποίησης.
Πολιτική
της Περιφέρειας είναι κάθε επέμβαση, η οποία γίνεται στους αρχαιολογικούς
χώρους , να αποτελέσει μέρος ενός γενικότερου πεδίου επέμβασης, με στόχο τη
δημιουργία δικτύων. Έτσι δημιουργούνται δίκτυα θεάτρων, ιερών, προσκυνηματικών
μνημείων, νεωτέρων μνημείων, ναών, εκκλησιών, μονών, αρχαίων λιμένων, κάστρων,
μνημειακών κατασκευών , αρχαιολογικών χώρων. Στην περιφέρεια, ολοκληρώνουμε
τα προγράμματα για την ανάδειξη των αρχαίων λιμένων και
κάστρων σε πρώτη φάση της Πελοποννήσου και σε δεύτερη της Μεσογείου.
Μέσω της πολιτικής αυτής στοχεύουμε στην προστασία και ανάδειξη των χώρων
αυτών, ως τόπους σύγχρονης δημιουργίας πολιτισμού
και ως αντικείμενο στοχευόμενου πολυθεματικού
τουρισμού, υψηλού επιπέδου. Η Πελοπόννησος στον τομέα
αυτό είναι ιδιαίτερα προνομιούχος καθώς οι χώροι αρχαιολογικού ενδιαφέροντος
όχι μόνο είναι σε μεγάλο αριθμό αλλά και η σημασία τους
για το πολιτιστικό απόθεμα της Ελλάδας είναι εξαιρετικά σημαντική.
Έτσι σύντομα θα
φθάσουμε σε κατάσταση κατά την οποία θα είναι γνωστή ολόκληρη η Πελοπόννησος
στο χρόνο και τον τόπο. Δηλαδή σε κάθε τόπο θα είναι γνωστή η ιστορία του, τα
μνημεία και οι άνθρωποι του στη διαδρομή του χρόνου. Και μαζί παρελθόν και παρόν θα δημιουργήσουμε
το μέλλον πού αξίζει σε όλους μας, ως φορείς συνεχούς πολιτισμού και ιστορικής
συνέχειας της πατρίδα μας.
Ο ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΠΕΛ/ΣΟΥ
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ Ε. ΠΑΠΑΦΩΤΙΟΥ