Αποχαιρετάμε επίσημα τον χειμώνα και μπαίνουμε στον πρώτο μήνα της Άνοιξης με ένα πολύ όμορφο έθιμο που σε όλους μας θυμίζει τα παιδικά μας χρόνια.
Το έθιμο της "Μαρτιάς" είναι πολύ παλιό, αφού κατά μία εκδοχή έχει τις ρίζες του στην Αρχαία Ελλάδα. Σύμφωνα με αυτό, από τη 1η ως τις 31 του Μάρτη, οι άνθρωποι φορούν στον καρπό του χεριού τους ένα αυτοσχέδιο βραχιολάκι, γνωστό ως "Μάρτης" ή "Μαρτιά".
Η λαϊκή παράδοση, λέει ότι η "Μαρτιά" προστατεύει τα πρόσωπα όσων τη φορούν από τον πρώτο ήλιο της Άνοιξης, που είναι πολύ δυνατός!
Πώς φτιάχνεται η "Μαρτιά".
Η κατασκευή είναι εξαιρετικά απλή, αφού αρκούν δυο κόκκινες κλωστές πλεξίματος - μία λευκή και μία κόκκινη. Τις βάζουμε την μια δίπλα στην άλλη και στη συνέχεια τις στριφογυρίζουμε σφιχτά. Τυλίγουμε το αυτοσχέδιο βραχιολάκι στον καρπό μας και κάνουμε έναν κόμπο για να το στερεώσουμε. Στο τέλος κόβουμε όση κλωστή έχει περισσέψει.
Το βραχιολάκι το αφαιρούμε από το χέρι μας στο τέλος Μαρτίου, ενώ σε πολλές περιοχές της Ελλάδας το αφήνουν πάνω στις τριανταφυλλιές όταν δουν το πρώτο χελιδόνι, για να τον πάρουν τα πουλιά και να χτίσουν τη φωλιά τους!
Σε όλα τα Βαλκάνια υπάρχει αντίστοιχο έθιμο.
Το έθιμο της "Μαρτιάς" το συναντάμε στις παραδόσεις σχεδόν όλων των Βαλκανικών χωρών. Στη Βουλγαρία, ονομάζεται "Μαρτενίτσα", στα Σκόπια "Μάρτινκα", στην Αλβανία "Βερόρε".
Από τις πιο ενδιαφέρουσες όμως παραδόσεις είναι εκείνη των Ρουμάνων, που ονομάζουν το βραχιολάκι του Μάρτη "Μάρτιζορ" και το συνδέουν με την μυθολογία. Σύμφωνα με τον μύθο τους, ο Θεός Ήλιος μεταμορφωμένος σε νεαρό άνδρα, είχε κατέβει στη Γη γιατί γινόταν μια λαμπρή γιορτή. Εκεί, τον απήγαγε ένας δράκος, με αποτέλεσμα να βυθιστεί ολόκληρος ο κόσμος στο σκοτάδι και να επικρατήσει βαρυχειμωνιά!
Στην προσπάθειά τους να σώσουν τον Θεό Ήλιο και να ξαναφέρουν την Άνοιξη στη γη, μία ομάδα νεαρών κατάφεραν να σκοτώσουν τον δράκο και να απελευθέρωσουν τον Ήλιο. Ο αρχηγός τους όμως, ο πιο γενναίος από όλους, σκοτώθηκε κατά τη μάχη και το αίμα του έβαψε κόκκινο το χιόνι. Από τότε, κάθε 1η Μαρτίου, στη Ρουμανία πλέκουν το "Μάρτισορ" με κόκκινη και άσπρη κλωστή, συμβολίζοντας με την κόκκινη το αίμα του νεαρού άνδρα και την αυτοθυσία του, ενώ με την άσπρη αγνότητα.