Κρίσιμο ρόλο για την επιβάρυνση της ατμόσφαιρας στη χώρα μας παίζουν τα σύννεφα σκόνης που φτάνουν στην Ελλάδα από τις ερήμους της Αφρικής.
Οπως αποδεικνύεται πλέον από τα δεδομένα πολυετών επιστημονικών μετρήσεων, η άνοιξη είναι η εποχή κατά την οποία το φαινόμενο της μεταφοράς αφρικανικής σκόνης παρατηρείται με τη μεγαλύτερη συχνότητα και ένταση.
Το αποτέλεσμα είναι να καταγράφονται
συχνές υπερβάσεις των ορίων
που έχει θεσπίσει η ΕΕ για τη συγκέντρωση αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα, ακόμη και σε μη αστικές περιοχές.Χωρίς να «αθωώνει» τους ανθρωπογενείς ρύπους (μεταφορές, βιομηχανία κ.ά. που αποδεδειγμένα παράγουν «φονικά» μικροσωματίδια), μια σειρά μελετών, η οποία πραγματοποιήθηκε μεταξύ 2000-2006 στην Κρήτη, αναδεικνύει τον ρόλο της σκόνης από την Αφρική και αποσκοπεί να ρίξει φως στα κλιματολογικά χαρακτηριστικά της μεταφοράς της πάνω από την Ελλάδα.
Ενα από τα βασικά συμπεράσματα των μετρήσεων είναι πως σε μια ήδη επιβαρημένη από τις ανθρώπινες δραστηριότητες ατμόσφαιρα, η σκόνη από τη λεγόμενη «μαύρη ήπειρο» συντελεί σε αρκετά συχνότερη υπέρβαση των θεσμοθετημένων ορίων.
Το μέγιστο της συχνότητας μεταφοράς σκόνης εντοπίζεται την άνοιξη, λιγότερο το φθινόπωρο, ενώ αρκετά σπανιότερα παρατηρείται το φαινόμενο το καλοκαίρι. Τα σύννεφα της σκόνης ταξιδεύουν σε ύψη που φτάνουν τα 5-6 χιλιόμετρα.
ΑΙΩΡΟΥΜΕΝΑ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ
Εισχωρούν στους πνεύμονες και δυσχεραίνουν την αναπνοή
Πολλές έρευνες έχουν κατά καιρούς επισημάνει την ιδιαίτερη επίδραση που έχουν τα αιωρούμενα σωματίδια στην ανθρώπινη υγεία.
Με την εισπνοή εισχωρούν στους πνεύμονες και δυσχεραίνουν την αναπνευστική λειτουργία, ενώ συντελούν σε αρκετές παθήσεις, άμεσες ή μακροχρόνιες.
Οσο μικρότερα είναι, τόσο πιο διεισδυτικά καθίστανται και άρα πιο επικίνδυνα. Τα σωματίδια της σκόνης είναι κατά βάση από τα μεγαλύτερα - με διάμετρο πάνω από 2 ή 3 εκατομμυριοστά του μέτρου.
Τα σωματίδια από τις βιομηχανίες, τα μέσα μεταφοράς και λοιπές ανθρωπογενείς πηγές είναι αυτά με τη μικρότερη διάμετρο -μικρότερη από 1 εκατομμυριοστό του μέτρου, ΑΣ1- και κατά συνέπεια είναι τα πλέον επικίνδυνα. «Από χημικής άποψης, η σκόνη αποτελείται κυρίως από στοιχεία του στερεού φλοιού της Γης όπως Σίδηρο (Fe), Αλουμίνιο (Al), Πυρίτιο (Si) και οξείδιά τους, συνεπώς τοξικολογικά δεν παρουσιάζει κάποια σημαντική ιδιαιτερότητα.
Πρόσφατες διεθνείς μελέτες ωστόσο, με καλλιέργειες σε σωματίδια σκόνης, καταδεικνύουν αυξημένους πληθυσμούς βακτηρίων, μυκήτων και λοιπών μικροοργανισμών, οι οποίοι σε συνδυασμό με οργανικά κατάλοιπα και τοξίνες, που μπορεί να μεταφέρει η σκόνη ακόμα και σε πολύ μεγάλες αποστάσεις, επηρεάζουν την ανθρώπινη υγεία και τα οικοσυστήματα».
www.ethnos.gr