Υπάρχουν δύο αντιφατικές εικόνες: η μία καταδεικνύει έναν λιγότερο αιχμηρό Αλέξη Τσίπρα, τουλάχιστον προς το εξωτερικό.
Η άλλη δείχνει την ανησυχία που έχει καταλάβει τους επενδυτές -εντός και εκτός συνόρων- σε περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ κάνει πράξη (κατά γράμμα) το πρόγραμμά του.
Ο Τσίπρας δεν είναι ίδιος με εκείνον του 2010
Τι από τα δύο πρόκειται να... κερδίσει; Οι Financial Times σημειώνουν πως ο Αλέξης Τσίπρας του 2014 δεν είναι ο ίδιος με εκείνον του 2010. Ακόμη κι έτσι, όμως, η αρθρογράφος Κέριν Χοπ γράφει: «Η Ελλάδα ήταν το επίκεντρο της κρίσης χρέους στην Ευρώπη και τώρα, μετά από τέσσερα χρόνια εξαντλητικής λιτότητας, ίσως γίνει η πρώτη χώρα της Ευρωζώνης η οποία θα αναθέσει την κυβέρνηση σε αουτσάιντερ του λαϊκισμού, που υπόσχεται ριζοσπαστικές λύσεις».
Κινήσεις πανικού στις αγορές
Η εφημερίδα καταγράφει τις κινήσεις πανικού εντός των αγορών στην προοπτική να αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας ο ΣΥΡΙΖΑ. Το πρόσφατο ταξίδι των Σταθάκη-Μηλιού στο City του Λονδίνου κατέγραψε με πρόδηλο τρόπο το πώς υποδέχθηκαν οι επενδυτές τις σκέψεις των κομματικών στελεχών για τα άμεσα μέτρα που θα λάβει ο ΣΥΡΙΖΑ μόλις αναλάβει τη διακυβέρνηση της Ελλάδας.
Απειλεί την ελίτ της Ελλάδας
Στη συνέχεια η εφημερίδα, θέλοντας να σκιαγραφήσει το προφίλ του Αλέξη Τσίπρα, αναφέρει: «Ο φλογερός ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, ανέπτυξε πολιτική δράση από τα μαθητικά και τα φοιτητικά χρόνια σε κομμουνιστικές οργανώσεις. Πρόβαλε από το περιθώριο το 2012, με την υπόσχεση να σκίσει το απεχθές Μνημόνιο, ενώ παράλληλα η σκληροπυρηνική παράταξη του κόμματος ζητούσε να εγκαταλείψει η Ελλάδα το ευρώ και να επιστρέψει στη δραχμή».
Στο στόχαστρο του 40χρονου Τσίπρα, σύμφωνα πάντα με τους FT, είναι η ελίτ της Ελλάδας, την οποία απειλεί να φορολογήσει με νέο φόρο μεγάλης περιουσίας. «Γενικότερα, ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρείται ότι θα μπορούσε να αυξήσει τις δημόσιες δαπάνες για να δώσει επιδόματα στους φτωχότερους και να επαναδιαπραγματευτεί το χρέος της χώρας, το οποίο αναμένεται να φτάσει στο 173% του ΑΕΠ τον επόμενο χρόνο», γράφει συγκεκριμένα.
Χαμηλοί τόνοι
Από την άλλη, η λείανση των αιχμηρών πολιτικών του ΣΥΡΙΖΑ (άρα και του Αλέξη Τσίπρα) είναι δεδομένη. Γράφουν οι FT: «Δηλώνει αφοσίωση στο ευρώ, ενώ η οικονομική ομάδα του πλέον διεξάγει τακτικά διεθνή conference calls, σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει τους fund managers ότι μια αριστερή κυβέρνηση θα μπορούσε να καταπολεμήσει το δανειακό πρόβλημα της Ελλάδας και δεν θα αντιταχθεί σε ξένες επενδύσεις. (Αν κρίνουμε από την αντίδραση του Λονδίνου, η επιτυχία δεν είναι μεγάλη.) Τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ έχουν επίσης τακτικές επαφές με κάποιους από τους κορυφαίους επιχειρηματικούς παράγοντες της χώρας».
Ο Γιάγκος Χαραλάμπους, πρώην αντιπρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς της Ευρώπης, καταθέτει τη δική του άποψη: «Ο κ. Τσίπρας αλλάζει τακτική και γίνεται πιο φιλικός προς τους επιχειρηματίες. Αν σχηματίσει κυβέρνηση, πιστεύω ότι θα καταλάβει τις πρόσφατες αντιδράσεις των αγορών και θα κάνει άνοιγμα στους διεθνείς πιστωτές».
Αποδόμηση
Από τη στιγμή που ο φόβος δεν είναι ο καλύτερος... συνεργάτης, οι επιχειρηματίες στην Αθήνα προσπαθούν να τον αφήσουν στην άκρη (φόβος για άμεση διαγραφή του χρέους από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ) και απομονώνουν τις δηλώσεις του Τσίπρα, με σκοπό να τις αποδομήσουν, σε κρίσιμα ζητήματα όπως οι ιδιωτικοποιήσεις, οι μισθολογικές προσαρμογές και η φορολογία στις επιχειρήσεις. «Ελπίζουμε σε ρεαλιστική προσέγγιση στο ζήτημα του χρέους... Μετά η εικόνα είναι μικτή», σχολίασε ο Σίμος Ανδρέου, management consultant. «Κατ' αρχάς, δεν φαίνεται να υπάρχουν αντιρρήσεις στη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην οικονομία, αλλά υπάρχουν ξεκάθαρα προειδοποιητικά σινιάλα για τους μεγαλύτερους παίκτες».
Ρίγησαν οι παράγοντες του τουρισμού
Το παράδειγμα του τουρισμού και οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ για το πώς σκέφτεται την τουριστική ανάπτυξη της χώρας είναι ενδεικτικά του φόβου και της σύγχυσης που υπάρχει στο εσωτερικό. Oι FT σημειώνουν πως οι ξενοδόχοι και οι τουριστικοί πράκτορες ρίγησαν πρόσφατα, μετά την πρώτη ανακοίνωση του κ. Τσίπρα για τη στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ στον τουρισμό, όπου απείλησε να μπλοκάρει νέες πωλήσεις κρατικής περιουσίας για ανάπτυξη σε θέρετρα υψηλού τουρισμού.
«Δεν συμφωνούμε με την ανεξέλεγκτη μεταβίβαση υψηλής ποιότητας δημόσιας περιουσίας σε παραθαλάσσιες περιοχές για να κατασκευαστούν εξοχικά σπίτια και ξενοδοχεία», δήλωσε. Πολλοί θεωρούν, ωστόσο, ότι αυτά τα έργα έχουν μεγάλη σημασία για την προσέλκυση των ξένων επενδύσεων που είναι απαραίτητες για την αναβάθμιση του ελληνικού τουρισμού, που καταλαμβάνει το 1/5 περίπου της εθνικής παραγωγής.
Σήμερα ο κλάδος ζει από την προσέλκυση μεγάλου αριθμού Βορειοευρωπαίων τουριστών, που δαπανούν λιγότερα κατά κεφαλήν ποσά στα ελληνικά νησιά απ' όσο σε άλλους προορισμούς της Μεσογείου. «Επί μήνες διεξάγουμε συζητήσεις με την τράπεζα και ένα fund ξένων επενδυτών, αλλά έχουν παγώσει τα πάντα, μέχρι να αποσαφηνιστεί η πολιτική κατάσταση», δηλώνει ξενοδόχος της Κρήτης. «Ελπίζαμε να ακούσουμε πιο θετικό μήνυμα από τον ΣΥΡΙΖΑ για τον τουρισμό».
«Αν βγει ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν θα πάρω δάνειο»
Ο Αντώνης Συμεώνογλου, ξενοδοχειακός επενδυτής στη Νότια Ελλάδα, ανησυχεί επίσης: «Μόλις ξεκινούσαμε πρόγραμμα ανακαίνισης μετά την καλή καλοκαιρινή περίοδο, αλλά η τράπεζα μας προειδοποίησε αυτή την εβδομάδα ότι αν ο ΣΥΡΙΖΑ κερδίσει, η αίτηση του δανείου μπορεί να μην προχωρήσει».
Ανάλογους φόβους εκφράζουν ανεξάρτητοι επαγγελματίες σε άλλους οικονομικούς κλάδους, ακόμη και σε εκείνους που ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πει ότι θέλει να στηρίξει. Ο Αρίστος Δοξιάδης, venture capitalist, δήλωσε ότι το τρέχον fund που στηρίζει τεχνολογικές startup εταιρείες πρόσφατα εξάντλησε τη χρηματοδότησή του έναν χρόνο νωρίτερα, αλλά οι ιδιώτες επενδυτές φοβούνται να κάνουν νέες δεσμεύσεις.
«Πιστεύω ότι θα ήταν πολύ δύσκολο να ανοίξουμε κύκλο άντλησης κεφαλαίων τώρα, μολονότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μιλήσει ευνοϊκά για τις τεχνολογικές εταιρείες», σχολιάζει ο κ. Δοξιάδης. «Αν εκλεγούν τώρα, θα υπάρξει πάγωμα δραστηριότητας για τους πρώτους λίγους μήνες».
«Θα μείνω χωρίς δουλειά»
Ο Χρήστος Χρυσίνης, ανεξάρτητος μηχανικός που εργάζεται σε πολλά έργα του Δημοσίου, τονίζει ότι προσπαθεί να κλείσει άδειες και συμβάσεις όσο το δυνατόν συντομότερα. «Φοβάμαι ότι η έλλειψη εμπειρίας του ΣΥΡΙΖΑ, ακόμη και σε τοπικό δημόσιο επίπεδο, θα προκαλέσει μεγάλες καθυστερήσεις στις εγκρίσεις, καθώς θα αναλαμβάνει τη διακυβέρνηση και θα πρέπει να μάθει πώς δουλεύει το σύστημα», εξηγεί. «Ουσιαστικά, θα μείνω χωρίς δουλειά».