Του Γιώργου Λαμπίρη
Χρηματοδοτική γραμμή στήριξης από τον έκτακτο μηχανισμό ρευστότητας (ELA) μέσω της Τράπεζας της Ελλάδος, ζήτησαν τόσο η Eurobank όσο και Alpha Bank.Τι σημαίνει όμως πρακτικά η συγκεκριμένη κίνηση;
Το ELA ουσιαστικά είναι προσωρινή ρευστότητα που παρέχεται σε φερέγγυο τραπεζικό ίδρυμα για να καλύψει έκτακτες ανάγκες όπως η εκροή καταθέσεων. Το ποσό αυτό δεν δίδεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα απευθείας αλλά από τις 17 Κεντρικές Τράπεζες της ευρωζώνης έναντι επαρκών εξασφαλίσεων.
Όπως εξηγει στο news.gr o kαθηγητής στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, Δημήτρης Μάρδας, ο ELA είναι ένας μηχανισμός στήριξης των τραπεζών, ο οποίος έχει ως βασική αρμοδιότητα τη χορήγηση ρευστότητας αποκλειστικά στις τράπεζες.
"Μικροκαταθέτες απέσυραν καταθέσεις"
"Η κίνηση αυτή σημαίνει ότι οι τράπεζες αυτές αντιμετωπίζουν πρόβλημα προσωρινής ρευστότητας. Ζητούν χρήματα για να βελτιώσουν τη ρευστότητά τους, εξαιτίας του γεγονότος ότι λόγω εκλογών οι καταθέτες - κυρίως οι μικροκαταθέτες - αποσύρουν μέρος των καταθέσεων τους", σημειώνει ο καθηγητής."Σε επίπεδο καταθετών, με καταθέσεις κάτω από 100.000 ευρώ υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο διασφαλίζει τουλάχιστον στη θεωρία τις καταθέσεις. Αντιθέτως, οι καταθέσεις άνω των 100.000 επηρεάζονται κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες".
Ο κύριος Μάρδας εξηγεί ότι αυτή τη στιγμή εμφανίζεται σημαντικός αριθμός αναλήψεων μικρών καταθέσεων σε σχέση με τις προηγούμενες φορές, όταν είχαμε αναλήψεις κυρίως από μεγαλοκαταθέτες. "Συμπεραίνω ότι οι μεγαλοκαταθέτες είτε έχουν στείλει τα χρήματά τους στο εξωτερικό, είτε θεωρούν ότι πρόκειται για μία προσωρινή συγκυριακή κατάσταση και ότι όποιος και να αναλάβει την κυβέρνηση, θα κάνει αυτό που "πρέπει" να κάνει και επομένως δεν ανησυχούν".
Εξηγεί ότι ο ELA δημιουργήθηκε αποκλειστικά για την παροχή ρευστότητας στις τράπεζες και όχι στο Δημόσιο. Διευκρινίζει μάλιστα ότι τα όσα είπε η υποψήφια βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Ραχήλ Μακρή, σχετικά με την έκδοση νομίσματος ύψους 100 δισ. δεν έχει καμία απολύτως σχέση με τον ELA.
"Τα 100 δισ. που θέλει να κόψει, θα τα κόψει η Τράπεζα της Ελλάδος - κάτι που έχει τη δυνατότητα να κάνει -, σε συνεννόηση όμως με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. "Ακόμα και 100 δισ. να μπορεί να εκδώσει η Τράπεζα της Ελλάδος, αλλά θα γίνει σε κάθε περίπτωση σε συνεννόηση με τους Ευρωπαίους. Το χρήμα δεν είναι δικό της, αλλά παράγεται από την ΕΚΤ".
Τράπεζες: Γιατί ζητήσαμε ρευστότητα
Τραπεζικές πηγές πάντως αναφέρουν στο news.gr, ότι υπάρχει εκτός από συγκυριακό στοιχείο, το οποίο αναγκάζει τις δύο συστημικές τράπεζες να ζητήσουν ρευστότητα, σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και ο παράγοντας, ο οποίος σχετίζεται με τις πολλές αναλήψεις μικροκαταθετών που πραγματοποιήθηκαν το τελευταίο διάστημα. Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν μάλιστα ότι η προσφυγή στον ELA πραγματοποιήθηκε για προληπτικούς λόγους, αλλά και για τη στήριξη των εντόκων γραμματίων του ελληνικού Δημοσίου, τα οποία πρόκειται να εκδοθούν. "Θα εκδόσει έντοκα γραμμάτια το υπουργείο, τα οποία στη συνέχεια θα λάβουν οι τράπεζες. Στη συνέχεια θα φτάσουν στο κοινό", επισημαίνουν οι ίδιες πηγές.Χιόνης: Ιδιαίτερα επιθετική ενέργεια
Από την πλευρά του, ο καθηγητής Οικονομικών Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Ανάπτυξης στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Διονύσης Χιόνης, επισημαίνει: "Το μεγάλο ερώτημα σχετίζεται με το αν πρόκειται για προβλήματα ρευστότητας που υπάρχουν, υπήρξαν, ή για μελλοντικές προβλέψεις προβλημάτων ρευστότητας. Μου κάνει εντύπωση γιατί πριν από μία εβδομάδα δεν υπήρχαν τρέχοντα προβλήματα ρευστότητας".Χαρακτηρίζει τη συγκεκριμένη κίνηση ως ιδιαίτερα επιθετική ενέργεια, ενώ σημειώνει ότι μελλοντικά θα πρέπει να αγοράσουν έντοκα γραμμάτια ελληνικού δημοσίου για να καλύψουν τις δημοσιονομικές ανάγκες. Διευκρινίζει πάντως ότι αυτή η ενέργεια θα μπορούσε να αποφευχθεί και να γίνει αφού δούμε πρώτα τις δημοσιονομικές ανάγκες τις χώρας - ενώ όπως λέει δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για τους καταθέτες.