30.1.15

Reuters: Οι ελληνικές καταθέσεις ανάμεσα στη Σκύλλα και τη Χάρυβδη

Άρθρο για την εκροή καταθέσεων του τελευταίου μηνός, με μηνύματα για την ανάγκη απαγόρευσης μεταφοράς χρημάτων από την Ελλάδα στο εξωτερικό ώστε σε περίπτωση Grexit η Ευρωζώνη να έχει περιορισμένες απώλειες

Τα 25 μέλη του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας πρέπει να έχουν ένα δυσάρεστο συναίσθημα déjà vu, γράφουν οι George Hay και Neil Unmack στο Reuters, υπενθυμίζοντας ότι το 2012 επέτρεψαν σε τράπεζες να συγκεντρώσουν ποσό μεγαλύτερο από το μισό Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν της χώρας από τον ELA μέσω της κεντρικής τράπεζας του νησιού. Αυτό ανέβαλε το bail-in της Κύπρου αλλά με πολύ υψηλό κόσος. Η τελική διάσωση και το bail-in ήταν πολύ πιο επώδυνα όταν έγιναν αναπόφευκτα το 2013. Αλλά αυτό μπορεί να είναι δύσκολο να αποφευχθεί στην Ελλάδα, σημειώνουν οι δύο αρθρογράφοι.

Οι ευρωπαϊκές τράπεζες που υφίστανται εκροές καταθέσεων μεγαλύτερες από το αποθεματικό τους σε ρευστό έχουν δύο τρόπους για να συνεχίσουν να λειτουργούν. Οι δανειστές με υψηλής ποιότητας εγγυήσεις μπορούν να τις τοποθετήσουν στην Φρανκφούρτη σε αντάλλαγμα της ρευστότητας. Αυτές με χαμηλής ποιότητας εγγυήσεις μπορούν να τις ανταλλάξουν με χρηματοδότηση από τον ELA μέσω της κεντρικής τράπεζας της χώρας τους, η οποία θεωρητικά μπορεί να αντέξει το σχετιζόμενο πιστωτικό ρίσκο. Η Κύπρος εισήγαγε μια τρίτη, ακραία, λύση - έλεγχο των κεφαλαίων που περιόρισε τη δυνατότητα των πελατών να αποσύρουν καταθέσεις από τραπεζικούς λογαριασμούς και να τις πάρουν έξω από τη χώρα.

Οι Ελληνικές τράπεζες, υποστηρίζουν οι αρθρογράφοι, βρίσκονται καθ' οδόν προς τον ELA και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει ανάψει σε πρώτη φάση το «πράσινο φως» στην Τράπεζα της Ελλάδας προκειμένου να τους προσφερθεί αυτή η βοήθεια. Η εκλογή της κυβέρνησης συνασπισμού με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ σημαίνει ότι οι Έλληνες υπό τον φόβο της εξόδου της χώρας από το ευρώ, έχουν αυξήσει τις εκροές καταθέσεων: 9 δισ. ευρώ, συνολικού ύψους 5% του ΑΕΠ, «αποχώρησαν» από το σύστημα μόνο τον Ιανουάριο.

Αν ο ρυθμός των εκροών αυξηθεί, καταλήγουν τον συλογισμό τους οι αρθρογράφοι, τότε η ΕΚΤ θα έχει πρόβλημα. Βραχυπρόθεσμα δεν θα μπορεί να κάνει τίποτα άλλο από το να αφήσει τις τράπεζες να λειτουργούν μέσω του ELA. Στα stress test του Οκτωβρίου ο ελεγκτικός μηχανισμός της ΕΚΤ διαπίστωσε ότι και οι τέσσερις μεγάλες ελληνικές τράπεζες διαθέτουν επαρκή κεφάλαια. Τυχόν αποκοπή από τη ρευστότητα θα προκαλούσε αύξηση της λαϊκής οργής στην Ελλάδα όπου το 70% του πληθυσμού θέλει η χώρα να παραμείνει στην Ευρωζώνη. Ο έλεγχος των κεφαλαίων θα μπορούσε αυτό να το αλλάξει.

Οι δημόσιες σχέσεις όμως είναι εξίσου σημαντικές και στη Γερμανία. Όσο πιο κοντά έρχεται η χρήση του ELA από την Ελλάδα στα επίπεδα του 2012, ήτοι στα 120 δισ. ευρώ, τόσο μεγαλύτερες θα είναι οι πιθανές απώλειες στο σύστημα πληρωμών της ευρωζώνης αν η χώρα αποχωρήσει από την ευρωζώνη. 
Οι απώλειες θα μπορούσαν να περιοριστούν με τον έλεγχο του κεφαλαίου, ο οποίος έγινε αρκούντως ανεκτός στην Κύπρο. 
Αλλά ότι αποδείχθηκε υποφερτό στην Κύπρο μπορεί να αποδείχθει πολύ πιο αποσταθεροποιητικό για την Ελλάδα.