Αποφεύγω τον πειρασμό να ξεκινήσω την
προσέγγισή μου με τσιτάτα της εποχής για την αναγκαιότητα και το ρόλο της κατ’
επίφαση «ενωμένης» Ευρώπης.
Θα προσπαθήσω με νηφάλιο τρόπο και επιχειρήματα να
πάρω θέση και να απαντήσω στους
ευρωλάγνους, πρώιμους αλλά και όψιμους
υποστηρικτές της θέσης «πάση θυσία» Ευρωζώνη και ευρώ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση-τότε ΕΟΚ- συγκροτήθηκε
με στόχο την οικονομική ένωση, την πολιτική ενοποίηση και την σύγκλιση των
οικονομιών και των κοινωνιών. Μέχρι και την δεκαετία του 1990 και για το
προγενέστερο διάστημα που μεσουρανούσαν ηγέτες με ευρωπαϊκό όραμα και ιδιαίτερα
οι σοσιαλιστές(Φ. Μιττεράν-Β. Μπράντ-Α. Παπανδρέου-Ο. Πάλμε-Φ. Γκονζάλες-
Σοάρες κλπ), το εγχείρημα παρέμενε ισχυρό, ζωντανό και αναγκαίο για τους λαούς
της Ευρώπης τόσο για πολιτικούς και οικονομικούς λόγους όσο και ιδιαίτερα για
γεωπολιτικούς(ζώνες επιρροών-Σοβιετική Ένωση-ΗΠΑ). Η παρουσία ηγετών με ισχυρή
προσωπικότητα και πολιτική παρέμβαση στον σοσιαλιστικό αλλά και συντηρητικό
χώρο(Ζ. Ντεσταίν-Μ. Θάτσερ- Κων-νος Καραμανλής-Χ. Κολ- Μαίητζορ) ήταν ικανή να
αμβλύνει αντιθέσεις και να κατατάσσει σε δευτερεύουσα θέση τα ισχυρά κράτη-
έθνη της Ευρώπης τα οποία εμφανίζουν
σημαντικότατες ανομοιομορφίες και διαφορές.
Το όραμα της σύγκλισης, της οικονομικής και πολιτικής ενοποίησης υπό
την καθοδήγηση ισχυρών προσωπικοτήτων κυριαρχούσε και δεν επέτρεπε την
επικράτηση υπαρκτών εθνικών, πολιτιστικών, πολιτικών, οικονομικών αντιθέσεων
και διαφορετικών προσεγγίσεων.
Από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 και
στη διάβα της νέας χιλιετίας, η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης αφ’ ενός και η
ανάδειξη και επικράτηση αδύναμων και ανήμπορων ν’ αντιπαρατεθούν στις ξέφρενες
δυνάμεις της αγοράς «ηγετίσκων», έχουν ως αποτέλεσμα την επικυριαρχία και την
επιβολή του νεοφιλελευθερισμού σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Παράλληλα η αναδιάταξη και αναδιανομή
της σφαίρας επιρροής στην Ανατολική, Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη με την
διείσδυση του δυτικού παράγοντα στο υπογάστριο της πρώην Σοβιετικής Ένωσης
διαμόρφωσε νέες συνθήκες σε οικονομικό, κοινωνικό, πολιτικό και εθνικό επίπεδο.
Με αυτά τα δεδομένα και την ολοσχερή επικράτηση των δυνάμεων της αγοράς και του
υπερεθνικού κεφαλαίου επί των δυνάμεων της εργασίας, το ευρωπαϊκό όραμα
ξεθωριάζει και φαντάζει ως όνειρο θερινής νυκτός.
Η νεοφιλελεύθερη κρατούσα αντίληψη και
πρακτική χειραγωγεί κράτη και κυβερνήσεις και οδηγεί σε άκρατες επιλογές που
αποδέχονται και υλοποιούν
«ηγέτες-υπάλληλοι» των αγορών και του κεφαλαίου, στοχεύοντας στην
καθυπόταξη κάθε φωνής και κινήματος αποκάλυψης και αντίστασης.
Σε αυτές τις συνθήκες με την Ευρωπαϊκή
Ένωση των αγορών και των συμφερόντων να επικρατεί της Ευρώπης των λαών,
γεννιέται το εύλογο ερώτημα.
Είναι δυνατό και
εφικτό χώρες οικονομικά αδύναμες με πολλές παθογένειες αλλά και πολλά εθνικά
συγκριτικά πλεονεκτήματα να συνυπάρχουν με οικονομικά ισχυρές χώρες που στοχεύουν στην απόκλιση, στην
διαιώνιση της αντίθεσης βορρά-νότου, απορρίπτουν την αναγκαία αλληλεγγύη και
επιχειρούν την καθυπόταξη και την αέναη επικράτηση των ισχυρών έναντι των
αδύνατων;
Μπορεί η οικονομία
των αδύναμων χωρών να είναι ανταγωνιστική όταν υφίσταται ασφυξία και
εξαναγκάζεται σε έλλειψη ρευστότητας με σκληρότατο «κοινό» νόμισμα, στερούμενη
κάθε δυνατότητας εθνικής νομισματικής πολιτικής;
Οι υποστηρικτές της παραμονής στην
Ευρωζώνη και στο ευρώ «πάση θυσία», οι άκριτοι θιασώτες του δόγματος «πάση θυσία» που διαρρηγνύει τον
κοινωνικό ιστό, έχουν υποχρέωση ν
απαντήσουν και να πείσουν τα εκατομμύρια των άνεργων συμπολιτών μας, τα
εκατομμύρια των φτωχοποιημένων, τις εκατοντάδες χιλιάδες των νέων επιστημόνων
που μεταναστεύουν και προσφέρουν την γνώση τους και την επένδυση των ελλήνων
πολιτών σε τρίτους χωρίς κανένα κόστος για αυτούς.
Εμείς οι έλληνες πολίτες οφείλουμε να
αναδείξουμε τα πλεονεκτήματά μας, να πορευτούμε με αυτά και να στείλουμε ηχηρό
μήνυμα σε κάθε κατεύθυνση. Δεν είμαστε διατεθειμένοι να υποστούμε τα πάνδεινα
«πάση θυσία». Η αλλάζουμε μαζί με την Ευρώπη-αδύνατο στην παρούσα συγκυρία- η
πορευόμαστε το δρόμο της εθνικής αξιοπρέπειας και προοπτικής ατενίζοντας με
αισιοδοξία και οικοδομώντας το μέλλον της χώρας και των πολιτών της. Δεν
δικαιούμαστε να υποθηκεύσουμε και άλλο τις επερχόμενες γενιές. Μπορούμε με τις
δικές μας δυνάμεις και ισότιμη συνεργασία με όλους να ξεκινήσουμε την εθνική
προσπάθεια με αξιοπρέπεια για την οικονομική και παραγωγική ανασυγκρότηση και
κοινωνική συνοχή.
Ο δρόμος είναι δύσκολος αλλά μπορεί να οδηγήσει στο ξέφωτο. Ο
δρόμος των μνημονίων-με όποιο περιτύλιγμα-, της υποτέλειας, των συμβιβασμών,
της εκχώρησης κυριαρχικών δικαιωμάτων, οδηγεί στην τελειωτική ολοκλήρωση της εθνικής
καταστροφής.
Αλέξανδρος Απ. Βλαχογιάννης
E-mail: alvlachogiannis@yahoo.gr