Κοντεύουν να φτάσουν τους δέκα οι νόμοι για τη νομιμοποίηση
αυθαιρέτων, που οι κυβερνήσεις τα τελευταία 38 χρόνια φέρνουν και
ξαναφέρνουν στη Βουλή επιχειρώντας κάθε φορά να βάλουν μια κόκκινη
γραμμή στην παράνομη δόμηση.
Τώρα είναι η σειρά του ΣΥΡΙΖΑ, έχοντας τα
κυβερνητικά σκήπτρα, να νομοθετήσει για το ζήτημα.
Ένα από τα πρώτα νομοθετήματα που αναμένεται να παρουσιαστούν από το
υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα
αφορά ρυθμίσεις για πολεοδομικές αυθαιρεσίες. Ο αναπληρωτής υπουργός κ.
Γιάννης Τσιρώνης μιλώντας την περασμένη Τετάρτη στη Βουλή επί των
προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης, επανέφερε το ζήτημα της
τροποποίησης του νόμου Καλαφάτη για την αυθαίρετη δόμηση (4178/13).
Ο κ. Τσιρώνης είχε πολλάκις δηλώσει κατά την πρώτη του «θητεία» στο
υπουργείο Περιβάλλοντος ότι σχεδιάζει να αλλάξει τις ρυθμίσεις του
νόμου, κυρίως όσες αφορούν τα περιβαλλοντικά «ανταλλάγματα» σε περιοχές
όπου καταγράφεται μεγάλη νομιμοποίηση πολεοδομικών παρανομιών, ώστε οι
πόλεις να μπορούν να ...ανασάνουν. Σημαντικό κίνητρο για συνέχιση της
πολιτικής νομιμοποίησης αυθαιρέτων αποτέλεσε η απόφαση 1858/2015 της
Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, με την οποία κρίνεται
συνταγματικός ο νόμος Καλαφάτη για την εκ νέου νομιμοποίηση αυθαιρέτων.
Στο υπουργείο μια ομάδα εργασίας θα επεξεργαστεί την τροποποίηση των
επίμαχων ρυθμίσεων διατηρώντας πάντα την «κόκκινη γραμμή» που κρατάει
εκτός νομιμοποίησης όσα κτίσματα έχουν χτιστεί παράνομα σε δάση και
αιγιαλό.
Ωστόσο, λίγες ημέρες πριν, με παρέμβαση του υπουργού Εσωτερικών και
Διοικητικής Ανασυγκρότησης κ. Παναγιώτη Κουρουμπλή, αποφασίστηκε να
ανασταλεί κατεδάφιση αυθαιρέτου στα Περιβολάκια Ραφήνας, η οποία
εκκρεμεί εδώ και 20 χρόνια.
Με πολιτικές παρεμβάσεις ανεστάλησαν πέρυσι κατεδαφίσεις αυθαίρετων
ταβερνών στον Σχινιά και στο Μικρολίμανο Πειραιά και δύο χρόνια πριν,
και πάλι με παρέμβαση υπουργού, της τότε υπουργού Τουρισμού κ. Όλγας
Κεφαλογιάννη η κατεδάφιση παράνομων κτισμάτων πάνω στον αιγιαλό σε
ξενοδοχείο στην Κρήτη.
Έτσι, εκατοντάδες πρωτόκολλα κατεδάφισης παραμένουν παγωμένα στις
Αποκεντρωμένες Διοικήσεις της χώρας όπως και τα σχέδια του υπουργείου
Περιβάλλοντος για περίπου 120 κατεδαφίσεις αυθαιρέτων το μήνα. Σύμφωνα
με έκθεση της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος η οποία είχε
δοθεί στη δημοσιότητα τον Μάιο του 2012, οι «Ράμπο» του υπουργείου είχαν
από το 2010 εισηγηθεί την εκπόνηση ενός προκαθορισμένου σχεδίου
κατεδαφίσεων με διάρκεια τουλάχιστον πενταετίας για την υλοποίηση των
αμετάκλητων πράξεων κατεδάφισης σε όλη τη χώρα.
Όσο για τις περίφημες αυθαίρετες βίλες της Μυκόνου, καμία δεν έχει
ακόμη γκρεμιστεί παρότι έχουν αποδεδειγμένα χτιστεί μετά τις 28.7.2011
(μόνο όσα αυθαίρετα χτίστηκαν πριν τη συγκεκριμένη ημερομηνία μπορούν να
υπαχθούν στις σχετικές ρυθμίσεις για νομιμοποίηση) και είχαν εντοπιστεί
από τις αρμόδιες υπηρεσίες μέσω της σύγκρισης αεροφωτογραφιών του 2011
με προηγούμενων ετών.
Όπως αναφέρουν παράγοντες του υπουργείου Περιβάλλοντος, η απουσία
αεροφωτογραφιών μετά το 2011 αποτελεί σοβαρό πρόβλημα. Σύμφωνα με τους
ίδιους, η πλατφόρμα του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ) η οποία
δέχεται τις δηλώσεις νομιμοποίησης θα έπρεπε να είναι ενισχυμένη με
αεροφωτογραφίες όλης της χώρας, ώστε να υπάρχει τεκμήριο για τον χρόνο
κατασκευής του αυθαιρέτου.
Σήμερα σε καλή ανάλυση υπάρχουν αεροφωτογραφίες μόνο για το 34% της
ελληνικής επικράτειες, ενώ υπολογίζεται ότι για να αγοραστούν
δορυφορικές εικόνες που θα καλύπτουν την υπόλοιπη χώρα απαιτούνται περί
τα δύο εκατ. ευρώ.
Διαγραφή προστίμων αυθαιρέτων
Η νομιμοποίηση αυθαιρέτων όπως διαφαίνεται έχει δύο όψεις. Την ίδια
ώρα που τα ταμεία του κράτους γεμίζουν από τα πρόστιμα νομιμιποίησης
(έως σήμερα έχουν εισπραχθεί περί το 1,5 εκατ. ευρώ), πρόστιμα
διατήρησης ακόμη και εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ διαγράφονται.
Ειδικότερα,
όπως καταγράφεται στην ετήσια έκθεση για την περιβαλλοντική νομοθεσία
στην Ελλάδα της οργάνωσης WWF, ιδιαίτερης σημασίας ζήτημα αποτελεί η
διαγραφή προστίμων διατήρησης αυθαιρέτων, συνεπεία της ένταξής τους στις
νομιμοποιητικές ρυθμίσεις των τελευταίων ετών (ν. 3852/2010, ν.
4014/2011, 4067/2012, 4178/2013).
Όπως προκύπτει από μια απλή αναζήτηση των σχετικών πράξεων που έχουν
αναρτηθεί στη Διαύγεια, κατά το τελευταίο έτος έχουν εγκριθεί από τους
αρμόδιους δήμους 127 πράξεις διαγραφής προστίμων, πολλές από τις οποίες
αφορούν περισσότερους από έναν ιδιοκτήτες. Το συνολικό ποσό διαγραφέντων
προστίμων δεν είναι δυνατόν να υπολογιστεί μέσω των πράξεων που έχουν
αναρτηθεί στη Διαύγεια, καθώς πολλές αποφάσεις δεν αναφέρουν το ύψος του
προστίμου.
Ενδεικτικά, μια απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Ηρακλείου, με βάση
σχετικά έγγραφα από το αρμόδιο Τμήμα Ελέγχου Κατασκευών, διαγράφει
πρόστιμα συνόλου άνω των 480.000 ευρώ σε 17 ιδιοκτήτες, οι οποίοι
νομιμοποίησαν πολεοδομικές παραβάσεις για άγνωστο ποσό. Άλλη απόφαση,
αυτή τη φορά από το Δημοτικό Συμβούλιο Αλεξανδρούπολης, εγκρίνει τη
διαγραφή μη εισπραχθέντων προστίμων ύψους 46.027 και 4.516 ευρώ
ιδιοκτησίας τοπικού αθλητικού σωματείου.
ΒΗΜΑ