Το κορυφαίο επιστημονικό περιοδικό "Nature" επέλεξε
την κορυφαία δεκάδα στον χώρο της επιστήμης το 2015, εστιάζοντας στους
ανθρώπους αντί στα επιτεύγματα.
Με αυτή την οπτική γωνία, οι δέκα άνθρωποι που «μέτρησαν» περισσότερο για την επιστήμη φέτος, είναι οι εξής:
- Ο κινέζος βιολόγος Γιουνγιού Χουάνγκ του Πανεπιστημίου Σουν Γιατ-σεν, ο οποίος έκανε την πρώτη χρήση της τεχνικής γονιδιακής επεξεργασίας CRISPR-Cas9 σε ανθρώπινο έμβρυο.
- Η κοστα-ρικανή Κριστιάνα Φιγκουέρες, εκτελεστική γραμματέας της Συμφωνίας Πλαίσιο του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (UNFCCC), η οποία έπαιξε καθοριστικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις για το κλίμα στη σύνοδο του Παρισιού.
- Ο πλανητικός επιστήμων 'Αλαν Στερν του Νοτιοδυτικού Ινστιτούτου Ερευνών του Κολοράντο, επικεφαλής ερευνητής της αποστολής του σκάφους "New Horizons" στον Πλούτωνα.
- H χημικός μηχανικός Ζενάν Μπάο του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνια, η οποία δημιούργησε τεχνητό δέρμα με αίσθηση αφής, χάρη σε ενσωματωμένους ηλεκτρονικούς αισθητήρες από νανοσωλήνες άνθρακα.
- Ο ρωσικής καταγωγής φυσικός Μιχαήλ Έρεμετς του γερμανικού Ινστιτούτου Χημείας Μαξ Πλανκ, ο οποίος ανακάλυψε τη «ζεστή» υπεραγωγιμότητα στο σουλφίδιο του υδρογόνου.
- Ο πυρηνικός μηχανικός Αλί Αμπάρ Σαλεχί, επικεφαλής του Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας του Ιράν, ο οποίος συνέβαλε καθοριστικά στην ιστορική συμφωνία της χώρας του με τη Δύση.
- Η συνθετική βιολόγος Κριστίνα Σμόλκε του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνια, η οποία τροποποίησε γενετικά ένα στέλεχος μύκητα, ώστε να παράγει ισχυρά αναλγητικά οπιοειδή.
- Ο γενετιστής David Reich της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, για την μαζική ανάλυση αρχαίων γονιδιωμάτων, που φωτίζουν την ανθρώπινη προϊστορία μέσω του αρχαίου DNA.
- Ο ψυχολόγος Μπράιαν Νόουζεκ που αποκάλυψε ότι πολλές έρευνες στο πεδίο της ψυχολογίας είναι αδύνατο να αναπαραχθούν και περιέχουν λάθη.
- H ηλιακός φυσικός Τζόαν Σμελτς που ενθάρρυνε τις γυναίκες αστρονόμους να μιλήσουν ανοιχτά για τα προβλήματα σεξουαλικής παρενόχλησης στη δουλειά τους.
Πρόσωπα-κλειδιά για το 2016
Σύμφωνα με το "Nature", πέντε πρόσωπα που θα βρεθούν του χρόνου στην αιχμή της επιστήμης με το έργο τους, είναι:
- Φαμπιόλα Τζιανότι: Η ιταλίδα φυσικός που, την 1η Ιανουαρίου, αναλαμβάνει νέα γενική διευθύντρια του CERN, στοχεύοντας σε νέες ανακαλύψεις σωματιδίων και άλλων μυστηρίων του σύμπαντος.
- Γκαμπριέλα Γκονσάλες: Εκπρόσωπος του πειράματος Advanced LIGO για την αναζήτηση βαρυτικών κυμάτων.
- Κάθι Νιάκαν: Βιολόγος βλαστοκυττάρων στο βρετανικό Ινστιτούτο Φράνσις Κρικ, που σκοπεύει να εφαρμόσει την τεχνική γονιδιακής επεξεργασίας CRISPR σε ανθρώπινα έμβρυα.
- Ντέμης Χασάμπης: Ο βρετανο-κύπριος συνιδρυτής της εταιρείας DeepMind, που εξαγοράσθηκε από τη Google και εργάζεται μυστικά πάνω στη συγχώνευση νευροεπιστήμης και επιστήμης των υπολογιστών.
- Γιανγκ Γουέι: Επικεφαλής του Εθνικού Ιδρύματος Φυσικών Επιστημών της Κίνας, που έχει ένα νέο φιλόδοξο πενταετές πλάνο χρηματοδότησης ερευνών.
Οι δέκα επιστημονικές εξελίξεις που σημάδεψαν το 2015
Όσον αφορά τις σημαντικότερες προόδους και τα πιο σημαδιακά συμβάντα στον ευρύτερο επιστημονικό χώρο αυτή τη χρονιά, το "Nature" επέλεξε τα εξής:
- Η συμφωνία για το κλίμα στη σύνοδο του Παρισιού.
- Το ταξίδι του σκάφους "New Horizons" (Νέοι Ορίζοντες) της NASA στον Πλούτωνα.
- Η ανάδυση στο προσκήνιο των δυνατοτήτων της πανίσχυσης τεχνικής γονιδιακής επεξεργασίας CRISPR-Cas9.
- Η ανάπτυξη εμβολίων για τον ιό Έμπολα και την ελονοσία.
- Η νέα πειραματική επιβεβαίωση του φαινομένου της κβαντικής διεμπλοκής (όπου δύο μακρινά αντικείμενα αλληλοεπηρεάζονται ταυτόχρονα).
- Η συνειδητοποίηση ότι οι υπόγειες δραστηριότητες των εταιρειών πετρελαίου μπορούν να προκαλέσουν τεχνητούς σεισμούς.
- Η ανακάλυψη (ή καλύτερα επιβεβαίωση) ότι ένα μεγάλο μέρος των επιστημονικών έχουν μειωμένη αξιοπιστία και δεν μπορούν να αναπαραχθούν από άλλους ερευνητές.
- Η επίγνωση ότι κορυφαίοι επιστήμονες (ακόμη και νομπελίστες όπως ο βρετανός βιολόγος Τιμ Χαντ) διακατέχονται από σεξιστικές αντιλήψεις για τις γυναίκες συναδέλφους τους.
- Το ‘πάγωμα' των μορίων του σώματος με τη νέα τεχνική της κρυο-ηλεκτρονικής μικροσκοπίας, που επιτρέπει την φωτογράφησή τους με μεγαλύτερη ακρίβεια από ποτέ.
- Η περαιτέρω πρόοδος στο «μέτωπο» της εξατομικευμένης ιατρικής χάρη σε βελτιωμένες μεθόδους γενετικής ανάλυσης.
Με αυτή την οπτική γωνία, οι δέκα άνθρωποι που «μέτρησαν» περισσότερο για την επιστήμη φέτος, είναι οι εξής:
- Ο κινέζος βιολόγος Γιουνγιού Χουάνγκ του Πανεπιστημίου Σουν Γιατ-σεν, ο οποίος έκανε την πρώτη χρήση της τεχνικής γονιδιακής επεξεργασίας CRISPR-Cas9 σε ανθρώπινο έμβρυο.
- Η κοστα-ρικανή Κριστιάνα Φιγκουέρες, εκτελεστική γραμματέας της Συμφωνίας Πλαίσιο του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (UNFCCC), η οποία έπαιξε καθοριστικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις για το κλίμα στη σύνοδο του Παρισιού.
- Ο πλανητικός επιστήμων 'Αλαν Στερν του Νοτιοδυτικού Ινστιτούτου Ερευνών του Κολοράντο, επικεφαλής ερευνητής της αποστολής του σκάφους "New Horizons" στον Πλούτωνα.
- H χημικός μηχανικός Ζενάν Μπάο του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνια, η οποία δημιούργησε τεχνητό δέρμα με αίσθηση αφής, χάρη σε ενσωματωμένους ηλεκτρονικούς αισθητήρες από νανοσωλήνες άνθρακα.
- Ο ρωσικής καταγωγής φυσικός Μιχαήλ Έρεμετς του γερμανικού Ινστιτούτου Χημείας Μαξ Πλανκ, ο οποίος ανακάλυψε τη «ζεστή» υπεραγωγιμότητα στο σουλφίδιο του υδρογόνου.
- Ο πυρηνικός μηχανικός Αλί Αμπάρ Σαλεχί, επικεφαλής του Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας του Ιράν, ο οποίος συνέβαλε καθοριστικά στην ιστορική συμφωνία της χώρας του με τη Δύση.
- Η συνθετική βιολόγος Κριστίνα Σμόλκε του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνια, η οποία τροποποίησε γενετικά ένα στέλεχος μύκητα, ώστε να παράγει ισχυρά αναλγητικά οπιοειδή.
- Ο γενετιστής David Reich της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, για την μαζική ανάλυση αρχαίων γονιδιωμάτων, που φωτίζουν την ανθρώπινη προϊστορία μέσω του αρχαίου DNA.
- Ο ψυχολόγος Μπράιαν Νόουζεκ που αποκάλυψε ότι πολλές έρευνες στο πεδίο της ψυχολογίας είναι αδύνατο να αναπαραχθούν και περιέχουν λάθη.
- H ηλιακός φυσικός Τζόαν Σμελτς που ενθάρρυνε τις γυναίκες αστρονόμους να μιλήσουν ανοιχτά για τα προβλήματα σεξουαλικής παρενόχλησης στη δουλειά τους.
Πρόσωπα-κλειδιά για το 2016
Σύμφωνα με το "Nature", πέντε πρόσωπα που θα βρεθούν του χρόνου στην αιχμή της επιστήμης με το έργο τους, είναι:
- Φαμπιόλα Τζιανότι: Η ιταλίδα φυσικός που, την 1η Ιανουαρίου, αναλαμβάνει νέα γενική διευθύντρια του CERN, στοχεύοντας σε νέες ανακαλύψεις σωματιδίων και άλλων μυστηρίων του σύμπαντος.
- Γκαμπριέλα Γκονσάλες: Εκπρόσωπος του πειράματος Advanced LIGO για την αναζήτηση βαρυτικών κυμάτων.
- Κάθι Νιάκαν: Βιολόγος βλαστοκυττάρων στο βρετανικό Ινστιτούτο Φράνσις Κρικ, που σκοπεύει να εφαρμόσει την τεχνική γονιδιακής επεξεργασίας CRISPR σε ανθρώπινα έμβρυα.
- Ντέμης Χασάμπης: Ο βρετανο-κύπριος συνιδρυτής της εταιρείας DeepMind, που εξαγοράσθηκε από τη Google και εργάζεται μυστικά πάνω στη συγχώνευση νευροεπιστήμης και επιστήμης των υπολογιστών.
- Γιανγκ Γουέι: Επικεφαλής του Εθνικού Ιδρύματος Φυσικών Επιστημών της Κίνας, που έχει ένα νέο φιλόδοξο πενταετές πλάνο χρηματοδότησης ερευνών.
Οι δέκα επιστημονικές εξελίξεις που σημάδεψαν το 2015
Όσον αφορά τις σημαντικότερες προόδους και τα πιο σημαδιακά συμβάντα στον ευρύτερο επιστημονικό χώρο αυτή τη χρονιά, το "Nature" επέλεξε τα εξής:
- Η συμφωνία για το κλίμα στη σύνοδο του Παρισιού.
- Το ταξίδι του σκάφους "New Horizons" (Νέοι Ορίζοντες) της NASA στον Πλούτωνα.
- Η ανάδυση στο προσκήνιο των δυνατοτήτων της πανίσχυσης τεχνικής γονιδιακής επεξεργασίας CRISPR-Cas9.
- Η ανάπτυξη εμβολίων για τον ιό Έμπολα και την ελονοσία.
- Η νέα πειραματική επιβεβαίωση του φαινομένου της κβαντικής διεμπλοκής (όπου δύο μακρινά αντικείμενα αλληλοεπηρεάζονται ταυτόχρονα).
- Η συνειδητοποίηση ότι οι υπόγειες δραστηριότητες των εταιρειών πετρελαίου μπορούν να προκαλέσουν τεχνητούς σεισμούς.
- Η ανακάλυψη (ή καλύτερα επιβεβαίωση) ότι ένα μεγάλο μέρος των επιστημονικών έχουν μειωμένη αξιοπιστία και δεν μπορούν να αναπαραχθούν από άλλους ερευνητές.
- Η επίγνωση ότι κορυφαίοι επιστήμονες (ακόμη και νομπελίστες όπως ο βρετανός βιολόγος Τιμ Χαντ) διακατέχονται από σεξιστικές αντιλήψεις για τις γυναίκες συναδέλφους τους.
- Το ‘πάγωμα' των μορίων του σώματος με τη νέα τεχνική της κρυο-ηλεκτρονικής μικροσκοπίας, που επιτρέπει την φωτογράφησή τους με μεγαλύτερη ακρίβεια από ποτέ.
- Η περαιτέρω πρόοδος στο «μέτωπο» της εξατομικευμένης ιατρικής χάρη σε βελτιωμένες μεθόδους γενετικής ανάλυσης.