«Από που να ξεκινήσω;» με ρωτάει. Καθόμαστε σε διπλανές καρέκλες
αναμονής στον ΟΑΕΕ. Εκείνος είναι ένας νέος γύρω στα τριάντα.
Εγώ
περιμένω να διευθετήσω τις υποθέσεις μου.
Τα νούμερα προτεραιότητας δεν
λειτουργούν -γιατί να το κάνουν άλλωστε;- επικρατεί παντού εκνευρισμός,
και ο μόνος τρόπος να συγκρατήσεις την ψυχραιμία σου μέσα σε όλο αυτό το
αχούρι, είναι να το καταδικάσεις -τουλάχιστον λεκτικά- με τον διπλανό
σου.
Το συναίσθημα είναι κάτι σαν την κάθαρση του αρχαίου θεάτρου. Οι
δημόσιοι υπάλληλοι είναι εκεί και προσφέρουν κάθε λαβή που τους
επιτρέπει το σύστημα για να τους βρίσεις. Φουντώνεις ξεσπάς και φεύγεις
ξανανιωμένος.
«Από την αρχή» του απαντώ. «Έχουμε αρκετό χρόνο». Μου λέει πως
προσπαθεί το τελευταίο εξάμηνο να συστήσει μια επιχείρηση. Θέλει να
κάνει τα δικά του βήματα, βρε αδερφέ. Δεν θέλει μισθολόγιο. Δικαίωμά
του, εδώ που τα λέμε. Αναφαίρετο.
Στην αρχή η εφορία του ζητούσε πόθεν έσχες για κεφάλαιο που ένας
φοιτητής δαπανά μηνιαίως μαζί με τα έξοδα και τα ενοίκιά του. Για να το
προσφέρει έπρεπε να δηλώσει, με συμπληρωματική δήλωση, ότι το περασμένο
έτος δεν ξόδεψε ούτε σεντ για να αγοράσει μια τσίχλα. Μην ξεχνάμε ότι
στα μάτια της εφορίας για να αναπνέεις 365 μέρες το χρόνο πρέπει να
ξοδεύεις 3000 ευρώ. Τα βγάζεις-δεν τα βγάζεις, η ΔΟΥ σου θεωρεί ότι τα
ξοδεύεις.
Πριν όμως φτάσει να πείσει την εφορία ότι δεν ξόδεψε ούτε σεντ, η
πρόταση που του έγινε ήταν να… δανειστεί! Να ξεκινήσει δηλαδή μια
δουλειά χρεωμένος σε μια τράπεζα, γιατί δεν ήταν δυνατό να έχει στην
άκρη 1000 ευρώ. Εδώ που τα λέμε, όταν το χαρτζιλίκι του γονέα ή τα
κάλαντα θεωρούνται μαύρο χρήμα, ο τύπος θα πρέπει να χτυπούσε τα ίδια
καμπανάκια στο σύστημα με την λίστα Λαγκάρντ.
Ύστερα του ζήτησαν φορολογική ενημερότητα. Η εφορία θέλει να δει
πέντε χρόνια πίσω το φορολογικό σου προφίλ. Εάν εσύ όμως κύριε, έχεις
κάνει έναρξη επαγγέλματος τέσσερα χρόνια πίσω, τότε τι γίνεται; Δεν σου
τη δίνουν. Εκτός εάν υπογράψεις ένα πάκο υπεύθυνες δηλώσεις που να λένε
ότι δεν χρωστάς. Και ερωτώ: Εάν κάποιος στα 18 του, θέλει να ακολουθήσει
τα όνειρά του, να φτιάξει μια πλατφόρμα σαν το facebook και να γίνει
εκατομμυριούχος, θα πρέπει να πείσει την αρμόδια ΔΟΥ ότι δεν όφειλε να
κάνει φορολογική δήλωση στα 13; Αλλά ξέχασα. Στα 18 είναι αδύνατο στα
μάτια του κράτους να σου ανήκει οτιδήποτε. Οπότε ξεχάστε το ερώτημα.
Ο Κωστής -ο νέος που κάθεται δίπλα μου- επέλεξε να τα προσπεράσει τα
εμπόδια. Να δείξει υπομονή παρά το ότι όλοι οι φίλοι του τον προέτρεπαν
να κάνει την εταιρία στην Βουλγαρία. «Εγώ, εδώ θέλω», μου λέει με ένα
τόνο πείσματος.
Μετά από τα παράλογα κύματα που έπρεπε να περάσει, στην χώρα που
ρίχνει βάρος στην «τόνωση της νεανικής επιχειρηματικότητας», σε κάποια
στιγμή της ζωής του βρέθηκε στο κατώφλι του ΟΑΕΕ και κατ’ επέκταση στην
διπλανή καρέκλα από την δική μου.
«Που είναι ο προϊστάμενος, να του γ…. ότι έχει και δεν έχει»,
ουρλιάζει ένας κύριος που περνά τρέχοντας κρατώντας πολλά χαρτιά στα
χέρια του, σύριζα μπροστά από τις μύτες των ποδιών μας και κατευθύνεται
στο γραφείο του προϊστάμενου, που μάλλον έχει ακούσει την απειλή και
ετοιμάζεται. (σ.σ.: Ή τα γραφεία στον ΟΑΕΕ έχουν πλέον ηχομόνωση ή ο
προϊστάμενος είναι τόσο καταφερτζής -μπορεί και συνηθισμένος- που ο
μαινόμενος κύριος δεν του γ…. και τόσο. Σημασία έχει όμως η πρόθεση).
Αρχειοθετημένοι φάκελοι ασφαλισμένων σε παράρτημα ΟΑΕΕ
«Έλεγες, λοιπόν…» επιστρέφω στην κουβέντα με τον Κωστή την ώρα που
μια υπάλληλος σε ένα γκισέ, που έχει δυνατότητα προβολής αριθμού
προτεραιότητας αλλά δεν λειτουργεί, φωνάζει «άλλος για διαγραφή;». Δεν
μας αφορά. Εγώ είμαι για Εσόδων και ο Κωστής για κάπου που να κάνει
επανεγγραφή. Το που ακριβώς δεν του το έκανε κανείς σαφές.
«Έλεγα ότι είναι η τρίτη ημέρα στη σειρά που έρχομαι. Εγώ έκανα
διακοπή πριν δυο χρόνια όταν πήγα φαντάρος. Ύστερα προσλήφθηκα σε
μισθολόγιο, οπότε δεν με απασχόλησε. Θέλω, λοιπόν, να ανοίξω τώρα πάλι
τα βιβλία και μου λένε ότι δεν έχουν πρόσβαση από το αρμόδιο παράρτημα
του ΟΑΕΕ στον φάκελό μου. Μου το είχαν πει πριν δυο μήνες και τώρα ήρθε
το συμπέρασμα, ότι ‘ναι όντως δεν μπορούμε να το κάνουμε
ενδοϋπηρεσιακά’. Δηλαδή, θα πρέπει εγώ, ο εξωτερικός παράγοντας, να έρθω
να παρέμβω στα υπηρεσιακά τους να βρω τον φάκελό μου», μου λέει ενώ εγώ
πλέον γελάω νευρικά από το παράλογο της κατάστασης. Του ζητάω συγγνώμη
που το δράμα του μου προκαλεί γέλιο. «Μην αγχώνεσαι. Για γέλια είναι»,
απαντάει.
Αφού λοιπόν ανέλαβε και αυτή τη δονκιχωτική αποστολή να τα βάλει με
το σύστημα του ταμείου ασφάλισης και να το διορθώσει, έμαθε ότι το νέο
παράρτημα του ΟΑΕΕ δεν έχει πρόσβαση στον φάκελό του, αφενός γιατί
κάποιοι κωδικοί «είναι λάθος» (ο ασφαλισμένος οφείλει να γνωρίζει τι
σημαίνει φερ’ειπείν το «70») και πρέπει να αλλάξουν (ο ασφαλισμένος
οφείλει να γνωρίζει τι σημαίνει και το νούμερο αλλαγής) και αφετέρου
γιατί ο φάκελός του βρίσκεται σε εκείνο το παράρτημα του ΟΑΕΕ στο οποίο
είχε εγγραφεί για πρώτη φορά πριν τέσσερα χρόνια. Ασχέτως εάν πριν τρία
χρόνια είχε αλλάξει έδρα και ασφαλώς παράρτημα.
Την πρώτη μέρα λοιπόν του είπαν μετά από ώρες αναποτελεσματικής
εξυπηρέτησης ότι πρέπει να περάσει την επόμενη για να παραλάβει την
απόφαση που θέλει. Το δεύτερο πρωί, βέβαια, του είπαν ότι ο υπάλληλος
που τον εξυπηρέτησε ήταν άρρωστος. Ανθρώπινο, λέει ο Κωστής, περαστικά
του. Όμως κανείς άλλος υπάλληλος δεν είναι σε θέση να διεκπεραιώσει την
δουλειά που αφορούσε τον ίδιο. Κοινώς αρρωσταίνει ένας υπάλληλος και
πέφτει το σύστημα.
Τόσο προσωποποιημένη είναι η Δημόσια Διοίκηση για όσους κακεντρεχείς μιλάτε για απρόσωπο, ψυχρό και ανηλεές κράτος!
Είπαν, λοιπόν, στον Κωστή ότι πρέπει να περάσει και το επόμενο πρωί,
που όλοι ελπίζουν και εύχονται ο ασθενής υπάλληλος να έχει αναρρώσει.
Και νάμαστε. Δίπλα, δίπλα. Ο υπάλληλος ανάρρωσε και είναι απέναντί μας
πίσω από τον γκισέ. Ο Κωστής είναι αποφασισμένος. Το βλέπω στα μάτια
του. Αδειάζει ο χώρος και είναι η σειρά του. Σηκώνεται και πηγαίνει.
Τον παρατηρώ όσο διαπραγματεύεται την εξυπηρέτησή του. Για να
συνειδητοποιήσουμε την κατάσταση επαναλαμβάνω: Διαπραγματεύεται το πόσο
εύκολα θα του επιτρέψουν να αρχίσουν εκ νέου να εισπράττουν τα λεφτά
του.
Παρατηρώντας τον, σκέφτομαι τις αλλαγές που θα φέρει το ασφαλιστικό
του Γ. Κατρούγκαλου. Προσπαθώ να συνειδητοποιήσω το ποσό των χρημάτων
που υποτίθεται ότι στηρίζει αυτόν τον Δημόσιο Τομέα συγκριτικά με την
ποιότητα των υπηρεσιών που απολαμβάνω.
Αρνητικό το ισοζύγιο.
Αποκαρδιωτικά αρνητικό. Ούτε στη θεωρία δεν θέλουμε να υπολογίσουμε
κιόλας την εξυπηρέτηση μετά την ενοποίηση των ταμείων, που προβλέπεται!
Πόσες εγκύκλιοι· πόσοι κώδικες· πόση θλίψη…
Και σκέφτομαι, λοιπόν, ότι με τις αλλαγές οι εισφορές για το ταμείο
συν την υγεία φτάνουν το 27% του φορολογητέου εισοδήματος.
Αν σε αυτό
προστεθεί και το 26% της φορολόγησης των εισοδημάτων συν το 100%
προκαταβολής φόρου (της προηγούμενης χρονιάς) συν ΕΝΦΙΑ (για σπίτι και
έδρα), τέλος επιτηδεύματος, σου μένει περίπου το 30% του ετήσιου
εισοδήματός σου για να ζήσεις όλο το χρόνο.
Αλλά αυτό δεν είναι αρκετό μαστίγωμα από την χώρα στα παιδιά της. Όσο
μεγαλύτερο εισόδημα δηλώνεις -ακριβώς επειδή είναι ποσοστιαίο και όχι
φιξ το ποσό εισφορών- τόσο περισσότερα σου ρουφάει το κράτος για το
σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και υγείας.
Μάλιστα, όσο μεγαλύτερο
εισόδημα δηλώνεις, τόσο μικραίνει το ποσοστό αναπλήρωσης της σύνταξής
σου -δηλαδή αν πληρώνεις περισσότερα στο σύστημα θα λάβεις μικρότερη
σύνταξη στο τέλος.
Αισθάνομαι μπαρμπά-Θωμάς, θέλω να τα παρατήσω όλα και να πάω οικειοθελώς στο καλύβι μου.
πηγή