Της Μαρίας Βουργάνα
Παγίδα έξτρα φόρου για χιλιάδες αγρότες κρύβουν οι αλλαγές στο φορολογικό καθεστώς τους.
Πολλοί φορολογούμενοι που είναι κατ΄ κύριο επάγγελμα αγρότες, με τις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβάλουν την άνοιξη του 2017 θα βρεθούν αντιμέτωποι με μεγάλες φορολογικές επιβαρύνσεις. Και αυτό, παρά το γεγονός ότι τα φετινά εισοδήματά τους θα φορολογηθούν με βάση τη νέα κλίμακα φόρου που ισχύει για τους μισθωτούς και συνταξιούχους και δικαιούνται την έκπτωση φόρου των 1.900 έως 2.100 ευρώ ανάλογα με τον αριθμό των προστατευόμενων τέκνων.
Οι επιβαρύνσεις προκύπτουν με τον υπολογισμό της προκαταβολής φόρου. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία η προκαταβολή φόρου εισοδήματος έναντι του επόμενου έτους έχει αυξηθεί για τους αγρότες στο 100%, από 75% που ίσχυε για τα εισοδήματα του 2015. Οι ισχύουσες διατάξεις επιτρέπουν στις υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων να υπολογίσουν την προκαταβολή φόρου επί του φόρου που αναλογεί στο ετήσιο εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα, όπως αυτό προκύπτει με βάση τη νέα φορολογική κλίμακα, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η έκπτωση του φόρου των 1.900-2.100 ευρώ.
Με το άρθρο 69 του ΚΦΕ η προκαταβολή φόρου θα υπολογίζεται κατά την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων του 2017 με συντελεστή αυξημένο από το 75% στο 100% επί του φόρου που θα προκύπτει από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα. Όμως, με βάση τη διατύπωση αυτή, ως «φόρος που προκύπτει από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα» μπορεί να ληφθεί υπόψη το ποσό φόρου που αναλογεί στο εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα πριν από την έκπτωση των 1.900-2.100 που προβλέπεται ειδικά για τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες. Δηλαδή, η διάταξη του άρθρου 69 δεν αποσαφηνίζει ότι η προκαταβολή πρέπει να υπολογίζεται επί του φόρου που προκύπτει για το εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα μετά την αφαίρεση της έκπτωσης φόρου των 1.900-2.100 ευρώ.
Θολό τοπίο
Σε περίπτωση που η ΓΓΔΕ δεν ξεκαθαρίσει με σχετική ερμηνευτική εγκύκλιο τον τρόπο υπολογισμού της προκαταβολής φόρου τότε υπάρχει κίνδυνος οι αγρότες να φορολογηθούν υπέρμετρα για τα φετινά εισοδήματα. Εάν η προκαταβολή φόρου έναντι του επόμενου έτους υπολογιστεί με ποσοστό 100% επί του φόρου που προκύπτει βάσει της φορολογική κλίμακας χωρίς την αφαίρεση της έκπτωσης φόρου, τότε οι τελικές φορολογικές επιβαρύνσεις που θα διαπιστώσουν οι αγρότες με τα εκκαθαριστικά των φορολογικών δηλώσεων του 2017 θα είναι μεγάλες. Ακόμη και αγρότες με πολύ χαμηλά εισοδήματα μπορεί να κληθούν να πληρώσουν φόρο, παρά το γεγονός ότι με βάση τις νέες διατάξεις θα έπρεπε κανονικά να είναι πλέον αφορολόγητοι. Για όσους αγρότες έχουν ετήσια εισοδήματα άνω των 20.000 ευρώ οι φορολογικές επιβαρύνσεις που θα προκύψουν με βάση μια τέτοια ερμηνεία ανεβαίνουν σημαντικά.
Αντίθετα αν η ΓΓΔΕ κάνει δεκτό η προκαταβολή φόρου να υπολογιστεί με 100% επί του φόρου που προκύπτει μετά την αφαίρεση της έκπτωσης των 1.900 • 2.100 ευρώ, τότε οι περισσότεροι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες θα λάβουν το 2017 εκκαθαριστικά με επιστροφές φόρου ή με μηδενικά ποσά φόρου, ενώ οι ελάχιστοι οι οποίοι έχουν εισοδήματα άνω των 20.000 ευρώ θα δουν τις τελικές επιβαρύνσεις τους να αυξάνονται αλλά όχι υπέρμετρα.
Παράδειγμα
Φορολογούμενος κατά κύριο επάγγελμα αγρότης χωρίς παιδιά έχει ετήσιο εισόδημα 21.000 ευρώ.
Φορολογική επιβάρυνση 2015
• Κύριος φόρος εισοδήματος: 2.730 ευρώ (21.000 Χ 13%).
• Προκαταβολή φόρου: 2.047,50 ευρώ (2.730 Χ 75%)
• Σύνολο φόρου: 2.730 + 2.047,50= 4.777,50 ευρώ
• Αφαίρεση προκαταβολής φόρου 2014: 1.501,50 (21.000Χ13%Χ55%).
• Συνολική φορολογική επιβάρυνση 2015: 3.276 ευρώ (4.777,50 • 1.501,50 ευρώ) .
Φορολογική επιβάρυνση 2016
• Κύριος φόρος εισοδήματος (βάσει κλίμακας): 4.690 ευρώ
• Έκπτωση φόρου: 1.890 ευρώ
• Σύνολο κύριου φόρου: 2.800 ευρώ (4.690 • 1.890 ευρώ)
• Προκαταβολή φόρου: 4.690 ευρώ (4.690Χ 100%)
• Συνολικός φόρος: 7.490 ευρώ (1.890+4.690)
• Αφαίρεση προκαταβολής φόρου 2015: 2.047,50 ευρώ.
• Συνολική φορολογική επιβάρυνση 2016: 5.442,50 ευρώ (7.490 • 2.047,50)
Υπολογισμός προκαταβολής φόρου μετά την αφαίρεση της έκπτωσης φόρου
Εάν η προκαταβολή φόρου υπολογιστεί στο φόρο που προκύπτει μετά την έκπτωση φόρου 1.890 ευρώ τότε το αποτέλεσμα θα είναι το εξής:
• Σύνολο κύριου φόρου: 2.800 ευρώ (4.690-1.890)
• Προκαταβολή φόρου: 2.800 ευρώ (υπολογίζεται στο φόρο μετά την έκπτωση φόρου των1.890 ευρώ)
• Άθροισμα φόρου και προκαταβολής: 5.600 ευρώ
• Αφαίρεση προκαταβολής φόρου 2015: 2.047,50 ευρώ
• Συνολική φορολογική επιβάρυνση 2016: 3.552,50 ευρώ (5.600 • 2.047,50).
Στο συγκεκριμένο παράδειγμα, αν προκαταβολή φόρου υπολογιστεί στον φόρο που αναλογεί χωρίς να ληφθεί υπόψη η έκπτωση φόρου, τότε η φορολογική επιβάρυνση για τον αγρότη αυξάνεται κατά 2.266,50 ευρώ. Εάν όμως η προκαταβολή φόρου υπολογιστεί μετά την έκπτωση φόρου, τότε προκύπτει αύξηση της επιβάρυνση, αλλά θα είναι της τάξης των 276,50 ευρώ.