ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΓΑΤΟΥ
Νέα «γενιά» χαμηλοσυνταξιούχων, με ποσά συντάξεων που θα κινούνται κάτω από το όριο της φτώχειας (4.150 ευρώ το χρόνο), δημιουργεί το νέο Ασφαλιστικό. Οι κατώτατες συντάξεις 15ετίας που θα απονέμει, στο εξής, ο ΕΦΚΑ σε χαμηλόμισθους ή όσους δηλώνουν εισοδήματα από εργασία έως 600 ευρώ το μήνα, θα είναι της τάξης των... 195,90 ευρώ (σύνταξη χηρείας), των 288 ευρώ • 311 ευρώ (μειωμένη γήρατος) και των 219 ευρώ - 328 ευρώ (σύνταξη, ανάλογα με το ποσοστό αναπηρίας) ενώ το ανώτατο όριο δεν θα ξεπερνά τα 391,80 έως 414,90 ευρώ (μεικτά), έναντι των 486 ευρώ πριν από το ν. Κατρούγκαλου.
Αυτά τα ποσά προκύπτουν με βάση τον τρόπο υπολογισμού της αναλογικής • ανταποδοτικής σύνταξης (επί του μέσου όρου των αποδοχών) και την προσθήκη της εθνικής σύνταξης η οποία, αν και καταβάλλεται μειωμένη πριν από τη συμπλήρωση 20 ετών ασφάλισης, εξακολουθεί να «πριμοδοτεί» τους χαμηλόμισθους. Σε αυτή τη βάση, άλλωστε, στηρίζουν την πίεση που ασκούν οι δανειστές να «κουρευτεί» κι’ άλλο η εγγυημένη - και πλήρως χρηματοδοτούμενη από τον κρατικό προϋπολογισμό- εθνική σύνταξη...
Τα 2 «κλειδιά» που διαμορφώνουν τα τελικά ποσά των συντάξεων είναι:
• Οι μέσες αποδοχές για τις οποίες έχουν καταβληθεί εισφορές και τα ποσοστά αναπλήρωσης της αναλογικής σύνταξης. Ειδικά για τους χαμηλόμισθους που πληθαίνουν είτε λόγω της επικράτησης των «ευέλικτων» μορφών εργασίας (μερική και εκ περιτροπής απασχόληση) και της γενικής πτώσης των αμοιβών στον ιδιωτικό τομέα είτε για την αποφυγή καταβολή υψηλών ασφαλίστρων στον ΕΦΚΑ (αν πρόκειται για ελεύθερους επαγγελματίες και αμειβόμενους με «μπλοκάκι»), το ποσοστό αναπλήρωσης είναι μόνο 11,55% επί των αποδοχών για τα 15 έτη ασφάλισης (ο ελάχιστος απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης για τη θεμελίωση δικαιώματος συνταξιοδότησης στα 67). Δηλαδή για μέσες αποδοχές 400 ευρώ η ανταποδοτική σύνταξη είναι 46,20 ευρώ, για 500 ευρώ είναι 57,75 ευρώ και για 600 ευρώ είναι 69,30 ευρώ.
• Η εθνική σύνταξη που ως πλήρες ποσό έχει οριστεί στα 384 ευρώ μηνιαίως εφόσον έχουν συμπληρωθεί τουλάχιστον 20 έτη ασφάλισης και μειώνεται κατά 2% για κάθε έτος ασφάλισης που υπολείπεται των 20 ετών. Για τα 15 έτη ασφάλισης, το πλήρες ποσό της εθνικής σύνταξης είναι 345,60 ευρώ τα οποία προστίθενται δίνοντας τελικό ποσό σύνταξης 391,80 ευρώ, 403,35 ευρώ και 414,90 ευρώ. Σύμφωνα με τα παραδείγματα του δικηγόρου Διον. Ρίζου για την «Ημερησία» τα παραπάνω ποσά, σε περίπτωση πρόωρης συνταξιοδότησης (πριν από τα 67), περιορίζονται στα 288,12ευρώ για μισθό 400 ευρώ, στα 299,67 ευρώ για μισθό 500 ευρώ και στα 311,22 ευρώ για αποδοχές 600 ευρώ.
Υψηλότερες (χωρίς, όμως, ιδιαίτερο κίνητρο ασφάλισης) είναι κατά 10 ευρώ • 55 ευρώ, οι συντάξεις από τα 16 έως τα 20 έτη ασφάλισης καθώς το ποσοστό αναπλήρωσης και το ποσό της εθνικής σύνταξης αυξάνονται σε 12,39% και 353,28 ευρώ, αντίστοιχα, στα 16 έτη ασφάλισης, σε 13,23% και 360,96 ευρώ στα 17 έτη ασφάλισης, σε 14,07% και 368,64 ευρώ στα 18 έτη ασφάλισης, σε 14,97% και 376,32 ευρώ στα 19 έτη φτάνοντας σε 15,87% και στα 384,00 ευρώ, στα 20 έτη ασφάλισης.
Χαμηλότερα
Ακόμη χαμηλότερα ποσά προκύπτουν (στην 15ετία) για τους αναπήρους με ποσοστό αναπηρίας έως 67%. Για ποσοστό αναπηρίας από 67% έως και 79,99, χορηγείται το 75% της εθνικής σύνταξης και από 50% έως και 66,99%, χορηγείται το 50% της εθνικής σύνταξης (μόνο σε συνταξιούχους με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, χορηγείται το πλήρες ποσό της εθνικής σύνταξης). Για παράδειγμα με αποδοχές 400 ευρώ και ποσοστό αναπηρίας 50%, η σύνταξη είναι μόλις 219 ευρώ, με αποδοχές 500 ευρώ φτάνει στα 230,55 ευρώ και με αποδοχές 600 ευρώ στα 242,10 ευρώ μεικτά. Και για αυτή, όμως, την κατηγορία των συντάξεων οι διαφορές είναι μικρές αν υπήρχε ασφάλιση για διάστημα έως 20 χρόνια (επιπλέον 45 • 55 ευρώ, ανάλογα με το ποσοστό αναπηρίας).
Στο...μισό από τα κατώτατα ποσά των συντάξεων γήρατος πέφτουν οι νέες (μετά τη ψήφιση του ν. Κατρούγκαλου) συντάξεις χηρείας. Εκτός από το ηλικιακό όριο και τους γνωστούς περιορισμούς, οι συντάξεις λόγω θανάτου χαμηλόμισθων που είχαν λίγα χρόνια ασφάλισης μπορεί να ξεκινούν από τα 195,90 ευρώ μεικτά ενώ θα είναι 207,45 ευρώ αν είχαν συμπληρωθεί 15 έτη ασφάλισης και είχαν δηλωθεί μέσες αποδοχές 600 ευρώ.