Η Μεσσηνία
από τους προϊστορικούς χρόνους – ήταν ο πιο πυκνοκατοικημένος τόπος της
Πελοποννήσου, κυρίως λόγω των εύφορων κοιλάδων – θεωρείτο “η γη της
Επαγγελίας”.
Σπουδαίοι άνδρες, όπως ο Ευριπίδης πριν 25 αιώνες την αποκάλεσε «Καλλίκαρπη», ενώ ο Χαρίλαος Τρικούπης ο μεγαλύτερος Έλληνας πολιτικός του 19ου αιώνα είχε πει για τη Μεσσηνιακή γη:
«και ομπρέλες να φυτέψεις, θα καρποφορήσουν».
Επί αιώνες η ιστορία της Μεσσηνίας χαρακτηρίζεται από πολέμους που γίνονταν, γιατί ο τόπος, λόγω του πλούτου του, αποτελούσε επίκεντρο εχθρικών επιβουλών.
Εδώ γράφεται η αρχή της Ελληνικής Επανάστασης, όταν στις 23 Μαρτίου 1821 ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ο Κολοκοτρώνης και ο Παπαφλέσσας μαζί με άλλους Μεσσήνιους επαναστάτες κηρύσσουν στην Καλαμάτα την έναρξη της επανάστασης και όταν στις 20 Οκτωβρίου 1827 ο συμμαχικός στόλος συντρίβει τον τουρκοαιγυπτιακό στον κόλπο του Ναυαρίνου.
Tην οικονομική ανάπτυξη του 19ου αιώνα – αμέσως μετά την απελευθέρωση- και του 20ού αιώνα στο πρώτο μισό του, ακολούθησε η σταδιακή παρακμή και περιθωριοποιήση της περιοχής.
Ο 21ος αιώνας βρίσκει την Μεσσηνία σε μια εξαιρετική συγκυρία. Με την ορμή από τα έργα υποδομής και την εν γένει ανάπτυξη του τόπου κυρίως στο χώρο του πολιτισμού από τις 3 τετραετίες του Δήμαρχου Σταύρου Μπένου, η Καλαμάτα είδε τα τελευταία χρόνια μία πρωτοφανή δυνατότητα εξέλιξης από την ασύλληπτη για τα ελληνικά δεδομένα ξενοδοχειακή επένδυση του Costa Navarino, όραμα και δημιουργία του αείμνηστου καπετάν Βασίλη Κωνσταντακόπουλου. Έτσι, δημιουργούνται στην περιοχή νέα δεδομένα.
Η άφιξη του διεθνούς αυτοκινητόδρομου Μορέας και η μείωση της διαδρομής σε 2 ώρες από την Αθήνα παράλληλα με την έναρξη της λειτουργίας του Διεθνούς Αεροδρομίου, φέρνουν την Μεσσηνία στο επίκεντρο του Διεθνούς και του Ελληνικού Τουρισμού.
Η εσωστρεφής και παραδοσιακή Μεσσηνία καλείται να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της ανοικτής κοινωνίας και της Παγκοσμιοποίησης, της αρμονικής συνύπαρξης του Τουρισμού με τον συντηρητικό αγροτικό τομέα.
Έτσι λοιπόν, εκτός από τη πλούσια πολιτιστική κληρονομία με τα εντυπωσιακά μνημεία από όλες τις εποχές, τα ανάκτορα του Νέστορα στην Πύλου, τον αρχαιολογικό χώρο της Μεσσήνης, τα κάστρα της Πύλου, της Μεθώνης, της Κορώνης, της Κυπαρισσίας και τις φυσικές ομορφιές όπως οι πανέμορφοι ελαιώνες, οι μαγευτικές παραλίες και τα χωριά της Μεσσηνιακής Μάνης – που αποθέωσε ο διάσημος κάτοικος της Καρδαμύλης Πάτρικ Λη Φέρμορ στη Μεσσηνία ο επισκέπτης μπορεί να βρει μία πλούσια παραδοσιακή κουζίνα που στηρίζεται στα μοναδικά ντόπια προϊόντα (λάδι, ελιές, πορτοκάλια, σταφίδα, αραχίδες, σύκα, άγια χόρτα και βοτάνια, κρασιά, ξίδια, σύγκλινο ή παστό, λουκάνικα με πορτοκάλι) από εξαίρετους τοπικούς παραγωγούς, αλλά και από τοπικές συνταγές (γουρουνοπούλα, μπακαλιάρος τσιλαδιά, λαλάγγια, πίτες τραβηχτές κλπ).
Στην καρδιά της Μεσσηνίας, στο κέντρο του κόλπου στη σκιά του επιβλητικού Ταΰγετου που υψώνει περήφανος το ανάστημα του (το ψηλότερο και πιο όμορφο βουνό της Πελοποννήσου), βρίσκεται η Καλαμάτα η δεύτερη πιο μεγάλη πόλη της Πελοποννήσου όπου ζουν περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι.
H Kαλαμάτα με 100 σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, τα ΤΕΙ και το Πανεπιστήμιο και τους νέους, με τους να φοιτητές δίνουν έναν ζωντανό και φρέσκο ρυθμό στην πόλη. Ένα δείγμα αυτού του δυναμισμού ένιωσα στο 5ο Σχολείο Τουρισμού Καλαμάτας – την αξιέπαινη αυτή προσπάθεια του Ανδρέα Ζαγάκου και του Κώστα Ανδριανόπουλου – όταν συμμετείχα στις πρόσφατες εκδηλώσεις του.
Η ζωντάνια αυτής της πόλης, το πανέμορφο ιστορικό κέντρο της, η παλιά και η νέα της αγορά, ο φυσικός της περίγυρος, η τεράστια παραλία και η πεντακάθαρη θάλασσά της, τα κομψά εστιατόριά της (όπως πχ. το Yiamas Gastro Bar) και τα ταβερνάκια της (όπως το Στο κύμα, τα Ρολλά, Στου Κώστα, Τζίμης) με την τοπική αυθεντική τους κουζίνα, η νυχτερινή ζωή, αλλά και η ήρεμη καθημερινότητα των κατοίκων της, συνθέτουν έναν δελεαστικό προορισμό που μπορεί να προσελκύσει τους επισκέπτες και τις 4 εποχές του χρόνου.
Το οδοιπορικό στη Μεσσηνία κατέδειξε πως, αν η Μεσσηνία αξιοποιήσει την πολιτιστική της κληρονομιά, τις φυσικές της ομορφιές, την πλούσια και μοναδική παραγωγή της σε αγροτικά προϊόντα, την τοπική μεσσηνιακή κουζίνα και τον δυναμισμό της κοινωνίας της μπορεί να θέσει στέρεες βάσεις για έναν ποιοτικό τουρισμό που θα την καταστήσει έναν περιζήτητο διεθνή τουριστικό προορισμό, αλλά και ένα τόπο ευημερίας!
Σπουδαίοι άνδρες, όπως ο Ευριπίδης πριν 25 αιώνες την αποκάλεσε «Καλλίκαρπη», ενώ ο Χαρίλαος Τρικούπης ο μεγαλύτερος Έλληνας πολιτικός του 19ου αιώνα είχε πει για τη Μεσσηνιακή γη:
«και ομπρέλες να φυτέψεις, θα καρποφορήσουν».
Επί αιώνες η ιστορία της Μεσσηνίας χαρακτηρίζεται από πολέμους που γίνονταν, γιατί ο τόπος, λόγω του πλούτου του, αποτελούσε επίκεντρο εχθρικών επιβουλών.
Εδώ γράφεται η αρχή της Ελληνικής Επανάστασης, όταν στις 23 Μαρτίου 1821 ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ο Κολοκοτρώνης και ο Παπαφλέσσας μαζί με άλλους Μεσσήνιους επαναστάτες κηρύσσουν στην Καλαμάτα την έναρξη της επανάστασης και όταν στις 20 Οκτωβρίου 1827 ο συμμαχικός στόλος συντρίβει τον τουρκοαιγυπτιακό στον κόλπο του Ναυαρίνου.
Tην οικονομική ανάπτυξη του 19ου αιώνα – αμέσως μετά την απελευθέρωση- και του 20ού αιώνα στο πρώτο μισό του, ακολούθησε η σταδιακή παρακμή και περιθωριοποιήση της περιοχής.
Ο 21ος αιώνας βρίσκει την Μεσσηνία σε μια εξαιρετική συγκυρία. Με την ορμή από τα έργα υποδομής και την εν γένει ανάπτυξη του τόπου κυρίως στο χώρο του πολιτισμού από τις 3 τετραετίες του Δήμαρχου Σταύρου Μπένου, η Καλαμάτα είδε τα τελευταία χρόνια μία πρωτοφανή δυνατότητα εξέλιξης από την ασύλληπτη για τα ελληνικά δεδομένα ξενοδοχειακή επένδυση του Costa Navarino, όραμα και δημιουργία του αείμνηστου καπετάν Βασίλη Κωνσταντακόπουλου. Έτσι, δημιουργούνται στην περιοχή νέα δεδομένα.
Η άφιξη του διεθνούς αυτοκινητόδρομου Μορέας και η μείωση της διαδρομής σε 2 ώρες από την Αθήνα παράλληλα με την έναρξη της λειτουργίας του Διεθνούς Αεροδρομίου, φέρνουν την Μεσσηνία στο επίκεντρο του Διεθνούς και του Ελληνικού Τουρισμού.
Η εσωστρεφής και παραδοσιακή Μεσσηνία καλείται να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της ανοικτής κοινωνίας και της Παγκοσμιοποίησης, της αρμονικής συνύπαρξης του Τουρισμού με τον συντηρητικό αγροτικό τομέα.
Έτσι λοιπόν, εκτός από τη πλούσια πολιτιστική κληρονομία με τα εντυπωσιακά μνημεία από όλες τις εποχές, τα ανάκτορα του Νέστορα στην Πύλου, τον αρχαιολογικό χώρο της Μεσσήνης, τα κάστρα της Πύλου, της Μεθώνης, της Κορώνης, της Κυπαρισσίας και τις φυσικές ομορφιές όπως οι πανέμορφοι ελαιώνες, οι μαγευτικές παραλίες και τα χωριά της Μεσσηνιακής Μάνης – που αποθέωσε ο διάσημος κάτοικος της Καρδαμύλης Πάτρικ Λη Φέρμορ στη Μεσσηνία ο επισκέπτης μπορεί να βρει μία πλούσια παραδοσιακή κουζίνα που στηρίζεται στα μοναδικά ντόπια προϊόντα (λάδι, ελιές, πορτοκάλια, σταφίδα, αραχίδες, σύκα, άγια χόρτα και βοτάνια, κρασιά, ξίδια, σύγκλινο ή παστό, λουκάνικα με πορτοκάλι) από εξαίρετους τοπικούς παραγωγούς, αλλά και από τοπικές συνταγές (γουρουνοπούλα, μπακαλιάρος τσιλαδιά, λαλάγγια, πίτες τραβηχτές κλπ).
Στην καρδιά της Μεσσηνίας, στο κέντρο του κόλπου στη σκιά του επιβλητικού Ταΰγετου που υψώνει περήφανος το ανάστημα του (το ψηλότερο και πιο όμορφο βουνό της Πελοποννήσου), βρίσκεται η Καλαμάτα η δεύτερη πιο μεγάλη πόλη της Πελοποννήσου όπου ζουν περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι.
H Kαλαμάτα με 100 σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, τα ΤΕΙ και το Πανεπιστήμιο και τους νέους, με τους να φοιτητές δίνουν έναν ζωντανό και φρέσκο ρυθμό στην πόλη. Ένα δείγμα αυτού του δυναμισμού ένιωσα στο 5ο Σχολείο Τουρισμού Καλαμάτας – την αξιέπαινη αυτή προσπάθεια του Ανδρέα Ζαγάκου και του Κώστα Ανδριανόπουλου – όταν συμμετείχα στις πρόσφατες εκδηλώσεις του.
Η ζωντάνια αυτής της πόλης, το πανέμορφο ιστορικό κέντρο της, η παλιά και η νέα της αγορά, ο φυσικός της περίγυρος, η τεράστια παραλία και η πεντακάθαρη θάλασσά της, τα κομψά εστιατόριά της (όπως πχ. το Yiamas Gastro Bar) και τα ταβερνάκια της (όπως το Στο κύμα, τα Ρολλά, Στου Κώστα, Τζίμης) με την τοπική αυθεντική τους κουζίνα, η νυχτερινή ζωή, αλλά και η ήρεμη καθημερινότητα των κατοίκων της, συνθέτουν έναν δελεαστικό προορισμό που μπορεί να προσελκύσει τους επισκέπτες και τις 4 εποχές του χρόνου.
Το οδοιπορικό στη Μεσσηνία κατέδειξε πως, αν η Μεσσηνία αξιοποιήσει την πολιτιστική της κληρονομιά, τις φυσικές της ομορφιές, την πλούσια και μοναδική παραγωγή της σε αγροτικά προϊόντα, την τοπική μεσσηνιακή κουζίνα και τον δυναμισμό της κοινωνίας της μπορεί να θέσει στέρεες βάσεις για έναν ποιοτικό τουρισμό που θα την καταστήσει έναν περιζήτητο διεθνή τουριστικό προορισμό, αλλά και ένα τόπο ευημερίας!