Εγκρίθηκε η αναθεώρηση του εθνικού καταλόγου περιοχών του δικτύου Natura 2000.
Με
Κοινή Απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας,
Σωκράτη Φάμελλου, του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Βαγγέλη
Αποστόλου, και του Αναπληρωτή Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και
Τροφίμων, Γιάννη Τσιρώνη, εγκρίθηκε ο νέος εθνικός κατάλογος περιοχών
του δικτύου Natura 2000 (ΦΕΚ B 4432/15.12.2017).
Με την απόφαση αυτή, κλείνει ένα μεγάλο μέρος εκκρεμοτήτων της χώρας μας (η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαβίβασε, τον Σεπτέμβριο 2015, επιστολή EU PILOT), που αφορά, αφενός στην ένταξη στο δίκτυο Natura 2000, χερσαίων περιοχών που σχετίζονται κατά κύριο λόγο με είδη συγκεκριμένων ομάδων οικοτόπων και ειδών και αφετέρου, στην ένταξη θαλάσσιων περιοχών που αφορούν τόσο σε τύπους οικοτόπων, όσο και σε είδη πανίδας και ορνιθοπανίδας.
Σύμφωνα με τις προτάσεις του έργου της «εποπτείας», το οποίο μεταξύ άλλων, είχε ως βασική υποχρέωση, την αξιολόγηση των υφιστάμενων περιοχών του δικτύου Natura 2000 και την πρόταση νέων περιοχών για την καλύτερη κάλυψη των προστατευτέων αντικειμένων κατατέθηκαν προτάσεις για συνολικά 183 περιοχές - Τόποι Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ) και Ζώνες Ειδικής Προστασίας για την ορνιθοπανίδα (ΖΕΠ) - προς ένταξη στο δίκτυο Natura 2000.
Τελικώς επιλέχθηκαν (βάσει επιστημονικών κριτηρίων και μετά από διαβούλευση), 95 συνολικά περιοχές, οι οποίες καλύπτουν, κατ΄ αρχάς, τις βασικές υποχρεώσεις της χώρας, σχετικά με τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ολοκλήρωση του δικτύου Natura 2000.
Ειδικότερα, έγιναν αποδεκτές προτάσεις επέκτασης χερσαίων περιοχών, ως ΤΚΣ, κυρίως όπου τεκμηριώνεται η παρουσία ειδών ή τύπων οικοτόπων προτεραιότητας ή εξασφαλίζεται καλύτερη συνοχή και συνεκτικότητα του δικτύου Natura 2000. Εκτός από κάποιες νησίδες, δεν εντάσσονται νέες χερσαίες περιοχές ως ΖΕΠ, καθώς, το δίκτυο των χερσαίων ΖΕΠ της χώρας θεωρείται επαρκές. Περαιτέρω, χρησιμοποιήθηκε σε γενικές γραμμές ως κριτήριο, το αναφερόμενο στην από 25.10.2007 Απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για την κάλυψη των χερσαίων ΙΒΑ (Important Bird Area) από τις Ελληνικές ΖΕΠ, ότι κάθε ΙΒΑ θα πρέπει να καλύπτεται από ΖΕΠ σε ποσοστό μεγαλύτερο από 50%, ποσοστό που στις χερσαίες ΖΕΠ ήδη καλύπτεται.
Σε κάθε περίπτωση, η ένταξη επιπλέον θαλάσσιων ή/και χερσαίων ΖΕΠ και ΤΚΣ, μπορεί να εξεταστεί μελλοντικά, στο πλαίσιο της νέας αξιολόγησης του δικτύου Natura 2000, σε επίπεδο βιογεωγραφικής ζώνης.
Συνολικά, ο αριθμός των νέων περιοχών που εντάσσονται στο δίκτυο Natura 2000 είναι:
ΤΥΠΟΣ / Αριθμός
ΤΚΣ χερσαίοι 34
ΤΚΣ θαλάσσιοι 21
ΖΕΠ θαλάσσιες 26
ΖΕΠ – θαλάσσιες και χερσαίες 6
ΖΕΠ χερσαίες 1
ΤΚΣ – θαλάσσιοι και χερσαίοι 6
ΤΚΣ – ΖΕΠ θαλάσσιοι 1
Ορισμένες περιοχές αποτελούν επεκτάσεις υφιστάμενων, ορισμένες είναι νέες περιοχές και κάποιες συγχωνεύονται. Σε αρκετές περιοχές, με την προστασία ενός είδους – στόχου, προστατεύονται παράλληλα και άλλα είδη κοινοτικού ενδιαφέροντος.
Οι νέες περιοχές που εντάσσονται στο δίκτυο Natura 2000, αφορούν κυρίως στο θαλάσσιο χώρο. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η συνολική θαλάσσια έκταση που εντάσσεται πλέον στο δίκτυο, καλύπτει περίπου το 22% των εθνικών χωρικών υδάτων, ποσοστό πολύ μεγαλύτερο από το 6,12% των χωρικών υδάτων που ήταν ήδη ενταγμένο σε αυτό.
Ο Αν. ΥΠΕΝ Σωκράτης Φάμελλος δήλωσε:
Η ένταξη νέων περιοχών στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό δίκτυο Natura 2000, αποτελεί ένα ακόμα βήμα για την ολοκλήρωση του πλαισίου προστασίας και διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος.
Υπογραμμίζω ότι λόγω των χρόνιων ελλείψεων, η χώρα βρίσκεται σε προδικαστικό στάδιο (αιτιολογημένη γνώμη) με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επειδή δεν έχει λάβει μέτρα προστασίας και διαχείρισης για τις Ειδικές Ζώνες Διατήρησης του δικτύου Natura 2000.
Ανοίγουμε πλέον ένα νέο δρόμο προς τη βιώσιμη ανάπτυξη, με προώθηση παραγωγικών δραστηριοτήτων συμβατών με την προστασία του φυσικού κεφαλαίου της χώρας. Η ένταξη των νέων περιοχών, μαζί με την ενίσχυση του τομέα βιοποικιλότητας του ΥΠΕΝ (δημιουργία ξεχωριστής Δ/νσης Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος και Βιοποικιλότητας), το έργο για τη θεσμοθέτηση και την εκπόνηση διαχειριστικών σχεδίων για όλες τις περιοχές του δικτύου Natura 2000, το Ολοκληρωμένο Έργο «LIFE - IP 4 NATURA» και το νέο νόμο για τους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, θα δημιουργήσουν τα κατάλληλα εργαλεία προκειμένου η χώρα να αφήσει πίσω της μια εποχή χρόνιων καθυστερήσεων και ελλείψεων στη διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος, η οποία αποτελούσε εμπόδιο για την τοπική ανάπτυξη.
Με την απόφαση αυτή, κλείνει ένα μεγάλο μέρος εκκρεμοτήτων της χώρας μας (η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαβίβασε, τον Σεπτέμβριο 2015, επιστολή EU PILOT), που αφορά, αφενός στην ένταξη στο δίκτυο Natura 2000, χερσαίων περιοχών που σχετίζονται κατά κύριο λόγο με είδη συγκεκριμένων ομάδων οικοτόπων και ειδών και αφετέρου, στην ένταξη θαλάσσιων περιοχών που αφορούν τόσο σε τύπους οικοτόπων, όσο και σε είδη πανίδας και ορνιθοπανίδας.
Σύμφωνα με τις προτάσεις του έργου της «εποπτείας», το οποίο μεταξύ άλλων, είχε ως βασική υποχρέωση, την αξιολόγηση των υφιστάμενων περιοχών του δικτύου Natura 2000 και την πρόταση νέων περιοχών για την καλύτερη κάλυψη των προστατευτέων αντικειμένων κατατέθηκαν προτάσεις για συνολικά 183 περιοχές - Τόποι Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ) και Ζώνες Ειδικής Προστασίας για την ορνιθοπανίδα (ΖΕΠ) - προς ένταξη στο δίκτυο Natura 2000.
Τελικώς επιλέχθηκαν (βάσει επιστημονικών κριτηρίων και μετά από διαβούλευση), 95 συνολικά περιοχές, οι οποίες καλύπτουν, κατ΄ αρχάς, τις βασικές υποχρεώσεις της χώρας, σχετικά με τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ολοκλήρωση του δικτύου Natura 2000.
Ειδικότερα, έγιναν αποδεκτές προτάσεις επέκτασης χερσαίων περιοχών, ως ΤΚΣ, κυρίως όπου τεκμηριώνεται η παρουσία ειδών ή τύπων οικοτόπων προτεραιότητας ή εξασφαλίζεται καλύτερη συνοχή και συνεκτικότητα του δικτύου Natura 2000. Εκτός από κάποιες νησίδες, δεν εντάσσονται νέες χερσαίες περιοχές ως ΖΕΠ, καθώς, το δίκτυο των χερσαίων ΖΕΠ της χώρας θεωρείται επαρκές. Περαιτέρω, χρησιμοποιήθηκε σε γενικές γραμμές ως κριτήριο, το αναφερόμενο στην από 25.10.2007 Απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για την κάλυψη των χερσαίων ΙΒΑ (Important Bird Area) από τις Ελληνικές ΖΕΠ, ότι κάθε ΙΒΑ θα πρέπει να καλύπτεται από ΖΕΠ σε ποσοστό μεγαλύτερο από 50%, ποσοστό που στις χερσαίες ΖΕΠ ήδη καλύπτεται.
Σε κάθε περίπτωση, η ένταξη επιπλέον θαλάσσιων ή/και χερσαίων ΖΕΠ και ΤΚΣ, μπορεί να εξεταστεί μελλοντικά, στο πλαίσιο της νέας αξιολόγησης του δικτύου Natura 2000, σε επίπεδο βιογεωγραφικής ζώνης.
Συνολικά, ο αριθμός των νέων περιοχών που εντάσσονται στο δίκτυο Natura 2000 είναι:
ΤΥΠΟΣ / Αριθμός
ΤΚΣ χερσαίοι 34
ΤΚΣ θαλάσσιοι 21
ΖΕΠ θαλάσσιες 26
ΖΕΠ – θαλάσσιες και χερσαίες 6
ΖΕΠ χερσαίες 1
ΤΚΣ – θαλάσσιοι και χερσαίοι 6
ΤΚΣ – ΖΕΠ θαλάσσιοι 1
Ορισμένες περιοχές αποτελούν επεκτάσεις υφιστάμενων, ορισμένες είναι νέες περιοχές και κάποιες συγχωνεύονται. Σε αρκετές περιοχές, με την προστασία ενός είδους – στόχου, προστατεύονται παράλληλα και άλλα είδη κοινοτικού ενδιαφέροντος.
Οι νέες περιοχές που εντάσσονται στο δίκτυο Natura 2000, αφορούν κυρίως στο θαλάσσιο χώρο. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η συνολική θαλάσσια έκταση που εντάσσεται πλέον στο δίκτυο, καλύπτει περίπου το 22% των εθνικών χωρικών υδάτων, ποσοστό πολύ μεγαλύτερο από το 6,12% των χωρικών υδάτων που ήταν ήδη ενταγμένο σε αυτό.
Ο Αν. ΥΠΕΝ Σωκράτης Φάμελλος δήλωσε:
Η ένταξη νέων περιοχών στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό δίκτυο Natura 2000, αποτελεί ένα ακόμα βήμα για την ολοκλήρωση του πλαισίου προστασίας και διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος.
Υπογραμμίζω ότι λόγω των χρόνιων ελλείψεων, η χώρα βρίσκεται σε προδικαστικό στάδιο (αιτιολογημένη γνώμη) με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επειδή δεν έχει λάβει μέτρα προστασίας και διαχείρισης για τις Ειδικές Ζώνες Διατήρησης του δικτύου Natura 2000.
Ανοίγουμε πλέον ένα νέο δρόμο προς τη βιώσιμη ανάπτυξη, με προώθηση παραγωγικών δραστηριοτήτων συμβατών με την προστασία του φυσικού κεφαλαίου της χώρας. Η ένταξη των νέων περιοχών, μαζί με την ενίσχυση του τομέα βιοποικιλότητας του ΥΠΕΝ (δημιουργία ξεχωριστής Δ/νσης Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος και Βιοποικιλότητας), το έργο για τη θεσμοθέτηση και την εκπόνηση διαχειριστικών σχεδίων για όλες τις περιοχές του δικτύου Natura 2000, το Ολοκληρωμένο Έργο «LIFE - IP 4 NATURA» και το νέο νόμο για τους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, θα δημιουργήσουν τα κατάλληλα εργαλεία προκειμένου η χώρα να αφήσει πίσω της μια εποχή χρόνιων καθυστερήσεων και ελλείψεων στη διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος, η οποία αποτελούσε εμπόδιο για την τοπική ανάπτυξη.