14.12.17

Genetics: Η επιτυχία της δίαιτας εξαρτάται από τα γονίδια μας

Το διατροφικό σχήμα που ωθεί ένα άτομο να μένει αδύνατο και υγιές μπορεί να έχει εντελώς αντίθετο αποτέλεσμα σ’ έναν άλλον άνθρωπο, δείχνει αμερικανική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο Genetics.
«Οι διατροφικές συμβουλές, τείνουν να βασίζονται στη θεωρία ότι υπάρχει τουλάχιστον μια δίαιτα που κάνει για όλους. Αλλά δεδομένης της επιδημίας παχυσαρκίας, παγκοσμίως, τελικά μάλλον αυτό δεν ισχύει», εξηγεί ο Δρ Ντέιβιντ Θρεντγκιλ από το Κολέγιο Ιατρικής A&M του Τέξας.
Ο Δρ Θρεντγκιλ και οι συνεργάτες του στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνα, το Πανεπιστήμιο Τζονς Χοπκινς και το Πανεπιστήμιο του Τεννεσί, χρησιμοποίησαν τέσσερις διαφορετικές ομάδες ζωικών μοντέλων για να μελετήσουν πέντε διαφορετικές δίαιτες και πως επηρέαζαν την υγεία των πειραματόζωων σε μια περίοδο έξι μηνών.
Οι γενετικές διαφορές εντός κάθε ομάδες σχεδόν δεν υπήρχαν ενώ μεταξύ οποιονδήποτε δύο ομάδων μεταφράζονται σε σχεδόν τις ίδιες διαφορές μεταξύ δύο άσχετων μεταξύ τους ανθρώπων.
Οι ερευνητές επέλεξαν να ελέγξουν δίαιτες που έμοιαζαν με αυτές των ανθρώπων:
– αμερικανικού τύπου διατροφή, με πολλά λιπαρά και ραφιναρισμένους υδατάνθρακες, ειδικά καλαμπόνι,
– μεσογειακή διατροφή, με εκχύλισμα κόκκινου κρασιού και σιτάρι,
– ιαπωνική διατροφή, με ρύζι και εκχύλισμα πράσινου τσαγιού,
– κετογονική ή δίαιτα τύπου Άτκινς, με πολλά λιπαρά και πρωτεΐνες με ελάχιστους υδατάνθρακες,
– και η πέμπτη δίαιτα ήταν η ομάδα ελέγχου που κατανάλωνε εμπορικά τρόφιμα.
Αν και ορισμένες υγιεινές διατροφές όντως είχαν αποτελέσματα για τα περισσότερα άτομα, μια εκ των τεσσάρων γενετικών τύπων ομάδα είχε ελάχιστη ανταπόκριση στην ιαπωνική δίαιτα, για παράδειγμα.
«Η τέταρτη ομάδα που είχε καλή ανταπόκριση σε όλες τις δίαιτες, είχε κακή ανταπόκριση στην ιαπωνική διατροφή, με συσσώρευση λίπους στο ήπαρ και ηπατικές βλάβες», εξηγεί ο Γουίλιαμ Μπαρινγκτον, συγγραφέας της μελέτης.
Και προσθέτει ότι, «το ίδιο συνέβη και με τη δίαιτα τύπου Άτκινς, όπου οι δύο γενετικοί τύποι τα πήγαν καλά και δύο πολύ άσχημα. Μια ομάδα εξελίχθηκε σε παχύσαρκη, με λιπώδες ήπαρα και υψηλή χοληστερόλη. Η άλλη είχε μείωση στα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας και περισσότερο σωματικό λίπος, αλλά παρέμεινε αδύνατη. Αυτό αντιστοιχεί σ’ αυτό που ονομάζουμε στους ανθρώπους αδύνατος-παχύσαρκος, δηλαδή δείχνει να έχει σωστό βάρος αλλά ουσιαστικά έχει υψηλό ποσοστό σωματικού λίπους».
Τέλος, όπως αναμενόταν και όπως έχουν επιβεβαιώσει ανέκδοτες στοιχεία και για τους ανθρώπους, τα πειραματόζωα δεν είχαν καθόλου καλή ανταπόκριση στην αμερικανικού τύπου διατροφή. Ορισμένα εξελίχθηκαν σε παχύσαρκα και είχαν ενδείξεις μεταβολικού συνδρόμου. Άλλα είχαν όμως λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργειες, με μια ομάδα πειραματόζωων να εμφανίζει περισσότερο λίπος στο ήπαρ.
Με τη μεσογειακή διατροφή επίσης τα αποτελέσματα ήταν ανάμικτα. Ορισμένες ομάδες ήταν υγιείς, ενώ άλλες παρουσίασαν αύξηση βάρους, αν και μικρότερη απ’ αυτήν που είχε προκαλέσει η αμερικανικού τύπου δίαιτα.
Το ενδιαφέρον είναι ότι αυτές οι επιδράσεις ίσχυαν ακόμα και όταν η κατανάλωση ήταν απεριόριστη.