14.11.18

Κορώνη, η Μεσσηνιακή πολιτεία με την παροιμιώδη σπουδαιότητα

Χτισμένη αμφιθεατρικά στη δυτική ακτογραμμή του Μεσσηνιακού κόλπου, η Κορώνη, η μεσσηνιακή πολιτεία με την παροιμιώδη σπουδαιότητα επί Ενετοκρατίας («Έχει μπάρμπα στην Κορώνη» συνηθίζουμε να λέμε ακόμη και σήμερα για ανθρώπους ισχυρούς, με σημαντικές γνωριμίες και διασυνδέσεις), αποτελεί ένα οικιστικό σύνολο ξεχωριστής ομορφιάς, με έντονο νησιώτικο χρώμα, παλαιά σπίτια και αρχοντικά, γραφικούς δρόμους και σκαλοπάτια.
Όπως και η γειτονική Μεθώνη, η Κορώνη γνώρισε περίοδο ακμής κατά τους Μεσαιωνικούς Χρόνους, όταν εξελίχθηκε σε αξιόλογο εμπορικό και ναυτικό κέντρο των Βενετσιάνων, συνήθη σταθμό για τους εμπόρους, τους προσκυνητές των Αγίων Τόπων και τους περιηγητές της Μεσογείου. Συχνά, μάλιστα, τα δύο σημαντικά αυτά μεσσηνιακά λιμάνια αναφέρονταν από κοινού ως «Μοθοκόρωνα».
Δεσπόζουσα θέση στην Κορώνη κατέχει το επιβλητικό κάστρο της, που οικοδομήθηκε κατά τους Βυζαντινούς Χρόνους (πιθανώς τον 6ο-7ο αιώνα) εκεί όπου παλαιότερα, κατά τον Παυσανία, βρισκόταν η πόλη Ασίνη.
Η αρχική βυζαντινή οχύρωση γνώρισε διαδοχικές οικοδομικές φάσεις κατά την Α’ Ενετοκρατία (13ος-15ος αιώνας) με την προσθήκη ενός μεγάλου περιβόλου στα ανατολικά, ισχυρών τειχών και διπλού ημικυκλικού προμαχώνα στη βορειοανατολική γωνία, για προστασία από την πλευρά της θάλασσας.
Το κάστρο της Κορώνης κατελήφθη από τους Τούρκους το 1500. Κατά τη διάρκεια της Α’ Τουρκοκρατίας (1500-1685) η οχύρωση του κάστρου ενισχύθηκε στη νοτιοανατολική πλευρά με μια δεύτερη γραμμή άμυνας και την προσθήκη δύο κυκλικών προμαχώνων στα άκρα της.
Το κάστρο ανακατελήφθη από τους Ενετούς το 1685 (Β’ Ενετοκρατία), περιήλθε και πάλι στους Τούρκους το 1715 (Β’ Τουρκοκρατία), απελευθερώθηκε δε το 1828 από το γάλλο στρατηγό Νικολά Ζοζέφ Μεζόν.
 
Στο εσωτερικό του κάστρου σώζονται τα κατάλοιπα του βυζαντινού ναού της Αγίας Σοφίας και η εκκλησία του Αγίου Χαραλάμπους (ο αρχικός καθολικός ναός, αφιερωμένος στον Άγιο Ρόκκο, μετατράπηκε σε οθωμανικό τέμενος και εν συνεχεία, στους Νεότερους Χρόνους, σε ορθόδοξο ναό).
Εντός των τειχών του κάστρου βρίσκεται, επίσης, η μονή του Τιμίου Προδρόμου, με υπέροχη θέα στη σύγχρονη κωμόπολη. Η μονή ιδρύθηκε στις αρχές του 20ού αιώνα από τον αρχιμανδρίτη Θεόδουλο (Γεώργιο Αναγνωστόπουλο).
Άλλα αξιόλογα θρησκευτικά μνημεία της Κορώνης είναι η Παναγία η Ελεήστρια, ο Άγιος Δημήτριος (πολιούχος), ο Άγιος Γεώργιος και ο Άγιος Νικόλαος.
Στην ευρύτερη περιοχή της Κορώνης, το ενδιαφέρον των περιηγητών συγκεντρώνουν τα χωριά Χρυσοκελλαριά (με ωραία θέα και την ομώνυμη μονή σε μικρή απόσταση), Βασιλίτσι (με την εκκλησία του Αγίου Βασιλείου και το ξωκλήσι της Παναγίας της Φανερωμένης), Ακριτοχώρι («μπαλκόνι» με θέα στη Φοινικούντα) και Χαρακοπιό (Χαροκοπειό), με παραδοσιακό χρώμα. Επίσης, κοντά στο χωριό Χωματερό βρίσκεται η μονή των Αγίων Θεοδώρων, εξαίρετης αρχιτεκτονικής.

Βαγγέλης Στεργιόπουλος