17.2.19

Ποιο είναι το Φετιχιέ τζαμί στο Μοναστηράκι που ο Ερντογάν ζητά να ξανανοίξει

Το Φετιχιέ τζαμί, στο κέντρο της Αθήνας, στο Μοναστηράκι, έβαλε στο «παιχνίδι» ο Ερντογάν για την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης.
Μιλώντας το Σάββατο σε εκδήλωση στη βορειοδυτική επαρχία Οντρέρν, ο Τούρκος πρόεδρος αναφέρθηκε στις συζητήσεις που είχε με τον Αλέξη Τσίπρα στην Άγκυρα πριν από λίγες ημέρες.
«Είπα στον Τσίπρα: "Ζητάτε από εμάς να ανοίξουμε τη Χάλκη. Εγώ σας λέω ελάτε να ανοίξουμε το τζαμί Φετιχιέ», είπε ο Ταγίπ Ερντογάν, απαντώντας, όπως ο ίδιος δήλωσε, στο «σας ανοίγουμε τζαμί» (σ.σ.: εννοώντας εκείνο που οικοδομείται στον Βοτανικό) του Τσίπρα.
«Όμως εκκλησία χωρίς καμπαναριό δεν γίνεται, πώς θα γίνει τζαμί χωρίς μιναρέδες; Ο μιναρές είναι μία ανάταση προς τον ουρανό», επέμεινε ο Ερντογάν κατά την ομιλία του, στέλνοντας το μήνυμά του.
Ποιο είναι όμως το Φετιχιέ τζαμί;
Το Φετιχιέ τζαμί («Τζαμί του Πορθητή») είναι ένα κτίριο που οικοδομήθηκε το β' μισό του 17ου αιώνα στο κέντρο της Αθήνας. Κατασκευάστηκε το 1668-1670 και βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της Ρωμαϊκής Αγοράς, κοντά στον Πύργο των Ανέμων, κτισμένο στα ερείπια μιας τρίκλιτης βασιλικής της μεσοβυζαντινής περιόδου.
Κατά την Τουρκοκρατία ήταν γνωστό ως το «τζαμί του Σταροπάζαρου». Από το 1834, όταν η Αθήνα έγινε πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους, και μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα χρησιμοποιήθηκε ως στρατιωτικό αρτοποιείο. Έκτοτε χρησιμοποιήθηκε κυρίως ως αρχαιολογική αποθήκη για τα διάφορα ευρήματα των ανασκαφών της Αγοράς και της Ακρόπολης.
Λόγω της πληθώρας διαθέσιμου οικοδομικού υλικού κατά τον χρόνο της ανέγερσής του, ενσωματώνει αρχιτεκτονικά μέλη των κλασικών και βυζαντινών χρόνων, μεταξύ των οποίων και ιωνικά κιονόκρανα της αρχαίας εποχής.
Με εξαίρεση την αφαίρεση των πλέον πρόσφατων αρχιτεκτονικών παρεμβάσεων και την επιστροφή του στην αρχική του κατάσταση το 1935, το τζαμί δεν είχε ποτέ υποβληθεί σε πλήρη ανακαίνιση, ενώ το 2010 είχε εμφανίσει σοβαρά προβλήματα στατικότητας.
Το φθινόπωρο του 2010 το υπουργείο Πολιτισμού αποφάσισε την εκκένωση του κτιρίου από τις διάφορες αρχαιότητες που βρίσκονταν αποθηκευμένες εκεί, καθώς και την έναρξη διαδικασίας ανακαίνισης, η οποία ολοκληρώθηκε το 2017. Το μνημείο σήμερα είναι επισκέψιμο και λειτουργεί και ως χώρος εκθέσεων.
Μάλιστα, η ανακαίνιση είχε ξεκινήσει μετά από δέσμευση του τότε πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου, με «αντάλλαγμα» να επαναλειτουργήσει η Σχολή της Χάλκης (κλειστή από το 1971), έπειτα από συνάντησή του στην Αθήνα με τον Ερντογάν.