Απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά δίνει, μιλώντας στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο διευθυντής της Κλινικής Πλαστικής Επανορθωτικής και Αισθητικής Χειρουργικής και του Κέντρου Κρανιοπροσωπικής Χειρουργικής του Πανεπιστημίου του Ιλινόις, καθηγητής Μίμης Κοέν, οποίος πρόσφατα αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας του τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ.
Ο κ. Κοέν είναι από τους πρωτοπόρους στην επανορθωτική χειρουργική των κρανιοπροσωπικών δυσπλασιών, έχει δε πρωτοστατήσει στην εφαρμογή νέων πρωτοκόλλων και σύγχρονων χειρουργικών τεχνικών σε παιδιατρικούς ασθενείς με συγγενείς σχιστίες του προσώπου. Έχει αναπτύξει αξιόλογη και διεθνώς αναγνωρισμένη δραστηριότητα στην επανορθωτική χειρουργική αντιμετώπιση ασθενών έπειτα από μείζονες βαριατρικές επεμβάσεις και στην κλινική την οποία διευθύνει είναι υπεύθυνος για την εκπαίδευση και την εξειδίκευση πολλών γιατρών, από όλο τον κόσμο, μεταξύ των οποίων και πολλοί Έλληνες πλαστικοί χειρουργοί.
«Η ομορφιά είναι ένα κομμάτι της ζωής μας. Είχε πάντα θέση στην ιστορία της ανθρωπότητας. Η έννοιά της δεν είναι σταθερή, μεταβάλλεται ανά τους αιώνες και σίγουρα είναι υποκειμενική. Η πλαστική χειρουργική στοχεύει στην αποκατάσταση της εμφάνισης αλλά και της λειτουργικότητας. Εκτός όμως από την αποκατάσταση της λειτουργικότητας υπάρχουν άνθρωποι που καταφεύγουν στον πλαστικό χειρουργό για να γίνουν όμορφοι. Όμως το αποτέλεσμα θα ανταποκρίνεται στις προσδοκίες τους; Εμείς οι χειρουργοί, πριν αποφασίσουμε μια οποιαδήποτε επέμβαση, πρέπει να ξέρουμε ότι το άτομο αυτό, αυτά που περιμένει είναι πράγματα τα οποία πραγματικά μπορούμε να αποδώσουμε με την επέμβαση. Διότι είναι ορισμένοι που έχουν τέτοιες φιλοδοξίες ή τέτοιες βλέψεις, που πρακτικά δεν γίνονται. Και στις περιπτώσεις αυτές, ο χειρουργός πρέπει να ξέρει να πει: "όχι, εγώ δεν μπορώ να τις προσφέρω αυτές, αν θέλεις να πας αλλού, πήγαινε". Αν υπάρχει μια σοβαρή και καλή επικοινωνία, ο χειρουργός πρέπει να περάσει αρκετή ώρα με το άτομο και να καταλάβει τι ακριβώς περιμένει από την επέμβαση και μετά από συζήτηση, τα δύο μέρη να έχουν φτάσει σε μια λογική συνεννόηση, ότι "αυτό μπορώ να σου προσφέρω με την επέμβαση και αυτό πρέπει να περιμένεις"», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Κοέν.
Υπάρχει ενδεχόμενο επιπλοκών;
«Το άτομο πρέπει να ξέρει ότι δεν υπάρχει επέμβαση που είναι ανώδυνη, δεν υπάρχει επέμβαση που δεν έχει επιπλοκές και να είναι προετοιμασμένο γι' αυτό. Τα προβλήματα αρχίζουν, όταν υπάρχει μια πιο επιπόλαια αντιμετώπιση, κατά κάποιο τρόπο δηλαδή "μη στεναχωριέσαι, έχω κάνει κι άλλες, όλα θα πάνε καλά" και βέβαια ό,τι και να κάνει ο κάθε χειρουργός, όσο καλός και να είναι υπάρχουν επιπλοκές και αυτό πρέπει το άτομο να το ξέρει. Επίσης πρέπει να ξέρει ότι οι ουλές είναι μόνιμες. Υπάρχουν ουλές, όπως στο facelift, οι οποίες "κρύβονται", υπάρχουν οι ουλές στις ρινοπλαστικές, οι οποίες δεν φαίνονται, αλλά είναι μόνιμες. Βέβαια, στο στήθος ή στην κοιλιά είναι διαφορετικές οι ουλές. Εκεί τις βλέπεις και πρέπει να είναι προετοιμασμένο το άτομο γι αυτό», υπογραμμίζει ο κ. Κοέν.
Άνθρωποι παραμορφωμένοι από αισθητικές επεμβάσεις
Βλέπουμε ανθρώπους παραμορφωμένους από επεμβάσεις. Κατά πόσο είναι ηθικό ένας γιατρός να κάνει αυτό, ενώ βλέπει ότι ο άνθρωπος αυτός παραμορφώνεται; Η απάντηση που δίνει ο κ. Κοέν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, αναφορικά με αυτό το ερώτημα, είναι η εξής: «Πρέπει πρώτα να αποφασίσει το άτομο τι θέλει. Αυτό δεν είναι φαινόμενο μόνο της ελληνικής κοινωνίας. Υπάρχει και στην Αμερική και σε όλο τον κόσμο. Αυτό το οποίο κάποιοι το λένε "παραμορφωμένο", σε ορισμένους αρέσει. Βλέπουμε πολύ κόσμο να πηγαίνει και να ξαναπηγαίνει για να αποκτήσει αυτά τα φουσκωμένα χείλια, τα οποία είναι απαίσια. Διότι η έννοια της ομορφιάς δεν είναι σταθερή ανά τους αιώνες και είναι σίγουρα υποκειμενική. Αλλά, βέβαια, ο πλαστικός χειρουργός έχει υποχρέωση να ενημερώνει και να πει: "κοίταξε, αυτό που ζητάς δεν μπορώ να στο προσφέρω, γιατί είναι έξω από τις δικές μου εικόνες της αισθητικής ή διότι είναι κάτι που δεν το δέχομαι"».
Στον καιρό της οικονομικής κρίσης πόσο εύκολο είναι να πει «όχι» ένας γιατρός;
«Παρόλο που ζω στην Αμερική πάνω από 40 χρόνια, βλέπω την ελληνική πραγματικότητα, έρχομαι συχνά, πιστεύω ότι αυτοί που είναι σοβαροί επιστήμονες δεν πρόκειται να φθαρούν οικονομικά από την κρίση. Αυτοί που ούτως ή άλλως ήταν φθαρμένοι, θα ασχοληθούν και θα κάνουν πράγματα, τα οποία δεν είναι σωστά. Από την άλλη πλευρά, στην Αμερική υπάρχει ένα τεράστιο διαδικαστικό ή δικαστικό πρόβλημα, όπου οι ασθενείς, αν δεν είναι ικανοποιημένοι, ακόμη και για περιστατικά τα οποία είναι αμφιλεγόμενα, μπορούν να κάνουν μήνυση στον γιατρό. Η ασφάλεια αστικής ευθύνης από τη μια μεριά είναι μια δικλείδα ασφαλείας, αλλά από την άλλη πλευρά είναι και εκμετάλλευση. Στην Αμερική βλέπεις ορισμένους δικηγόρους, οι οποίοι κάνουν μηνύσεις δεξιά και αριστερά χωρίς λόγο και χωρίς πραγματική αιτία. Αυτά είναι αποτέλεσμα της σύγχρονης κοινωνίας και δεν μπορούμε να τα αλλάξουμε. Απλώς, από τη σκοπιά μας, κάνουμε το καλύτερο δυνατό», σημειώνει ο κ. Κοέν.
Παράλληλα, τονίζει πως είναι φοβερό ότι στην περίοδο της κρίσης πολλοί εκλεκτοί επιστήμονες έχουν φύγει από την Ελλάδα, διότι αυτό θα έχει αντίκτυπο όχι τόσο στη σημερινή γενιά αλλά στις επόμενες.
«Η φυγή από την Ελλάδα όλων αυτών των νέων που είναι επιφανείς επιστήμονες δεν είναι θέμα οικονομικό, είναι πνευματικό και αυτό θα έχει αντίκτυπο στις επόμενες γενιές, διότι μένουν λιγότεροι καλοί επιστήμονες. Παρόλα αυτά, αυτοί που ξέρω στα διάφορα νοσοκομεία και πανεπιστήμια και στην Αθήνα και στα Γιάννενα και στη Θεσσαλονίκη, παρά την κρίση είναι επιστήμονες που κρατάνε ένα πολύ ψηλό επίπεδο. Εγώ πήγα στο εξωτερικό πριν από 42 χρόνια, όχι για να μείνω, αλλά για να γυρίσω, όμως η Αμερική με κράτησε. Στην Αμερική υπάρχει η αξιοκρατία. Εγώ, στην Ελλάδα, δεν ήξερα κάποιον πολιτικό ή οποιονδήποτε για να με βοηθήσει να ανέβω. Στην Αμερική, απλώς με την αξία μου, προχώρησα», προσθέτει ο κ. Κοέν.
Ποιος είναι ο Μίμης Κοέν
Ο καθηγητής Μίμης Κοέν γεννήθηκε στην Αθήνα και φοίτησε στην Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, από όπου έλαβε το Πτυχίο Ιατρικής το 1970 και τον τίτλο του Διδάκτορα Ιατρικής το 1977. Εκπαιδεύτηκε στη Γενική Χειρουργική στο Αρεταίειον Νοσοκομείο Αθηνών, ενώ, στη συνέχεια, μετέβη στις ΗΠΑ, όπου ολοκλήρωσε την ειδικότητα της Γενικής Χειρουργικής στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις, στο Σικάγο. Ακολούθησε η ειδίκευση στην Πλαστική Χειρουργική και η μετεκπαίδευσή του στη Χειρουργική Κεφαλής και Τραχήλου στο Roswell Park Memorial Institute, στο Buffalo της Νέας Υόρκης.
Το 1983 εξελέγη επίκουρος καθηγητής της Πλαστικής και Επανορθωτικής Χειρουργικής του Πανεπιστημίου του Ιλινόις στο Σικάγο και σύντομα ανήλθε σε όλες τις ακαδημαϊκές βαθμίδες. Από το 1989, ο Μίμης Κοέν κατέχει τη θέση του καθηγητή και διευθυντή της Κλινικής Πλαστικής, Επανορθωτικής και Αισθητικής Χειρουργικής και τη θέση του διευθυντή του Κέντρου Κρανιοπροσωπικής Χειρουργικής του Πανεπιστημίου του Ιλινόις, στο Σικάγο.
Έχει διατελέσει πρόεδρος και μέλος Διοικητικών Συμβουλίων των American Society of Maxilofacial Surgeons, American Society of Pediatric Plastic Surgery, Chicago Society of Plastic Surgery και Midwestern Association of Plastic Surgery. Είναι ενεργό μέλος 26 αμερικανικών και διεθνών επιστημονικών εταιρειών και επιτροπών και υπεύθυνος του εκπαιδευτικού προγράμματος στην Πλαστική και Επανορθωτική Χειρουργική πολλών ακαδημαϊκών ιδρυμάτων των ΗΠΑ, διεθνών επιστημονικών εταιρειών και οργανισμών.
Το συγγραφικό έργο του περιλαμβάνει περισσότερα από 160 δημοσιευμένα άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά και ισάριθμες περιλήψεις επιστημονικών εργασιών. Έχει λάβει πάνω από 35 τιμητικές βραβεύσεις για το επιστημονικό του έργο, καθώς και μεγάλο αριθμό διακρίσεων για το ακαδημαϊκό και ερευνητικό έργο του και την προσφορά του στην εκπαίδευση νέων γιατρών.
Πέρα από το πλούσιο ερευνητικό, εκπαιδευτικό και συγγραφικό του έργο, ο καθηγητής Μίμης Κοέν έχει δώσει, ως προσκεκλημένος ομιλητής, περισσότερες από 400 διαλέξεις σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο, ενώ επισκέπτεται συστηματικά ως προσκεκλημένος καθηγητής περισσότερα από εξήντα Ιδρύματα των ΗΠΑ και άλλων χωρών. Επίσης, συμμετείχε εθελοντικά σε ανθρωπιστικές αποστολές προσφοράς ιατρικών υπηρεσιών σε διάφορες χώρες, όπως: Γουατεμάλα, Ισημερινό, Ταϊλάνδη, Ινδία, Νεπάλ, Σερβία, Νότια Αφρική.
Αγγέλα Φωτοπούλου