Πολλά χρόνια υπέφεραν οι Μεσσήνιοι, κάτω από το ζυγό των Σπαρτιατών.
Για πολλά χρόνια ανέχονταν τη βαριά φορολογία που τους είχαν επιβάλει. Για πολλά χρόνια αναπολούσαν τις στιγμές που η Μεσσηνία ήταν ελεύθερη, τότε πριν τον πρώτο Μεσσηνιακό πόλεμο. Για πολλά χρόνια το μίσος τους για τους Σπαρτιάτες παρέμενε φουντωμένο.
Και να, που μετά από τρεις γενιές σκλαβιάς, θα άρχιζε ο δεύτερος Μεσσηνιακός πόλεμος. Οι Μεσσήνιοι θα πολεμούσαν ξανά για την ελευθερία τους. Ποιος όμως ήταν αυτός που ξεσήκωσε τους ανθρώπους αυτούς να επαναστατήσουν και του έμελε να γίνει ήρωας;
Το όνομα του νέου αυτού, με το άσβεστο μίσος για τη Σπάρτη, ήταν Αριστομένης. Συγκέντρωσε όσους στρατιώτες μπορούσε και προκάλεσε σε μάχη τους Σπαρτιάτες στο Δέρας της Μεσσηνίας. Εκεί ήταν και η πρώτη φορά που όλοι, είδαν τη γενναιότητα και την αυτοθυσία να λάμπει στο πρόσωπο και στις πράξεις του Αριστομένη. Μπορεί να μην νίκησε κανένας σε εκείνη τη μάχη, όμως οι Μεσσήνιοι ήταν πια σίγουροι για τον ποιον θα ανακήρυσσαν βασιλιά τους.
Να
λοιπόν, που τα κατορθώματα του Αριστομένη τον έκαναν βασιλιά αλλά και
αύξησαν τον φόβο των Σπαρτιατών, οι οποίοι δεν είχαν να αντιμετωπίσουν
πλέον μόνο τους Μεσσήνιους και τους συμμάχους τους αλλά και τους είλωτες
άλλων περιοχών, που είχαν αρχίσει να επαναστατούν κι εκείνοι.
Αποφάσισαν, μετά από χρησμό της Πυθίας, να ζητήσουν βοήθεια από την
Αθήνα. Όμως οι Αθηναίοι, οι οποίοι δεν ήθελαν φυσικά να γίνει μεγάλη
δύναμη η Σπάρτη, τους έστειλαν για να τους περιπαίξουν ένα κουτσό
δάσκαλο, τον Τυρταίο. Οι Σπαρτιάτες απογοητεύτηκαν! Όμως ο Τυρταίος
έγραφε ποιήματα, και μάλιστα τόσο όμορφα και τόσο εμψυχωτικά, που όλοι
οι Σπαρτιάτες σιγά-σιγά άρχισαν να ξεπερνάνε τον φόβο τους και να
ζωντανεύει μέσα τους η αγάπη για την πατρίδα.Έτσι, εμψυχωμένοι και πάλι, οι Σπαρτιάτες αποφάσισαν τη δεύτερη μάχη. Οι δυο αντίπαλοι παρατάχτηκαν σε ένα μέρος κοντά στην Ανδανία, την πρωτεύουσα της Μεσσηνίας. Όλοι πολέμησαν σαν λιοντάρια. Όμως για ακόμη μια φορά, ο Αριστομένης φάνηκε ο πιο γενναίος. Μετά από λίγο συνέτριψε τις γραμμές των Σπαρτιατών κι εκείνοι το έβαλαν στα πόδια. Μια ατυχία όμως τον περίμενε. Πάνω στη μάχη έχασε την ασπίδα του, κάτι που έδωσε χρόνο στους Σπαρτιάτες να ανασυγκροτηθούν. Ούτε αυτή η μάχη λοιπόν είχε νικητή. Όμως η γενναιότητα του Αριστομένη έγινε ακόμα πιο γνωστή και θαυμαστή σε όλους.
Εδώ πρέπει να τονίσουμε ότι το όνειρο του βασιλιά της Μεσσηνίας, δεν ήταν να γίνει γνωστός ή βασιλιάς, αλλά να απελευθερωθεί ολόκληρη η Μεσσηνία από την τυραννία της Σπάρτης. Έτσι, όποτε μπορούσε, έμπαινε κρυφά στη Σπάρτη, σκότωνε όσους μπορούσε και έπαιρνε όσα λάφυρα μπορούσε να κουβαλήσει.
Πέρασαν
τρία χρόνια. Και τότε ήταν που αποφασίστηκε να γίνει η τρίτη μεγάλη
μάχη. Από τη μια μεριά, οι Σπαρτιάτες, από την άλλη οι Μεσσήνιοι με τους
συμμάχους τους, τους Αρκάδες. Χιλιάδες οι στρατιώτες. Και θα ήταν ίσως
μια από τις πιο τρανές μάχες στην ιστορία, αν ο Αριστοκράτης, ο αρχηγός
των Αρκάδων δεν διέταζε τους στρατιώτες του να υποχωρήσουν πριν καν
αρχίσει η μάχη. Κι αυτό γιατί είχε δωροδοκηθεί κρυφά από τους Σπαρτιάτες
να μην πολεμήσει. Βλέποντας τους συμμάχους τους να υποχωρούν έτσι
απότομα, οι Μεσσήνιοι τα έχασαν. Μετά από πολύωρη μάχη, αναγκάστηκαν να
υποχωρήσουν σε ένα φρούριο, την Είρα. Πλέον, οι Σπαρτιάτες ήταν
κυρίαρχοι όλης της Μεσσηνίας. Μόνο αυτό το φρούριο τους έμενε να
κατακτήσουν. Όμως δεν μπορούσαν με τίποτα να τα καταφέρουν! Είκοσι
ολόκληρα χρόνια προσπαθούσαν, αλλά χωρίς αποτέλεσμα.Στο μεταξύ, ο Αριστομένης δεν σταμάτησε να προσπαθεί να πραγματοποιήσει το όνειρό του. Συνέχιζε να κάνει επιδρομές στη Λακωνία και να σκορπίζει τον θάνατο. Όμως μια μέρα στάθηκε άτυχος. Κατά τη διάρκεια μιας μικρής μάχης, η πέτρα ενός Σπαρτιάτη τον βρήκε στο κεφάλι και τον ζάλισε. Οι Σπαρτιάτες τον έδεσαν και τον πέταξαν από έναν γκρεμό, τον Καιάδα. Όμως ο Αριστομένης, μέσα στην ατυχία του στάθηκε τυχερός και δεν τραυματίστηκε από την πτώση. Τρεις μέρες και νύχτες προσπαθούσε να βρει μια έξοδο από την χαράδρα όπου βρισκόταν αλλά μάταια. Μέχρι που αντίκρισε μια αλεπού. Την γράπωσε από την ουρά και εκείνη τρομαγμένη τον έσυρε μέχρι την τρύπα από την οποία είχε μπει. Ο Αριστομένης ήταν και πάλι ελεύθερος! Η δραπέτευση διαδόθηκε και οι Σπαρτιάτες άρχισαν να πιστεύουν ότι τον Αριστομένη τον προστάτευαν οι θεοί.
Έτσι ο βασιλιάς της Μεσσηνίας συνέχισε τις επιδρομές ακάθεκτος. Από την Είρα, όπου ήταν το καταφύγιο του, αντιστεκόταν στον εχθρό και προσπαθούσε με τις νυχτερινές του επιθέσεις να του προκαλέσει όση περισσότερη ζημιά μπορούσε. Ένα βράδυ τον έπιασαν ξανά, αυτή τη φορά κάποιοι Κρητικοί, σύμμαχοι των Σπαρτιατών. Όμως κι αυτή τη φορά κατόρθωσε να το σκάσει ο Αριστομένης.
Ίσως
για πολλά χρόνια να έμενε απόρθητο το φρούριο της Είρας και οι
Σπαρτιάτες κάποτε να τα παρατούσαν, αν μια πολύ βροχερή νύχτα οι
Μεσσήνιοι δεν έπαιρναν εκείνη τη λάθος απόφαση.Είχαν αποφασίσει, λόγω της καταιγίδας να μην τοποθετήσουν φρουρούς στο φρούριο εκείνη τη νύχτα. Όμως αυτή η είδηση κατάφερε να φτάσει στα αυτιά των Σπαρτιατών οι οποίοι, μόλις έμαθαν ότι δεν υπήρχαν φρουροί, όρμησαν στην Είρα και άρχισαν τη μάχη. Μετά από λίγο, το φρούριο ήταν δικό τους.
Λίγοι Μεσσήνιοι κατάφεραν να δραπετεύσουν, μαζί τους και ο Αριστομένης. Όλη η αγαπημένη του Μεσσηνία, ανήκε πλέον στον εχθρό. Όμως δεν θα τα παρατούσε. Θα πραγματοποιούσε το όνειρό του πάση θυσία. Κατέφυγε στην Αρκαδία και εκεί άρχισε να καταστρώνει ένα σχέδιο. Ένα σχέδιο εκδίκησης…
Αλ. Σαββόπουλος
Οι 3 πρώτες εικόνες προέρχονται από το πολύ καλό βιβλίο των εκδόσεων Στρατίκη «Σπάρτη».πηγή