Στις 30 Νοεμβρίου, η εκκλησία τιμά τη μνήμη του Αγίου Ανδρέα, Πρωτόκλητου μαθητή του Χριστού και πολιούχου της Πάτρας.
Ο
Ανδρέας ήταν αδελφός του Σίμωνα Πέτρου και καταγόταν από την πόλη
Βηθσαϊδά της Γαλιλαίας. Οι γονείς τους ονομάζονταν Ιωνάς ή Ιωάννης και
Ιωάννα. Γεννήθηκε το 5 π.Χ. στη Βηθσαϊδά της Γαλιλαίας και
απεβίωσε 30 Νοεμβρίου στην Πάτρα το 60 μ.Χ. , αλλά κηδεύτηκε στο ναό
Αγ.Αποστόλων στην Κωνστινούπολη.
Ο
Άγιος Ανδρέας είναι ένας από τους 12 Αποστόλους, ο επονομαζόμενος και
Πρωτόκλητος, επειδή πρώτος αυτός, μαζί με τον αδελφό του Πέτρο, κλήθηκαν
και ακολούθησαν τον Ιησού.
Οι
πληροφορίες της Καινής Διαθήκης είναι ελάχιστες για τον Ανδρέα και
ανύπαρκτες για το αποστολικό του έργο. Οι εκκλησιαστικοί συγγραφείς
αναφέρουν ότι ο Απόστολος Ανδρέας κήρυξε τον Χριστιανισμό στη Σκυθία
(σημερινή Νότια Ρωσία), την Ήπειρο, τη Θράκη και το Βυζάντιο, όπου
ίδρυσε εκκλησία με πρώτο επίσκοπο τον Στάχυ. Συνέχεια αυτής της πρώτης
εκκλησίας θεωρείται το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως,
που τιμά τον Απόστολο Ανδρέα ως ιδρυτή του και πρώτο επίσκοπο του
Βυζαντίου.
Κατόπιν ο Απόστολος Ανδρέας
μετέβη μέσω της Θεσσαλίας στην Αχαΐα, όπου ίδρυσε εκκλησία και κατόρθωσε
να προσηλυτίσει στον Χριστιανισμό τη Μαξιμίλλα, σύζυγο του ανθύπατου
Αιγεάτη, την οποία θεράπευσε από μία ανίατη ασθένεια. Ο Ρωμαίος
αξιωματούχος εξοργίστηκε και διέταξε στην σταύρωση του Απόστολου Ανδρέα
σε σταυρό σχήματος Χ, που ονομάστηκε από τότε «Σταυρός του Αγίου Ανδρέα».
Στις 26
Σεπτεμβρίου 1964, η κάρα του Αποστόλου Ανδρέα επιστράφηκε στην Πάτρα,
σε μια χειρονομία καλής θελήσεως του Πάπα Παύλου ΣΤ’ προς τους
Ορθοδόξους. Στις 19 Ιανουαρίου του 1980 επιστράφηκε και ο Σταυρός του
Αγίου Ανδρέα. Και τα δύο ιερά κειμήλια φυλάσσονται στο ναό του Αγίου
Ανδρέα, που αποτελεί πανελλήνιο προσκύνημα.
Ο
Απόστολος Ανδρέας είναι προστάτης Άγιος της Ουκρανίας, της Ρωσίας, της
Ρουμανίας, του Μπαρμπέιντος και της Σκωτίας. Η σημαία της Σκωτίας φέρει
τον σταυρό του Αγίου Ανδρέα. Μετά την ένωση της Σκωτίας με την Αγγλία, ο
χιαστός σταυρός απεικονίζεται και στη σημαία της Μεγάλης Βρετανίας. Η
σημαία του πολεμικού ναυτικού της Ρωσίας φέρει τον σταυρό του Αγίου
Ανδρέα, όπως και η σημαία της Συνομοσπονδίας (Νοτίων) στον Αμερικανικό
Εμφύλιο Πόλεμο.
Ήξερες ότι…
Ο Νοέμβριος ονομάζεται και Αντριάς, επειδή πιστεύεται ότι το κρύο «αντρειεύει» την ημέρα της εορτής του Αγίου Ανδρέα;.
Λέγεται και Τρυποτηγανάς, επειδή, όπως έλεγαν, τρυπούσε τα τηγάνια όσων δεν έκαναν τηγανίτες την ημέρα της γιορτής του;