21.12.19

Έσβησε "Ο μύθος της χορωδίας". Η Τερψιχόρη Παπαστεφάνου

Μία σημαντική προσωπικότητα από το χώρο της μουσικής, η Τερψιχόρη Παπαστεφάνου, η μαέστρος της ιστορικής Χορωδίας Τρικάλων, σε ηλικία 91 ετών, έφυγε σήμερα από τη ζωή.
Σπουδαία καλλιτέχνης με μακρόχρονη προσφορά στη μουσική και στον πολιτισμό. Έγινε ιδιαίτερα γνωστή στην Ελλάδα και στο εξωτερικό για τις περίφημες χορωδιακές διασκευές της των κύκλων τραγουδιών του Μίκη Θεοδωράκη.
Η Τερψιχόρη Παπαστεφάνου γεννήθηκε στο Βόλο. Πήρε τα πρώτα μαθήματα πιάνου από το Ωδείο της πόλης και συνέχισε τις μουσικές σπουδές της στην Αθήνα όπου πήρε δίπλωμα πιάνου και ανώτερων θεωρητικών από το Ωδείο του Μανώλη Καλομοίρη. Το 1952 ο Μανώλης Καλομοίρης της εμπιστεύεται τη διεύθυνση και την αναδιοργάνωση του παραρτήματος του Εθνικού Ωδείου Τρικάλων. Έχοντας ιδιαίτερη αγάπη στο χορωδιακό τραγούδι, δημιουργεί παιδικές και μικτές χορωδίες.
Έτσι γεννήθηκε η Χορωδία Τρικάλων, που γίνεται γνωστή στην Ελλάδα και στο εξωτερικό με τους δίσκους που ηχογραφεί πάνω σε τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη αρχικά και άλλων συνθετών αργότερα, διασκευασμένα χορωδιακά από την ίδια την Τερψιχόρη Παπαστεφάνου.
Ήταν η πρώτη που μετέφερε το έντεχνο ελληνικό τραγούδι σε χορωδιακή μορφή και τόλμησε να το συνοδεύσει λαϊκή ορχήστρα. Το 1966 εγκαθίσταται στην Αθήνα όπου τη βρίσκει η δικτατορία και σιωπά επτά ολόκληρα χρόνια. Εκείνη την περίοδο αρχίζει να μελοποιεί έργα μεγάλων μας ποιητών τα οποία ηχογραφεί στη μεταπολίτευση.
Τα έργα της είναι: "Ελεύθεροι πολιορκημένοι" του Πάνου Παναγιωτούνη, "Αδούλωτη" της Έλλης Παπαδημητρίου, "Άσμα ασμάτων" σε μεταγραφή Γιώργου Σεφέρη, "Πρελούδια" ποιήματα του Νικηφόρου Βρεττάκου, "Πόλεμος και Ειρήνη" του Γιάννη Ρίτσου και ένα ορχηστρικό "Καϋμοί στη γειτονιά".
Και η κόρη της Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου ακολουθεί τη διαδρομή της μητέρας της. Γεννημένη στα Τρίκαλα  πήρε τα πρώτα μαθήματα πιάνου από τη μητέρα της, Τερψιχόρη διευθύντρια της γνωστής Χορωδίας Τρικάλων. Σε ηλικία 7 ετών μάλιστα έδωσε το πρώτο της ρεσιτάλ στον «Παρνασσό» και την επόμενη χρονιά εμφανίστηκε στον Βόλο. Σήμερα ασχολείται κι αυτή με τη μουσική, τη σύνθεση και τη διεύθυνση ορχήστρας.

Τα συλλυπητήριά του εξέφρασε ο Περιφερειάρχης Αττικής Γιώργος Πατούλης, που είχε ως δήμαρχος Αμαρουσίου, συνεργαστεί μαζί της. Σε δήλωσή του αναφέρει:
«Η μεγάλη μαέστρος Τερψιχόρη Παπαστεφάνου με τη σπουδαία και μακρόχρονη προσφορά της στη μουσική και στον πολιτισμό, δεν είναι πια κοντά μας.
Ο πολιτισμός μας από σήμερα είναι φτωχότερος. Υπήρξε μία δραστήρια γυναίκα, πολυσχιδής προσωπικότητα, με πνεύμα ανήσυχο, οραματικό, με πρωτοπόρα σκέψη και διάθεση ανιδιοτελούς προσφοράς στην Ελλάδα που τόσο αγάπησε. Είχε μια σπουδαία προσφορά στη μουσική και τον πολιτισμό». Η μικτή χορωδία του δήμου Αμαρουσίου έχει το όνομά της.
ΣΤΑ ΤΡΙΚΑΛΑ
Ο Δήμος Τρικκαίων εκφράζει τη βαθύτατη θλίψη του για το τελευταίο ταξίδι της Τεψιχόρης Παπαστεφάνου. Η μεγάλη χορωδός και συνθέτρια, τίμησε στον ύψιστο βαθμό τη χορωδιακή μουσική στα Τρίκαλα, δημιουργώντας τη μυθική Καλλιτεχνική Χορωδία Τρικάλων. Η Χορωδία συνέβαλε πολλαπλώς στην ανάδειξη, ενίσχυση και προώθηση της Μουσικής Παιδείας στα Τρίκαλα. Αποτέλεσε, επίσης, το έναυσμα για δημιουργικές ενασχολήσεις και σε άλλες πόλεις της χώρας μας.
Οι πολυποίκιλες συνεργασίες και οι κοινωνικές ανησυχίες που χαρακτήριζαν την Τερψιχόρη Παπαστεφάνου, οι μουσικές δράσεις, οι αισθητικές επιδιώξεις και οι καλλιτεχνικές της καινοτομίες, δημιούργησαν μια ολόκληρη σχολή στη χορωδιακή μουσική στη χώρα μας.
Ο Δήμαρχος Τρικκαίων και πρόεδρος της ΚΕΔΕ Δημήτρης Παπαστεργίου εκφράζει τα συλλυπητήριά του στην οικογένεια της χορωδού, που συνδύασε τις νότες των μεγάλων συνθετών με την έκφραση των φωνών των χορωδών, αναδεικνύοντας τον πλούτο και το εύρος της ελληνικής μουσικής.
Τα Τρίκαλα τιμούν την Τερψιχόρη της Μουσικής, της Χορωδίας, της προσφοράς.