29.2.20

Σαρακοστή χωρίς ταραμά και χαλβά δε γίνεται

Από το τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας δεν λείπουν η λαγάνα, ο χαλβάς και ο ταραμάς. Εδέσματα «συνυφασμένα» με την ημέρα που έχουν τη δική τους ιστορία.  
Πρώτα από όλα.  
Η Καθαρά Δευτέρα είναι η αρχή μιας σημαντικότατης περιόδου για την Ορθόδοξη Εκκλησία, της Σαρακοστής, που συνδυάζεται με νηστεία τροφών και παθών.
Η πρώτη βδομάδα της Σαρακοστής ονομάζεται Καθαρά Εβδομάδα γιατί δίνει το χρόνο στο πιστό να εξαγνιστεί και να καθαριστεί και να προετοιμαστεί.
Οι πιστοί, την Καθαρά Δευτέρα τρέφονται με λαγάνα εις ανάμνηση της βοήθειας που προσέφερε ο Θεός στους Ισραηλίτες με τα «άζυμα» και τους οδήγησε στη Έξοδο από την Αίγυπτο. Η παρασκευή της είναι ίδια με τα άζυμα (δηλαδή χωρίς προζύμι). Με αυτό τον τρόπο αρχίζει η νηστεία των τροφών.
Ο Χαλβάς
Ο συνηθισμένος χαλβάς στη μορφή που τον συναντάμε σε όλα τα Βαλκάνια και την Τουρκία είναι ένα απλό γλυκό. Για τους Έλληνες ο χαλβάς αποτελεί ένα από τα σαρακοστιανά γλυκά τους και ιδίως η παραλλαγή που φτιάχνεται με ταχίνι και πωλείται σε μορφή κυλίνδρου η παραλληλεπιπέδου. Το είδος αυτό του χαλβά ονομάζεται Μακεδονικός Χαλβάς.
Ταραμάς
Ταραμάς είναι η λέξη που χρησιμοποιούν οι Έλληνες αναφερόμενοι στους κόκκους από ερυθρό χαβιάρι (αυγά) που βγαίνει από τον μπακαλιάρο ή τον κυπρίνο και το οποίο-όπως και τα ξαδέλφια του, το μαύρο χαβιάρι και το αυγοτάραχο του τόνου – θεωρείται ένα από τα εκλεκτότερα είδη αυγοτάραχου.
Στο εμπόριο υπάρχουν δύο είδη ταραμά. Ο λευκός και αυτός με το βαθύ ρόδινο χρώμα. Ο λευκός ταραμάς θεωρείται ποιοτικά ανώτερος.
Ο ροδόχρους έκανε για πρώτη φορά την εμφάνισή του στην αγορά στη δεκαετία του 1950, κυρίως λόγω ενός εμπορικού τεχνάσματος , καθώς οι παραγωγοί πίστευαν, κατά κάποιο τρόπο, ότι ένα έδεσμα με χρώμα ήταν πιο ελκυστικό από τα άγευστα λευκά παρασκευάσματα.
Με λίγα λόγια, άρχισαν να προσθέτουν χρωστικές ουσίες. Η επιτυχία θα πρέπει να ήταν αστραπιαία αφού, έκτοτε, ο ροδόχρους είναι και ο πιο κοινός ταραμάς.
Δύο είναι οι βασικές παραδοσιακές συνταγές με ταραμά. Η πιο γνωστή είναι η ταραμοσαλάτα. Το πλούσιο αυτό άλειμμα θεωρείται το άλφα και το ωμέγα στο τραπέζι της Σαρακοστής.