14.4.12

ΤΟΤΕ ΠΟΥ ΔΕΝ ΣΚΥΒΑΜΕ ΤΟ ΚΕΦΑΛΙ: Επιστολή του Ανδρέα Παπανδρέου στις ΗΠΑ

Απόσπασμα από επιστολή του Ανδρέα Παπανδρέου προς τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρίγκαν, από το 1981, αποκάλυψε η τουρκική εφημερίδα «Milliyet».
Ο Ανδρέας Παπανδρέου, που μόλις είχε αναλάβει την πρωθυπουργία, απειλούσε με έξοδο από το ΝΑΤΟ αν η Συμμαχία δεν πίεζε την Τουρκία για το Αιγαίο και την Κύπρο.

«Πιέστε την Τουρκία ή αποχωρούμε από το ΝΑΤΟ» ήταν το μήνυμα της επιστολής, η οποία εστάλη στις 6 Νοεμβρίου 1981 σε ΗΠΑ και Βρετανία και οι λεπτομέρειές της αποκαλύπτονται 30 χρόνια αργότερα, καθώς το Φόρειν Όφις «άνοιξε» τα αρχεία της εποχής.

Η επιστολή έχει ως εξής:

«Σκέφτομαι πολύ σοβαρά την επιλογή της αποχώρησης από το ΝΑΤΟ ή τουλάχιστον από το στρατιωτικό του σκέλος. Εκτός αυτού, δε θέλω ούτε τις βάσεις σας στη χώρα μου. Παρά ταύτα, αν ασκήσετε πίεση στην Τουρκία για το θέμα της Κύπρου και του Αιγαίου τότε ενδεχομένως να αντιστραφεί η κατάσταση και να επαναπροσδιορίσουμε τη θέση μας». Η κύβερνηση του ΠΑΣΟΚ τότε θεωρούσε πως ο μεγάλος κίνδυνος για την Ελλάδα δεν είναι οι χώρες του συμφώνου της Βαρσοβίας αλλά η Τουρκία.

Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις είχαν περάσει μία περίοδο μεγάλης έντασης από το 1974 μέχρι το 1980 όταν και άρχισε μια προσπάθεια ευρέσεως λύσης στα προβλήματα μεταξύ των δύο χωρών. Η προσπάθεια αυτή διεκόπη μετά από απόφαση του Ανδρέα Παπανδρέου που είχε δηλώσει πως «θα ξανασυνομιλήσουμε με την Τουρκία όταν αυτή αποσύρει τους στρατιώτες της από την Κύπρο.».

Επίσης, ο Παπανδρεόυ είχε καταστήσει σαφές πως δε θα μπει σε καμία διαπραγμάτευση με την Τουρκία για ζητήματα που αφορούν την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας.