15.1.17

Όλα τα εντυπωσιακά ουράνια θεάματα του 2017

Η χρονιά αναμένεται να είναι συναρπαστική για όσους τολμούν ακόμα να δηλώνουν λάτρεις της ομορφιάς του ουρανού, ρίχνοντας το βλέμμα ψηλά. 

 Λαμπερές παρουσίες στο στερέωμα, εκλείψεις με κορυφαία την ολική Ηλίου, που θα είναι ορατή το Φεβρουάριο από το νότιο Ειρηνικό και στις 21 Αυγούστου από μεγάλο μέρος των Ηνωμένων Πολιτειών και πολλές ειδήσεις από το χώρο της αστρονομίας και της εξερεύνησης του διαστήματος. 

Το 2017 ξεκίνησε με τη γνωστή βροχή διαττόντων, τις λεγόμενες Τεταρτίδες (Quadrantids), οι οποίες και φέτος ήταν πιστές στο ραντεβού τους. Όπως βεβαίως και οι άλλες "βροχές πεφταστεριών" της χρονιάς. Οι Τεταρτίδες έκαναν ποδαρικό στη νέα χρονιά με τα μετέωρα να "πηγάζουν" από τον αστερισμό του Βοώτη, στον οποίο έχει ενσωματωθεί από το 1922 ο αχνός αστερισμός Επιτοίχιος Τετράς ή Quadrans Muralis, απ' όπου και το όνομα των διαττόντων.
Οι επόμενες εντυπωσιακές "βροχές πεφταστεριών", σωματιδίων σκόνης δηλαδή που αναφλέγονται με την είσοδό τους στην ατμόσφαιρα της Γης, δίνοντας την εντύπωση αστεριών που πέφτουν, είναι όπως κάθε χρόνο... "προγραμματισμένες" τον Αύγουστο και πιο συγκεκριμένα στις 12 και 13 του μήνα. Πρόκειται για τις πασίγνωστες, λόγω του γεγονότος ότι ο ουρανός είναι διαυγής εκείνη την εποχή, Περσίδες, που πηγάζουν από τον αστερισμό του Περσέα και αποτελούν απομεινάρια από το πέρασμα του κομήτη Swift-Tuttle, ο οποίος ανακαλύφθηκε το 1862. Για φέτος οι αστρονόμοι εκτιμούν ότι το φαινόμενο θα είναι πιο εντυπωσιακό σε σχέση με προηγούμενες χρονιές, καθώς αναμένονται μέχρι και 90 περίπου μετέωρα την ώρα, αν και η σελήνη εκτιμάται ότι θα κρύψει ένα μεγάλο μέρος από τη λάμψη τους.
Το αμέσως επόμενο πιο εντυπωσιακό αντίστοιχο θέαμα θα είναι η "βροχή των Λεοντίδων" (από τον αστερισμό του Λέοντα) στις 16 και 17 Νοεμβρίου, με τα μετέωρα να προέρχονται από την ουρά του κομήτη 55Ρ/Tempel-Tuttle, ο οποίος ανακαλύφθηκε το 1865. Τέλος, στις 14 Δεκεμβρίου ο ουρανός θα φωτιστεί - καιρού επιτρέποντος - από τη "βροχή των Διδυμίδων", με ακτινοβόλο σημείο, όπως υποδηλώνει και το όνομά τους, τον αστερισμό των Διδύμων. Φέτος οι αστρονόμοι εκτιμούν ότι οι Διδυμίδες θα είναι τόσο εντυπωσιακές που θα "κλέψουν" τη φήμη των Περσίδων, καθώς υπολογίζουν ότι θα πέφτουν τις πρώτες πρωινές ώρες πάνω από 120 μετέωρα την ώρα, ενώ η Σελήνη δε θα σκιάσει το ουράνιο υπερθέαμα.

Οι άλλες "βροχές"
Λιγότερο εντυπωσιακές θα είναι οι άλλες "βροχές διαττόντων" της χρονιάς όπως οι Λυρίδες (από τον αστερισμό της Λύρας) στις 22 και 23 Απριλίου, γνωστές από το χαρακτηριστικό τους ότι συνήθως αφήνουν μακριές λαμπερές "ουρές" καθώς αναφλέγονται στην ατμόσφαιρα της Γης, και οι Ήτα Υδροχοΐδες ή Eta Aquarids, στις 6 και 7 Μαΐου, που ανακαλούν στη μνήμη το πέρασμα του κομήτη Χάλεϊ. Επίσης, στις 28 και 29 Ιουλίου η "βροχή διαττόντων" γνωστή ως Δέλτα Υδροχοΐδες (Delta Aquarids), με ακτινοβόλο σημείο τον αστερισμό του Υδροχόου, και στις 7 Οκτωβρίου οι Δρακοντίδες, με ακτινοβόλο σημείο την κεφαλή του αστερισμού του Δράκοντα, με σωματίδια από τον κομήτη 21Ρ Giacobini-Zinner, που ανακαλύφθηκε το 1900. Η λάμψη τους θα θαμπώσει από την πανσέληνο, την οποία δε θα καταφέρουν να... συναγωνιστούν. Στις 21 και 22 Οκτωβρίου σειρά θα έχουν οι Ωριωνίδες από τον αστερισμό του Ωρίωνα και στις 4 και 5 Νοεμβρίου οι Ταυρίδες, από τον αστερισμό του Ταύρου. Τέλος, στις 21 και 22 Δεκεμβρίου η "βροχή" των Αρκτιδών, με ακτινοβόλο σημείο στη Μικρή Άρκτο.

Το φεγγάρι
Η Σελήνη θα έχει τη δική της παρουσία στα αστρονομικά δρώμενα της χρονιάς. Μεγάλο μέρος της Ευρώπης και της Αφρικής, η κεντρική Ασία, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία θα απολαύσουν μια μερική έκλειψη Σελήνης στις 7 Αυγούστου. Έκλειψη παρασκιάς της Σελήνης, οπότε και ο δορυφόρος της Γης θα σκιαστεί ελαφρώς, θα είναι ορατή στις 11 Φεβρουαρίου και από την Ευρώπη. Η Σελήνη θα "συναντηθεί" με το λαμπρό Δία στις 10 Απριλίου, λίγο μετά το ηλιοβασίλεμα, ενώ στις 13 Νοεμβρίου ο Δίας και η Αφροδίτη θα κάνουν ντουέτο στον ουρανό και μάλιστα σε πολύ κοντινή απόσταση μεταξύ τους. Το θέαμα του ζευγαριού θα είναι ορατό λίγο πριν το ηλιοβασίλεμα.
Σούπερ Σελήνη θα είναι η πανσέληνος της 3ης Δεκεμβρίου, από τις πιο διάσημες - μετά βεβαίως από εκείνη του Αυγούστου - της χρονιάς. Η σούπερ πανσέληνος θα είναι η μοναδική για το 2017 και θα οφείλεται στο γεγονός ότι ο δορυφόρος του πλανήτη μας θα βρίσκεται στην πιο κοντινή απόστασή του στη Γη.

Εκλείψεις Ηλίου
Ο Ήλιος θα παίξει τα δικά του παιχνίδια με τη σκιά στις 26 Φεβρουαρίου, στην πρώτη ολική έκλειψη της χρονιάς, που θα είναι ορατή από τις ακτές της Χιλής, τη νότια Αργεντινή, το νότιο Ατλαντικό έως την Αγκόλα και το Κονγκό στην Αφρική. Ως μερική θα την απολαύσουν οι κάτοικοι των νοτιότερων σημείων της αμερικανικής ηπείρου και της νοτιοδυτικής Αφρικής. Η πιο εντυπωσιακή όμως για το 2017 θα είναι η ολική έκλειψη Ηλίου της 21ης Αυγούστου, η οποία θεωρείται ευκαιρία ζωής για πολλούς τυχερούς Αμερικανούς, που θα απολαύσουν το εκπληκτικό θέαμα ακολουθώντας το "μονοπάτι της ολικότητας". Πρόκειται για την πρώτη ολική έκλειψη Ηλίου που θα γίνει ορατή στις ηπειρωτικές ΗΠΑ από το 1979, με την επόμενη να είναι το 2024. Η έκλειψη θα ξεκινήσει από τον Ειρηνικό Ωκεανό και θα διασχίσει τις ΗΠΑ ως τις ακτές του Ατλαντικού. Ως μερική έκλειψη Ηλίου θα είναι ορατή από τμήματα της νοτίου και της βορείου Αμερικής.

Το "σόου" των πλανητών
Ορατοί κυρίως με τηλεσκόπια ή κιάλια θα είναι αρκετοί πλανήτες μέσα στο 2017 στον ουρανό και κυρίως ο Δίας, η Αφροδίτη, ο Κρόνος και ο Ερμής. Τον Ιανουάριο και το Φεβρουάριο η Αφροδίτη θα λάμπει στον ουρανό μεγαλόπρεπη τέσσερις ώρες μετά το ηλιοβασίλεμα, ενώ τον Απρίλιο θα είναι ορατή στον πρωινό ουρανό λίγο πριν την ανατολή. Η καλύτερη στιγμή για να δει κανείς τον Ερμή στον ουρανό μέσα στο 2017 θα είναι την 1η Απριλίου, στις 30 Ιουλίου, τις 12 Σεπτεμβρίου και τις 19 Ιανουαρίου, και το Δία στις 7 Απριλίου, όταν ο αέριος γίγαντας πλανήτης θα βρεθεί στην πιο κοντινή του απόσταση από τη Γη, με το "πρόσωπό" του, που είναι στραμμένο προς τον πλανήτη μας, φωτισμένο από τον Ήλιο.
Με ένα μικρό τηλεσκόπιο ή με καλά κιάλια οι λάτρεις της αστρονομίας θα μπορούν να δουν και τους μεγαλύτερους από τους δορυφόρους του. Η καλύτερη εμφάνιση της λαμπερής Αφροδίτης στο στερέωμα θα είναι στις 3 Ιουνίου, λίγο πριν την ανατολή του Ήλιου, όπως και στις 12 Ιανουαρίου, ενώ του Κρόνου στις 15 Ιουνίου. Μάλιστα, όπως επισημαίνουν αστρονόμοι, με ένα μεσαίο τηλεσκόπιο ή ένα ζευγάρι καλά κιάλια οι λάτρεις του ουρανού μπορούν να δουν δακτυλίους και κάποια από τα φεγγάρια του πλανήτη "Άρχοντα των Δαχτυλιδιών". Ο Κρόνος θα είναι εντυπωσιακός και τον Οκτώβριο, όπου μάλιστα η θέα των δακτυλίων του θα είναι η καλύτερη από το 2003, ειδικά στις 17 Οκτωβρίου.
Στις 5 Σεπτεμβρίου ο Ποσειδώνας θα είναι στην πλησιέστερη απόστασή του από τη Γη και ορατός σαν μια μικρή - λόγω της μεγάλης απόστασής του από τον πλανήτη μας - γαλάζια κουκκίδα με ισχυρά τηλεσκόπια, στην πιο λαμπερή του εμφάνιση από τη Γη. Τέλος, στις 19 Οκτωβρίου ο Ουρανός θα βρίσκεται στην πιο κοντινή του απόσταση από τη Γη και θα είναι ορατός με μεγάλα τηλεσκόπια σαν μια μικρή λαμπερή κουκκίδα καθ' όλη τη διάρκεια της νύχτας. Ένα ουράνιο τρίγωνο θα κάνει την εντυπωσιακή εμφάνισή του στον ουρανό στις 29 Μαρτίου, όταν λίγο μετά το ηλιοβασίλεμα ο Ερμής και ο Άρης θα συναντήσουν τη σελήνη. Τέλος, η χρονιά θα έχει και το δικό της κομήτη, τον 45Ρ/Honda - Mrkos - Pajdusakova, ο οποίος θα μας "επισκεφτεί" στις 11 Φεβρουαρίου.

Οι εποχές του 2017
Η άνοιξη θα μπει στις 20 Μαρτίου, με την εαρινή ισημερία για το βόρειο ημισφαίριο της Γης στις 8:29 π.μ. ώρα Ελλάδας. Η χώρα μας θα υποδεχτεί το καλοκαίρι στις 21 Ιουνίου, στις 2:24 π.μ., με το θερινό ηλιοστάσιο για το δικό μας ημισφαίριο. Στις 22 Σεπτεμβρίου, στις 6:02 μ.μ., έρχεται το φθινόπωρο με τη φθινοπωρινή ισημερία, ενώ ο χειμώνας του 2017 θα μπει στις 21 Δεκεμβρίου, με το χειμερινό ηλιοστάσιο, στις 2:28 μ.μ.