Ένα απρόσμενο νέο εύρημα, ηλικίας περίπου 85 εκατ. ετών, που ανακάλυψαν παλαιοντολόγοι στη δυτική Ουγγαρία, έρχεται να ξαναγράψει την ιστορία των δεινοσαύρων με κέρατα, ανάμεσα στους οποίους ξεχωρίζει ο τρικεράτωψ, αγαπημένο σήμερα παιγνίδι πολλών παιδιών ανά τον κόσμο. Οι ούγγροι ερευνητές ανακάλυψαν, σε ένα ορυχείο βωξίτη, τρία οστά κρανίων που παρέχουν τις πρώτες ενδείξεις που έχουν ποτέ βρεθεί ότι τέτοιου είδους δεινόσαυροι δεν ζούσαν μόνο στην Ασία και στη Βόρεια Αφρική, αλλά και στην Ευρώπη, όπου, κατά τις εκτιμήσεις,είχαν φθάσει "πηδώντας", η μάλλον κολυμπώντας, από νησί σε νησί.
Οι ερευνητές, υπό τον παλαιοντολόγο Ατίλα Οέζι του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας της Ουγγαρίας, παρουσίασαν τα ευρήματά τους στο περιοδικό "Nature", σύμφωνα με το BBC, το Γαλλικό Πρακτορείο και το "Science". Οι δεινόσαυροι που ανακαλύφθηκαν και πήραν την επιστημονική ονομασία Ajkaceratops kozmai, ήσαν μικροί σε μέγεθος, με μήκος γύρω στο ένα μέτρο, παρόλα αυτά ανήκαν στην ίδια οικογένεια με τους τρικεράτοπες (είχαν τρία κέρατα στο κρανίο τους), που ήσαν πολύ μεγαλύτεροι, φθάνοντας τα δέκα μέτρα μήκος. Εικάζεται ότι ακόμα και οι τρομεροί Τυρανόσαυροι δίσταζαν να τους επιτεθούν.
Τα ερπετά αυτά ζούσαν στην Ύστερη Κρητιδική περίοδο, που διήρκεσε πριν από 100 εκατ. έως 65 εκατ. χρόνια, οπότε όλοι οι δεινόσαυροι εξαφανίστηκαν, πιθανώς από πρόσκρουση μετεωρίτη στη Γη. Την Κρητιδική εποχή η Ευρώπη ήταν ένα αρχιπέλαγος νησιών, σύμφωνα με τους γεωλόγους, χωρισμένη από τις άλλες ηπείρους με τον ωκεανό της Τηθύος. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι οι δεινόσαυροι ή οι πρόγονοί τους κατάφεραν να φθάσουν στη "γηραιά ήπειρο" σιγά-σιγά, μετακινούμενοι από νησί σε νησί, πολλά από τα οποία ήσαν πολύ κοντά μεταξύ τους ή και ενωμένα για κάποια διαστήματα. Η σημερινή δυτική Ουγγαρία πιθανότατα ήταν πριν 85 εκατ. χρόνια ένα από εκείνα τα νησιά του "ευρωπαϊκού" αρχιπελάγους. Οι δεινόσαυροι με κέρατα πιστεύεται ότι μπορούσαν να κολυμπήσουν μικρές αποστάσεις.
Η διαβίωση σε απομονωμένα νησιά εξηγεί, σύμφωνα με παλαιοντολόγους, γιατί οι συγκεκριμένοι δεινόσαυροι ήσαν νάνοι, ένα φαινόμενο που έχει αποκληθεί "νησιωτικός νανισμός" και αποδίδεται στο ότι τα ζώα συρρικνώνονται σε μέγεθος, όταν αντιμετωπίζουν περιορισμένες πηγές διατροφής στο περιβάλλον τους.
