Εφόσον, πετύχουμε τους στόχους μας για το 2010 –και θα τους πετύχουμε-, δεν θα χρειαστούν πρόσθετα μέτρα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Έχετε αναλάβει το δυσκολότερο, απ’ ότι φαίνεται μέχρι στιγμής, έργο της συλλογής εσόδων. Μέχρι σήμερα όμως, δέκα μήνες, οι εισπράξεις εξακολουθούν να κινούνται κάτω από το στόχο ακόμη και τον αναθεωρημένο του προσχεδίου του νέου προϋπολογισμού. Η υστέρηση που παρατηρείται πώς θα καλυφθεί;Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Μέχρι και τον Σεπτέμβριο, οι εισπράξεις μας ανήλθαν σε 36,5 δισ. ευρώ. Ως το τέλος του χρόνου πρέπει να φτάσουμε στα 52,7 δισ., δηλαδή να εισπράξουμε 16,2 δισ. επι πλέον. Το τελευταίο τρίμηνο είναι, οπωσδήποτε, το σημαντικότερο για την αύξηση των εσόδων. Έχουμε εντατικοποιήσει τις προσπάθειες μας με πλάνα ανά εφορία και ελεγκτή σε καθημερινή βάση. Περιμένουμε σημαντική ενίσχυση των εσόδων από την περαίωση, από τα τέλη κυκλοφορίας και από την ανα τρίμηνο απόδοση του ΦΠΑ, τους προσωρινούς ελέγχους το ΕΤΑΚ του 2009 και του ΦΜΑ του 2010. Με αυτά θα καλύψουμε υστέρηση και θα είμαστε κοντά στον στόχο μας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πόσο σας ανησυχεί η επικείμενη αναθεώρηση του ελλείμματος; Πιστεύετε ότι τυχόν νέα μέτρα θα εξαρτηθούν από το ύψος της αναθεώρησης;…
Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Όπως επανειλημμένα έχει δηλώσει και ο Υπουργός Οικονομικών, ο κ. Παπακωνσταντίνου, η αναθεώρηση δεν πρόκειται να επηρεάσει το πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής, το οποίο ήδη υλοποιούμε. Εφόσον, λοιπόν, πετύχουμε τους στόχους μας για το 2010 –και θα τους πετύχουμε-, δεν θα χρειαστούν πρόσθετα μέτρα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το επικρατέστερο πλέον σενάριο, όσον αφορά στο ΦΠΑ, θέλει τη μετάταξη ορισμένων προϊόντων στο 5,5%, την αύξηση του χαμηλού συντελεστή από 11% σε 12% ή 13%, καθώς και τη μετάταξη ορισμένων προϊόντων στο 23%. Η επιλογή των προϊόντων - υπηρεσιών σε ποιά βάση θα γίνει;
Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Σύντομα θα είμαστε σε θέση να ανακοινώσουμε οριστικές αποφάσεις για τα θέματα αυτά.
‘Εχουμε σαφώς αποκλείσει τη μαζική μεταφορά προϊόντων από τον χαμηλό συντελεστή στον υψηλό. Από εκεί και πέρα εξετάζουμε διάφορα σενάρια ισοδύναμης δημοσιονομικής απόδοσης, ή συνδυασμούς μέτρων, μεταξύ των οποίων και η μείωση του συντελεστή ΦΠΑ για ορισμένα είδη λαϊκής κατανάλωσης, εφόσον βέβαια λάβουμε την απαιτούμενη έγκριση της Κομισιόν.
Βασικά κριτήρια επιλογής των προς μετάταξη προϊόντων και υπηρεσιών, είναι αφ’ ενός να μην επιβαρύνουμε τα χαμηλότερα εισοδήματα αφ’ ετέρου να μην προκαλέσουμε αρνητικές αναταράξεις στην αγορά, που ήδη δοκιμάζεται από την κρίση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εάν η Κομισιόν δεν δεχθεί το αίτημα της κυβέρνησης, για μετάταξη ορισμένων προϊόντων στον υπερ-χαμηλό συντελεστή, ποια είναι η εναλλακτική λύση;
Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ: ‘Εχουμε εναλλακτικές, αλλά όχι, προς το παρόν, αποφάσεις. Αυτές θα οριστικοποιηθούν και θα ανακοινωθούν πριν την κατάθεση του τελικού Σχεδίου Προϋπολογισμού, τον Νοέμβριο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πότε θεωρείτε, με βάση τις δυνατότητες των υπηρεσιών του υπουργείου, ότι θα είναι έτοιμος ο μηχανισμός για τη χορήγηση του ειδικού επιδόματος που θα δώσει η κυβέρνηση στις ευπαθείς ομάδες μετά την εξίσωση του ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης;
Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Εκτιμώ πως μέχρι την 1η Οκτωβρίου του 2011 μπορούμε να είμαστε έτοιμοι. Σε αντίθετη περίπτωση, δεν θα προχωρήσουμε σε εξίσωση του ΕΦΚ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Οι στόχοι για το 2011 είναι αρκετά αισιόδοξοι, ειδικά για το σκέλος του ΦΠΑ. Σε μια αγορά «παγωμένη», με δραματική πτώση της κατανάλωσης, πιστεύετε ότι είναι και επιτεύξιμοι;
Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Παρά τις πιέσεις λόγω της κρίσης, οι δυνατότητες αύξησης των εσόδων από ΦΠΑ, μέσω της σύλληψης της φοροδιαφυγής, παραμένουν σημαντικές. Με την περαίωση κάνουμε νέα αρχή, αποδεσμεύοντας τις ΔΟΥ από σωρευμένες εκκρεμότητες του παρελθόντος, για να εστιάσουν στους τρέχοντες στόχους. Αυστηροποιήσαμε τις ποινές για τη φοροδιαφυγή, εντατικοποιούμε τους ελέγχους και προχωράμε σε συνολικότερη αναδιοργάνωση του ελεγκτικού-εισπρακτικού μηχανισμού.
Με τη βοήθεια των πολιτών, που ήδη συμβάλλουν με τη συλλογή αποδείξεων σε αυτή την προσπάθεια, όλα τα παραπάνω θα αποδώσουν καρπούς και στο σκέλος του ΦΠΑ και στο σκέλος, γενικότερα, των εσόδων.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τυχόν αποτυχία του εισπρακτικού μηχανισμού το 2011, στη συλλογή των εσόδων, με δεδομένο μάλιστα ότι οι παραδοσιακές «πηγές» έχουν στερεύσει, θα φέρει νέα μέτρα;
Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Δεν έχουμε περιθώριο να αποτύχουμε. Γι’ αυτό παίρνουμε εγκαίρως όλα τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου να πετύχουμε το στόχο μας που είναι η μείωση του ελλείμματος στα 16 δισ. για το 2011.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ένας προϋπολογισμός που στηρίζεται στην περικοπή των δαπανών και στην επιβολή πρόσθετων φόρων περίπου 5,5 δισ. ευρώ, πώς μπορεί να κινήσει τη «μηχανή» της πραγματικής οικονομίας;
Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Δεν μπορεί να έχεις βιώσιμη ανάπτυξη διαιωνίζοντας ένα σπάταλο και αναποτελεσματικό Κράτος. ‘Ηδη το κλίμα βελτιώνεται για τη χώρα μας. Για να ξανανοίξουν, όμως, οι αγορές κεφαλαίων για το Δημόσιο και τις Τράπεζες, ώστε κι αυτές να παρέχουν την απαιτούμενη ρευστότητα στην οικονομία, πρέπει η χώρα μας να αποδείξει πως βάζει, επιτέλους, τάξη στη δημοσιονομική της διαχείριση και σε διαθρωτικά προβλήματα που επί χρόνια παρέμεναν άλυτα.
Εμείς προωθούμε ένα άλλο παραγωγικό πρότυπο, μακριά από κακοδαιμονίες του παρελθόντος, από λογικές πρόσκαιρης κερδοφορίας, πελατειακών εξυπηρετήσεων και συντεχνιακών στεγανών. ‘Ενα μοντέλο ανάπτυξης που θα παρέχει ευκαιρίες στον ιδιωτικό τομέα, χωρίς να τον κάνει κρατικοδίαιτο.
Εστιάζουμε, παράλληλα, στο εξαγωγικό μας δυναμικό και στην προσέλκυση επενδύσεων, έχοντας ήδη ενθαρρυντική ανταπόκριση από τον διεθνή χώρο. Παρά τους περιορισμούς της συγκυρίας, περιμένουμε ανάκαμψη από τα μέσα του 2011, που θα μας επιτρέψει να αντισταθμίσουμε, τουλάχιστον εν μέρει, τις εισοδηματικές απώλειες τις οποίες είχαν οι πιο ευάλωτοι συμπολίτες μας, ιδίως οι συνταξιούχοι.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Οι πωλήσεις αυτοκινήτων βρίσκονται σε «ελεύθερη πτώση», σκέφτεστε κάποια μέτρα που μπορεί να τονώσουν την αγορά; Είναι στα σχέδιά σας η απελευθέρωση της κυκλοφορίας των πετρελαιοκίνητων Ι.Χ. σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη;
Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Παρακολουθούμε προσεκτικά τις εξελίξεις, αλλά δεν υπάρχει κάποια απόφαση, ούτε μπορεί να ληφθεί εάν δεν λάβουμε υπόψη τα δημοσιονομικά δεδομένα και τις απόψεις των συναρμόδιων Υπουργείων.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Είστε ικανοποιημένος από τη, μέχρι σήμερα, απόδοση του ελεγκτικού μηχανισμού; Τι θα θέλατε να αλλάξετε και πώς σκέφτεστε γενικότερα να λειτουργήσει το νέο μοντέλο που σχεδιάζετε ώστε οι έλεγχοι να είναι αποτελεσματικότεροι;
Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Eχει ήδη γίνει σημαντική παρέμβαση στους ουσιαστικά διαλυμένους μηχανισμούς που μας παρέδωσε η προηγούμενη Κυβέρνηση. Επανασυστάθηκε και ενισχύθηκε το ΣΔΟΕ, με άμεσα και σημαντικά αποτελέσματα. Βελτιώθηκαν δραστικά οι δυνατότητες λήψης και διασταύρωσης στοιχείων, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Ο νέος φορολογικός νόμος, που εφαρμόζεται από την 1-1-2011, διευρύνει τις δυνατότητες σύλληψης της φορολογικής βάσης, με τα τεκμήρια, τα ηλεκτρονικά τιμολόγια, τις υποχρεωτικές συναλλαγές μέσω τράπεζας για ποσά άνω των 1.500 ευρώ κ.λπ.
Παράλληλα, στο Υπουργείο μας είναι σε εξέλιξη ένα σημαντικό έργο σχεδιασμού της αναγκαίας ριζικής ανασυγκρότησης των ελεγκτικών και των εισπρακτικών μηχανισμών. Με επικείμενο νομοσχέδιο αναδιοργανώνονται οι υπηρεσίες, για να απελευθερωθούν πόροι και δυναμικό. Τίθενται πλέον σαφείς και ελέγξιμες καθημερινές χρεώσεις στο ελεγκτικό - εισπρακτικό έργο. Ξεκινώντας από τις 30 μεγαλύτερες Εφορίες, που καλύπτουν το 70% των εσόδων, παρακολουθούμε βήμα – βήμα την πορεία. Εντείνονται οι έλεγχοι για τον εντοπισμό φαινομένων διαφθοράς και μεμονωμένων, επίορκων υπαλλήλων. Αυστηροποιήσαμε, πρόσφατα, τις ποινές για τους παραβάτες, ενώ με την περαίωση απαλλάξαμε τις ΔΟΥ από σωρευμένα βάρη του παρελθόντος, για να εστιάσουν στοχευμένα στους νέους ελέγχους.
Σε συνεργασία με το συναρμόδιο Υπουργείο, επισπεύδουμε την απονομή της Δικαιοσύνης στα φορολογικά ζητήματα. Βάζουμε τέλος στις χρονοβόρες διαδικασίες καθυστέρησης ή και ακύρωσης της είσπραξης προστίμων. Τέλος, από το 2011 αξιοποιούνται νέες ηλεκτρονικές εφαρμογές για την καλύτερη εξυπηρέτηση των φορολογούμενων, τη διασταύρωση δεδομένων, τη διασφάλιση της αξιοπιστίας και της διαφάνειας στη σχέση πολίτη-εφορίας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σίγουρα θα έχετε ολοκληρωμένη εικόνα από την πορεία των εσόδων. Πόσα έσοδα έχουν εισρεύσει στα κρατικά ταμεία από τους ελέγχους του ΣΔΟΕ και τα ληξιπρόθεσμα χρέη, μέχρι σήμερα;
Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Από την αρχή του χρόνου, βάλαμε στο ταμείο πάνω από 1 δισ. ευρώ από ληξιπρόθεσμα χρέη. Στο πρώτο εννεάμηνο του 2010 επιβλήθηκαν πρόστιμα συνολικού ύψους 3,2 δισ. ευρώ, έναντι 1,4 δισ. ευρώ την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Ως το τέλος του χρόνου, τα συνολικά πρόστιμα αναμένεται να ξεπεράσουν τα 5 δισ. ευρώ.
Λίστες με ονόματα «μεγαλοκαρχαριών» θα δώσετε; Λουκέτα σε «επώνυμα» μαγαζιά όπου έχουν εντοπιστεί παραβάσεις θα ανακοινώσετε; Γιατί πολλοί λένε ότι μένετε στη «μαρίδα».
Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Τέτοιες απόψεις πιστεύω πως αδικούν την προσπάθειά μας. ‘Οταν δίνουμε λίστες μεγαλογιατρών, μεγαλοπαραβατών κ.λπ., κατηγορούμαστε για δήθεν επικοινωνιακά τρικ. ‘Οταν δεν δίνουμε, εγκαλούμαστε για δήθεν συγκάλυψη «μεγάλων».
Για μας, κανείς δεν είναι στο απυρόβλητο. Με τους συνεχείς ελέγχους και την ενίσχυση του ΣΔΟΕ, το έχουμε ήδη αποδείξει. Και αυτό θα το δείτε ακόμα πιο έντονα και συστηματικά στο προσεχές διάστημα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σχεδιάζετε αλλαγές στο «κίνημα» των αποδείξεων. Ποια κίνητρα θεωρείτε ότι θα πείσουν τους πολίτες να μαζεύουν περισσότερες αποδείξεις;
Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Το «κίνημα των αποδείξεων» προσέφερε πολλά στην προσπάθειά μας. Με το φορολογικό νομοσχέδιο δώσαμε, βέβαια, κίνητρα για τη συλλογή αποδείξεων και αντικίνητρα για τη μη συλλογή τους. Το σπουδαιότερο ρόλο έπαιξε όμως η συνειδητοποίηση όλο και περισσότερων πολιτών, πως είναι αυτονόητο δικαίωμά τους –και αντίστοιχα υποχρέωση κάθε επαγγελματία-,να ζητούν και να παίρνουν απόδειξη. Πως ότι κερδίζει ο «έξυπνος» φοροφυγάς, το χάνουν οι ίδιοι σε πόρους για την υγεία, για τα φάρμακα και τη σύνταξη των γονιών τους, για το σχολείο του παιδιού τους, τις υποδομές του τόπου τους, την ανάπτυξη και την απασχόληση.
Ανάλογα με τις δυνατότητες, εξετάζουμε το ενδεχόμενο χορήγησης κάποιου επιπλέον θετικού κινήτρου. Εκείνο, όμως, που προέχει είναι να καταλάβουν οι πολίτες πως η μάχη των εσόδων, αυτή που πραγματικά θα στηρίξει τις δαπάνες που όλοι διεκδικούν για την ανάπτυξη, την απασχόληση και το κοινωνικό Κράτος, είναι υπόθεση όλων. Αυτό είναι σήμερα, εκ των πραγμάτων, το σημαντικότερο κίνητρο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ο επιχειρηματικός κόσμος ζητά λιγότερη γραφειοκρατία, πλήρη κατάργηση του ΚΒΣ, αλλά και χαμηλότερη φορολόγηση των μερισμάτων. Είναι στις προθέσεις τη κυβέρνησης η θέσπιση πρόσθετων ελαφρύνσεων στις επιχειρήσεις, ώστε να ανταπεξέλθουν στην κρίση και να διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας;
Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Οι επιχειρήσεις, ιδιαίτερα οι κερδοφόρες, οφείλουν και αυτές να συμβάλλουν στην προσπάθεια ανάταξης της οικονομίας μας. Στα όρια των δυνατοτήτων μας, δημιουργούμε όρους και προϋποθέσεις για μια γενικότερη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. ‘Ηδη, όπως εξήγγειλε ο Πρωθυπουργός στη ΔΕΘ, μειώνουμε τον φορολογικό συντελεστή για επανεπενδυόμενα κέρδη από 24% σε 20%. Σε επιχειρήσεις με μειωμένο τζίρο δίνουμε φορολογικά κίνητρα διατήρησης της απασχόλησης. Με την περαίωση, παρέχουμε την ευκαιρία σε εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις και επαγγελματίες να τελειώνουν με την ανασφάλεια του παρελθόντος, να κάνουν ένα νέο ξεκίνημα. Η δε κατάργηση του Κ.Β.Σ. από την 1-1-2012 αποτελεί διακηρυγμένο στόχο μας και ήδη εργαζόμαστε γι’ αυτό.
Εάν στα παραπάνω προσθέσουμε τις δράσεις του ΕΣΠΑ, η απορρόφηση του οποίου υπερτριπλασιάστηκε, τον αναπτυξιακό νόμο, την απλοποίηση των διαδικασιών ίδρυσης επιχειρήσεων, τα ειδικά κίνητρα προσέλκυσης επενδύσεων, τις συνεχείς προσπάθειες περιορισμού της γραφειοκρατίας και της διαφθοράς, καθώς και το πλέγμα παρεμβάσεων του ΟΑΕΔ, με ποικίλες επιδοτήσεις στήριξης της απασχόλησης, με όλα αυτά εξαντλούμε, πιστεύω, τις δημοσιονομικές δυνατότητες που έχουμε σήμερα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το φορολογικό καθεστώς που ισχύει σήμερα στη χώρα μας, νομίζετε ότι είναι «δελεαστικό» για την προσέλκυση επενδύσεων; Όταν μάλιστα άλλες γειτονικές χώρες έχουν επενδύσει στη δημιουργία ενός ιδιαίτερα ευνοϊκού για τις επιχειρήσεις φορολογικού καθεστώτος και με, σχεδόν, ανύπαρκτη γραφειοκρατία.
Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Το φορολογικό καθεστώς δεν είναι η μόνη παράμετρος. Διαφορετικά, όλες οι επενδύσεις θα πήγαιναν μόνο σ’ αυτές τις χώρες, δεν θα γίνονταν καθόλου επενδύσεις σε χώρες με αυστηρότερο φορολογικό καθεστώς και με σαφώς υψηλότερο κόστος εργασίας από το δικό μας, όπως αντίθετα συμβαίνει με πολλούς εταίρους μας στην Ε.Ε.
Η δική μας στόχευση δεν είναι, πάντως, να ανταγωνιστούμε τον ένα ή τον άλλο «φορολογικό παράδεισο».
Είναι να δημιουργήσουμε ένα ολοκληρωμένο ευνοϊκό περιβάλλον για σύγχρονες και βιώσιμες παραγωγικές επενδύσεις, με διαφάνεια, με σταθερούς και, κυρίως, με καθαρούς κανόνες.
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται, μεταξύ άλλων :
- η πρόσφατη πρωτοβουλία “Fast Track”, που διασφαλίζει ένα σταθερά ευνοϊκό φορολογικό πλαίσιο, με διαφανείς και ευέλικτες διαδικασίες προσέλκυσης επενδύσεων, με δραστικό περιορισμό της γραφειοκρατίας.
- η απλοποίηση των διαδικασιών ίδρυσης επιχειρήσεων και οι παρεμβάσεις περιορισμού των γραφειοκρατικών εμποδίων,
- η διευκόλυνση των επενδύσεων στην πράσινη ενέργεια και οι αλλαγές στο Ασφαλιστικό και στην αγορά εργασίας
- η απελευθέρωση των επαγγελμάτων, η εξυγίανση των ΔΕΚΟ, η εγκαθίδρυση συνθηκών διαφάνειας και λογοδοσίας στον κρατικό μηχανισμό,
- ο νέος φορολογικός νόμος και η βελτίωση της εξυπηρέτησης των φορολογούμενων, με εξάλειψη της ανασφάλειας και κάθε περιθωρίου προσωπικών παρεμβάσεων.
