Γράφει ο αθλητικός συντάκτης Αντ. Χαζάπης
Φωτιά. Σύμβολο Ιερό για τους ανθρώπους από τους προϊστορικούς χρόνους, που αντιπροσώπευε τη δημιουργία του κόσμου, την ανανέωση, το Φως. Στο Πρυτανείο της αρχαίας Ολυμπίας πάντα υπήρχε βωμός με ιερή Φλόγα αναμμένη από τις ακτίνες του ήλιου, με τη βοήθεια ενός κοίλου κατόπτρου. Η πρωθιέρεια του ναού άναβε τη δάδα απλώς ακουμπώντας την στο εστιακό σημείο του κατόπτρου. Η Ολυμπιακή Λαμπαδηδρομία δεν είναι τίποτε άλλο από τη μεταφορά της Ολυμπιακής Φλόγας, από την Ολυμπία έως το στάδιο τέλεσης των Ολυμπιακών Αγώνων και πάντα συγκινεί και ενθουσιάζει, αφού αποτελεί το κατεξοχήν σύμβολο της Ολυμπιακής ιδέας, της ευγενούς άμιλλας, του άδολου συναγωνισμού και της ειρηνικής συνύπαρξης. Η τελετή της αφής πραγματοποιείται στον ιερό χώρο της Αρχαίας Ολυμπίας. Η Πρωθιέρεια λαμβάνει την Ολυμπιακή Φλόγα από τις ακτίνες του ήλιου. Στη συνέχεια ακολουθεί το τελετουργικό μέρος, η παράδοση της φλόγας στον πρώτο Λαμπαδηδρόμο και το ταξίδι της Ολυμπιακής Φλόγας ξεκινά.
Το 1912 στους Ολυμπιακούς της Στοκχόλμης, ο Πιέρ ντε Κουμπερτέν έκανε λόγο για αναβίωση αφής και μεταφοράς της Φλόγας στον τόπο διεξαγωγής των Αγώνων. Ουσιαστικά η Λαμπαδηδρομία ως προπομπός της γιορτής αναβίωσε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου το 1936. Πρώτη πρωθιέρια ήταν η ηθοποιός Αλέκα Κατσέλη (μητέρα των πρώην βουλευτών Νόρας και Λούκας Κατσέλη) και πρώτος λαμπαδηδρόμος ο νεαρός τότε αθλητής Κωνσταντίνος Κονδύλης. Η Φλόγα ταξίδεψε, για πρώτη φορά, αλλάζοντας χέρια και μπήκε στο Ολυμπιακό στάδιο της Γερμανικής πρωτεύουσας τη στιγμή που χιλιάδες περιστέρια πέταξαν στον ουρανό.
Μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, ο θεσμός της Λαμπαδηδρομίας συνέχισε να ενισχύεται, ενσωματώνοντας χαρακτηριστικά και πολιτιστικά στοιχεία της εκάστοτε διοργανώτριας χώρας. Το 1960, στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ρώμης, η Φλόγα ακολούθησε μια διαδρομή «φόρο τιμής» στον Ελληνικό και το Ρωμαϊκό πολιτισμό, περνώντας από μνημεία των δύο χωρών και μεταφέρθηκε με το πλοίο «Αμέρικο Βεσπούκι» από το Ιόνιο στην Αδριατική. Η διαδρομή για πρώτη φορά καλύφθηκε τηλεοπτικά. Το 1968, στο Μεξικό, η Λαμπαδηδρομία ακολούθησε τη διαδρομή του Χριστόφορου Κολόμβου και η πρωταθλήτρια στίβου Ενρικέτα Μπαζίλιο έγινε η πρώτη γυναίκα που άναψε τη Φλόγα στον Ολυμπιακό βωμό.
Για τους Ολυμπιακούς του Μόντρεαλ, το 1976, η Φλόγα ταξίδεψε μέσω δορυφόρου και μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα από την Αθήνα άναψε στην Οτάβα. Στη Μόσχα τελευταίος λαμπαδηδρόμος ήταν ο μπασκεμπoλίστας Σεργκέι Μπέλοφ. Τέσσερα χρόνια αργότερα την φλόγα στο στάδιο του Λος Άντζελες άναψε ο Ρότζερ Τζόνσον, χρυσός Ολυμπιονίκης του δεκάθλου το 1960 στη Ρώμη. Στη Σεούλ, το 1988, τη φλόγα, άναψαν τέσσερις αθλητές (δύο αγόρια και δύο κορίτσια), ενώ το 1992 στη Βαρκελώνη ο Αντόνιο Ρεμπόλο, πρωταθλητής Παραολυμπιονίκης τοξοβόλος, άναψε το βωμό με φλεγόμενο βέλος.
Στην Ατλάντα το 1996,η φλόγα έκανε μία βόλτα μέσα στο στάδιο. Οι διοργανωτές κάλεσαν και την Βούλα Πατουλίδου να μεταφέρει τη φλόγα λίγα μέτρα δίνοντας έμφαση στα 100χρονα από την τέλεση των πρώτων Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα. Τελικά τη φλόγα άναψε ένας διάσημος πυγμάχος. Ο Μωχάμετ Άλι. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ η Φλόγα ταξίδεψε ακόμη και κάτω από το νερό, διανύοντας τη μεγαλύτερη έως τότε απόσταση στην ιστορία των Αγώνων. Στην φαντασμαγορική τελετή έναρξης τελευταία λαμπαδηδρόμος ήταν η Κάθι Φρήμαν, που λίγες μέρες αργότερα κέρδισε χρυσό μετάλλιο.
Το 2004
ό ιστιοπλόος Νίκος Κακλαμανάκης ήταν αυτός που έτρεξε τα τελευταία μέτρα
και ανέβηκε τα σκαλιά του Ολυμπιακού Σταδίου της Αθήνας. Ήταν τότε που ο βωμός
… «υποκλίθηκε» στον αθλητή. Πριν τον Κακλαμανάκη άλλοι πέντε Έλληνες κορυφαίοι
αθλητές έτρεξαν στον στίβο του ΟΑΚΑ: ο
Νίκος Γκάλης, ο Μίμης Δομάζος, η Βούλα Πατουλίδου, ο Κάχι Καχιασβίλι, ο Ιωάννης
Μελισσανίδης, Ήταν Παρασκευή 13 Αυγούστου 2004 και η υφήλιος είχε στραμμένη
την προσοχή της στην Ελλάδα και την
Αθήνα για διαφορετικό λόγο και σκοπό απ΄ότι σήμερα.
Το 2008 η τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων ξεκίνησε με το άναμμα
εκατομμυρίων από 29 σημεία του Πεκίνου
που έφταναν μέχρι τη «φωλιά του πουλιού». Όπως λέγεται το Ολυμπιακό Στάδιο. Ένας μεγάλος αρχαίος πάπυρος
ξετυλίχτηκε στο κέντρο του σταδίου με χορευτές που έγραφαν χορεύοντας.
Ακολούθησαν χορογραφίες με θέμα φυσικά
την ιστορία της Κίνας. Τελευταίος λαμπαδηδρόμος είχε οριστεί ο πρωταθλητής της γυμναστικής Λι Νινγκ, που δεμένος σε
συρματόσχοινα... πέταξε στον ουρανό του σταδίου. Έμοιαζε να περπατάει πάνω σε
ένα πάπυρο, ώσπου να φτάσει στο βωμό και να ανάψει τον βωμό.
Το καλοκαίρι του 2012 μέχρι και ο διάσημος
ποδοσφαιριστής Νταίηβιντ Μπέκαμ επιστρατεύτηκε. Η Φλόγα από την Αθήνα ταξίδεψε
σε όλη τη Μεγ. Βρετανία και πριν μπει στο στάδιο πέρασε από μεγάλο μέρος του
Λονδίνου.
Τώρα η Ολυμπιακή Φλόγα άναψε για το Σότσι της Ρωσίας. Μία περιοχή στον Καύκασο.
Το Φως του Ολυμπισμού θα ταξιδέψει ανά την Ελλάδα μέχρι 5 Οκτωβρίου πριν δοθεί στο
Παναθηναϊκό Στάδιο στους διοργανωτές. Στη συνέχεια θα πάρει το δρόμο για τη Ρωσία, ενώ πρώτα θα
περάσει από τον Καύκασο και τον Βόρειο Πόλο. Συνολικά τη Φλόγα θα μεταφέρουν
14.000 λαμπαδηδρόμοι, αριθμός ρεκόρ για τους Χειμερινούς Αγώνες. Η διοργάνωση των
Χειμερινών Ολυμπιακών θα διεξαχθεί 7 με 23 Φεβρουαρίου 2014/
Με την ευκαιρία της τελετής αφής
παρουσιάζουμε τους πρώτους λαμπαδηδρόμους στην ιστορία των χειμερινών Ολυμπιακών,
καθώς ακολουθείται άλλο τελετουργικό.
Οι πρώτοι λαμπαδηδρόμοι σε
χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες
Ο Διονύσης Καίσαρης από την Αρχαία
Ολυμπία ήταν ο πρώτος λαμπαδηδρόμος στην ιστορία των τελετών Αφής της
Ολυμπιακής Φλόγας για τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες που ξεκίνησαν το 1964
για τη διοργάνωση του Ινσμπρουκ. Ίνσμπρουκ
1964: Διονύσης Καίσαρης
Γκρενόμπλ 1968: Τάσος Μπαχούρος
Σαπόρο 1972: Γιάννης Κιρκιλέσης
Ίνσμπρουκ 1976: Σπύρος Τζαβάρας
Λέικ Πλάσιντ
1980: Γιώργος Γκίκας
Σαράγιεβο 1984: Χαράλαμπος Καραλής
Κάλγκαρι 1988: Στέλιος Μπίσμπας
Αλμπερβίλ 1992: Θανάσης Τσακίρης
Λιλεχάμερ 1994:
Κανείς
Ναγκάνο 1998: Βασίλης Δημητριάδης
Σολτ Λέικ Σίτυ
2002: Λευτέρης Φάφαλης
Τορίνο 2006:
Κώστας Φιλιππίδης
Σότσι 2014: Γιάννης Αντωνίου
Αντ. Χαζάπης
