Δυσοίωνα μηνύματα έρχονται από την άλλη πλευρά του
Ατλαντικού και τους πετρελαϊκούς κολοσσούς που πριν από λίγους μήνες
εκδήλωσαν ενδιαφέρον για τα ελληνικά κοιτάσματα σε Ιόνιο και Κρήτη. Με
την προθεσμία για την κατάθεση προσφορών στον μεγάλο ελληνικό γύρο
παραχωρήσεων να λήγει στις 15 Μαΐου, ο ένας μετά τον άλλον οι μεγάλοι
παίκτες δείχνουν απρόθυμοι να επενδύσουν στην προοπτική των ελληνικών
υδρογονανθράκων.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Κεφαλαίου», μετά τις εκλογές δεν έχει γίνει ούτε μία κρούση στο data room του μεγάλου γύρου παραχωρήσεων για τα 20 θαλάσσια οικόπεδα, παρά το γεγονός ότι, μόλις προκηρύχθηκε ο διαγωνισμός, τον Οκτώβριο, σημαντικός αριθμός μεγάλων πετρελαϊκών είχε δείξει έντονη κινητικότητα και τουλάχιστον τρεις εταιρείες είχαν αγοράσει τα πακέτα των σεισμικών δεδομένων, αξίας αρκετών εκατομμυρίων δολαρίων.
Η μέχρι στιγμής «αφλογιστία» του διαγωνισμού αποδίδεται εν μέρει στη σύγχυση που προκλήθηκε στην πετρελαϊκή αγορά από τις πρώτες δηλώσεις της νέας ηγεσίας του υπουργείου Ενέργειας, όταν, δηλαδή, ο Π. Λαφαζάνης, με αμφίσημες τοποθετήσεις, άφηνε ανοιχτό το ενδεχόμενο είτε να αλλάξουν οι όροι είτε ακόμα και να αναβληθεί ο διαγωνισμός.
Ακολούθησε το πρόχειρο και μάλλον ατυχές άνοιγμα που επιχείρησε να κάνει ο ΥΠΑΠΕΝ στην κρατική ρωσική εταιρεία γεωλογικών ερευνών Rosgeo, προκειμένου να ξεκινήσει συνεργασία για τρισδιάστατες σεισμικές έρευνες στο Αιγαίο.
Αρνητικό περιβάλλον
Και, εάν οι ερασιτεχνικοί πρώτοι πολιτικοί χειρισμοί έφεραν τους πετρελαϊκούς επενδυτές στην πόρτα της εξόδου, το τελειωτικό χτύπημα φαίνεται ότι έρχεται από το εξαιρετικά αρνητικό περιβάλλον στη διεθνή αγορά πετρελαίου.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, με τις διεθνείς τιμές του αργού να σταθεροποιούνται στην περιοχή των 60 δολαρίων (μειωμένες κατά 50% τους τελευταίους 12 μήνες), οι μεγάλες πετρελαϊκές παρακολουθούν την κεφαλαιοποίησή τους να υφίσταται αλλεπάλληλα πλήγματα και οι ίδιες αντιδρούν με ένα πρωτοφανές μπαράζ περικοπών στις επενδύσεις τους. Μόνο φέτος υπολογίζεται ότι βρίσκονται σε κίνδυνο επενδυτικά έργα έρευνας και παραγωγής που ξεπερνούν τα 150 δισ. δολάρια.
Από αυτά τα projects, σε μεγαλύτερο κίνδυνο βρίσκονται οι έρευνες σε μεγάλα βάθη (deep και ultra deepwater), καθώς και οι νέες ανεξερεύνητες περιοχές (frontier). Τα ελληνικά οικόπεδα εμπίπτουν και στις δύο κατηγορίες, γι΄ αυτό και οι ιθύνοντες του διαγωνισμού είχαν θέσει ως όρο για τις βαθιές γεωτρήσεις σε Ιόνιο και Κρήτη να πραγματοποιηθούν από εταιρείες με μεγάλο μέγεθος και εμπειρία («oil majors»).
«Stop» στην έρευνα στα μεγάλα βάθη
Μια τέτοια προοπτική σήμερα δεν φαίνεται ρεαλιστική. Σύμφωνα με τον επικεφαλής ενεργειακό αναλυτή της ABN Amro, Jan-Hein Jesse, με τις τιμές του πετρελαίου να σταθεροποιούνται για φέτος και το 2016 στα 60 δολάρια, σταματά η έρευνα και παραγωγή για τα πιο «ακριβά πετρέλαια» σε μεγάλα βάθη (ultra deep). Σύμφωνα με τον αναλυτή της εξειδικευμένης περί τα ενεργειακά εταιρείας μελετών Douglas-Westwood, Jason Waldie, οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στις υπεράκτιες εξορύξεις πετρελαίου θα αρχίσουν να συνέρχονται μόνο έπειτα από δύο χρόνια.
Ακόμα και η γνωστή νορβηγική εταιρεία σεισμικών ερευνών PGS, η οποία διενέργησε τις σεισμικές έρευνες σε Ιόνιο Κρήτη και αναμένει τον ελληνικό διεθνή γύρο παραχωρήσεων προκειμένου να αποσβέσει την επένδυσή της, έχει προειδοποιήσει για μειωμένα κέρδη στο πρώτο τρίμηνο και για όσο χρονικό διάστημα οι χαμηλές τιμές του πετρελαίου θα περιορίζουν τις........... και οι επιφυλακτικές επενδύσεις των εταιρειών θα επηρεάζουν τις προσφορές, τις τιμές και τη χρήση σεισμικών σκαφών.
Ενδιαφέρον, πάντως, παρουσιάζουν οι πρόσφατες ανακοινώσεις και κινήσεις από εταιρείες που είχαν περιληφθεί μέχρι πρόσφατα στη λίστα των πιθανών ενδιαφερομένων για τον μεγάλο ελληνικό διαγωνισμό. Οι 7 πιο γνωστές είναι οι εξής:
Exxon Mobil
Η είδηση ότι η μεγαλύτερη ιδιωτική πετρελαϊκή εταιρεία στον κόσμο αγόρασε το πακέτο των σεισμικών δεδομένων για το Ιόνιο και την Κρήτη ανέβασε στα ύψη τον πήχη των προσδοκιών. Η εταιρεία προ ημερών ανακοίνωσε μειωμένα κέρδη τριμήνου κατά 21% και περιορισμό κατά 4 δισ. των επενδύσεων το 2014. Την επόμενη εβδομάδα αναμένεται να ανακοινώσει νέες περικοπές στο επενδυτικό της πλάνο για το 2015.
BP
Η εταιρεία δήλωσε ότι θα μειώσει τις επενδυτικές της δαπάνες κατά 20% φέτος και παράλληλα θα καθυστερήσει την ανάπτυξη project με οριακό περιθώριο κέρδους στο κομμάτι της έρευνας και παραγωγής. Η βρετανική πολυεθνική φέρεται να είχε εκφράσει το ενδιαφέρον της για τους ελληνικούς διαγωνισμούς, όταν ο επικεφαλής της, Bob Dudley, είχε συναντηθεί με τον πρώην πρωθυπουργό.
Total
Η γαλλική εταιρεία ήταν η πρώτη που αγόρασε το πακέτο των σεισμικών της PGS, έχοντας, μάλιστα, αποδεδειγμένο ενδιαφέρον για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, αφού έχει αναλάβει στην Κύπρο την εκμετάλλευση δύο οικοπέδων. Ωστόσο, η χαμηλή πτήση των τιμών του πετρελαίου οδήγησε την πετρελαϊκή σε περικοπή κατά 30% των επενδύσεων για έρευνες και κατά 10% των συνολικών δαπανών του γαλλικού κολοσσού.
Anadarko Oil
Μια από τις «μεγαλομεσαίες» εταιρείες του Χιούστον, με τζίρο 13,9 δισ. δολάρια, πάγια 51,9 δισ. και δραστηριότητα σε Αφρική, Κίνα, Ασία, ΗΠΑ, ήταν από τις πετρελαϊκές που είχε επικοινωνία με τον πρώην υπουργό αρμόδιο για τους υδρογονάνθρακες, Γ. Μανιάτη. Ήδη η εταιρεία έχει δηλώσει ότι προχωρά σε περικοπές επενδύσεων το 2015, σε ποσοστό από 20 έως 40%, για να ενισχύσει τη ρευστότητά της.
Marathon Oil
Ακόμα μία σημαντική πετρελαϊκή με έδρα το Τέξας (τζίρος 14,9 δισ., πάγια 35,62 δισ. και δραστηριότητα σε ΗΠΑ, Ευρώπη, Αφρική και Ασία), η οποία είχε επαφές με την προηγούμενη κυβέρνηση για τον γύρο παραχωρήσεων. Έχοντας ήδη ξεκινήσει επενδυτικές περικοπές, ανακοίνωσε ότι ήδη εξοικονόμησε 225 εκατ. δολάρια, ενώ για το 2015 σχεδιάζει νέες περικοπές ύψους 3,5 δισ. δολαρίων ή, αλλιώς, 20% κάτω σε σχέση με το 2014.
Shell
Η εταιρεία ανακοίνωσε περικοπές ύψους 15 δισ. δολαρίων για την επόμενη τριετία. Ο αγγλοολλανδικός κολοσσός, καθώς έχει ενεργή παρουσία στην Αλβανία, φερόταν να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον όχι για τον μεγάλο γύρο παραχωρήσεων, αλλά και τα χερσαία οικόπεδα στη Δυτική Ελλάδα. Ωστόσο, τελικά απείχε από τον διαγωνισμό-φιάσκο που ολοκληρώθηκε στις αρχές Φεβρουαρίου.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Κεφαλαίου», μετά τις εκλογές δεν έχει γίνει ούτε μία κρούση στο data room του μεγάλου γύρου παραχωρήσεων για τα 20 θαλάσσια οικόπεδα, παρά το γεγονός ότι, μόλις προκηρύχθηκε ο διαγωνισμός, τον Οκτώβριο, σημαντικός αριθμός μεγάλων πετρελαϊκών είχε δείξει έντονη κινητικότητα και τουλάχιστον τρεις εταιρείες είχαν αγοράσει τα πακέτα των σεισμικών δεδομένων, αξίας αρκετών εκατομμυρίων δολαρίων.
Η μέχρι στιγμής «αφλογιστία» του διαγωνισμού αποδίδεται εν μέρει στη σύγχυση που προκλήθηκε στην πετρελαϊκή αγορά από τις πρώτες δηλώσεις της νέας ηγεσίας του υπουργείου Ενέργειας, όταν, δηλαδή, ο Π. Λαφαζάνης, με αμφίσημες τοποθετήσεις, άφηνε ανοιχτό το ενδεχόμενο είτε να αλλάξουν οι όροι είτε ακόμα και να αναβληθεί ο διαγωνισμός.
Ακολούθησε το πρόχειρο και μάλλον ατυχές άνοιγμα που επιχείρησε να κάνει ο ΥΠΑΠΕΝ στην κρατική ρωσική εταιρεία γεωλογικών ερευνών Rosgeo, προκειμένου να ξεκινήσει συνεργασία για τρισδιάστατες σεισμικές έρευνες στο Αιγαίο.
Αρνητικό περιβάλλον
Και, εάν οι ερασιτεχνικοί πρώτοι πολιτικοί χειρισμοί έφεραν τους πετρελαϊκούς επενδυτές στην πόρτα της εξόδου, το τελειωτικό χτύπημα φαίνεται ότι έρχεται από το εξαιρετικά αρνητικό περιβάλλον στη διεθνή αγορά πετρελαίου.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, με τις διεθνείς τιμές του αργού να σταθεροποιούνται στην περιοχή των 60 δολαρίων (μειωμένες κατά 50% τους τελευταίους 12 μήνες), οι μεγάλες πετρελαϊκές παρακολουθούν την κεφαλαιοποίησή τους να υφίσταται αλλεπάλληλα πλήγματα και οι ίδιες αντιδρούν με ένα πρωτοφανές μπαράζ περικοπών στις επενδύσεις τους. Μόνο φέτος υπολογίζεται ότι βρίσκονται σε κίνδυνο επενδυτικά έργα έρευνας και παραγωγής που ξεπερνούν τα 150 δισ. δολάρια.
Από αυτά τα projects, σε μεγαλύτερο κίνδυνο βρίσκονται οι έρευνες σε μεγάλα βάθη (deep και ultra deepwater), καθώς και οι νέες ανεξερεύνητες περιοχές (frontier). Τα ελληνικά οικόπεδα εμπίπτουν και στις δύο κατηγορίες, γι΄ αυτό και οι ιθύνοντες του διαγωνισμού είχαν θέσει ως όρο για τις βαθιές γεωτρήσεις σε Ιόνιο και Κρήτη να πραγματοποιηθούν από εταιρείες με μεγάλο μέγεθος και εμπειρία («oil majors»).
«Stop» στην έρευνα στα μεγάλα βάθη
Μια τέτοια προοπτική σήμερα δεν φαίνεται ρεαλιστική. Σύμφωνα με τον επικεφαλής ενεργειακό αναλυτή της ABN Amro, Jan-Hein Jesse, με τις τιμές του πετρελαίου να σταθεροποιούνται για φέτος και το 2016 στα 60 δολάρια, σταματά η έρευνα και παραγωγή για τα πιο «ακριβά πετρέλαια» σε μεγάλα βάθη (ultra deep). Σύμφωνα με τον αναλυτή της εξειδικευμένης περί τα ενεργειακά εταιρείας μελετών Douglas-Westwood, Jason Waldie, οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στις υπεράκτιες εξορύξεις πετρελαίου θα αρχίσουν να συνέρχονται μόνο έπειτα από δύο χρόνια.
Ακόμα και η γνωστή νορβηγική εταιρεία σεισμικών ερευνών PGS, η οποία διενέργησε τις σεισμικές έρευνες σε Ιόνιο Κρήτη και αναμένει τον ελληνικό διεθνή γύρο παραχωρήσεων προκειμένου να αποσβέσει την επένδυσή της, έχει προειδοποιήσει για μειωμένα κέρδη στο πρώτο τρίμηνο και για όσο χρονικό διάστημα οι χαμηλές τιμές του πετρελαίου θα περιορίζουν τις........... και οι επιφυλακτικές επενδύσεις των εταιρειών θα επηρεάζουν τις προσφορές, τις τιμές και τη χρήση σεισμικών σκαφών.
Ενδιαφέρον, πάντως, παρουσιάζουν οι πρόσφατες ανακοινώσεις και κινήσεις από εταιρείες που είχαν περιληφθεί μέχρι πρόσφατα στη λίστα των πιθανών ενδιαφερομένων για τον μεγάλο ελληνικό διαγωνισμό. Οι 7 πιο γνωστές είναι οι εξής:
Exxon Mobil
Η είδηση ότι η μεγαλύτερη ιδιωτική πετρελαϊκή εταιρεία στον κόσμο αγόρασε το πακέτο των σεισμικών δεδομένων για το Ιόνιο και την Κρήτη ανέβασε στα ύψη τον πήχη των προσδοκιών. Η εταιρεία προ ημερών ανακοίνωσε μειωμένα κέρδη τριμήνου κατά 21% και περιορισμό κατά 4 δισ. των επενδύσεων το 2014. Την επόμενη εβδομάδα αναμένεται να ανακοινώσει νέες περικοπές στο επενδυτικό της πλάνο για το 2015.
BP
Η εταιρεία δήλωσε ότι θα μειώσει τις επενδυτικές της δαπάνες κατά 20% φέτος και παράλληλα θα καθυστερήσει την ανάπτυξη project με οριακό περιθώριο κέρδους στο κομμάτι της έρευνας και παραγωγής. Η βρετανική πολυεθνική φέρεται να είχε εκφράσει το ενδιαφέρον της για τους ελληνικούς διαγωνισμούς, όταν ο επικεφαλής της, Bob Dudley, είχε συναντηθεί με τον πρώην πρωθυπουργό.
Total
Η γαλλική εταιρεία ήταν η πρώτη που αγόρασε το πακέτο των σεισμικών της PGS, έχοντας, μάλιστα, αποδεδειγμένο ενδιαφέρον για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, αφού έχει αναλάβει στην Κύπρο την εκμετάλλευση δύο οικοπέδων. Ωστόσο, η χαμηλή πτήση των τιμών του πετρελαίου οδήγησε την πετρελαϊκή σε περικοπή κατά 30% των επενδύσεων για έρευνες και κατά 10% των συνολικών δαπανών του γαλλικού κολοσσού.
Anadarko Oil
Μια από τις «μεγαλομεσαίες» εταιρείες του Χιούστον, με τζίρο 13,9 δισ. δολάρια, πάγια 51,9 δισ. και δραστηριότητα σε Αφρική, Κίνα, Ασία, ΗΠΑ, ήταν από τις πετρελαϊκές που είχε επικοινωνία με τον πρώην υπουργό αρμόδιο για τους υδρογονάνθρακες, Γ. Μανιάτη. Ήδη η εταιρεία έχει δηλώσει ότι προχωρά σε περικοπές επενδύσεων το 2015, σε ποσοστό από 20 έως 40%, για να ενισχύσει τη ρευστότητά της.
Marathon Oil
Ακόμα μία σημαντική πετρελαϊκή με έδρα το Τέξας (τζίρος 14,9 δισ., πάγια 35,62 δισ. και δραστηριότητα σε ΗΠΑ, Ευρώπη, Αφρική και Ασία), η οποία είχε επαφές με την προηγούμενη κυβέρνηση για τον γύρο παραχωρήσεων. Έχοντας ήδη ξεκινήσει επενδυτικές περικοπές, ανακοίνωσε ότι ήδη εξοικονόμησε 225 εκατ. δολάρια, ενώ για το 2015 σχεδιάζει νέες περικοπές ύψους 3,5 δισ. δολαρίων ή, αλλιώς, 20% κάτω σε σχέση με το 2014.
Shell
Η εταιρεία ανακοίνωσε περικοπές ύψους 15 δισ. δολαρίων για την επόμενη τριετία. Ο αγγλοολλανδικός κολοσσός, καθώς έχει ενεργή παρουσία στην Αλβανία, φερόταν να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον όχι για τον μεγάλο γύρο παραχωρήσεων, αλλά και τα χερσαία οικόπεδα στη Δυτική Ελλάδα. Ωστόσο, τελικά απείχε από τον διαγωνισμό-φιάσκο που ολοκληρώθηκε στις αρχές Φεβρουαρίου.
