Από την 1/1/2019 και σύµφωνα µε µνηµονιακό νόµο (4472/2017), οι ασφαλιστικές εισφορές για τους ελεύθερους επαγγελµατίες, τους αγρότες, τους γιατρούς, τους φαρµακοποιούς, τους µηχανικούς, τους δικηγόρους, τους συµβολαιογράφους, τους δικαστικούς κλητήρες και τους έχοντες «µπλοκάκια» θα θεωρούνται µέρος του εισοδήµατος και δεν θα εκπίπτουν για τον υπολογισµό των τρεχουσών εισφορών, σύμφωνα με δημοσίευμα του "Ελεύθερου Τύπου".
Για το 2018 ισχύει εν µέρει το ίδιο, µε τη διαφορά ότι εφέτος οι εισφορές του προηγούµενου έτους (2017) µπαίνουν µεν στο καθαρό εισόδηµα, αλλά το συνολικό ποσό (εισόδηµα + εισφορές) έχει έκπτωση 15% και επ’ αυτού του ποσού υπολογίζεται και επιβάλλεται το ποσοστό της εισφοράς από τον ΕΦΚΑ. Για τις εισφορές του 2019 όµως η έκπτωση 15% καταργείται και οι επιβαρύνσεις είναι µεγαλύτερες.
Πρόσθετα έσοδα
Το υπουργείο Εργασίας έχει υπολογίσει ότι το 2018 τα πρόσθετα έσοδα του ΕΦΚΑ από τον υπολογισµό εισφορών αγροτών, επαγγελµατιών και επιστηµόνων από το νέο σύστηµα (έκπτωση 15% επί εισοδήµατος και εισφορών) θα είναι 56 εκατ. ευρώ. Οµως για το 2019 η πρόβλεψη που έχει µπει στο µεσοπρόθεσµο οικονοµικό πρόγραµµα 2019-2022 (δηλαδή στον πολυετή προϋπολογισµό της µεταµνηµονιακής εποχής) είναι για ακόµη µεγαλύτερη αύξηση εσόδων της τάξης των 152 εκατ. ευρώ. Η αύξηση αυτή αντανακλά και τη µεγαλύτερη επιβάρυνση που θα έχουν οι επαγγελµατίες και οι αγρότες από το νέο σύστηµα υπολογισµού των εισφορών τους και κυρίως διότι η έκπτωση 15% από τη βάση υπολογισµού των εισφορών καταργείται.
Από 1/1/2019 λοιπόν οι µη µισθωτοί θα πληρώνουν εισφορές, χωρίς να αφαιρούνται οι ασφαλιστικές τους δαπάνες που κατέβαλαν το προηγούµενο έτος. Αυτό οδηγεί ουσιαστικά σε αύξηση ακόµη και της κατώτατης εισφοράς των 168 ευρώ, καθώς λόγω της µη αφαίρεσης των εισφορών από το εισόδηµα, η βάση υπολογισµού των χαρατσιών του ΕΦΚΑ θα είναι µεγαλύτερη, µε αποτέλεσµα όσοι καταβάλλουν σήµερα εισφορά 168 ευρώ για εισόδηµα έως 7.033 ευρώ να βρεθούν πάνω από το όριο αυτό και να κληθούν να πληρώνουν περισσότερα το 2019. Ιδού ένα παράδειγµα για να γίνει αντιληπτό ότι ακόµη και µε το ίδιο εισόδηµα ένας επαγγελµατίας θα πληρώσει περισσότερα το 2019 απ’ ό,τι το 2018:
– Εµπορος οικιακών συσκευών που δηλώνει καθαρό εισόδηµα (µετά τις δαπάνες και πριν το φόρο) 6.000 ευρώ σταθερά από το 2016 ως και το 2018, πλήρωσε το 2017 ετήσια εισφορά µε βάση το κατώτατο ποσό που αντιστοιχεί σε εισόδηµα 7.033 ευρώ. Η εισφορά του ήταν για το 2017 2.015 ευρώ (7.033×26,95%+120 ευρώ εισφορά ανεργίας=2.015).
– Ο ίδιος επαγγελµατίας πληρώνει για το 2018 πάλι την ίδια εισφορά γιατί στο πραγµατικό του εισόδηµα (6.000 ευρώ) προστίθενται οι εισφορές των 2.015 ευρώ και επ’ αυτού του ποσού έχει έκπτωση 15% για τον υπολογισµό των εισφορών του 2018. ∆ηλαδή το εισόδηµα υπολογισµού εισφορών του 2018 είναι 6.812 ευρώ (6.000+2.01515%=6.812). Οι εισφορές του εποµένως θα υπολογιστούν µε την κατώτατη βάση τεκµαρτού εισοδήµατος 7.033 ευρώ και θα βγουν πάλι 2.015 ευρώ για το 2018.
– Αν το εισόδηµά του δεν ήταν 6.000 ευρώ αλλά 6.500 ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία του «Ελεύθερου Τύπου»,, θα πλήρωνε την ελάχιστη εισφορά (2.015 ευρώ) µόνο για το 2017. Το 2018 που οι εισφορές δεν αφαιρούνται από το εισόδηµα αλλά το άθροισµά τους (εισόδηµα και εισφορές) έχει έκπτωση 15%, ο επαγγελµατίας θα βρεθεί πάνω από το όριο εισοδήµατος των 7.033 ευρώ, στα 7.238 ευρώ, και πληρώνει 2.071 ευρώ. Ενώ το 2019 που δεν υπάρχει η έκπτωση 15%, το εισόδηµα υπολογισµού εισφορών είναι 8.571 ευρώ και η νέα εισφορά για την επόµενη χρονιά ανεβαίνει στα 2.430 ευρώ, µε αύξηση επιβάρυνσης κατά 359 ευρώ ετησίως ή κατά 17,3%
– Επαγγελµατίες που δηλώνουν µεγαλύτερα εισοδήµατα θα δουν τις εισφορές του 2019 να αυξάνονται ως και 19,1%, ενώ ήδη για φέτος έχουν αύξηση 8,5% από το 2017. Επαγγελµατίας µε εισόδηµα 10.500 ευρώ πλήρωσε για το 2017 το ποσό των 2.950 ευρώ στον ΕΦΚΑ, ενώ για το 2018 θα πρέπει να πληρώσει 3.201 ευρώ (αύξηση 8,5%) και το 2019 θα πρέπει να καταβάλει 3.812 ευρώ µε αύξηση 19,1% από το 2018.
Οι αγρότες
Πρόσθετη επιβάρυνση έρχεται το 2019 για τους αγρότες όχι µόνον λόγω της κατάργησης της έκπτωσης 15% στον υπολογισµό εισφορών, αλλά διότι αυξάνεται βάσει του νόµου Κατρούγκαλου το ποσοστό εισφοράς σύνταξης από 16% στο 18%, µε αποτέλεσµα η συνολική ασφαλιστική τους επιβάρυνση να πηγαίνει στο 25,2% του εισοδήµατος από 23,2% που είναι φέτος (και από 21,2% που ήταν το 2017).
Η κατάργηση της έκπτωσης 15% και η νοµοθετηµένη αύξηση εισφορών θα επιφέρουν τα εξής αποτελέσµατα στους 620.000 αγρότες που είναι υπόχρεοι εισφορών στον ΕΦΚΑ:
Αγρότης µε εισόδηµα 3.900 ευρώ πληρώνει την κατώτατη εισφορά που υπολογίζεται επί τεκµαρτού εισοδήµατος 4.923 ευρώ. Η ετήσια εισφορά του για το 2017 ήταν 1.044 ευρώ (87 ευρώ το µήνα). Φέτος λόγω της αλλαγής στον υπολογισµό, οι εισφορές του 2017 προστίθενται στο εισόδηµα και µετά την έκπτωση 15% το ποσό παραµένει κάτω από 4.923 ευρώ, αλλά η εισφορά αυξάνεται στα 1.142 ευρώ, διότι το ποσοστό εισφοράς πήγε στο 23,2% από 21,2% πέρυσι.
Από τη µεταβολή του ποσοστού εισφοράς προκύπτει αύξηση επιβάρυνσης κατά 11,3%, καθώς πληρώνει 98 ευρώ παραπάνω από πέρυσι. Τα 2019 όµως που καταργείται η έκπτωση 15% και ανεβαίνει κι άλλο το ποσοστό εισφοράς στο 25,2%, ο ίδιος αγρότης µε το ίδιο εισόδηµα των 3.900 ευρώ θα πληρώνει 1.271 ευρώ, δηλαδή 129 ευρώ παραπάνω ή 11,3% επιπλέον.
Αγρότης µε εισόδηµα 4.900 ευρώ πλήρωνε την κατώτατη εισφορά το 2017, µε 1.044 ευρώ ετησίως (87 ευρώ το µήνα). Φέτος, λόγω της αλλαγής στον υπολογισµό, πληρώνει εισφορά επί «εισοδήµατος» 5.052 ευρώ και ας έχει δηλώσει 4.900 ευρώ. Η επιβάρυνση για το 2018 είναι 1.172 ευρώ µε αύξηση 12,3% από το 2017. Το 2019 όµως θα πληρώσει εισφορές επί «εισοδήµατος» 6.072 ευρώ διότι στις 4.900 ευρώ που δηλώνει θα προστεθούν και οι εισφορές των 1.172 ευρώ, χωρίς καµία έκπτωση, οπότε οι νέες εισφορές του 2019 θα υπολογιστούν µε αυξηµένο ποσοστό 25,2% επί αυξηµένου «εισοδήµατος».
Η επιβάρυνση θα είναι 1.530 ευρώ, µε αύξηση 30,5% από το 2018. Τριπλό σοκ Με τον ίδιο τρόπο, δηλαδή µε έκπτωση 15% φέτος και χωρίς έκπτωση το 2019, υπολογίζονται και οι εισφορές των ασφαλισµένων στο ΤΣΜΕ∆Ε. Η διαφορά είναι ότι η τάξη των επιστηµόνων, µε περίπου 200.000 ασφαλισµένους σήµερα, θα έχει να αντιµετωπίσει ένα τριπλό σοκ εισφορών καθώς:
1 Αναµένεται εντός Οκτωβρίου 2018 να πάρουν τα ειδοποιητήρια για τις εισφορές επικούρησης και πρόνοιας (7% και 4%) που δεν έχουν πληρώσει από 1ης/1/2017 γιατί δεν τους τις έστειλαν από το ΕΤΕΑΕΠ και από τον ΕΦΚΑ.
2 Οι εισφορές θα έχουν και τον υπολογισµό µε την έκπτωση 15% ώστε να διευκολυνθούν οι συµψηφισµοί µε βάση το αρχικό υπολογισθέν ποσό του 2017.
3 Το 2019 θα έχουν να πληρώσουν πλέον για πρώτη φορά το σύνολο των εισφορών, δηλαδή 37,95% για µηχανικούς και δικηγόρους και 33,95% για τους γιατρούς και τους φαρµακοποιούς, ενώ τώρα όλοι καταβάλλουν εισφορές 26,95% γιατί δεν µπήκαν τα ασφάλιστρα επικούρησης και πρόνοιας.
Το σοκ του 2019 είναι ότι το σύνολο των εισφορών του 2018 θα προστεθεί στο εισόδηµα και τα δύο µαζί θα είναι η βάση υπολογισµού των εισφορών του 2019 µε ποσοστά ως 37,95%.
Παράδειγµα:
Μηχανικός µε εισόδηµα 17.000 ευρώ θα έχει φέτος συνολική µηνιαία επιβάρυνση µε εισφορά 37,95% ύψους 4.300 ευρώ.
Το 2019 οι εισφορές και το εισόδηµα αθροίζονται και η βάση υπολογισµού εισφορών θα είναι 21.300 ευρώ. Στο ποσό αυτό αντιστοιχούν εισφορές 5.820 ευρώ. Σηµειώνεται ότι παραµένει η έκπτωση του ν. 4387/2016 στις εισφορές των επιστηµόνων για το τµήµα εισοδήµατος άνω των 7.033 ευρώ.
Τι εξετάζει το υπουργείο
Χαµηλότερο πλαφόν εισοδήµατος εξετάζει το υπουργείο για να µετριάσει τις επιβαρύνσεις. Το σενάριο αυτό είχε εξεταστεί από το 2017 και προβλέπει τη µείωση του ανώτατου πλαφόν επιβολής εισφορών. Σήµερα για όλους ανεξαιρέτως τους επαγγελµατίες, οι εισφορές υπολογίζονται µέχρι εισόδηµα ύψους 70.330 ευρώ. Το πλαφόν αυτό είναι εξοντωτικό για όσους δηλώνουν όλα τα εισοδήµατά τους, διότι δεν µπορούν (ή και δεν θέλουν) να φοροδιαφύγουν.
Με αποτέλεσµα µαζί µε φόρους και εισφορές να υφίστανται δήµευση εισοδήµατος. Το υπουργείο εξετάζει να κατεβάσει το πλαφόν και να θεσπίσει ένα νέο χαµηλότερο όριο υπολογισµού εισφορών που θα κινείται πέριξ των 50.000 ή 55.000 ευρώ. Αυτό σηµαίνει ότι το εισόδηµα πάνω από τις 50.000 ή 55.000 ευρώ δεν θα έχει εισφορές, αλλά µόνο φόρο. Ενα άλλο σενάριο είναι να µπει πλαφόν στη συνολική επιβάρυνση από φόρους και εισφορές, ώστε να µην ξεπερνούν το 55% του εισοδήµατος, ενώ σήµερα φτάνουν και στο 75% µε 78%.
