Οδηγός επιβίωσης εν μέσω καύσωνα
Περάσαμε
όλο το χειμώνα ανυπομονώντας για τις πρώτες αχτίδες του καλοκαιρινού
ήλιου, τώρα όμως που η στιγμή έφτασε, μαζί με το φως ήρθε και ο
καύσωνας. Είτε βρίσκεστε σε κάποια χρυσαφένια παραλία, είτε οι
υποχρεώσεις σας δεν σας επιτρέπουν να εγκαταλείψετε την πόλη, εκτός από
το να φοράτε πάντα αντηλιακό, θα πρέπει να φροντίζετε και για την
προστασία σας από τη θερμοπληξία.
Η θερμοπληξία αποτελεί αρκετά συνηθισμένο φαινόμενο κατά τους θερινούς μήνες, ειδικά μεταξύ των παιδιών και των ηλικιωμένων, αλλά και των ατόμων με χρόνια προβλήματα υγείας, όπως ο διαβήτης, η υπέρταση, η παχυσαρκία, οι καρδιαγγειακές παθήσεις και η νεφρική ή ηπατική ανεπάρκεια. Στις ευαίσθητες ομάδες ανήκουν και οι χρόνια αλκοολικοί, τα άτομα που λαμβάνουν αντιισταμινικά ή αντικαταθλιπτικά φάρμακα, αλλά και όσοι εργάζονται σε εξωτερικούς χώρους.
Ωστόσο, υπό τις κατάλληλες συνθήκες (καύσωνας, άπνοια και υψηλή ατμοσφαιρική υγρασία) όλοι είμαστε ευάλωτοι σε αυτή. Ο κίνδυνος που διατρέχουμε αυξάνεται αν δεν έχουμε φροντίσει να αναπληρώσουμε τα υγρά και τους ηλεκτρολύτες που χάνουμε εξαιτίας του ιδρώτα, αν έχουμε καταναλώσει μεγάλες ποσότητες αλκοόλ ή καφεΐνης ή αν χρειάστηκε να καταβάλουμε σωματική προσπάθεια.
Τι είναι η θερμοπληξία;
Κατά τη διάρκεια του καύσωνα τα σωματικά υγρά μας αναλαμβάνουν την ευθύνη της διατήρησης της θερμοκρασίας μας στα φυσιολογικά της επίπεδα. Ο ιδρώτας που απελευθερώνεται όταν ζεσταινόμαστε μας δροσίζει καθώς εξατμίζεται πάνω στο δέρμα μας. Αν, όμως, δεν φροντίσουμε να πιούμε αρκετό νερό, το σώμα μας σταδιακά αφυδατώνεται και είναι πιθανό να πάθουμε θερμοπληξία, μία πολύ επικίνδυνη κατάσταση κατά την οποία η θερμοκρασία μας ξεπερνά τους 40 βαθμούς Κελσίου και η οποία, αν παραμείνει ανεξέλεγκτη, οδηγεί ακόμη και σε βλάβες των ζωτικών μας οργάνων.
Ευτυχώς, η θερμοπληξία εμφανίζεται ξαφνικά, αλλά μας προειδοποιεί μέσα από μία σειρά συμπτώματα, επιτρέποντάς μας να την αντιμετωπίσουμε εγκαίρως. Ο έντονος πονοκέφαλος, η αύξηση του ρυθμού της αναπνοής μας, οι ταχυπαλμίες, η ερυθρότητα του δέρματος, οι ναυτίες και οι εμετοί, η έντονη εφίδρωση και η ζαλάδα είναι τα πιο χαρακτηριστικά της συμπτώματα, τα οποία αν δεν αντιμετωπιστούν μπορούν να εξελιχθούν σε σπασμούς, παραλήρημα, ακραίες αλλαγές συμπεριφοράς και παραισθήσεις.
Πώς μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε;
Η καλύτερη θεραπεία για τη θερμοπληξία είναι πρόληψη, ωστόσο ακόμη και μετά την εκδήλωση συμπτωμάτων, έχουμε τη δυνατότητα να επέμβουμε και να επαναφέρουμε τη θερμοκρασία και το βαθμό ενυδάτωσης του σώματος μας στα φυσιολογικά τους επίπεδα. Οι παρακάτω φυσικές μέθοδοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αποτροπή ή την αντιμετώπιση των πρώτων ήπιων συμπτωμάτων της θερμοπληξίας. Όμως θα πρέπει να θυμάστε πάντα ότι αν το πρόβλημα δεν υποχωρήσει άμεσα, είναι απολύτως αναγκαίο να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια για να αποφύγετε την κλιμάκωσή του.
1. Ξεκινήστε από τα βασικά
Οργανώστε τις υποχρεώσεις σας ώστε να αποφεύγετε κατά το δυνατόν τις μετακινήσεις από τις 12 το μεσημέρι έως τις 4 το απόγευμα, όταν ο ήλιος είναι πιο δυνατός. Αν δεν γίνεται αλλιώς, φροντίστε να φοράτε πάντα καπέλο και γυαλιά ηλίου και να πίνετε πολύ νερό, ακόμη και αν δεν διψάτε. Παράλληλα, προτιμήστε άνετα ρούχα από φυσικά υλικά, όπως βαμβάκι ή μετάξι, που επιτρέπουν στο σώμα σας να αναπνέει, δεν σας πιέζουν και δεν σας προκαλούν δυσφορία. Μέχρι το Φθινόπωρο, κρατήστε τα μαύρα και σκουρόχρωμα ρούχα για τις βραδινές σας εμφανίσεις, καθώς έχουν την ιδιότητα να απορροφούν την ακτινοβολία και να ανεβάζουν τη θερμοκρασία του σώματός σας.
2. Φτιάξτε το σωστό μενού
Προσθέστε λίγο περισσότερο αλάτι στο φαγητό σας, για να κρατήσετε σε ισορροπία τα υγρά του σώματος που χάνονται με την έντονη εφίδρωση – εκτός αν έχετε υψηλή πίεση. Καταναλώστε φρούτα και λαχανικά για να αναπληρώσετε τους ηλεκτρολύτες και τα ιχνοστοιχεία που χάνετε με τον ιδρώτα και αποφύγετε τα «βαριά» γεύματα που θα κάνουν το πεπτικό σας σύστημα να… δουλέψει υπερωρίες. Μέχρι η θερμοκρασία να πέσει, προσπαθήστε να περιορίσετε στο ελάχιστο τον καφέ και τα αλκοολούχα ποτά, τα οποία λειτουργούν ως διουρητικά και αυξάνουν ακόμη περισσότερο την ποσότητα υγρών που αποβάλλεται από τον οργανισμό σας.
3. Πιείτε λίγο… γιαούρτι
Πρόκειται για ένα απλούστατο ρόφημα που αποτελείται από δύο κουταλιές της σούπας γιαούρτι αναμεμειγμένο σε ένα ποτήρι νερό, με λίγο αλάτι και (προαιρετικά) λίγο κύμινο. Εκτός από βαθιά ενυδατικό, το συγκεκριμένο μίγμα περιέχει προβιοτικά, πρωτεΐνες, μέταλλα και βιταμίνες που αποβάλλονται από το σώμα μας μαζί με τον ιδρώτα. Μπορούμε να το καταναλώνουμε καθημερινά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού ως μέσο πρόληψης ή αμέσως μόλις αισθανθούμε τα πρώτα σημάδια ζαλάδας και εξάντλησης.
4. Κάντε ένα κρύο μπάνιο
Τα συχνά ντους με δροσερό νερό μας βοηθούν να αντέξουμε καλύτερα τον καύσωνα και να αποφύγουμε τη θερμοπληξία. Αλλά και αν έχετε ήδη αρχίσει να νιώθετε τα πρώτα συμπτώματα μπορείτε να γεμίσετε μία μπανιέρα με δροσερό – αλλά οπωσδήποτε όχι παγωμένο – νερό και μείνετε μέσα για 15 με 20 λεπτά. Η δροσιά του νερού θα ρίξει τη θερμοκρασία σας και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μέθοδος πρώτων βοηθειών μέχρι να μπορέσετε να δείτε έναν γιατρό.
5. Δοκιμάστε χυμό κόλιανδρου
Ανακατέψτε καλά ένα ματσάκι κόλιανδρο μέσα σε νερό, προσθέστε λίγη ζάχαρη και πιείτε το αφού το αφήσετε για λίγα λεπτά στο ψυγείο. Η κατανάλωση αυτού του ροφήματος θεραπεύει τα συμπτώματα της θερμοπληξίας εξαιτίας της ιδιότητας του κόλιανδρου να ρίχνει τη θερμοκρασία του σώματος, ενώ παράλληλα καταπολεμά τη ναυτία και την τάση για εμετό
Η θερμοπληξία αποτελεί αρκετά συνηθισμένο φαινόμενο κατά τους θερινούς μήνες, ειδικά μεταξύ των παιδιών και των ηλικιωμένων, αλλά και των ατόμων με χρόνια προβλήματα υγείας, όπως ο διαβήτης, η υπέρταση, η παχυσαρκία, οι καρδιαγγειακές παθήσεις και η νεφρική ή ηπατική ανεπάρκεια. Στις ευαίσθητες ομάδες ανήκουν και οι χρόνια αλκοολικοί, τα άτομα που λαμβάνουν αντιισταμινικά ή αντικαταθλιπτικά φάρμακα, αλλά και όσοι εργάζονται σε εξωτερικούς χώρους.
Ωστόσο, υπό τις κατάλληλες συνθήκες (καύσωνας, άπνοια και υψηλή ατμοσφαιρική υγρασία) όλοι είμαστε ευάλωτοι σε αυτή. Ο κίνδυνος που διατρέχουμε αυξάνεται αν δεν έχουμε φροντίσει να αναπληρώσουμε τα υγρά και τους ηλεκτρολύτες που χάνουμε εξαιτίας του ιδρώτα, αν έχουμε καταναλώσει μεγάλες ποσότητες αλκοόλ ή καφεΐνης ή αν χρειάστηκε να καταβάλουμε σωματική προσπάθεια.
Τι είναι η θερμοπληξία;
Κατά τη διάρκεια του καύσωνα τα σωματικά υγρά μας αναλαμβάνουν την ευθύνη της διατήρησης της θερμοκρασίας μας στα φυσιολογικά της επίπεδα. Ο ιδρώτας που απελευθερώνεται όταν ζεσταινόμαστε μας δροσίζει καθώς εξατμίζεται πάνω στο δέρμα μας. Αν, όμως, δεν φροντίσουμε να πιούμε αρκετό νερό, το σώμα μας σταδιακά αφυδατώνεται και είναι πιθανό να πάθουμε θερμοπληξία, μία πολύ επικίνδυνη κατάσταση κατά την οποία η θερμοκρασία μας ξεπερνά τους 40 βαθμούς Κελσίου και η οποία, αν παραμείνει ανεξέλεγκτη, οδηγεί ακόμη και σε βλάβες των ζωτικών μας οργάνων.
Ευτυχώς, η θερμοπληξία εμφανίζεται ξαφνικά, αλλά μας προειδοποιεί μέσα από μία σειρά συμπτώματα, επιτρέποντάς μας να την αντιμετωπίσουμε εγκαίρως. Ο έντονος πονοκέφαλος, η αύξηση του ρυθμού της αναπνοής μας, οι ταχυπαλμίες, η ερυθρότητα του δέρματος, οι ναυτίες και οι εμετοί, η έντονη εφίδρωση και η ζαλάδα είναι τα πιο χαρακτηριστικά της συμπτώματα, τα οποία αν δεν αντιμετωπιστούν μπορούν να εξελιχθούν σε σπασμούς, παραλήρημα, ακραίες αλλαγές συμπεριφοράς και παραισθήσεις.
Πώς μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε;
Η καλύτερη θεραπεία για τη θερμοπληξία είναι πρόληψη, ωστόσο ακόμη και μετά την εκδήλωση συμπτωμάτων, έχουμε τη δυνατότητα να επέμβουμε και να επαναφέρουμε τη θερμοκρασία και το βαθμό ενυδάτωσης του σώματος μας στα φυσιολογικά τους επίπεδα. Οι παρακάτω φυσικές μέθοδοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αποτροπή ή την αντιμετώπιση των πρώτων ήπιων συμπτωμάτων της θερμοπληξίας. Όμως θα πρέπει να θυμάστε πάντα ότι αν το πρόβλημα δεν υποχωρήσει άμεσα, είναι απολύτως αναγκαίο να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια για να αποφύγετε την κλιμάκωσή του.
1. Ξεκινήστε από τα βασικά
Οργανώστε τις υποχρεώσεις σας ώστε να αποφεύγετε κατά το δυνατόν τις μετακινήσεις από τις 12 το μεσημέρι έως τις 4 το απόγευμα, όταν ο ήλιος είναι πιο δυνατός. Αν δεν γίνεται αλλιώς, φροντίστε να φοράτε πάντα καπέλο και γυαλιά ηλίου και να πίνετε πολύ νερό, ακόμη και αν δεν διψάτε. Παράλληλα, προτιμήστε άνετα ρούχα από φυσικά υλικά, όπως βαμβάκι ή μετάξι, που επιτρέπουν στο σώμα σας να αναπνέει, δεν σας πιέζουν και δεν σας προκαλούν δυσφορία. Μέχρι το Φθινόπωρο, κρατήστε τα μαύρα και σκουρόχρωμα ρούχα για τις βραδινές σας εμφανίσεις, καθώς έχουν την ιδιότητα να απορροφούν την ακτινοβολία και να ανεβάζουν τη θερμοκρασία του σώματός σας.
2. Φτιάξτε το σωστό μενού
Προσθέστε λίγο περισσότερο αλάτι στο φαγητό σας, για να κρατήσετε σε ισορροπία τα υγρά του σώματος που χάνονται με την έντονη εφίδρωση – εκτός αν έχετε υψηλή πίεση. Καταναλώστε φρούτα και λαχανικά για να αναπληρώσετε τους ηλεκτρολύτες και τα ιχνοστοιχεία που χάνετε με τον ιδρώτα και αποφύγετε τα «βαριά» γεύματα που θα κάνουν το πεπτικό σας σύστημα να… δουλέψει υπερωρίες. Μέχρι η θερμοκρασία να πέσει, προσπαθήστε να περιορίσετε στο ελάχιστο τον καφέ και τα αλκοολούχα ποτά, τα οποία λειτουργούν ως διουρητικά και αυξάνουν ακόμη περισσότερο την ποσότητα υγρών που αποβάλλεται από τον οργανισμό σας.
3. Πιείτε λίγο… γιαούρτι
Πρόκειται για ένα απλούστατο ρόφημα που αποτελείται από δύο κουταλιές της σούπας γιαούρτι αναμεμειγμένο σε ένα ποτήρι νερό, με λίγο αλάτι και (προαιρετικά) λίγο κύμινο. Εκτός από βαθιά ενυδατικό, το συγκεκριμένο μίγμα περιέχει προβιοτικά, πρωτεΐνες, μέταλλα και βιταμίνες που αποβάλλονται από το σώμα μας μαζί με τον ιδρώτα. Μπορούμε να το καταναλώνουμε καθημερινά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού ως μέσο πρόληψης ή αμέσως μόλις αισθανθούμε τα πρώτα σημάδια ζαλάδας και εξάντλησης.
4. Κάντε ένα κρύο μπάνιο
Τα συχνά ντους με δροσερό νερό μας βοηθούν να αντέξουμε καλύτερα τον καύσωνα και να αποφύγουμε τη θερμοπληξία. Αλλά και αν έχετε ήδη αρχίσει να νιώθετε τα πρώτα συμπτώματα μπορείτε να γεμίσετε μία μπανιέρα με δροσερό – αλλά οπωσδήποτε όχι παγωμένο – νερό και μείνετε μέσα για 15 με 20 λεπτά. Η δροσιά του νερού θα ρίξει τη θερμοκρασία σας και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μέθοδος πρώτων βοηθειών μέχρι να μπορέσετε να δείτε έναν γιατρό.
5. Δοκιμάστε χυμό κόλιανδρου
Ανακατέψτε καλά ένα ματσάκι κόλιανδρο μέσα σε νερό, προσθέστε λίγη ζάχαρη και πιείτε το αφού το αφήσετε για λίγα λεπτά στο ψυγείο. Η κατανάλωση αυτού του ροφήματος θεραπεύει τα συμπτώματα της θερμοπληξίας εξαιτίας της ιδιότητας του κόλιανδρου να ρίχνει τη θερμοκρασία του σώματος, ενώ παράλληλα καταπολεμά τη ναυτία και την τάση για εμετό
