Μέτρα στο ασφαλιστικό σύστημα, κατά κύματα,
προβλέπει ο κυβερνητικός σχεδιασμός, που παρουσιάστηκε στη
διαπραγμάτευση με τους δανειστές, προκειμένου να «ξεκλειδώσει» η
υπογραφή συμφωνίας μεταξύ των δύο μερών και να προχωρήσει η
χρηματοδότηση της χώρας.
Σύμφωνα με το Βήμα της Κυριακής, η κυβέρνηση έχει καταλήξει στη λήψη μέτρων σε δύο φάσεις: εντός του Ιουνίου για το ζήτημα των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, ενώ το φθινόπωρο προτίθεται να ανοίξει νέο κύκλο διαλόγου για το Ασφαλιστικό προκειμένου να βρεθούν λύσεις για τη δημοσιονομική βιωσιμότητα του συστήματος, που ταλαιπωρείται από υψηλά ταμειακά ελλείμματα.
Ο νέος χάρτης του Ασφαλιστικού βρίσκεται, εν πολλοίς, στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων κυβέρνησης-δανειστών, με τους δεύτερους να επιμένουν στην υιοθέτηση νέων επώδυνων μέτρων και την ελληνική πλευρά να προσπαθεί να μετριάσει τις κοινωνικές επιπτώσεις των τελικών αποφάσεων.
Η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης και η θέσπιση οικονομικών αντικινήτρων για όσους εξέρχονται της εργασίας πριν από το 62ο έτος,η περικοπή των «υψηλών» επικουρικών συντάξεων, ο νέος τρόπος υπολογισμού των κύριων συντάξεων, αλλά και ο επανασχεδιασμός του ασφαλιστικού συστήματος, με εξοικονομήσεις πόρων μέσω της οργανωτικής ανασυγκρότησης και των ενοποιήσεων των ασφαλιστικών ταμείων, είναι ορισμένες από τις προτάσεις που συζητούνται στο Brussels Group (ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ).
Αλλαγή
Η κυβέρνηση προανήγγειλε ήδη την έναρξη συζήτησης για το Ασφαλιστικό το φθινόπωρο, επιδιώκοντας να βρεθεί μια «άλλου τύπου λύση» στο θέμα της βιωσιμότητας των Ταμείων, κύριων και επικουρικών. Η λύση περιλαμβάνει την αναζήτηση νέων πηγών χρηματοδότησης του συστήματος, ενώ θα καταβάλλεται προσπάθεια να μην υπάρξουν νέες μειώσεις συντάξεων και να αποφευχθεί η εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος στα επικουρικά ταμεία.
Ωστόσο φαίνεται να έχει αλλάξει η «κάθετη» κυβερνητική στάση («όχι νέες μειώσεις συντάξεων») σε ό,τι αφορά τις «υψηλές» συντάξεις –κύριες και επικουρικές- όπου αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο εφαρμογής μειώσεων, χωρίς ακόμη να είναι σαφές από ποιο όριο και πέρα ξεκινούν οι «υψηλές» συντάξεις.
Κυβερνητικό στέλεχος που παίρνει μέρος στις διαπραγματεύσεις δήλωνε πρ΄σοφατα στο «Βήμα» ότι εξετάζονται αλλαγές «σε κάποιες ακραίες περιπτώσεις πρόωρης συνταξιοδότησης» και πρόσθεσε ότι «το θέμα του Ασφαλιστικού είναι πολύ σοβαρό και χρειάζεται ενδελεχή μελέτη, υπό τις υφιστάμενες συνθήκες, δηλαδή με ποιον τρόπο θα καταστεί βιώσιμο, όταν η ανεργία βρίσκεται πάνω από το 20%.
Δύο εκδοχές
Σύμφωνα με τον κυβερνητικό σχεδιασμό τα μέτρα θα έλθουν σε δύο δόσεις:
1. Το «πρώτο κύμα» αναμένεται μετά την επίτευξη συμφωνίας με τους δανειστές και θα αφορά τις λεγόμενες πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, δηλαδή όσους δικαιούνται να αποχωρήσουν πριν από το 62ο έτος της ηλικίας. Τα μέτρα περιλαμβάνουν δύο εκδοχές. Τη σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας για όσους διατηρούν αυτό το δικαίωμα. Η θέσπιση αντικινήτρων με την περαιτέρω μείωση του ποσού της σύνταξης σε όσους συνταξιοδοτούνται πριν από το 62ο έτος της ηλικίας.
Το «ήπιο σενάριο» αυτών των μέτρων περιλαμβάνει τη σταδιακή αύξηση των ορίων από την 1.1.2020 και την ολοκλήρωσή του ως το 2025, ενώ οι δανειστές ζητούν οι αυξήσεις των ορίων ηλικίας να αρχίσουν άμεσα από το 2016. Σημειωτέον ότι από το 2012 τα γενικά όρια συνταξιοδότησης έχουν προσδιοριστεί στο 67ο έτος με τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης ή στο 62ο έτος με 40 έτη ασφάλισης. Ωστόσο κατηγορίες ασφαλισμένων διατηρούν σε ισχύ μεταβατικές διατάξεις πρόωρης συνταξιοδότησης.
Καταβολή εισφορών
Πέραν τούτου, έχει διατυπωθεί και η πρόταση να μην υπάρξουν αυξήσεις στα όρια ηλικίας και να θεσπιστούν οικονομικά αντικίνητρα για να καταστεί ασύμφορη η έξοδος, όπως είναι η συνέχιση της καταβολής εισφορών υπέρ του ασφαλιστικού ταμείου για τους συνταξιούχους που φέρουν πριν από το 62ο έτος. Η καταβολή θα συνεχίζεται μέχρι τη συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας. Πάντως η κυβέρνηση, δια του αναπληρωτή υπουργού Κοινωνικών Ασφαλίσεων κ. Δ. Στρατούλη, διέψευσε την εφαρμογή του σεναρίου αυτού, χωρίς ωστόσο να αρνηθεί ότι υπάρχει στο τραπέζι των συζητήσεων.
2. Το «δεύτερο κύμα» μέτρων θα έλθει το φθινόπωρο, αφού προηγηθεί διάλογος με τους κοινωνικούς φορείς. Στη συζήτηση θα τεθούν θέματα όπως η αναζήτηση νέων πόρων χρηματοδότησης του ασφαλιστικού συστήματος, η εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος στα επικουρικά ταμεία και ο νέος τρόπος υπολογισμού των συντάξεων κύριας ασφάλισης από το 2015.
Η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος για τα επικουρικά αποτελεί το μεγαλύτερο αγκάθι στη διαπραγμάτευση με τους δανειστές, με την ελληνική πλευρά να θέλει την κατάργησή της επειδή οδηγεί σε συνεχείς περικοπές συντάξεων. Ωστόσο για να γίνει κάτι τέτοιο απαιτείται να βρεθούν «μέτρα ισοδύναμου οικονομικού αποτελέσματος», δηλαδή να καλύπτονται εφεξής τα ελλείμματα των επικουρικών ταμείων. Σημειώνεται για το 2015 το έλλειμμα θα φθάνει τα 326 εκατ. ευρώ.
Στη συζήτηση του φθινοπώρου θα τεθεί και η αναζήτηση νέου τρόπου υπολογισμού των κύριων συντάξεων, αντί αυτού που καθιέρωσε ο νόμος 3863/2010 που έπρεπε να ξεκινήσει την 1.1.2015. η κυβέρνηση έχει παγώσει την εφαρμογή του, ενώ οι δανειστές ζητούν την τροποποίησή του έτσι ώστε να επέλθει μεγαλύτερη μείωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης. Δηλαδή μεγαλύτερη μείωση κύριων συντάξεων.
Σύμφωνα με το Βήμα της Κυριακής, η κυβέρνηση έχει καταλήξει στη λήψη μέτρων σε δύο φάσεις: εντός του Ιουνίου για το ζήτημα των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, ενώ το φθινόπωρο προτίθεται να ανοίξει νέο κύκλο διαλόγου για το Ασφαλιστικό προκειμένου να βρεθούν λύσεις για τη δημοσιονομική βιωσιμότητα του συστήματος, που ταλαιπωρείται από υψηλά ταμειακά ελλείμματα.
Ο νέος χάρτης του Ασφαλιστικού βρίσκεται, εν πολλοίς, στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων κυβέρνησης-δανειστών, με τους δεύτερους να επιμένουν στην υιοθέτηση νέων επώδυνων μέτρων και την ελληνική πλευρά να προσπαθεί να μετριάσει τις κοινωνικές επιπτώσεις των τελικών αποφάσεων.
Η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης και η θέσπιση οικονομικών αντικινήτρων για όσους εξέρχονται της εργασίας πριν από το 62ο έτος,η περικοπή των «υψηλών» επικουρικών συντάξεων, ο νέος τρόπος υπολογισμού των κύριων συντάξεων, αλλά και ο επανασχεδιασμός του ασφαλιστικού συστήματος, με εξοικονομήσεις πόρων μέσω της οργανωτικής ανασυγκρότησης και των ενοποιήσεων των ασφαλιστικών ταμείων, είναι ορισμένες από τις προτάσεις που συζητούνται στο Brussels Group (ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ).
Αλλαγή
Η κυβέρνηση προανήγγειλε ήδη την έναρξη συζήτησης για το Ασφαλιστικό το φθινόπωρο, επιδιώκοντας να βρεθεί μια «άλλου τύπου λύση» στο θέμα της βιωσιμότητας των Ταμείων, κύριων και επικουρικών. Η λύση περιλαμβάνει την αναζήτηση νέων πηγών χρηματοδότησης του συστήματος, ενώ θα καταβάλλεται προσπάθεια να μην υπάρξουν νέες μειώσεις συντάξεων και να αποφευχθεί η εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος στα επικουρικά ταμεία.
Ωστόσο φαίνεται να έχει αλλάξει η «κάθετη» κυβερνητική στάση («όχι νέες μειώσεις συντάξεων») σε ό,τι αφορά τις «υψηλές» συντάξεις –κύριες και επικουρικές- όπου αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο εφαρμογής μειώσεων, χωρίς ακόμη να είναι σαφές από ποιο όριο και πέρα ξεκινούν οι «υψηλές» συντάξεις.
Κυβερνητικό στέλεχος που παίρνει μέρος στις διαπραγματεύσεις δήλωνε πρ΄σοφατα στο «Βήμα» ότι εξετάζονται αλλαγές «σε κάποιες ακραίες περιπτώσεις πρόωρης συνταξιοδότησης» και πρόσθεσε ότι «το θέμα του Ασφαλιστικού είναι πολύ σοβαρό και χρειάζεται ενδελεχή μελέτη, υπό τις υφιστάμενες συνθήκες, δηλαδή με ποιον τρόπο θα καταστεί βιώσιμο, όταν η ανεργία βρίσκεται πάνω από το 20%.
Δύο εκδοχές
Σύμφωνα με τον κυβερνητικό σχεδιασμό τα μέτρα θα έλθουν σε δύο δόσεις:
1. Το «πρώτο κύμα» αναμένεται μετά την επίτευξη συμφωνίας με τους δανειστές και θα αφορά τις λεγόμενες πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, δηλαδή όσους δικαιούνται να αποχωρήσουν πριν από το 62ο έτος της ηλικίας. Τα μέτρα περιλαμβάνουν δύο εκδοχές. Τη σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας για όσους διατηρούν αυτό το δικαίωμα. Η θέσπιση αντικινήτρων με την περαιτέρω μείωση του ποσού της σύνταξης σε όσους συνταξιοδοτούνται πριν από το 62ο έτος της ηλικίας.
Το «ήπιο σενάριο» αυτών των μέτρων περιλαμβάνει τη σταδιακή αύξηση των ορίων από την 1.1.2020 και την ολοκλήρωσή του ως το 2025, ενώ οι δανειστές ζητούν οι αυξήσεις των ορίων ηλικίας να αρχίσουν άμεσα από το 2016. Σημειωτέον ότι από το 2012 τα γενικά όρια συνταξιοδότησης έχουν προσδιοριστεί στο 67ο έτος με τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης ή στο 62ο έτος με 40 έτη ασφάλισης. Ωστόσο κατηγορίες ασφαλισμένων διατηρούν σε ισχύ μεταβατικές διατάξεις πρόωρης συνταξιοδότησης.
Καταβολή εισφορών
Πέραν τούτου, έχει διατυπωθεί και η πρόταση να μην υπάρξουν αυξήσεις στα όρια ηλικίας και να θεσπιστούν οικονομικά αντικίνητρα για να καταστεί ασύμφορη η έξοδος, όπως είναι η συνέχιση της καταβολής εισφορών υπέρ του ασφαλιστικού ταμείου για τους συνταξιούχους που φέρουν πριν από το 62ο έτος. Η καταβολή θα συνεχίζεται μέχρι τη συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας. Πάντως η κυβέρνηση, δια του αναπληρωτή υπουργού Κοινωνικών Ασφαλίσεων κ. Δ. Στρατούλη, διέψευσε την εφαρμογή του σεναρίου αυτού, χωρίς ωστόσο να αρνηθεί ότι υπάρχει στο τραπέζι των συζητήσεων.
2. Το «δεύτερο κύμα» μέτρων θα έλθει το φθινόπωρο, αφού προηγηθεί διάλογος με τους κοινωνικούς φορείς. Στη συζήτηση θα τεθούν θέματα όπως η αναζήτηση νέων πόρων χρηματοδότησης του ασφαλιστικού συστήματος, η εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος στα επικουρικά ταμεία και ο νέος τρόπος υπολογισμού των συντάξεων κύριας ασφάλισης από το 2015.
Η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος για τα επικουρικά αποτελεί το μεγαλύτερο αγκάθι στη διαπραγμάτευση με τους δανειστές, με την ελληνική πλευρά να θέλει την κατάργησή της επειδή οδηγεί σε συνεχείς περικοπές συντάξεων. Ωστόσο για να γίνει κάτι τέτοιο απαιτείται να βρεθούν «μέτρα ισοδύναμου οικονομικού αποτελέσματος», δηλαδή να καλύπτονται εφεξής τα ελλείμματα των επικουρικών ταμείων. Σημειώνεται για το 2015 το έλλειμμα θα φθάνει τα 326 εκατ. ευρώ.
Στη συζήτηση του φθινοπώρου θα τεθεί και η αναζήτηση νέου τρόπου υπολογισμού των κύριων συντάξεων, αντί αυτού που καθιέρωσε ο νόμος 3863/2010 που έπρεπε να ξεκινήσει την 1.1.2015. η κυβέρνηση έχει παγώσει την εφαρμογή του, ενώ οι δανειστές ζητούν την τροποποίησή του έτσι ώστε να επέλθει μεγαλύτερη μείωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης. Δηλαδή μεγαλύτερη μείωση κύριων συντάξεων.
