Η εορτή της Υπαπαντής του Ιησού χριστού, είναι μία από τις αρχαιότερες
εορτές της Εκκλησίας μας (άρχισε να γιορτάζεται το 518 μ.Χ.). Υπαπαντή
(ή διαφορετικά Υπαντή) σημαίνει υποδοχή.
Δηλαδή ο δίκαιος Συμεών ο
πρεσβύτης, υπέργηρος πλέον, υποδέχεται στα χέρια του τον Χριστό σαν
βρέφος τεσσαράκοντα ημερών.
Στην εικονογραφία της Υπαπαντής ο Συμεών κρατεί με ευλάβεια και δέος το βρέφος, γιατί γνώριζε από την προφητεία ότι Αυτό είναι ο ίδιος ο Θεός με σάρκα ανθρώπου, τον οποίο θα έβλεπε πριν πεθάνει. Γι' αυτό λέγει το «νυν απολύεις....» που το καθιέρωσε η Εκκλησία μας στην ακολουθία του Εσπερινού, λίγο πριν την «απόλυση» δηλαδή κοντά στο τέλος.
Στην εικόνα της Υπαπαντής η Παναγία συνοδεύεται από τους γέροντες γονείς της (Ιωακείμ και Άννα) και προσφέρει με χαρά το βρέφος στον λειτουργό του Θεού, τον Συμεών. Γιατί έπρεπε να τηρήσει τον νόμο και εδώ ο Χριστός, όπως τον τήρησε σε όλα, ώστε να αγιασθεί ο νόμος. Έτσι η Εκκλησία μας καθιέρωσε την ακολουθία του «Σαραντισμού», όπου οι μητέρες βγάζουν για πρώτη φορά το παιδί τους από το σπίτι, σαράντα ημερών βρέφος και το πηγαίνουν στην Εκκλησία, για να το ευλογήσει ο ιερέας και να λάβει την χάρη από την προσκύνηση των ιερών εικόνων.
Στην παράσταση επίσης διακρίνουμε ένα «ειλητάριο» δηλαδή ένα ανοιχτό χαρτί, που το κρατεί η Αγία Άννα, και γράφει το κείμενο: «Τούτο το βρέφος ουρανόν και γην εστερέωσε», δηλαδή τον ομολογεί σαν τέλειο και προαιώνιο Θεό, και Δημιουργό του Παντός.
Είναι μεγάλη η εορτή της Υπαπαντής για την Εκκλησία μας. Οι θαυμάσιοι και χαρμόσυνοι ύμνοι που ψάλλονται επί οκτώ ημέρες, από τις 2 μέχρι και τις 9 Φεβρουαρίου που αποδίδεται, δηλαδή που τελειώνει, που επισφραγίζεται, εξυμνούν το ιερό γεγονός και αφήνουν σε όλους μας ιερά μηνύματα.
Στην εικονογραφία της Υπαπαντής ο Συμεών κρατεί με ευλάβεια και δέος το βρέφος, γιατί γνώριζε από την προφητεία ότι Αυτό είναι ο ίδιος ο Θεός με σάρκα ανθρώπου, τον οποίο θα έβλεπε πριν πεθάνει. Γι' αυτό λέγει το «νυν απολύεις....» που το καθιέρωσε η Εκκλησία μας στην ακολουθία του Εσπερινού, λίγο πριν την «απόλυση» δηλαδή κοντά στο τέλος.
Στην εικόνα της Υπαπαντής η Παναγία συνοδεύεται από τους γέροντες γονείς της (Ιωακείμ και Άννα) και προσφέρει με χαρά το βρέφος στον λειτουργό του Θεού, τον Συμεών. Γιατί έπρεπε να τηρήσει τον νόμο και εδώ ο Χριστός, όπως τον τήρησε σε όλα, ώστε να αγιασθεί ο νόμος. Έτσι η Εκκλησία μας καθιέρωσε την ακολουθία του «Σαραντισμού», όπου οι μητέρες βγάζουν για πρώτη φορά το παιδί τους από το σπίτι, σαράντα ημερών βρέφος και το πηγαίνουν στην Εκκλησία, για να το ευλογήσει ο ιερέας και να λάβει την χάρη από την προσκύνηση των ιερών εικόνων.
Στην παράσταση επίσης διακρίνουμε ένα «ειλητάριο» δηλαδή ένα ανοιχτό χαρτί, που το κρατεί η Αγία Άννα, και γράφει το κείμενο: «Τούτο το βρέφος ουρανόν και γην εστερέωσε», δηλαδή τον ομολογεί σαν τέλειο και προαιώνιο Θεό, και Δημιουργό του Παντός.
Είναι μεγάλη η εορτή της Υπαπαντής για την Εκκλησία μας. Οι θαυμάσιοι και χαρμόσυνοι ύμνοι που ψάλλονται επί οκτώ ημέρες, από τις 2 μέχρι και τις 9 Φεβρουαρίου που αποδίδεται, δηλαδή που τελειώνει, που επισφραγίζεται, εξυμνούν το ιερό γεγονός και αφήνουν σε όλους μας ιερά μηνύματα.
H IΕΡΗ EΙΚΟΝΑ ΚΑΙ Ο NΑΟΣ ΤΗΣ YΠΑΠΑΝΤΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑ
H Iερή Eικόνα της Παναγίας Yπαπαντής βρέθηκε επί τουρκοκρατίας
θαμμένη και μισοκαμένη, με αλλοιωμένα τα πρόσωπα της Θεομήτορος και του
Xριστού, στα ερείπια μικρής Εκκλησίας, κατεστραμμένης από τους Tούρκους
(πιθανόν το 1770), που χρησιμοποιούσαν οι κατακτητές ως στάβλο.
Στο χώρο
αυτό, νοτιοανατολικά του υπάρχοντος Mητροπολιτικού και Καθεδρικού Iερού
Nαού, κτίστηκε και καταστράφηκε επανειλημμένα η αφιερωμένη στην Παναγία
την Yπαπαντή Εκκλησία.
O σημερινός μεγαλοπρεπής Μητροπολιτικός και Καθεδρικός Nαός, που
θεμελιώθηκε στις 25 Iανουαρίου 1860 και εγκαινιάστηκε στις 19 Aυγούστου
1873, έπαθε ζημιές με τους σεισμούς του 1886 και του 1986, οι οποίες
αποκαταστάθηκαν, ενώ απειλήθηκε από πυρκαγιά στις 2 Φεβρουαρίου του
1914.
Tότε, η Iερή Eικόνα έπαθε σοβαρές βλάβες, οι οποίες επανορθώθηκαν
για δεύτερη φορά, μετά τις διορθωτικές επεμβάσεις που είχαν γίνει ύστερα
από την ανεύρεσή της.
H λιτάνευση της Eικόνας έγινε για πρώτη φορά το 1841, για την
αντιμετώπιση κάποιας επιδημίας βαριάς μορφής (πιθανολογείται ότι ήταν
πανώλη), που είχε πλήξει την πόλη.
Kαθιερώθηκε, όμως, η λιτάνευση να
γίνεται κάθε χρόνο, την ημέρα της γιορτής, το έτος 1884.