ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ Προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Ευάγγελο Αποστόλου

Κύριε υπουργέ,

      Η αγροτική οικονομία επί 35 χρόνια παραμένει προσδεμένη στον αυτόματο πιλότο των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων, οι οποίες συνεχίζουν να διανέμονται κατά τρόπο αναχρονιστικό και ανορθόδοξο. Ενδεικτικά σας αναφέρω ότι ισχύουν ακόμη τα «ιστορικά δικαιώματα», τα οποία δυστυχώς πιστοποιούν την παθογένεια του συστήματος. Το πολιτικό σύστημα και το ΥΠΑΑΤ οφείλουν να ξεριζώσουν το θλιβερό αυτό φαινόμενο της καταβολής των ενισχύσεων σ’ αυτούς που δεν δικαιούνται, ώστε να αποδοθεί δικαιοσύνη, να επικρατήσει ορθολογισμός και να εμπεδωθεί κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης με τους πραγματικούς αγρότες.

     Ωστόσο όμως, και εσείς κ. Υπουργέ, στην ομιλία σας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, όπου κτυπάει η καρδιά του πρωτογενούς τομέα παραγωγής, εστιάσατε κυρίως στην έγκαιρη καταβολή των ενισχύσεων και την επιστροφή του ΦΠΑ, όταν τα ουσιαστικά προβλήματα είναι συσσωρευμένα και ανυπέρβλητα.

Το κυριότερο όμως είναι ότι η Κυβέρνηση δεν έχει ακόμη παρουσιάσει ένα ολοκληρωμένο στρατηγικό σχέδιο αγροτικής ανάπτυξης στα πλαίσια της ευρωπαϊκής πολιτικής και του διεθνούς ανταγωνισμού, δηλαδή ένα κοινωνικό συμβόλαιο μεταξύ του Υπουργείου και των αγροτών και των φορέων τους, που θα μας βγάλει από την κρίση.

Ένα σοβαρό αναπτυξιακό σχέδιο, κ. Υπουργέ, οφείλει να απαντά καθαρά στις παρακάτω προκλήσεις:

1. Ποιο είναι το πρόγραμμα αναδιάρθρωσης και ηλεκτρονικής διακυβέρνησης των κεντρικών και περιφερειακών υπηρεσιών το οποίο θα :

·         ενισχύει την συνοχή και την επιτελικότητα του κράτους,

·         Κατοχυρώνει την διαφάνεια  την αποτελεσματικότητά του και την έγκαιρη και αξιόπιστη μεταφορά της πληροφορίας από το κέντρο στην περιφέρεια και τανάπαλι.

·                Αποκαθιστά την τεχνική στήριξη των αγροτών και υπηρετεί το αξίωμα «ο γεωπόνος στο χωράφι και ο κτηνίατρος στο στάβλο» (λειτουργία γραφείων αγροτικής  ανάπτυξης,  πρόσληψη γεωπόνων με το αγροτικό πρόγραμμα  κλπ).

·         Προωθεί τα αναπτυξιακά προγράμματα, την απορρόφησή τους και την ενδυνάμωση των ελεγκτικών υπηρεσιών.

Με λίγα λόγια θα αποκαθιστά την επαφή υπηρεσιών και αγροτών και θα δημιουργεί τις προϋποθέσεις μιας αειφόρου ανάπτυξης της γεωργίας.

Η ανάπτυξη των ιδιωτικών συμβουλευτικών υπηρεσιών, οι οποίες πρέπει να λειτουργούν συμπληρωματικά και όχι ανταγωνιστικά προς τις δημόσιες υπηρεσίες, μπορεί να αποβεί ωφέλιμη εφόσον ξεπεράσει τις κομματικές παρεμβάσεις και την ασφυκτική πολιτική της GAIA Επιχειρείν και της Τράπεζας Πειραιώς, που επιχειρούν να χαράξουν πολιτική σε κρίσιμα θέματα του ΥΠΑΑΤ.

2. Ο νόμος περί Συνεταιρισμών και Ομάδων Παραγωγών ευέλικτων ανταγωνιστικών και αποτελεσματικών, για την οργάνωση, προγραμματισμό, προβολή και προώθηση της αγροτικής παραγωγής, καθώς και η θέσπιση υπηρεσιών ελέγχου αυτών παραμένουν επί χρόνια ανοικτή πληγή.
3. Το κόστος των αγροτικών εισροών και των καυσίμων το οποίο είναι από τα υψηλότερα στην Ευρώπη, αφήνεται στην αυθαιρεσία των παραγόντων της αγοράς, των εισαγωγέων και των προμηθευτών με ευθύνη κεντρικών υπηρεσιών και γραφειοκρατών. Κύριε Υπουργέ η διαφανής λειτουργία της αγροδιατροφικής αλυσίδας της αγοράς, βάσει των κανόνων του διεθνούς ανταγωνισμού, η πάταξη των «ελληνοποιήσεων», της νοθείας και των εναρμονισμένων πρακτικών, θα συμβάλλουν στην εξυγίανση και προοπτική του πρωτογενή τομέα παραγωγής.
4. Η σκληρή δημοσιονομική πολιτική (φορολογικό, ασφαλιστικό, ΦΠΑ) δημιουργούν ασφυκτικό περιβάλλον για επενδύσεις και ένταξη των νέων αγροτών οι οποίοι διακατέχονται από βάσιμο φόβο και ανασφάλεια στο αγροτικό επάγγελμα που πρόθυμα έχουν επιλέξει. Είναι ανάγκη να εφαρμοστεί η αγροτική λογιστική στις μικρομεσαίες αγροτικές εκμεταλλεύσεις, ώστε να αναγνωρίζονται οι τεκμαρτές δαπάνες (ενοίκιο ιδιόκτητης γης, οικογενειακά ημερομίσθια, τόκοι κεφαλαίων, κλπ), να εκλογικεύεται το φορολογητέο εισόδημα, και να δίνεται η ευχέρεια της αντιμετώπισης των καλλιεργητικών δαπανών και επενδύσεων. Κύριε Υπουργέ, δεν είναι δυνατόν οι αγρότες μας να πληρώνουν φόρους για εισοδήματα που δεν έχουν και να εξαναγκάζονται δυστυχώς σε φοραποφυγή για να μην αφήνουν τα χωράφια τους ακαλλιέργητα. Απαιτείται άμεση επαναφορά του Φ.Π.Α στο 13% αποσύνδεση ασφαλιστικών εισφορών από το εισόδημα, κατάργηση ειδικού φόρου στο κρασί κλπ.
5. Η εφαρμογή του ΕΝΦΙΑ με βάση τις αντικειμενικές αξίες των αγροκτημάτων, των αγροτικών κατασκευών και στάβλων, όπως προγραμματίζετε, θα είναι η ταφόπλακα των αγροτών. Όπως καλά γνωρίζουμε κύριε Υπουργέ, τα εργαλεία παραγωγής δεν φορολογούνται αφού φορολογείται το παραγόμενο προϊόν. Επίσης σε καμιά περίπτωση πρέπει να εφαρμόσετε την βίαιη αποβολή μισθωτών και συνταξιούχων με σκληρή και αντισυνταγματική δημοσιονομική αντιμετώπιση αυτών. Η ανανέωση του ανθρώπινου δυναμικού στον αγροτικό τομέα πρέπει να γίνει με σχέδιο και πρόγραμμα που θα προβλέπει την αναδιάρθρωση του μητρώου αγροτών, την εξυγίανση του συστήματος επιδοτήσεων, την κατάργηση των ιστορικών δικαιωμάτων και τη διανομή τους κατά προτεραιότητα στους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, στους νέους αγρότες και στους κτηνοτρόφους. Το κυριότερο όμως είναι η λήψη μέτρων για την ελάφρυνση της οικονομικής ασφυξίας των γεωργ. εκμεταλλεύσεων.
6. Η στήριξη της κτηνοτροφίας, ιδιαίτερα της ορεινής, με αποκατάσταση των επιδοτήσεων, την απελευθέρωση των κτηνοτρόφων από το βραχνά των εγγυημένων δανείων και την οριστική επίλυση της αδειοδότησης των σταυλικών εγκαταστάσεων και του θέματος των βοσκοτόπων. Κυρίως όμως πρέπει να στηρίξετε την κτηνοτροφία με την κατάργηση των διεθνών συμφωνιών στις οποίες και εσείς διολισθαίνετε, όπως η CETA κ.α., οι οποίες παραδίνουν στις πολυεθνικές τρίτων χωρών τα μαργαριτάρια της ελληνικής γης, ΠΟΠ προϊόντα όπως η φέτα, τα οποία μπορούν αξιοποιούμενα  να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις δυναμικής ανάπτυξης της υπαίθρου με εξασφάλιση δεκάδων χιλιάδων θέσεων εργασίας.
7. Κύριε Υπουργέ οι αγρότες μας είναι αναγκασμένοι να επιβιώσουν σε εχθρικό περιβάλλον, το οποίο οριοθετείται από την έλλειψη ρευστότητας, καθυστέρηση πληρωμών, αλλά και δεσμεύσεις καταθέσεων και επιδοτήσεων. Η έλλειψη ρευστότητας είναι ο συνεχής βραχνάς τους μετά το ξεπούλημα της ΑΤΕ στην Τράπεζα Πειραιώς, και πρέπει άμεσα να αντιμετωπισθεί. Μοναδική λύση παραμένει η δημιουργία αναπτυξιακής Τράπεζας στα πρότυπα και τη φιλοσοφία της ΑΤΕ (σε συνεργασία και έλεγχο από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων), η οποία θα συμβάλλει αποτελεσματικά στην χρηματοοικονομική στήριξη των αγροτικών εκμεταλλεύσεων και την ανάπτυξη. Σημαντική επίσης παραμένει η κατάργηση των αντιαναπτυξιακών νόμων.
8. Η ευρύτατη εφαρμογή της τυποποίησης και προβολής των προϊόντων στα πρότυπα της Ισπανίας, ώστε να δημιουργηθεί υπεραξία στα χέρια των παραγωγών και των συνεταιρισμών. Επίσης η στήριξη των διεπαγγελματικών οργανώσεων, η επιμελητηριακή οργάνωση των αγροτών, η προώθηση του Marketing και των logistics και η δημιουργία σύγχρονων αγορών είναι αναγκαίες και άμεσες πρωτοβουλίες.
9. Η στήριξη της έρευνας, της τεχνολογίας και καινοτομίας που υλοποιούνται σήμερα με την αυτοθυσία επιστημόνων και Πανεπιστημίων παρά την απαξίωση της πολιτείας, είναι εκ των ων ουκ άνευ. Το ΕΚΕΤΑ είναι το πρότυπο εθνικό κέντρο έρευνας που λειτουργεί με βάση τον ευρωπαϊκό κώδικα έρευνας και τεχνολογίας με διαφάνεια και αποτελεσματικότητα και χρηματοδοτείται κατά 90% και πλέον από τα ευρωπαϊκά προγράμματα και επιχειρήσεις. Στο πρότυπο αυτό πρέπει να λειτουργήσουν και άλλα ερευνητικά κέντρα της χώρας (ΕΘΙΑΓΕ, ΔΗΜΗΤΡΑ,  κλπ) και με την ενίσχυση φυσικά του κράτους να στηρίξουν την γεωργία ακρίβειας  την καινοτομία και την συνέργεια στον πρωτογενή τομέα.
10.  Η ολοκλήρωση έργων υποδομής όπως αρδευτικών, αποστραγγιστικών και αναδασμών, με ορθή και έγκαιρη αξιοποίηση των επενδυτικών προγραμμάτων.
11. Οι τελευταίες θεομηνίες κύριε Υπουργέ και οι σοβαρές ζημίες που υπέστησαν οι γεωργικές εκμεταλλεύσεις αναδεικνύουν εμφατικά το σοβαρό ζήτημα της εκ βάθρων αναθεώρησης του ΕΛΓΑ, ώστε να λειτουργήσει ανταποδοτικά και αποτελεσματικά στην στήριξη των αγροτών στις ιδιαίτερα δύσκολες στιγμές τους.

Ολοκληρωμένο πρόγραμμα διαρκούς επιμόρφωσης των αγροτών και το σημαντικότερο ένα σχέδιο για την αναβάθμιση των γεωργικών σχολών και τη παραγωγή γεωργικών στελεχών εντελώς αναγκαίων στη σύγχρονη γεωργία.

Κύριε Υπουργέ ,

δεν φιλοδοξώ φυσικά να υποκαταστήσω το δύσκολο ρόλο σας. Η πολυετής και ευδόκιμη απασχόλησή μου στο σοβαρό αυτό τομέα παραγωγής, η εμπειρία και η αγωνία μου για την επι δεκαετίες στασιμότητα στην επίλυση των κρίσιμων προβλημάτων με παρότρυναν να σας αποστείλω αυτή την επιστολή.

Θεωρώ ότι θα είμαστε όλοι ιδιαίτερα ευχαριστημένοι αν σε εύλογο χρονικό διάστημα με τη δρομολόγηση ενός ρεαλιστικού στρατηγικού σχεδίου ανάπτυξης, καταφέρουμε να υποκαταστήσουμε το μεγαλύτερο τμήμα των εισαγόμενων αγροτικών προϊόντων που υπολογίζονται σε 6,5 δις € ετησίως.

 Είναι ένας στόχος εντελώς ρεαλιστικός γιατί υπάρχουν όλες οι αντικειμενικές προϋποθέσεις ώστε ο πλουτοπαραγωγικός αυτός τομέας να γίνει η ατμομηχανή για την ανάκαμψη της χώρας από την πολύχρονη κρίση. «Η Γεωργία είναι η μητέρα της οικονομίας» έγραψε ο Θεόφραστος, και θεωρώ ότι παραμένει επίκαιρος.

Απαιτείται όμως πολιτική βούληση, σχέδιο και αξιοποίηση του επιστημονικού και γενικότερα ανθρώπινου δυναμικού.

Με εκτίμηση

Πάρις Μουτσινάς

Γεωπόνος - αγρότης

π. Ανεξάρτητος Βουλευτής Μαγνησίας