Σύμμαχος κατά του καρκίνου τα ... απόβλητα της ελιάς

Εναν «θησαυρό» στα απόβλητα που προκύπτουν από την επεξεργασία της ελιάς και την παραγωγή του ελαιολάδου αναζητούν επιστήμονες από την Ελλάδα και άλλες μεσογειακές χώρες, προσπαθώντας να απομονώσουν τις πολυφαινόλες, ουσίες με προληπτική δράση κατά ορισμένων ειδών καρκίνου και χρόνιων ασθενειών, έντονες αντιοξειδωτικές ιδιότητες και ανασταλτική επίδραση στην ανάπτυξη ορισμένων μικροοργανισμών και φυτών.
Συνθετικές πολυφαινόλες χρησιμοποιούνται ευρύτατα ως πρόσθετα τροφίμων, έχουν, όμως, ενοχοποιηθεί για παρενέργειες, γεγονός που στρέφει τη βιομηχανία τροφίμων στις φυσικές πολυφαινόλες, η τιμή των οποίων στην αγορά «αγγίζει τις 3.000 ευρώ το κιλό!
Δεδομένης, μάλιστα, της φυτοτοξικότητας και του τεράστιου ρυπαντικού φορτίου των αποβλήτων των ελαιοτριβείων, που στις περισσότερες περιπτώσεις καταλήγουν στην Ελλάδα σε ρέματα, χαράδρες και απομονωμένες περιοχές, το «παιχνίδι», σε επιστημονικό επίπεδο, κρίνεται στο βαθμό που θα επιτευχθεί η μεγαλύτερη δυνατή αξιοποίηση των πολύτιμων συστατικών τους και η ταυτόχρονη μηδενική ή ελάχιστη περιβαλλοντική επιβάρυνση.
Πολυφαινόλες από την ελιά, το ρόδι και τα σταφύλια
Σε ό,τι αφορά τις πολυφαινόλες και τις θετικές τους ιδιότητες, ο δρ χημικός μηχανικός, ερευνητής του Ινστιτούτου του ΕΚΕΤΑ, Μανώλης Παπαϊωάννου, τονίζει ότι στο επίκεντρο του επιστημονικού ενδιαφέροντος βρίσκονται οι ουσίες υδροξυτυροσόλη και τυροσόλη που υπάρχουν σε μεγάλες συγκεντρώσεις στα απόβλητα των ελαιοτριβείων.
Στο ίδιο μήκος κύματος, οι ερευνητές του Εργαστηρίου ΕΦΕΜ του ΕΚΕΤΑ αναζητούν, στο πλαίσιο ειδικών ερευνητικών έργων, τρόπους για την απομόνωση ουσιών, από τα απόβλητα της χυμοποίησης του ροδιού αλλά και της επεξεργασίας του κρασιού. Τέτοιες είναι οι τανίνες, το τρυγικό οξύ, οι πολυφαινόλες και χρωστικές ουσίες όπως οι αιθοκαιανίνες. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 75% του καρπού του ροδιού είναι απόβλητο και μόνο το 25% χυμός, λέει ο κ. Καράμπελας.
Νέα νομοθεσία από φέτος
Και η νομοθεσία στέκεται αρωγός στην προσπάθεια των επιστημόνων, καθώς από φέτος δημιουργούνται νέα δεδομένα. Σύμφωνα με αυτά, ό,τι απομένει από την επεξεργασία της ελιάς θα πρέπει να οδηγείται στα πυρηνελαιουργεία, τα οποία είναι λιγότερα σε αριθμό, καθώς και σε μεγαλύτερες μονάδες, συνεπώς εκείνα θα πρέπει να διαχειριστούν το πρόβλημα των αποβλήτων.
Επομένως είναι ακόμη επιτακτικότερη η ανάγκη να αναπτυχθεί η τεχνολογία και η μεθοδολογία ώστε να λυθεί το περιβαλλοντικό πρόβλημα από την επεξεργασία της ελιάς και την παραγωγή ελαιολάδου και βέβαια να προκύψουν οικονομικά οφέλη από την εμπορία των χρήσιμων και πολύτιμων ουσιών της ελιάς.
Αντίστοιχες έρευνες πραγματοποιούνται και σε άλλα ερευνητικά κέντρα εντός και εκτός Ελλάδας.