Η πρόσβασή του στην αρχαία ελληνική γραμματεία είναι δυνατή μόνον μέσω της μετάφρασης. Δεν μπορεί να τον κατηγορήσει κάποιος γι' αυτό. Το ίδιο συμβαίνει και με την πλειονότητα των Ελλήνων. Εξάλλου οι σπουδές του ήταν στη λεγόμενη θετική κατεύθυνση και τα αρχαία ελληνικά δεν ήταν υποχρεωτικά.
Ακόμη κι έτσι όμως θα του ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο, στις διαπραγματεύσεις που κάνει με τους ευρωπαίους ηγέτες, εάν, έστω και περιστασιακά, διάβαζε, από μετάφραση, τον Πελοπονησιακό Πόλεμο του Θουκιδίδη ή ακόμη καλύτερα τον Ολυνθιακό του Δημοσθένη. Εκεί θα συναντούσε κάποιες ρήσεις-απόψεις τις οποίες ξέρουν ακόμη και αυτοί που δεν γνωρίζουν αρχαία ελληνικά.
Η πρώτη είναι το "δει δη χρημάτων, και άνευ τούτων ουδέν έστι γένεσθαι των δεόντων", δηλαδή:
το χρήμα είναι αναγκαίο, χωρίς αυτό τίποτε δε γίνεται από όσα πρέπει. Και η δεύτερη, "το τελευταίον εκβάν έκαστον των πριν υπαρξάντων κρίνεται", δηλαδή: Το κάθε τι απ' όσα προηγήθηκαν κρίνεται ανάλογα με το τελικό αποτέλεσμα.
Υπάρχουν δύο ακόμη ρήσεις. Η μετάφραση της πρώτης, για να μην μπλεχτούμε με τα αρχαία, είναι: φοβάμαι μήπως αργότερα περιέλθουμε στην ανάγκη να κάνουμε πολλά και οδυνηρά, που δεν τα θέλαμε, και διακινδυνεύσουμε και για τα αγαθά που έχουμε στην ίδια μας τη χώρα. Και της δεύτερης: είναι επιζήμιο να αφήνουμε συνεχώς τις ευκαιρίες να χάνονται τη μία μετά την άλλη.
Και επειδή ο πρωθυπουργός μπορεί, δικαιολογημένα, να μην γνωρίζει σε τι αναφέρεται ο Ολυνθιακός του Δημοσθένη, θα πρέπει να πούμε πως ήταν ένας προτρεπτικός του λόγος προς τους Αθηναίους να συνδράμουν τους Ολύνθιους εναντίον του Φιλίππου, του πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η βασική αιτία συγγραφής του λόγου ήταν γιατί ο αρχαίος ρήτωρ είχε διαγνώσει πως οι Αθηναίοι αδιαφορούσαν συνεχώς για το παρόν επειδή νόμιζαν ότι τα πράγματα στο μέλλον θα διορθωθούν από μόνα τους. Αδιαφορία που είχε ως αποτέλεσμα την ενδυνάμωση, σε βάρος της Αθήνας, του Μακεδόνα βασιλιά.
Αυτά τα γράφω όχι επειδή υπάρχουν ομοιότητες του τότε προβλήματος της Ολύνθου με το σημερινό της Αθήνας. Κάθε άλλο. Το πρόβλημα της αρχαίας Αθήνας ήταν πως μπορούσε να υπερασπιστεί τους συμμάχους της προκειμένου να μην κινδυνεύσει η δική τους ηγεμονία από τη μακεδονική απειλή του Φιλίππου. Σήμερα η Αθήνα βρίσκεται στο περιθώριο της Ευρώπης και το πρόβλημά της είναι η υπεράσπιση της ύπαρξής της και όχι κάποιας δεσπόζουσας θέσης που κατέχει στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τους τρεις λόγους του Δημοσθένη για την Όλυνθο θα έπρεπε να τους μελετήσει ο Τσίπρας, και άλλοι πολιτικοί, όχι για να κηρύξουμε πόλεμο στη Γερμανία της Μέρκελ, αλλά για να κατανοήσουμε πως σε περιόδους κρίσεις είναι ασυγχώρητο λάθος "να τρωγόμαστε μεταξύ μας και να διχογνωμούμε, γιατί οι μεν πιστεύουν αυτά, οι δε τα άλλα, και οι κοινές υποθέσεις να πάνε κατά διαόλου". Όπως δηλαδή έγινε χθες στη Βουλή.
Πρωτίστως όμως ο πρωθυπουργός πρέπει να μελετήσει τον Ολυνθιακό για τις τέσσερεις και μόνον ρήσεις που αναφέραμε στην αρχή. Φρονώ ότι και οι τέσσερεις θα έπρεπε να είναι ο σηματωρός της συμπεριφοράς του πρωθυπουργού και της κυβέρνησής του. Και χρήματα δεν έχουμε, και είναι επιζήμιο να χάνονται ευκαιρίες και ο κίνδυνος να αναγκαστούμε αύριο να κάνουμε πράγματα περισσότερα οδυνηρά είναι μεγάλος και φυσικά δεν πρέπει να ξεχνά ότι ...το τελευταίον εκβάν έκαστον των πριν υπαρξάντων κρίνεται.
Σήμερα, η δημοφιλία του μπορεί να είναι στα ύψη, τον Ιούλιο όμως ίσως αναγκαστεί να περιδιαβεί τα Τάρτατα. Τα όσα έγιναν χθες στο Γιούρογκρουπ ίσως θα πρέπει να τον προβληματίσουν σοβαρά και να κοιτάξει να μελετήσει κι άλλα πράγματα και όχι να ακούει μόνον αυτά που του λένε ο Βαρουφάκης, ο Παππάς, ο Αλέκος και τ' άλλα παιδιά...
YΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ: Στην προτελευταία παράγραφο του Ολυνθιακού Β' ο Δημοσθένης γράφει το εξής: "...Αφού αφήσετε λοιπόν κατά μέρος αυτά και συνέλθετε, έστω και τώρα, πρέπει να αναλάβετε από κοινού και το σχεδιασμό και τις προτάσεις και την εκτέλεση αυτών. Αν όμως στους μεν επιτρέψετε να σας διατάζουν σαν απόλυτοι μονάρχες, τους δε υποχρεώνετε να τριηραρχούν, να εισφέρουν χρήματα και να εκστρατεύουν, άλλους πάλι επιτρέπετε μόνο να ψηφίζουν εναντίον αυτών, χωρίς οι ίδιοι να υπόκεινται στην παραμικρή θυσία, τίποτε από όσα πρέπει δεν πρόκειται να πετύχετε στην ώρα τους. Γιατί οι αδικημένοι πολίτες θα καθυστερούν συνεχώς στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους· και τότε το μόνο που θα μπορείτε είναι να τιμωρείτε αυτούς τους φουκαράδες αντί για τους εχθρούς..."
Ν. Φελέκης- www.matrix24.gr
