«Τα αποτσίγαρα είναι τοξικό απόβλητο, όχι απλό σκουπίδι» τόνισε ο πρόεδρος Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, Ευάγγελος Φιλόπουλος, σε κοινή συνέντευξη Τύπου στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία», με την υπεύθυνη της εκστρατείας «Υπόσχεσή μας: Καθαρές Θάλασσες» της MEDASSET, Κωνσταντίνα Κωστούλα.
«Κάθε φορά που αφήνουμε τα αποτσίγαρά μας στην παραλία, ή τα πετάμε στη θάλασσα ή σε δρόμους και φρεάτια μέσα στην πόλη, πρέπει να γνωρίζουμε ότι «ταΐζουμε» πλαστικά σκουπίδια με πάνω από 4000 τοξικές ουσίες, τα ψάρια και τα θαλασσινά που βάζουμε στο τραπέζι μας» ανέφερε η κ. Κωστούλα.
«Ένα φίλτρο τσιγάρου, αποτελείται από 12.000 πλαστικές ίνες. Όταν το πετάμε στη θάλασσα, είναι σα να πετάμε 12.000 μικρά διαφορετικά πλαστικά σκουπίδια (μικροπλαστικά). Το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά και την παραλία» συμπλήρωσε.
Όπως επεσήμανε ο κ. Φιλόπουλος, στα άμεσα σχέδια των δύο φορέων, είναι να ξεκινήσει μια καμπάνια ενημέρωσης κι ευαισθητοποίησης εν πλω, δηλαδή σε πλοία με προορισμό τα ελληνικά νησιά. «Καλούμε όλους τους δήμους της Ελλάδας να συνεργαστούν μαζί μας και να προσκαλέσουν τους δημότες τους να αποφύγουν το κάπνισμα σε:
• παιδικές χαρές
• πλατείες
• άλση
• δασύλλια
• χώρους άθλησης
• καλοκαιρινά θέατρα και κινηματογράφους
• στάσεις αναμονής για επιβίβαση σε Μέσα Μαζικής Μεταφοράς
• παραλίες
Οι παρεμβάσεις- λύσεις που προτείνονται από την Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία, όπως τις παρουσίασε ο κ. Φιλόπουλος, είναι «η ενημέρωση των καπνιστών για το τι επίδραση έχει ένα μικρό αποτσίγαρο που απλά πετιέται στο δρόμο ή αφήνεται στην παραλία». Όπως είπε χαρακτηριστικά η κ. Κωστούλα, «οι καπνιστές θεωρούν ότι πετώντας ένα αποτσίγαρο στο φρεάτιο κάνουν κάτι σωστό. Το θέμα είναι ότι αυτά τα αποτσίγαρα καταλήγουν στην θάλασσα».
Στο «πακέτο» των προτεινόμενων λύσεων παρουσιάστηκε η δημιουργία ενός συστήματος εγγύησης - επιστροφής χρημάτων για χρησιμοποιημένες γόπες, η συμμετοχή των καπνοβιομηχανιών στα έξοδα για καθαρισμό των ακτών, και αναγραφή προειδοποιήσεων στα πακέτα σχετικά με τις επιδράσεις των απορριμμάτων του τσιγάρου, αλλά και η πλήρης απαγόρευση του καπνίσματος στις παραλίες.
«Μπορούν να δημιουργηθούν χώροι εξοπλισμένοι με ειδικούς συλλεκτήρες (μπορεί να είναι στο πάνω μέρος της παραλίας) μακριά από τους υπόλοιπους λουόμενους. Πάνω από όλα όμως, είναι η ενεργή συμμετοχή των πολιτών» δήλωσε ο κ. Φιλόπουλος.
3.500 τόνοι αποτσίγαρα κάθε χρόνο
Υπολογίζεται ότι από τα περίπου 6 τρισεκατομμύρια τσιγάρα που καταναλώνονται παγκοσμίως, τα 4,5 τρισεκατομμύρια πετάγονται κάπου στο περιβάλλον. Χαρακτηριστικό είναι πως περίπου 19 έως 38% των συνολικών απορριμμάτων που συλλέγονται παγκοσμίως κατά τη διάρκεια του καθαρισμού των ακτών κάθε χρόνο, είναι αποτσίγαρα. «Αυτό το είδος του μικρού (ελάχιστου) απορρίμματος είναι κυριολεκτικά ένα τεράστιο πρόβλημα τοξικής ρύπανσης του περιβάλλοντος. Χημικές ουσίες στα τσιγάρα, όπως το αρσενικό, η νικοτίνη, ο μόλυβδος και η φαινόλη αιθυλική, διαρρέουν στα νερά και στη θάλασσα και είναι εξαιρετικά τοξικά για τους υδρόβιους οργανισμούς και τα ψάρια» υπογράμμισε ο κ. Φιλόπουλος.
Σύμφωνα με στοιχεία του 2014, στη χώρα μας κάθε χρόνο διατίθενται 3.500.000.000 γρ. ή 3.500.000 κιλά φίλτρα κάτι που αντιστοιχεί σε 3.500 τόνους αποτσίγαρα κάθε χρόνο, μεγάλο ποσοστό των οποίων πετάγεται αδιάκριτα σε δημόσιους χώρους, όπως δρόμους, παραλίες, πλατείες, αλσύλλια, δάση κ.λ.π.
Σύμφωνα με σχετικές έρευνες, το κάπνισμα στη χώρα μας φαίνεται να υποχωρεί, καθώς από το ποσοστό των καπνιστών, από 38% το 2014 «έπεσε» στο 27,8% το 2015.
Κίνδυνος για τα παιδιά
Σε θαλάσσιους οργανισμούς φάνηκε πως η μέση θανατηφόρα δόση για αυτούς ήταν περίπου ένα αποτσίγαρο ανά λίτρο γλυκού ή θαλάσσιου νερού.
Περίπου 0.6 -3.0% των ξηρών φύλλων καπνού αποτελούνται από νικοτίνη. Αυτή είναι που προκαλεί τα τοξικά συμπτώματα σε μικρά παιδιά. Παρόλο που ένα τυπικό τσιγάρο περιέχει από 9 mg - 30 mg νικοτίνης, ο εισπνεόμενος καπνός οδηγεί στο να απορροφούν οι πνεύμονες του καπνιστή μόνο 0.5 -2 mg ανά τσιγάρο. Η θανατηφόρα δόση μετά από κατάποση (συνήθως γίνεται από παιδιά) έχει αναφερθεί πως είναι μεταξύ 40 και 60 mg. «Τα παιδιά εξερευνούν το περιβάλλον τους με στοματική επαφή ή με τη μίμηση των ενηλίκων, κι έτσι ο κίνδυνος δηλητηρίασής τους, όπως δείχνουν και οι σχετικές μελέτες, είναι υπαρκτός» δήλωσε ο κ. Φιλόπουλος, ενώ πρόσθεσε ότι «στους ίδιους κινδύνους είναι εκτεθειμένα και τα κατοικίδια ζώα, στα οποία η μέση θανατηφόρα δόση έχει αναφερθεί πως είναι 9.2 mg/kg».
Αιτία πυρκαγιάς
Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε ο πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, Ευάγγελος Φιλόπουλος, από τις 10.200 πυρκαγιές αγροτοδασικών εκτάσεων κάθε έτος, ένα ποσοστό οφείλεται σε ανθρώπινη αμέλεια, με πρώτη σε συχνότητα αιτία σ' αυτή την κατηγορία, την απόρριψη αναμμένου αποτσίγαρου (ακολουθούν καύση καλαμιών - χόρτων, βλάβες καλωδίων ΔΕΗ, σπινθήρες από εργασίες στην ύπαιθρο κ.ά.). Αλλά και στις 20.000 περίπου αστικές πυρκαγιές κατ' έτος εμπλέκονται ως αιτία τα αποτσίγαρα:
Αιτίες αστικών πυρκαγιών:
• 14.831 άγνωστες
• 1.431 υπολείμματα καπνίσματος
Οι φωτιές στις χωματερές που κρατούν πολλούς μήνες και έχουν ως αφορμή και τις μη καλά σβησμένες γόπες, δημιουργούν τοξικά προϊόντα, όπως διοξίνες (εξαιρετικά καρκινογόνες ουσίες), που εκλύονται στην ατμόσφαιρα και μολύνουν τις εκτάσεις όπου βόσκουν ζώα - και έτσι θα προσληφθούν μέσω της τροφής και από τον άνθρωπο.