Οι χημικές ουσίες που εμπεριέχονται στα μελάνια για δερματοστιξία ενέχουν τον κίνδυνο καρκίνου
Αρμόδια
επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι χημικές
ουσίες που εμπεριέχονται στα μελάνια για δερματοστιξία ενέχουν τον
κίνδυνο καρκίνου και οι χώρες μέλη θα πρέπει να θεσμοθετήσουν
περιορισμούς για τις 4.000 χημικές ουσίες που επί του παρόντος
χρησιμοποιούνται για τα τατουάζ.
Επιτροπή Χημικών της ΕΕ προχώρησε σε εκτεταμένη ανασκόπηση στοιχείων εξαιτίας της αυξημένη δημοφιλίας των τατουάζ ανά την Ευρώπη. Εκτιμάται ότι το 12% των Ευρωπαίων έχει τουλάχιστον ένα τατουάζ, δηλαδή ένας στους τέσσερις, ηλικίας 18-35 ετών.
Οι χρωστικές ουσίες που χρησιμοποιούνται για τα τατουάζ μένουν στο δέρμα για πάντα και εξαιτίας αυτού οι ειδικοί προειδοποιούν για τον δια βίου κίνδυνο για την υγεία μας.
Η ΕΕ εκφράζει επίσης την έντονη ανησυχία της καθώς υπάρχει έλλειψη ελέγχων για τη σύσταση των μελανιών, αφού είναι μίγματα αρκετών υλικών. Κι ενώ οι πρώτες ύλες υποτίθεται ότι θα πρέπει να είναι αυστηρά ελεγχόμενες δεν υπάρχουν σε ισχύ ενιαίοι ευρωπαϊκοί κανόνες.
Η έλλειψη ρυθμιστικού πλαισίου στις πρώτες ύλες των μελανιών των τατουάζ και η απουσία έρευνας για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες ήταν λοιπόν αυτή που ώθησε την Ευρωπαϊκή Αρχή Χημικών να καταλήξει στη διαπίστωση ότι χρειάζονται περιορισμοί για την προστασία της δημόσιας υγείας από επικίνδυνα χημικά για τα τατουάζ και το μόνιμο μακιγιάζ.
«Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Αρχής Χημικών καλύπτει περίπου 4.000 χημικές ουσίες, οι οποίες καλύπτονται από άλλες νομοθεσίες που απαγορεύουν τη χρήση τους στο δέρμα. Η μεγαλύτερη πηγή ανησυχίας μας είναι οι αλλεργίες που προκαλούν οι ουσίες αυτές και ότι μπορεί να προκαλέσουν πιθανόν καρκίνο, βλάβη στο DNA ή να έχουν επίπτωση στο αναπαραγωγικό σύστημα. Δεν θέλουμε να απαγορεύσουμε τα τατουάζ αλλά να διασφαλίσουμε ότι όταν κάποιος κάνει ένα τατουάζ οι χρωστικές ουσίες που χρησιμοποιούνται είναι όσο ασφαλέστερες γίνεται», εξηγεί ο Μαρκ Μπλάινεϊ, επιστημονικός υπεύθυνος της Ευρωπαϊκής Αρχής Χημικών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η αρμόδια επιτροπή έχει ήδη συντάξει το σχετικό ρυθμιστικό πλαίσιο και θα σταλεί προς αξιολόγηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το αμέσως επόμενο διάστημα, ώστε τελικά οι χώρες μέλη να κληθούν να το επικυρώσουν το 2019.
Τα τατουάζ προκαλούν πράγματι καρκίνο;
Παρά το γεγονός ότι πράγματι στα μελάνια για τα τατουάζ εμπεριέχονται και καρκινογόνες χημικές ουσίες η Ευρωπαϊκή Αρχή Χημικών ξεκαθαρίζει ότι δεν υπάρχουν άμεσες αποδείξεις προς το παρόν ότι ένα τέτοιο μελάνι προκαλεί καρκίνο.
«Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δε μπορεί να συμβεί», λέει ο Μαρκ Μπλάινεϊ.
Μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2017 στο επιστημονικό έντυπο Scientific Reports έδειξε ότι σωματίδια των χρωστικών ουσιών από το μελάνι των τατουάζ φτάνουν στους λεμφαδένες. Αλλά κατά πόσο αυτό έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις ως προς την πρόκληση καρκίνου δεν είναι εύκολο να ειπωθεί.
«Χωρίς επιδημιολογικές μελέτες που να παρακολουθούν για μεγάλα χρονικά διαστήματα μεγάλα δείγματα ατόμων, δε μπορούμε να πούμε ακόμα με βεβαιότητα ότι τα συστατικά των τατουάζ έχουν ανεπιθύμητες ενέργειες», είχε εξηγεί ο συντάκτης της μελέτης Δρ Χιραμ Καστιγιο-Μιχελ.
Επίσης μια ανασκόπηση που είχε δημοσιευθεί το 2012 στο Lancet Oncology είχε δείξει ότι οι δερματικοί καρκίνοι που σχετίζονται με τα τατουάζ είναι σχετικά σπάνιοι. Οι ερευνητές εξέτασαν 50 δείγματα δερματικών καρκίνων πάνω σε τατουάζ και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι «ο συσχετισμός πρέπει να μελετηθεί σε βάθος, αν και προς το παρόν θα πρέπει να θεωρηθεί σύμπτωση».
Μέχρι λοιπόν ν καταλήξει η επιστημονική έρευνα σε ασφαλή συμπεράσματα, οι ευρωπαϊκές αρχές συμβουλεύουν όσους επιθυμούν να κάνουν τατουάζ να συμβουλευθούν δερματολόγο.
Και φυσικά αυτό αφορά και την αφαίρεση των τατουάζ από το δέρμα αφού «η χρήση του λέιζερ ενέχει κινδύνους καθώς η αποδόμηση των χημικών ουσιών σε μικρότερα μόρια τα αφήνει να κινηθούν ανεξέλεγκτα στο σώμα».
Επιτροπή Χημικών της ΕΕ προχώρησε σε εκτεταμένη ανασκόπηση στοιχείων εξαιτίας της αυξημένη δημοφιλίας των τατουάζ ανά την Ευρώπη. Εκτιμάται ότι το 12% των Ευρωπαίων έχει τουλάχιστον ένα τατουάζ, δηλαδή ένας στους τέσσερις, ηλικίας 18-35 ετών.
Οι χρωστικές ουσίες που χρησιμοποιούνται για τα τατουάζ μένουν στο δέρμα για πάντα και εξαιτίας αυτού οι ειδικοί προειδοποιούν για τον δια βίου κίνδυνο για την υγεία μας.
Η ΕΕ εκφράζει επίσης την έντονη ανησυχία της καθώς υπάρχει έλλειψη ελέγχων για τη σύσταση των μελανιών, αφού είναι μίγματα αρκετών υλικών. Κι ενώ οι πρώτες ύλες υποτίθεται ότι θα πρέπει να είναι αυστηρά ελεγχόμενες δεν υπάρχουν σε ισχύ ενιαίοι ευρωπαϊκοί κανόνες.
Η έλλειψη ρυθμιστικού πλαισίου στις πρώτες ύλες των μελανιών των τατουάζ και η απουσία έρευνας για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες ήταν λοιπόν αυτή που ώθησε την Ευρωπαϊκή Αρχή Χημικών να καταλήξει στη διαπίστωση ότι χρειάζονται περιορισμοί για την προστασία της δημόσιας υγείας από επικίνδυνα χημικά για τα τατουάζ και το μόνιμο μακιγιάζ.
«Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Αρχής Χημικών καλύπτει περίπου 4.000 χημικές ουσίες, οι οποίες καλύπτονται από άλλες νομοθεσίες που απαγορεύουν τη χρήση τους στο δέρμα. Η μεγαλύτερη πηγή ανησυχίας μας είναι οι αλλεργίες που προκαλούν οι ουσίες αυτές και ότι μπορεί να προκαλέσουν πιθανόν καρκίνο, βλάβη στο DNA ή να έχουν επίπτωση στο αναπαραγωγικό σύστημα. Δεν θέλουμε να απαγορεύσουμε τα τατουάζ αλλά να διασφαλίσουμε ότι όταν κάποιος κάνει ένα τατουάζ οι χρωστικές ουσίες που χρησιμοποιούνται είναι όσο ασφαλέστερες γίνεται», εξηγεί ο Μαρκ Μπλάινεϊ, επιστημονικός υπεύθυνος της Ευρωπαϊκής Αρχής Χημικών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η αρμόδια επιτροπή έχει ήδη συντάξει το σχετικό ρυθμιστικό πλαίσιο και θα σταλεί προς αξιολόγηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το αμέσως επόμενο διάστημα, ώστε τελικά οι χώρες μέλη να κληθούν να το επικυρώσουν το 2019.
Τα τατουάζ προκαλούν πράγματι καρκίνο;
Παρά το γεγονός ότι πράγματι στα μελάνια για τα τατουάζ εμπεριέχονται και καρκινογόνες χημικές ουσίες η Ευρωπαϊκή Αρχή Χημικών ξεκαθαρίζει ότι δεν υπάρχουν άμεσες αποδείξεις προς το παρόν ότι ένα τέτοιο μελάνι προκαλεί καρκίνο.
«Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δε μπορεί να συμβεί», λέει ο Μαρκ Μπλάινεϊ.
Μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2017 στο επιστημονικό έντυπο Scientific Reports έδειξε ότι σωματίδια των χρωστικών ουσιών από το μελάνι των τατουάζ φτάνουν στους λεμφαδένες. Αλλά κατά πόσο αυτό έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις ως προς την πρόκληση καρκίνου δεν είναι εύκολο να ειπωθεί.
«Χωρίς επιδημιολογικές μελέτες που να παρακολουθούν για μεγάλα χρονικά διαστήματα μεγάλα δείγματα ατόμων, δε μπορούμε να πούμε ακόμα με βεβαιότητα ότι τα συστατικά των τατουάζ έχουν ανεπιθύμητες ενέργειες», είχε εξηγεί ο συντάκτης της μελέτης Δρ Χιραμ Καστιγιο-Μιχελ.
Επίσης μια ανασκόπηση που είχε δημοσιευθεί το 2012 στο Lancet Oncology είχε δείξει ότι οι δερματικοί καρκίνοι που σχετίζονται με τα τατουάζ είναι σχετικά σπάνιοι. Οι ερευνητές εξέτασαν 50 δείγματα δερματικών καρκίνων πάνω σε τατουάζ και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι «ο συσχετισμός πρέπει να μελετηθεί σε βάθος, αν και προς το παρόν θα πρέπει να θεωρηθεί σύμπτωση».
Μέχρι λοιπόν ν καταλήξει η επιστημονική έρευνα σε ασφαλή συμπεράσματα, οι ευρωπαϊκές αρχές συμβουλεύουν όσους επιθυμούν να κάνουν τατουάζ να συμβουλευθούν δερματολόγο.
Και φυσικά αυτό αφορά και την αφαίρεση των τατουάζ από το δέρμα αφού «η χρήση του λέιζερ ενέχει κινδύνους καθώς η αποδόμηση των χημικών ουσιών σε μικρότερα μόρια τα αφήνει να κινηθούν ανεξέλεγκτα στο σώμα».
